background image

25.03.2020

1

Produkt

Prof. dr hab. Anna Czubała

Produkt

1.

Etapy wprowadzania nowych produktów

2.

Cykl życia produktu a działania marketingowe

3.

Strategie kształtowania pola rynkowej 

aktywności przedsiębiorstwa (macierz H.I. 

Ansoffa)

W marketingu przez produkt rozumie się
wszystko to, co jest oferowane nabywcy do
konsumpcji, użytkowania lub posiadania w
celu

zaspokajania

jego

potrzeb

lub

pragnień. Są to:

dobra fizyczne,

usługi,

miejsca,

organizacje,

idee, pomysły,

osoby.

FUNKCJE  PRODUKTU

FUNKCJE  PRODUKTU

FUNKCJE  PRODUKTU

FUNKCJE  PRODUKTU

Źródło korzyści dla nabywcy  i jego 

satysfakcji

Instrument konkurowania

Punkt wyjścia do kształtowania 

pozostałych instrumentów marketingu-
mix

background image

25.03.2020

2

Marketingowa struktura produktu

Nowy

produkt

rozpatrywany

z

punktu

widzenia producenta to produkt o nowych
rozwiązaniach technicznych i technologicznych.

Nowy

produkt

rozpatrywany

z

punktu

widzenia nabywcy to produkt zaspokajający
nowe

potrzeby

lub

w

odmienny

sposób

zaspokajający potrzeby już istniejące. O poziomie
nowości decyduje konfrontacja jego właściwości z
potrzebami nabywców.

NOWY PRODUKT

NOWY PRODUKT

NOWY PRODUKT

NOWY PRODUKT

Kategorie nowych produktów

nowe

produkty

w

skali

światowej

(nowe

produkty, które tworzą zupełnie nowy rynek, np.
komputery osobiste);

nowe

linie

produktów

(nowe

produkty

pozwalające firmie po raz pierwszy wejść na już
istniejący rynek);

produkty dodatkowe (stanowią uzupełnienie

linii istniejących już na rynku produktów
przedsiębiorstwa);

Kategorie nowych produktów

udoskonalenia dotychczasowych produktów

(nowe produkty, które zastępują produkty już
istniejące,

cechujące

się

udoskonaloną

jakością i wyższą wartością postrzeganą przez
nabywców);

produkty repozycjonowane (dotychczasowe

produkty przeznaczone na nowe rynki lub
segmenty rynku);

produkty

o

niższych

kosztach

(nowe

produkty, które spełniają podobne funkcje
przy niższych kosztach);

background image

25.03.2020

3

Proces rozwoju nowego produktu

POSZUKIWANIE I GROMADZENIE  POMYSŁÓW

WSTĘPNA  ANALIZA

ANALIZA EKONOMICZNA

Rachunek efektywności przewidywanych inwestycji
Badanie potencjalnego popytu
Tworzenie planów marketingowych
Ocena możliwości  wykorzystania  potencjału wytwórczego  przedsiębiorstwa

PROWADZENIE TESTÓW

WPROWADZENIE DO SPRZEDAŻY

TWORZENIE PRODUKTU

Konstruowanie prototypu
Badania preferencji odbiorców
Tworzenie marki
Tworzenie opakowania

SUKCES PRODUKTU

Źródła informacji idei nowych 
produktów

 

 

 

ŹRÓDŁA 

ŹRÓDŁA 

ŹRÓDŁA 

ŹRÓDŁA 

INFORMACJI

INFORMACJI

INFORMACJI

INFORMACJI    

wewnętrzne

wewnętrzne

wewnętrzne

wewnętrzne:

 badania i rozwój

marketing i sprzedaż

produkcja 
(wytwarzanie 
i technologia)

serwis techniczny 
i obsługa klienta

zaopatrzenie (zakupy 
i dostawy) 

zewnętrzne

zewnętrzne

zewnętrzne

zewnętrzne:

 klienci

dostawcy

konkurencja

dystrybutorzy

ośrodki naukowo-
badawcze

konsultanci

wystawy, salony, 
targi i konferencje

Kryteria selekcji idei nowego produktu 
oraz skala ich wartościowania

Kryteria

Kryteria

Kryteria

Kryteria

Skala wartościowania

Skala wartościowania

Skala wartościowania

Skala wartościowania

Wielkość rynku

Wielkość rynku

Wielkość rynku

Wielkość rynku

bardzo duża

bardzo duża

bardzo duża

bardzo duża

duża

duża

duża

duża

mała

mała

mała

mała

Tendencja rozwojowa 

Tendencja rozwojowa 

Tendencja rozwojowa 

Tendencja rozwojowa 
(charakter rynku)

(charakter rynku)

(charakter rynku)

(charakter rynku)

rosnąca

rosnąca

rosnąca

rosnąca

stabilna

stabilna

stabilna

stabilna

malejąca

malejąca

malejąca

malejąca

Dostęp do rynku

Dostęp do rynku

Dostęp do rynku

Dostęp do rynku

bardzo trudny

bardzo trudny

bardzo trudny

bardzo trudny

trudny

trudny

trudny

trudny

łatwy

łatwy

łatwy

łatwy

Potrzeby 

Potrzeby 

Potrzeby 

Potrzeby 
konsumentów

konsumentów

konsumentów

konsumentów

dobrze zas

dobrze zas

dobrze zas

dobrze zas-

-

-

-

pokajane

pokajane

pokajane

pokajane

źle zaspo

źle zaspo

źle zaspo

źle zaspo-

-

-

-

kajane

kajane

kajane

kajane

nie zas

nie zas

nie zas

nie zas-

-

-

-

pokojone

pokojone

pokojone

pokojone

Przewidywany cykl 

Przewidywany cykl 

Przewidywany cykl 

Przewidywany cykl 
życia produktu

życia produktu

życia produktu

życia produktu

bardzo długi

bardzo długi

bardzo długi

bardzo długi

długi

długi

długi

długi

krótki

krótki

krótki

krótki

Siła konkurentów

Siła konkurentów

Siła konkurentów

Siła konkurentów

duża

duża

duża

duża

średnia

średnia

średnia

średnia

mała

mała

mała

mała

Koszty realizacji

Koszty realizacji

Koszty realizacji

Koszty realizacji

wysokie 

wysokie 

wysokie 

wysokie 

średnie

średnie

średnie

średnie

niskie

niskie

niskie

niskie

Wyniki testowania i kierunki działań

Wyniki testowania

Wyniki testowania

Wyniki testowania

Wyniki testowania

Kierunki działań

Kierunki działań

Kierunki działań

Kierunki działań

stopień zakupów 

stopień zakupów 

stopień zakupów 

stopień zakupów 

próbnych

próbnych

próbnych

próbnych

stopień zakupów 

stopień zakupów 

stopień zakupów 

stopień zakupów 

powtórnych

powtórnych

powtórnych

powtórnych

Wysoki

Wysoki

Wysoki

Wysoki

Wysoki

Wysoki

Wysoki

Wysoki

wprowadzenie produktu na 

wprowadzenie produktu na 

wprowadzenie produktu na 

wprowadzenie produktu na 
rynek

rynek

rynek

rynek

Wysoki

Wysoki

Wysoki

Wysoki

Niski

Niski

Niski

Niski

Zmiana struktury właściwości 

Zmiana struktury właściwości 

Zmiana struktury właściwości 

Zmiana struktury właściwości 
produktu (jego funkcji, 

produktu (jego funkcji, 

produktu (jego funkcji, 

produktu (jego funkcji, 
opakowania itp.

opakowania itp.

opakowania itp.

opakowania itp.

Niski

Niski

Niski

Niski

Wysoki

Wysoki

Wysoki

Wysoki

Zmiana struktury strategii 

Zmiana struktury strategii 

Zmiana struktury strategii 

Zmiana struktury strategii 
sprzedaży (idei, środków, 

sprzedaży (idei, środków, 

sprzedaży (idei, środków, 

sprzedaży (idei, środków, 
stopnia intensywności 

stopnia intensywności 

stopnia intensywności 

stopnia intensywności 
reklamy, promocji itp.

reklamy, promocji itp.

reklamy, promocji itp.

reklamy, promocji itp.

Niski

Niski

Niski

Niski

Niski

Niski

Niski

Niski

Zaniechanie wprowadzania 

Zaniechanie wprowadzania 

Zaniechanie wprowadzania 

Zaniechanie wprowadzania 
produktu na rynek

produktu na rynek

produktu na rynek

produktu na rynek

background image

25.03.2020

4

Technologiczny cykl „życia” produktu

 

L

ic

z

b

a

  

p

o

m

y

ó

w

 

Czas 

S

tw

a

rz

a

n

ie

 p

o

m

y

s

łó

w

 

O

c

e

n

a

 

 p

o

m

y

s

łó

w

 

A

n

a

li

z

a

 

e

k

o

n

o

m

ic

z

n

a

 

Ocena 
proto-

typu 

Testowanie 

rynku 

Pro- 
dukcja masowa i sprzedaż 

Rozkład nabywców ze względu na 
stopień akceptacji nowego produktu

INNOWATORZY – 2,5%

WCZEŚNI  NAŚLADOWCY –
13,5%
WCZESNA  WI
ĘKSZOŚĆ –
34,0%

ŹNA  WIĘKSZOŚĆ – 34,0%

KONSERWATYŚCI – 16,0%

Charakterystyka pięciu segmentów rynku 
według stopnia akceptacji nowych 
produktów

1.

INNOWATORZY (PIONIERZY)

Innowatorów

jest

około

2,5%

w

każdej

populacji ludzkiej. Nie boją się ryzyka i kupują
bez zastrzeżeń nowe produkty. Są oni na ogół
młodzi i lepiej wykształceni. Mają dużo cech
kosmopolitycznych, a ich dochody są więcej niż
średnie.

2.

WCZEŚNI  NAŚLADOWCY

Wcześni naśladowcy stanowią około 13,5% każdej

populacji.

Akceptują

oni

szybko

wszelkie

nowości rynkowe, ale dopiero po pewnym
namyśle,

radach

i

otrzymaniu

pewnych

informacji. Jest to grupa ciesząca się dużym
autorytetem, najlepiej wykształcona i mająca
liczne kontakty z otoczeniem. Tu znajduje się
najwięcej liderów opinii.

background image

25.03.2020

5

3.

WCZESNA  WIĘKSZOŚĆ

Wczesna większość stanowi grupę nabywców

rozważnych, których jest około 34%. Akceptują
oni nowe produkty dość szybko, ale ostrożniej
niż wcześni naśladowcy. Nabywcy rozważni
akceptują nowe produkty po ich sprawdzeniu.

4.

PÓŹNA WIĘKSZOŚĆ

Późna większość, stanowiąca 34% populacji, jest

sceptycznie nastawiona do nowych produktów,
które akceptuje dopiero wtedy, gdy większość
oceni je pozytywnie i także oceni cechy
użytkowe nowych produktów. Część zwleka z
zakupem ze względu na wysoką cenę nowego
produktu.

5.

KONSERWATYŚCI (MARUDERZY)

Konserwatyści stanowią około 16% populacji.

Jest to grupa najpóźniej akceptująca nowe
produkty. Obawiają się wszelkich nowości, na
ogół są mniej wykształceni, izolują się od
środowiska i stąd grupa ta i jej struktura jest
najmniej znana.

Cykle życia różnych produktów

 

W

O

L

U

M

E

N

 S

P

R

Z

E

D

A

Ż

Y

 

CZAS 

background image

25.03.2020

6

Cykl życia produktu zależy od:

rodzaju produktu

możliwości różnicowania produktu, podatności 

produktu na zmiany koniunkturalne np. mody

rodzaju zaspokajanych przez produkt potrzeb i 

tempa ich zmian

postępu technicznego i technologicznego

struktury podmiotów działających na rynku

„Współżycie” produktów w różnych fazach 
cyklu życia

 

S

P

R

Z

E

D

A

Ż

CZAS 

Wczorajsi żywiciele 

Dzisiejsi żywiciele 

Jutrzejsi żywiciele 

Struktura portfelowa produktów

 

 
 

 

Gwiazdy 

? ? ? 

 

Zagadkowe 

dzieci 

 
 

Dojne krowy 

 

 
 

Psy 

W

zr

o

st

 r

yn

ku

 

Względny udział  

w rynku 

niski 

niski 

wysoki 

wysoki 

Kształtowanie się sprzedaży, ceny oraz zysku i 
kosztu jednostkowego w poszczególnych fazach 
cyklu życia produktu

 

Wielkość sprzedaży, 
cena, zysk i koszt 
jednostkowy 

WPROWADZENIE 

SCHYŁEK 

WZROST 

DOJRZAŁOŚĆ 

SPRZEDAŻ 

KOSZT JEDN. 

CENA 

ZYSK JEDN. 

background image

25.03.2020

7

Stadia cyklu „życia” produktu na rynku oraz cele 
i strategie marketingowe

Charakterystyk
i marketingu

Stadia cyklu „życia” produktu na rynku

Czynniki 
ekonomiczne 
i rynkowe

wprowadze-

nie

wzrost

(rozwój)

dojrzałość

schyłek

sprzedaż

niska

wysoki wzrost

maksymalna 

ustabilizowa-

na

spadek

koszty 
jednostkowe

wysokie

zniżkujące

ustabilizo-

wane

niskie 

rosnące

zysk

ujemny

rosnący

max

nabywcy

innowatorzy

wcześni 

naśladowcy

większość 

nabywców

maruderzy

konkurenci

brak lub kilku

rosnąca liczba

stabilna, 

duża liczba

niskie 

rosnące

Stadia cyklu „życia” produktu na rynku

wprowadzenie

wzrost

(rozwój)

dojrzałość

schyłek

kreowanie 

świadomości,

zachęcanie do 

spróbowania

maksymali-

zacja udziału 

w rynku

maksymali-

zacja 

utrzymanie 

udziału w 

rynku

redukcja 

wydatków 

i „żniwa”

CELE  MARKETINGOWE

Charakterystyki 
marketingu

Stadia cyklu „życia” produktu na rynku

Czynniki 
ekonomiczne 
i rynkowe

wprowadzenie

wzrost

(rozwój)

dojrzałość

schyłek

produkt

podstawowy

zwiększenie ilości wersji 

produkowanych i zakresu 

usług dodatkowych

wycofanie 

„słabych 

wersji 

produktowych

dystrybucja

selektywna

intensywna

bardzo 

intensywna

ograniczenie 

liczby 

punktów 

sprzedaży

promocja

wprowadzają-

ca

aktywizują-

ca

przy0pomi-

nająca

zanikająca

cena

wysoka

powyżej, poniżej lub na tym 

samym poziome co ceny 

konkurentów

obniżki cen

STRATEGIE

Strategie kształtowania pola 
rynkowego

Rynki

Produkty

dotychczasowe

nowe

dotychczasowe

PENETRACJA 

RYNKU

ROZWÓJ 

RYNKU

nowe

ROZWÓJ 

PRODUKTU

DYWERSYFIKAC

-JA

background image

25.03.2020

8

Metody realizacji 

strategii 

penetracji rynku

1.

Zwiększenie zakupów przez dotychczasowych 
nabywców:

doskonalenie produktu

przyspieszenie popytu odnowienia 
(np. odnawianie wzorów)

zwiększenie opakowań jednostkowych

zagęszczanie sieci dystrybucji

wzmocnienie promocji

2.

Przejmowanie klientów od konkurencji:

modyfikowanie argumentów reklamowych

obniżki cen

3.

Pozyskiwanie dla rynku nowych nabywców

promocja

uruchamianie nowych kanałów dystrybucji

przełamywanie barier cenowych przez 
różnicowanie produktów i cen (np. wersja 
popularna produktu drogiego)

Metody realizacji 

strategii rozwoju 

rynku

1.

Rozszerzenie przestrzenne rynku zbytu

2.

Tworzenie rynku dodatkowego:

rozszerzanie funkcji i możliwości zastosowań 
produktu

rozszerzenie usług towarzyszących

3.

Wchodzenie na nowy segment rynku

nowe odmiany produktu

nowe kanały dystrybucji

odpowiednie środki promocji

Metody realizacji 

strategii „rozwój 

produktu”

1. Prawdziwe innowacje

- produkty oryginalne,

dotychczas nie znane, wytwarzane w oparciu o
wynalazki i nowe technologie

2. Quasi innowacje

– nowe odmiany produktów 

znanych, wytwarzane przy zastosowaniu 
dotychczasowych technologii

3. Nowości pozorne

– produkty różniące się od 

dotychczasowych jedynie formą zewnętrzną, 
opakowaniem, nazwą, dodatkami, ceną

background image

25.03.2020

9

Metody realizacji 

strategii 

dywersyfikacji

1. Horyzontalna

– rozszerzenie dotychczasowego

programu asortymentowego o nowe rodzaje
produktów,

związane

w

jakiś

sposób

z produktami dotychczasowymi

2. Wertykalna 

„w

przód”

podejmowanie

działań

gospodarczych

w

zakresie

obejmującym

produkty lub usługi stanowiące kontynuację
dotychczas

realizowanego

procesu

wytwórczego

lub

procesów

dystrybucji

(np.

producent

uruchamia

własną

sieć

handlową)

„wstecz” 

– jak wyżej, z tym, że w odniesieniu 

do wcześniejszych faz (np. producent konfekcji 
uruchamia tkalnię)

3. Równoległa

– podejmowanie nowej 

działalności gospodarczej nie mającej żadnego 
związku z dotychczasową