background image

36. Komisje Porządkowe Cywilno-Wojskowe (1789 r.). 
 
 

Komisje Porządkowe Cywilno-Wojskowe były nowymi 

organami  administracji  terenowej  tworzonymi  na  podstawie 
ustawy z dnia 15 XII 1789r. W ich skład wchodziło 16 szlachty 
wybieranych na sejmikach oraz 3 duchownych. Następnie (w 
1792r.)  skład  komisji  został  uzupełniony  o  3  przedstawicieli 
miast.  Członkowie  komisji  nie  otrzymywali  wynagrodzenia, 
ale bez odbycia co najmniej jednej pełnej dwuletniej kadencji 
w komisji nie można było piastować żadnego innego urzędu, 
ani 

otrzymać 

orderów, 

wyjątkiem 

odznaczeń 

przyznawanych  za  zasługi  wojskowe.  Komisie  odbywało 
codziennie posiedzenia w godzinach 8.00 – 13.00 w składnie 
co  najmniej  trzech  komisarzy.  Komisje  były  obowiązane 
wykonywać polecenia wydawane przez komisje wielkie.  
 
 

Kompetencje i zadania komisji: 

 

kwaterunek wojska 

 

rekrutacja żołnierzy 

 

opieka nad magazynami wojskowymi 

 

pomoc w zaopatrzeniu wojska 

 

pomoc przy przemarszach wojska 

 

przygotowanie leż zimowych dla oddziałów 

 

dostarczenie podwód dla wojska 

 

rozstrzyganie  sporów  pomiędzy  władzami 
wojskowymi, a ludnością cywilną 

 

sporządzanie corocznie spisu ludności 

 

kontrola  ruchu  ludności  i  wydawanie 
paszportów 

 

wypłata miejscowym oddziałom należnych im 
kwot ze ściągniętych podatków 

 

szeroki  zakres  uprawnień  w  sprawach 
rolnictwa i przemysłu 

 

nadzór nad działalnością oświaty 

 

usprawnienie komunikacji 

 

ujednolicenie systemu miar i wag 

 

zachęcanie cudzoziemców do osiedlania się w 
Polsce 

 

opieka nad ubogimi.