1 

Porzeczka czarna 

Smrodina, smrodynki, smrodzina 
Ribes nigrum L. — Porzeczka czarna (rodz. Saxifragaceae)  

Krzew występujący dziko w wilgotnych lasach i bagnistych zaroślach oraz hodowany w 
ogrodach. 

 

 

2 

Zbiór liści i owoców krzewów rosnących dziko jest ustawowo zabroniony. Do zbioru nadają 
się wyłącznie liście młode. Z każdego krzaka zbieramy nie więcej niż 1/3 liści; suszymy je w 
cieniu,  rozłożone  cienką  warstwą,  gdyż  łatwo  brunatnieją  i  zaparzają  się.  Po  wysuszeniu 
surowiec  oczyszcza  się,  odrzucając  gałązki  i  liście  porażone  rdzą.  Owoce  zbiera  się  po 
dojrzeniu i suszy w dośċ wysokiej temperaturze. 

Właściwości lecznicze

 

Surowcem są liście (Folium Ribis nigri) i owoce (Fritctus Ribia nigri). 

Skład chemiczny i działanie.  

W liściu występują garbniki, olejek lotny, rutyna, kwasy organiczne, sole mineralne  — bór i 
magnez. Surowce działają moczopędnie ściągająco i osłaniająco. 

Zastosowanie.  

Działając  moczopędnie  powodują  zmniejszenie  obrzęków  oraz  polepszenie  krążenia;  mogą 
przynieśċ ulgę w tzw. chorobach „przeziębieniowych”, przebiegających z gorączką. Jako lek 
wspomagający w bólach reumatycznych. Zewnętrznie w postaci okładów na trudno gojące się 
rany, do płukań w zapaleniu błony śluzowej jamy ustnej i gardła. 

Postacie leku 

Napar z liści.  

Liści  porzeczki  czarnej  łyżkę  zalaċ  szklanką  wrzątku  i  trzymaċ  pod  przykryciem  10  minut. 
Piċ 2—3 razy dziennie po szklance płynu (przeciwgorączkowy). 

Odwar z dodatkiem kory wierzby.  

Liści porzeczki czarnej łyżkę i kory wierzby łyżeczkę zalaċ szklanką zimnej wody; gotowaċ 
10 minut, następnie odcedziċ. Piċ 2—3 razy dziennie po szklance odwaru. 

Odwar do użytku zewnętrznego.  

5—8 dag suszonych liści zalaċ l litrem wody. Trzymaċ na małym ogniu (nie gotowaċ) przez 
30  minut.  Przecedziċ  przez  gazę.  Ciepłym  odwarem  nasyciċ  gazę;  kompres  przykładaċ  na 
owrzodzenia żylakowe. 

*    *    * 

Owoce czarnej porzeczki używane są do wyrobu soków, dżemów i win.