background image

procedura krok po kroku

Agata Hryc-Ląd 

Katarzyna Ronikier-Dolańska

ZAMÓWIENIE

Z WOLNEJ RĘKI

b i b l i o t e c z k a 

z a m ó w i e ń   p u b l i c z n y c h

Bibliot

eczk
a z

amó
wień publiczny

ch: 
Zamó
wienie z w

olnej r

ęki

UOX 13

40,95 zł brutto

background image

procedura krok po kroku

Agata Hryc-Ląd 

Katarzyna Ronikier-Dolańska

ZAMÓWIENIE

Z WOLNEJ RĘKI

Kup książkę

background image

Autorzy:

Agata Hryc-Ląd (str. 28–44)

wieloletni praktyk, doradca, autor komentarzy i publikacji w dziedzinie zamówień  

publicznych, obecnie główny specjalista w dużej instytucji zamawiającej
Katarzyna Ronikier-Dolańska (str. 7–28, 44–47)

radca prawny, wykładowca na studiach podyplomowych z zakresu zamówień  

publicznych, do sierpnia 2012 roku członek Krajowej Izby Odwoławczej,  

autorka licznych publikacji z zakresu zamówień publicznych
Redaktor naczelny grupy zamówienia publiczne:

Urszula Wróblewska 
Redaktor prowadzący:

Klaudyna Saja-Żwirkowska 
Wydawca:

Katarzyna Czech 
Korekta:

Zespół
Projekt okładki:  

Piotr Fedorczyk
ISBN: 978-83-269-2514-6
Copyright by Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa 2013 

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 

ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa 

tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 

e-mail: zamowieniapubliczne@wip.pl
Skład i łamanie: Dariusz Ziach
Druk: Miller
Publikacja chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych  

w książce – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji 

z powołaniem się na źródło. Niniejsza publikacja została przygotowana z zachowaniem 

najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadcze-

nia autorów. Zaproponowane w niej wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji 

typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, 

pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako ofi-

cjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja 

nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji 

wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. 
Informujemy, że Państwa dane osobowe będą przetwarzane przez Wydawnictwo Wiedza 

i Praktyka sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, przy ul. Łotewskiej 9a w celu realizacji 

niniejszego zamówienia oraz do celów marketingowych – przesyłania materiałów pro-

mocyjnych dotyczących innych produktów i usług. Mają Państwo prawo do wglądu oraz 

poprawiania swoich danych, a także do wyrażenia sprzeciwu wobec ich przetwarzania do 

celów promocyjnych. Podanie danych jest dobrowolne. Zapewniamy, że dane nie będą 

przekazywane bez Państwa wiedzy i zgody innym podmiotom.

Kup książkę

background image

Zamówienie z wolnej ręki

 Wiedza i Praktyka 

3

Spis treści

Wstęp ........................................................................................................5

Przesłanki udzielenia zamówienia w trybie z wolnej ręki ...................7

  Tylko jeden wykonawca może zrealizować zamówienie .....................7

  Prawo przyznaje tylko jednemu wykonawcy odpowiednie  

uprawnienia  ........................................................................................10

  Udzielanie zamówienia w zakresie działalności twórczej  

lub artystycznej  ..................................................................................12

  Wygrana w konkursie, w którym nagrodą było zaproszenie  

do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki  ..............................13

  Potrzeba natychmiastowego wykonania zamówienia  ........................15

  Wcześniej prowadzone postępowania nie powiodły się .....................18

  Zamówienia dodatkowe ......................................................................21

  Udzielenie zamówienia uzupełniającego dotychczasowemu  

wykonawcy usług lub robót budowlanych  ........................................24

  Udzielenie zamówienie z wolnej ręki dotychczasowemu dostawcy .....25

  Szczególnie korzystne warunki zakupu ..............................................26

  Zakupy na giełdzie towarowej ............................................................27

  Udzielenie zamówienia przez placówkę dyplomatyczną ...................27

  Zakupy dla jednostek wojskowych  ....................................................27

  Zamówienia na usługi niepriorytetowe  ..............................................28

Krok 1: Przygotowanie postępowania.................................................28

  Przedmiot zamówienia  .......................................................................29

  Ustalenie wartości szacunkowej zamówienia  ....................................30

Krok 2: Wszczęcie postępowania  ........................................................31

  Ogłoszenie o zamiarze zawarcia umowy ............................................31

  Obowiązek informacyjny względem prezesa UZP .............................34

Kup książkę

background image

Zamówienie z wolnej ręki

Wiedza i Praktyka

Krok 3: Prowadzenie negocjacji ..........................................................36

  Zaproszenie do negocjacji ..................................................................36

  Negocjacje ..........................................................................................37

Krok 4: Zawarcie umowy .....................................................................39

  Potwierdzenie spełnienia warunków udziału  .....................................39

  Brak podstaw do wykluczenia ............................................................40

  Zabezpieczenie należytego wykonania umowy  .................................41

  Unieważnienie postępowania .............................................................43

Krok 5: Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia .....................................44

Konsekwencje nieprawidłowego zastosowania trybu  

zamówienia z wolnej ręki .....................................................................44

  Postępowanie odwoławcze .................................................................45

  Kontrola prezesa UZP .........................................................................47

Wzory dokumentów ..............................................................................48

  Protokół z negocjacji prowadzonych w postępowaniu trybie 

  z wolnej ręki – gotowy do wypełnienia wzór dokumentu ..................48

  Protokół z postępowania w trybie zamówienia z wolnej ręki 

– wzór dokumentu  .............................................................................50

  Zaproszenie do negocjacji – gotowy do wypełnienia wzór  

dokumentu  .........................................................................................62

  Zawiadomienie o wszczęciu postępowania – wzór dokumentu  ........64

Kup książkę

background image

Zamówienie z wolnej ręki

 Wiedza i Praktyka 

5

Wstęp

Zamówienie z wolnej ręki jest trybem szczególnie atrak-

cyjnym dla zamawiających, ponieważ zamawiający nego-

cjuje warunki umowy z jednym, wybranym przez siebie 

wykonawcą. Jest to procedura najmniej konkurencyjna 

ze wszystkich, jakie przewiduje ustawa Prawo zamówień 

publicznych. Z tego powodu udzielenie zamówienia w tym 

trybie musi być poprzedzone dokładną analizą prawną. 

Prowadzenie postępowania z wolnej ręki niesie za sobą 

pewne zagrożenia. Może wpłynąć na wzrost cen i obniżenie 

jakości świadczonych usług. Dlatego zasady pozwalające na 

jego zastosowanie są dość restrykcyjne. Niestety kontrole 

prowadzone przez prezesa Urzędu Zamówień Publicz-

nych często wykazują, że zamawiający mają problemy 

z właściwym ocenieniem przesłanek, które umożliwia-

ją skorzystanie z wolnej ręki. Kiedy można skorzystać  

z wolnej ręki, w jaki sposób przeprowadzić procedurę, 

jakich działań się wystrzegać, jak przygotować potrzebną 

dokumentację? Na te pytania odpowiadają nasi eksperci. 

Książka jest kolejną pozycją wydaną w serii „Biblioteczka 

zamówień publicznych. Procedura krok po kroku”. Cykl 

ten tworzy kompleksowe omówienie wszystkich trybów, 

w jakich może toczyć się postępowanie o zamówienie 

publiczne. Dzięki tej wiedzy łatwiej będzie można wybrać 

odpowiedni tryb i bezproblemowo przejść przez konkretny 

przetarg. Każda z wydanych przez nas pozycji zawiera 

orzecznictwo, przykłady oraz wzory dokumentów.

Z poważaniem

Klaudyna Saja-Żwirkowska

redaktor prowadząca

Kup książkę

background image

Kup książkę

background image

Zamówienie z wolnej ręki

 Wiedza i Praktyka 

7

Zamówienie z wolnej ręki jest jedynym trybem uregulowa-

nym w ustawie Prawo zamówień publicznych (dalej: ustawa 

Pzp), który cechuje brak jakiejkolwiek konkurencyjności. 

Postępowanie to polega na zawarciu umowy w sposób 

nawiązujący do art. 72 § 2 Kodeksu cywilnego. Zgodnie 

z nim kontrakt zostaje zawarty, gdy strony prowadzące 

negocjacje dojdą do porozumienia co do wszystkich po-

stanowień będących przedmiotem negocjacji. Przy czym 

zastosowanie zachowuje w tym przypadku przepis art. 139 

ust. 2 ustawy Pzp, wymagający zachowania dla umowy 

o zamówienie publiczne formy pisemnej pod rygorem 

nieważności.

Możliwość przeprowadzenia postępowania w innym trybie 

niż podstawowy została ograniczona i uzależniona od wy-

stąpienia konkretnych przesłanek określonych w ustawie 

Pzp (art. 10 ust. 2 ustawy Pzp).

Zważywszy że skorzystanie z trybów innych niż podstawo-

we stanowi wyjątek, przesłanki zastosowania wolnej ręki 

należy interpretować ściśle, a każdy podmiot, który się na 

nie powołuje, musi być w stanie je udowodnić. 

Zastosowanie trybu zamówienia z wolnej ręki zostało uza-

leżnione od wystąpienia co najmniej jednej z przesłanek 

wymienionych w art. 67 ust. 1 ustawy Pzp. 

Tylko jeden wykonawca może zrealizować zamówienie

Udzielenie zamówienia w trybie z wolnej ręki jest możli-

we, jeśli dostawy, usługi lub roboty budowlane mogą być 

świadczone tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn 

Przesłanki udzielenia zamówienia w trybie z wolnej ręki

Kup książkę

background image

Zamówienie z wolnej ręki

Wiedza i Praktyka

technicznych o obiektywnym charakterze (art. 67 ust. 1 

pkt 1 lit. a ustawy Pzp). Przy czym zasięg poszukiwania 

odpowiedniego wykonawcy nie może zostać ograniczony 

wyłącznie do Polski.Należy uwzględnić również wyko-

nawców pochodzących z innych krajów Unii Europejskiej. 

Ponadto okoliczności uzasadniające udzielenie zamówie-

nia w trybie z wolnej ręki muszą występować w chwili 

udzielania zamówienia, a nie w okresie wcześniejszym 

czy późniejszym. 

Aby możliwe było udzielenie zamówienia w tym trybie, po 

pierwsze – muszą zaistnieć przyczyny techniczne. Należy 

je rozumieć jako obiektywne okoliczności, wynikające  

z właściwości przedmiotu zamówienia. Po drugie – koniecz-

ne jest, aby wykonawca, któremu ma być udzielone zamó-

wienie, był jedynym podmiotem zdolnym do wykonania 

danego zamówienia. Innymi słowy realizacja zamówienia 

przez innego wykonawcę z przyczyn natury technicznej 

musi być rzeczywiście niemożliwa. Uzasadnieniem do 

udzielenia tego rodzaju zamówienia nie może być zatem 

subiektywne przeświadczenie zamawiającego, że dany 

wykonawca wykona zamówienie najlepiej czy najszybciej.  

Każdy przypadek zastosowania wolnej ręki musi być oce-

niany oddzielnie. 

 

Nie stanowi przesłanki pozwalającej na skorzysta-

nie z trybu zamówienia z wolnej ręki przekonanie 

zamawiającego, że proponowany wykonawca jest 

jedynym, który ze względu na szczególne zaufa-

nie, doświadczenie i możliwości organizacyjne jest  

w stanie wykonać zamówienie (tak też Krajowa Izba 

Odwoławcza w uchwałach z 12 kwietnia 2011 r.,  

sygn. akt KIO/KD 76/11, oraz z 2 kwietnia 2012 r., 

sygn. akt KIO/KD 37/12. 

O

r z e c z n i c t w O

Kup książkę