Technika-Prowadzenia-Rozpoznania-Typu-Ranger

Wstęp:
  W armii USA siły RANGER  stanowi 75 pułk piechoty RANGER podległy Amerykańskiemu
Dowództwu Operacji Specjalnych. Składa się z trzech batalionów piechoty RANGER w sile
ponad 2000 najlepiej wyszkolonych żołnierzy armii USA.

Bazując na toku ich szkolenia przedstawiamy wybrane metody oraz techniki działania
pododdziałów RENGER,  które należy stosować w szkoleniu pododdziałów rozpoznawczych
6BDSz.

Stanowią one istotne unowocześnienie metod i technik działania, jakie stosowane są obecnie w
naszych pododdziałach rozpoznawczych.

Po analizie przedstawionych technik można odnieść wrażenie pewnej szablonowości działania.
Jednak poprzez rozpatrywanie problemów działania elementów rozpoznawczych szczegółowo w
składzie drużyny, plutonu, osiągamy bardzo istotną korzyść – działanie elementu
rozpoznawczego stanowi przemyślaną, zsynchronizowaną całość. Sposób wykonania zadania jest
zrozumiały dla wszystkich – od najmniej doświadczonego żołnierza do dowódcy elementu
rozpoznawczego. Jest to szczególnie ważne, gdy zabraknie tego ostatniego – czego z pewnością
nie możemy wykluczyć w działaniach bojowych.

Systematyczne szkolenie przedstawionych technik działania prowadzi do mistrzowskiego ich
wykonania. ZESPÓŁ jakim są żołnierze elementu rozpoznawczego rozumie się „bez słów”. W
sytuacji zagrożenia gwarantuje to natychmiastową reakcję dowódcy, który używając hasła (np.
kość) ogłasza swoją decyzję. Wykonują ją wszyscy zwiadowcy natychmiastowo i automatycznie.

Przedstawione techniki nie są typowymi technikami RANGER, zostały zmodyfikowane,
dostosowane do organizacji naszych pododdziałów rozpoznawczych oraz posiadanego sprzętu.
Należy podkreślić, że nie straciły one nic w toku adaptacji na swojej wszechstronności i
skuteczności. Są proste i schematyczne, gwarantują wysoki stopień bezpieczeństwa działających
zwiadowców (elementów rozpoznawczych).

Doświadczenia ze współczesnych lokalnych konfliktów , w tym doświadczenia pododdziałów
RANGER, jednoznacznie wskazują , że w procesie szkolenia poza nauką pewnych technik
prowadzenia rozpoznania, koniecznym jest położenie nacisku na psychofizyczne obciążenie
szkolonych. W miarę możliwości tworzyć należy warunki szkolenia zbliżone do istniejących w
prawdziwym konflikcie. W czasie ćwiczeń odzwierciedla się to m.in. w drastycznym
ograniczeniu snu, ilości posiłków, intensywnością szkolenia na granicy ludzkich możliwości,
stworzeniu sytuacji niepewności i ciągłego stresu. Trudno czasem jednoznacznie rozgraniczyć co
jest dozwolone, a co nie – stąd też konieczność rygorystycznej selekcji, żołnierzy przewidzianych
do pododdziałów rozpoznawczych i ogromnej odpowiedzialności kadry pionu rozpoznania za
powierzonych im żołnierzy.

Technika opuszczania ( załadowania ) na śmigłowiec elementu rozpoznawczego w
ugrupowaniu przeciwnika.

Działania elementów rozpoznawczych 6 BDSz nierozerwalnie związane jest z użyciem środka
transportu (walki) jakim jest śmigłowiec . newralgiczne, decydujące o żywotności elementu
rozpoznawczego jest mistrzowskie opanowanie techniki:
-

Opuszczanie śmigłowca w ugrupowaniu przeciwnika;

Załadowanie na śmigłowiec w momencie podjęcia po wykonaniu zadania bojowego.

Rys. nr 1 ilustruje schemat opuszczania śmigłowca przez element rozpoznawczy.

W momencie przyziemienia na sygnał dowódcy kolejno zwiadowcy opuszczają śmigłowiec
(każdy zwiadowca opuszcza śmigłowiec trzymając zasobnik w ręku). Powinien on zawsze
wypchnąć zasobnik gdy wysokość zawisu śmigłowca grozić będzie kontuzją. Po opuszczeniu
ś

migłowca i zabraniu zasobnika sprawnie zajmuje pozycję ubezpieczając dalsze opuszczenie

migłowca przez pozostałych zwiadowców . kolejno zajmując stanowiska zwiadowcy okrężnie

ubezpieczają śmigłowiec. Po odlocie śmigłowca na sygnał dowódców drużyn wykorzystując
jedną z technik poruszania się szybko do rejonu zbiórki, który zajmują i ubezpieczają jak każdy
rejon postoju (zatrzymania) . tutaj następuje udokładnienie miejsca, zadania, kierunku działania
(azymutu).

Rys. nr 2 ilustruje schemat załadowania elementu rozpoznawczego na śmigłowiec.

Po wykonaniu zadania, w nakazanym rejonie wyczekiwania element rozpoznawczy wyczekuje
na podjęcie. Z rejonu zatrzymania wysłane zostają elementy ubezpieczenia rejonu lądowiska.
Dowódcy drużyn rozmieszczają skrycie drużyny w rejon obok miejsc podjęcia przez
ś

migłowce. Bezpośrednio przed przylotem śmigłowców (ich przejęciem) zwiadowcy-

sygnaliści zajmują miejsca na lądowisku. Ich zadaniem jest pomoc pilotom w lądowaniu
poprzez podawanie odpowiednich sygnałów zajmują miejsca na lądowisku. Dowódca elementu
rozpoznawczego po nawiązaniu łączności z dowódcą grupy śmigłowców udziela mu informacji
o warunkach w rejonie lądowiska. Po wylądowaniu śmigłowców drużyny sprawnie zajmują
miejsca w przedziałach desantowych. Jako ostatni miejsca śmigłowcu zajmują zwiadowcy
podgrup ubezpieczenia.

Technika poruszania się w terenie.

Aby przeżyć w rzeczywistych działaniach wojennych, skrytość poruszania się, odstępy

między żołnierzami, ubezpieczenie, musi być w sposób ciągły stosowane we wszystkich formach
poruszania się elementu rozpoznawczego.

Technika poruszania się w terenie jest to sposób w jaki pokonuje się teren. Nie jest to stała
szablonowa forma szyku /ugrupowania/ jaką wykorzystuje pododdział, lecz zależeć ono będzie
od prawdopodobieństwa kontaktu z przeciwnikiem, warunków terenowych, widoczności,
otrzymanego zadania oraz czasu jaki ma do dyspozycji element rozpoznawczy.

Dowódcy muszą znać dobrze techniki poruszania się w terenie. Bywają sytuacje gdy dowódca
drużyny musi występować na czele ugrupowania po to, stosować zasadę

„Idź za mną i rób to

co ja robię”

Wszyscy żołnierze w drużynie muszą być w stanie widzieć dowódcę. Kontrola

poruszania się w terenie odbywa się za pomocą sygnałów ręcznych, które powinny być
opracowane przez element rozpoznawczy i traktowane jako stałe, znane wszystkim żołnierzom.
Radiostacja powinna być używana jedynie, gdy jest to niezbędnie konieczne.

      Wyróżniamy trzy techniki poruszania się elementu rozpoznawczego w terenie. Wyboru
należy dokonać analizując prawdopodobieństwo kontaktu z przeciwnikiem.

Technika  nr 1  - gdy kontakt z przeciwnikiem nie jest prawdopodobny, a szybkość poruszania
                             się jest istotna.

Technika  nr 2  - gdy kontakt z przeciwnikiem jest prawdopodobny.

Technika  nr 3  - gdy kontakt z przeciwnikiem jest wysoce prawdopodobny (pewny).

Każda z tych technik ma swoje wady i zalety. Charakterystykę przedstawia tabela:

Rodzaje
technik

KONTROLA

UGRUPOWANIA

ODLEGŁOŚĆ

MIĘDZY

ŻOŁNIERZAMI

PRĘDKOŚĆ

MARSZU

UBEZPIECZENIE

Technika nr 1

dobra

najmniejsza

największa

dostateczna

Technika nr 2

dostateczna

średnia

dobra

Technika nr 3

bardzo dobra

największa

najmniejsza

bardzo dobra

Bez względu na rodzaj wybranej techniki należy stosować następujące podstawowe zasady:

Należy wyznaczyć żołnierzy , którzy będą prowadzić nawigację lądową. Przygotowanie
oraz plany są bezwartościowe , jeżeli element rozpoznawczy nie może odnaleźć obiektu
lub co gorsze wejdzie na obiekt z powodu złej nawigacji. Należy planować użycie dwóch
ż

ołnierzy (główny , zapasowy umiejących posługiwać się busolą oraz dwóch żołnierzy

odpowiedzialnych za liczenie przebytej odległości /parokroków/ W działaniach
RANGER drogi , strumienie , polany itp. uważane są za miejsca szczególnie narażające
element rozpoznawczy na kontakt z przeciwnikiem stąd trzymanie marszu na azymut).

Należy unikać wykrycia przez przeciwnika – element rozpoznawczy musi poruszać się
skrycie , wykorzystując cechy maskujące terenu – gęsto zalesione obszary , bagna , teren
w miejscach bardzo trudnych do pokonania , ciemność , mgły , deszcz oraz fakt że uwaga
przeciwnika skupiona jest na działaniu innych.

Należy ciągle ubezpieczać swoje działania. Element rozpoznawczy nieprzerwanie musi
podejmować pasywne i aktywne formy ubezpieczenia swego działania , w czasie marszu
należy wyznaczyć żołnierzy odpowiedzialnych za ubezpieczenie okrężne 360

Przed działaniem należy zaplanować wsparcie elementu rozpoznawczego ogniem
ś

rodków artyleryjskich. Jest to niezwykle ważne dla elementu rozpoznawczego. Może ono

służyć nie tylko do bezpośredniego wsparcia zagrożonego elementu rozpoznawczego, lecz
także do niszczenia rozpoznanych elementów przeciwnika np.: posterunków
obserwacyjnych na drodze działania. Ogniem artylerii można odwrócić uwagę od
rzeczywistego miejsca działania elementu rozpoznawczego.

W terenie otwartym należy zwiększyć odległość między żołnierzami, gdy dowódca sądzi,
ż

e kontakt z przeciwnikiem jest możliwy , powinien wysunąć prowadząca drużynę

(zespół), pozostałe drużyny ubezpieczają jej działanie.

Dowódcy winni poruszać się w miejscu , z którego z którego mogą najlepiej kontrolować
ugrupowanie i sytuację. Mogą zmienić miejsce w ugrupowaniu żołnierza liczącego
odległość, po to , aby mieć szybko meldunek o przebytej odległości. Powinni zmieniać
techniki marszu , jeśli sytuacja się zmienia. (bardzo gęste poszycie leśne, ciemna
bezgwiezdna noc zmusi element rozpoznawczy do marszu w rzędzie).

TECHNIKA PORUSZANIA SIĘ W TERENIE ELEMENTU ROZPOZNAWCZEGO,
GDY KONTAKT Z PRZECIWNIKIEM JEST MAŁO PRAWDOPOODOBNY .

Odległość między żołnierzami wynosi około 10 m, a drużynami do 20 m.
Charakteryzuje się:

Dostateczną możliwością ubezpieczenia elementu od czoła;

Najmniejszą odległością pomiędzy drużynami;

Zapewnia pokonanie terenu z największą prędkością;

Dobrą możliwością kontrolowania ugrupowania.

Szyk drużyny rozpoznawczej przedstawia rys. nr 3 (strzałki wskazują sektory ostrzału).

Kierunek
marszu

Strzelec karabinka

10 m

Celowniczy km Celowniczy granatnika

                                                                                Dowódca
                                                                                 drużyny

Strzelec                                                                                                                           Strzelec
karabinka                                                                                                                        karabinka

Rys. nr. 3

TECHNIKA PORUSZANIA SIĘ W TERENIE ELEMENTU ROZPOZNAWCZEGO,
GDY KONTAKT Z PRZECIWNIKIEM JEST PRAWDOPODOBNY.

Jest to podstawowa technika poruszania się elementu rozpoznawczego .
Zwykle będzie on działał w ugrupowaniu  przeciwnika, stąd kontakt z nim będzie
prawdopodobny. Odległość między żołnierzami wynosi około 20 m, pomiędzy drużynami do
50 m. prowadząca drużyna musi być wystarczająco wysunięta do przodu względem sił
głównych plutonu, aby w porę wykryć lub zniszczyć ogniem przeciwnika zanim ten zada straty
siłą głównym. Jednak że musi pozostawać w zasięgu broni strzeleckiej pozostałości plutonu.
Jest to zwykle około 50 – 100 m w zależności od terenu, roślinności, pory doby. Prowadząca
drużyna powinna mieć najlepszych żołnierzy , prowadzących nawigację oraz ubezpieczających
od czoła. W czasie długich marszów dowódca plutonu może zmieniać prowadzącą drużynę.
Technika ta charakteryzuje się:

Dostateczną możliwością kontrolowania ugrupowania przez drużynę;

rednimi odległościami między żołnierzami;

rednią prędkością poruszania;

Dobrym ubezpieczeniem od czoła.

Szyk plr. przedstawia rys. nr 5

Działanie tą techniką wymusza zwiększenie odległości między żołnierzami w drużynie.

stanowi to zasadniczą różnicę w porównaniu z działaniem drużyny RANGER która jak każda
drużyna USA składa się poza dowódcą z dwóch czteroosobowych zespołów. Daje to możliwość
dowódcy drużyny wysunięcia prowadzącego zespołu 50 – 100 m do przodu, a tym samym
zwiększa możliwość ubezpieczenia swojego działania. Wysunięcia/ mniejszego elementu jak
zespół / np. pary zwiadowców/ nie przewidują uważając , że nie ma on wystarczającej siły
rażenia w czasie kontaktu z przeciwnikiem, przez co narazić może element na likwidację.

TECHNIKA PORUSZANIA SIĘ W TERENIE ELEMENTU ROZPPOZNAWCZEGO,
GDY KONTAKT Z PRZECIWNIKIEM JEST SPODZIEWANY / PEWNY /.

Jest to technika wymuszona przez sytuację:

Podczas powrotu do ugrupowania wojsk własnych, gdy element rozpoznawczy znajduje się

w położeniu z którego wynika że nie ma możliwości obejścia rejonu /obszaru/ , który
prawdopodobnie zajmuje przeciwnik. W technice tej odległość między żołnierzami jak
poprzednio wynosi ok. 20 m, natomiast odległość pomiędzy drużynami zmienia się. Zarówno
działając drużyną jak i plutonem dowódcy wyznaczają dwa zespoły, pierwszy wykonuje „skok”
w terenie, drugi ubezpiecza działanie pierwszego. Wynika z tego, że skok nie może być głębszy
niż na odległość skutecznego wsparcia broni strzeleckiej. Głębokość skoku determinować
będzie zawsze teren, widoczność, możliwość kontroli działania zespołów przez dowódcę. Oba
zespoły działają przemiennie wykonują skok i ubezpieczają się wzajemnie. Przed działaniem
dowódca stawia zadanie, w którym ujmuje:

Kierunek lub rejon/ jeśli jest znany/ działania przeciwnika;

Miejsce zespołu ubezpieczającego;

Kolejne pozycje do zajęcia przez zespół wykonujący „skok”;

Drogę działania;

Czynności do zajęcia pozycji.

Zespoły poruszają się jako całość tylko w tedy, gdy mogą maskować swoje działanie, a

teren stwarza dobre warunki do ukrycia. W innych sytuacjach żołnierze poruszają się
pojedynczo lub parami- krótkimi skokami od ukrycia do ukrycia lub czołgając się. Schemat
działania przedstawia rys. nr 6.

Gdy tą techniką pokonuje teren pluton:
-

Jedna drużyna wykonuje „skok” , podczas gdy druga drużyna ubezpiecza jej działanie.

Natomiast trzecia drużyna porusza się za nimi i jest gotowa do wsparcia dwóch pierwszych.
Dowódca plutonu znajduje się przy drużynie ubezpieczającej. Ta technika charakteryzuje się:

Bardzo dobrą możliwością kontroli ugrupowania przez dowódcę;

Największymi odległościami między żołnierzami;

Bardzo dobry ubezpieczeniem;

Najmniejszą prędkością pokonania terenu.

DZIAŁANIE ELEMENTU ROZPOZNAWCZEGO W WARUNKACH
OGRANICZONEJ WIDOCZNOŚCI.

Element rozpoznawczy działający w warunkach ograniczonej widoczności musi funkcjonować
tak samo sprawnie jak w warunkach normalnych. Musi poruszać się , ubezpieczać oraz ściśle
utrzymywać kierunek działania – dowódcy muszą być w stanie kontrolować ugrupowanie
.

W warunkach ograniczonej widoczności należy zastosować
następujące zasady ułatwiające działanie:

              a).  Wyznaczyć żołnierzy wykorzystujących urządzenia noktowizyjne do
                     prowadzenia obserwacji.
              b).  Drużyna , pluton zmniejsza prędkość poruszania się.
              c).   Każdy z żołnierzy z tyłu hełmu , czapki mieć naklejone dwa paski

taśmy

fluoroscencyjnej (1 cm – szerokości , 2 cm – długości)dzięki temu

idący za

                     nim będzie go w stanie widzieć.
              d).  Dowódcy poruszają się bliżej czoła ugrupowania.
              e).  Dowódcy systematycznie dokonują liczenia żołnierzy w czasie

marszu oraz po każdym zatrzymaniu stosując technikę tzw.
„Bramki”. Polega ona na wyjściu dowódcy z radiotelefonistą przed
zatrzymany (odpoczywający ) element, zwróceni się obu do siebie
w odległości około 1,5 m i fizycznym dotknięciu każdego z
przechodzących między nimi żołnierzy.

Aby zachować właściwy poziom ubezpieczenia:

Zadanie alarmowania elementu rozpoznawczego przydziela się
prowadzącemu żołnierzowi ;

Zadanie nawigacji oraz liczenia par kroków (przebytej odległości)
przydziela się najbardziej doświadczonym żołnierzom (najlepszej
drużynie);

Bezwzględnie zabrania się używania światła, palenia tytoniu, oraz
prowadzenia rozmów;

Radiostację nastawia się na odbiór dyżurny;

Dokonuje się systematycznych zatrzymań i prowadzi nasłuch;

Maskuje się poruszenie ugrupowania wykorzystując odgłosy
ś

rodków artyleryjskich itp.

W czasie krótkich zatrzymań ( 30 sekund i krócej) wykorzystywanych do poprawienia

oporządzenia, uzupełnienia wody, wprowadzenia korekty w nawigacji, wszyscy żołnierze
przyklękają na jedno kolano, w ugrupowaniu, w kształcie elipsy ( rys. nr. 7) organizując
ubezpieczenie dookoła (360

Na kierunku spodziewanego zagrożenia rozmieszcza się środki ogniowe o największej

sile rażenia. Gdy zatrzymanie trwa kilka lub kilkanaście minut żołnierze kolejno parami,
ubezpieczają się przyjmując postawę leżącą nie zdejmując plecaków. Dowódcy drużyn
natychmiast po sygnale zatrzymania , wydanym przez dowódcę plutonu, samoczynnie
rozmieszczają żołnierzy parami za ukryciami, w miejscach zapewniających ubezpieczenie
okrężne .każdemu żołnierzowi stawiają krótkie zadanie i wyznaczają sektor ognia. Po tym
udaje się do środka ugrupowania, gdzie przebywa dowódca elementu rozpoznawczego,
radiotelefonista i sanitariusz. Klęcząc na jednym kolanie uzgadniają dalsze działanie, przyjmują
zadanie itp. Po wykonaniu tych czynności wracają do swoich drużyn, gdzie informują każdego

TECHNIKA POKONYWANIA MIEJSC SZCZEGÓLNEGO ZAGROŻENIA.

Miejsce szczególnego zagrożenia (niebezpieczne) to takie miejsce na drodze marszu , elementu
rozpoznawczego narażającego na obserwację lub oddziaływanie ogniowe przeciwnika.
Przykładowo : drogi, zabudowania zamieszkałe przez ludność nieprzychylnie nastawioną do
nas, pozycje (rejony) zajmowane przez przeciwnika, pola minowe, zapory inżynieryjne, leśne
przesieki, polany, strumienie. W miarę możliwości należy unikać wspomnianych miejsc. W
przypadku, gdy element rozpoznawczy musi przekroczyć lub poruszać się w pobliżu tych
miejsc, wykonuje to z najwyższą ostrożnością.

Przystępując do pokonywania miejsc szczególnego zagrożenia , dowódca

elementu rozpoznawczego postępuje według następujących zasad w
kolejności:

Wyznacza punkty zbiórki:

Na podstawie wyjściowej przed miejscem szczególnego zagrożenia i z

drugiej jego strony w rejonie, do którego zamierza się przenieść zgodnie z
zasadą odległościowego wyznaczania punktu zbiórki np. 300 m do tyłu i do
przodu
-

Punkty zbiórki na wypadek rozproszenia;

Ubezpiecza okrężnie miejsce , w którym się znajduje;

Rozpoznaje i ubezpiecza ogniem miejsce po stronie przeciwnej;

Uzgadnia współdziałanie na wypadek oddziaływania przeciwnika;

Pokonuje miejsce szczególnego zagrożenia.

Technika pokonania miejsc szczególnego zagrożenia przez pluton

przedstawiają rysunki kolejnych etapów:

Prowadząca drużyna zatrzymuje pluton umówionym sygnałem (każdy żołnierz

jest zobowiązany do przekazywania wszystkich sygnałów w głąb ugrupowania.
Jest to zasada, którą stosuje się we wszystkich formach działań elementów
rozpoznawczych);

Dowódca plutonu przemieszcza się do czoła ugrupowania, do dowódcy

prowadzącej drużyny w celu potwierdzenia sygnału.;

Po stwierdzeniu, że pluton znajduje się przed miejscem szczególnego zagrożenia

ETAP I (rys. nr. 8), wyznacza punkty zbiórki na wypadek rozproszenia. (ta
informacja przekazywana jest do wszystkich żołnierzy poprzez dowódców
drużyn);

Na sygnał dowódcy plutonu trzech żołnierzy prowadzących drużyny ubezpiecza

działanie elementu z lewej strony, natomiast kolejnych trzech z prawej, ostatnia
drużyna ubezpiecza od tyłu. Dowódca plutonu wraz z radiotelefonistą formuje
„bramkę” ETAP II (rys. nr. 9) , ułatwiającą kontrolę i liczenie żołnierzy . (Innym
sposobem jest tworzenie „bramki” przez dowódcę prowadzącej drużyny z
sanitariuszem. W takim przypadku pozwoli to dowódcy plutonu przekroczyć
miejsce niebezpieczne na czele ugrupowania);

Po otrzymaniu sygnału od ubezpieczeń o zajęciu stanowisk, dowódca plutonu

umówionym sygnałem nakazuje drużynie drugiej kolejności poruszania się
przekroczyć rejon niebezpieczny ETAP III(rys. nr. 10);

Po przekroczeniu, druga drużyna jest na czole ugrupowania. Porusza się na

głębokość zapewniającą swobodne dołączenie pozostałych drużyn (około 50- 75
m w głąb). Tam zatrzymuje się i prowadzi nasłuch. Po tym jeden z żołnierzy

powraca na taką odległość , aby widzieć dowódcę plutonu i przekazuje sygnał
„wszystko w porządku”. (w czasie dnia może to być „kciuk do góry” w nocy dwa
krótkie sygnały światłem czerwonym);

Po potwierdzeniu sygnału „ wszystko w porządku” dowódca plutonu wraz z

radiotelefonistą (jeśli „ bramkę” tworzy dowódca 1 drużyny z sanitariuszem)
przekraczają miejsca szczególnego zagrożenia wraz z trzecią drużyną w
kolejności marszu . Podgrupy ubezpieczające natomiast po przekroczeniu przez
siły główne elementu rozpoznawczego rejonu szczególnie zagrożonego biegiem
kierują się do „bramki” gdzie są liczone. Następnie przekraczają rejon
szczególnego zagrożenia i dołączają do ugrupowania plutonu. Drużyna , która
była pierwszą w kolejności marszu, po przekroczeniu rejonu znajduje się na
końcu ugrupowania elementu rozpoznawczego. Dowódca umówionym sygnałem
nakazuje kontynułowanie marszu w nakazanym poprzednio kierunku. W
przypadku rozproszenia pod ogniem przeciwnika, zwiadowcy zbierają się na
zawczasu wyznaczonych punktach zbiórki. Część ugrupowania plutonu, która
zdążyła pokonać rejon szczególnego zagrożenia przed otwarciem ognia przez
przeciwnika zbiera się na punkcie zbiórki „A”. Natomiast część ugrupowania ,
która nie zdołała pokonać rejonu zbiera się w punkcie „B”. Patrz rys. nr. 11

Prowadzenie rozpoznania (patrolowania)
przez element rozpoznawczy.

W działaniach drużyny, plutonu wyróżniamy dwa rodzaje zadań rozpoznawczych
realizowanych przez te elementy:
-

Rozpoznanie pasa / rejonu / terenu

Rozpoznanie obiektu

Aby element rozpoznawczy wykonał zadanie rozpoznawcze musi:

Zebrać wszystkie informacje dotyczące przeciwnika, terenu ujęte w potrzebach
przełożonego. W czasie całego działania zwiadowcy muszą nieprzerwanie
zdobywać i wymieniać informacje o przeciwniku, o których natychmiast melduje
przełożonemu.

Unikać wykrycia przez przeciwnika. Element rozpoznawczy nie może pozwolić na
zdemaskowanie swojego działania (określenia sił i środków elementu oraz zamiaru
jego działania). W przypadku zdemaskowania działania elementu przeciwnik
może zmienić plany , miejsce stacjonowania lub wzmocnić ubezpieczenie
(ochronę, obronę).

Sposobami uniknięcia wykrycia mogą być:

Zminimalizowanie poruszania się w pobliżu obiektu,

Podejście do przeciwnika nie bliżej niż jest to konieczne,

Wykorzystanie lornetek noktowizorów itp.

Perfekcyjne maskowanie, skrytość poruszania się, zachowanie ciszy i nie

używanie świateł.

Właściwe ubezpieczenie elementu rozpoznawczego. Element rozpoznawczy musi
być w stanie zerwać kontakt z przeciwnikiem, wrócić do ugrupowania wojsk
własnych lub kontynuować zadanie.

Właściwe ugrupowanie elementu rozpoznawczego. Proponowane ugrupowanie :

Dowództwo (dowódca elementu rozpoznawczego, radiotelefonista, sanitariusz);

Zespół ewakuacyjno- ratunkowy – odpowiedzialny wraz z sanitariuszem za pomoc rannym
oraz ich transport do miejsc z których będą ewakuowani;

Zespół eskortujący – odpowiedzialny za skuteczne związanie jeńców i strzeżenie ich w
czasie przemieszczania się elementu rozpoznawczego;

Zwiadowca prowadzący dziennik działań bojowych. Jego zadaniem jest zapisywanie
wszystkich ważnych informacji w czasie całego działania;

ołnierze prowadzący nawigację lądową- główny i zapasowy,

Pary zwiadowców wyznaczone do rozpoznania lub ubezpieczenia – odpowiedzialne są za
prowadzenie rozpoznania lub ubezpieczenia innej par zwiadowców w czasie działania

Do skutecznego prowadzenia rozpoznania pasa ( rejonu ) terenu możemy stosować trzy
metody:
-

„FUN:,

„KOŚĆ”,

„KROPLA”,

Rozpoznanie pasa terenu metodą „FUN”.

Jest to metoda stosowana gdy chcemy rozpoznać pas terenu szczegółowo.

Mankamentem tej metody jest mała prędkość prowadzenia rozpoznania .
Ogólny zespół organizacji prowadzenia rozpoznania tą metodą przedstawia rys. nr.12.
szczegółowy schemat ilustruje rysunek nr. 13

RYS. NR.13

„FUN”

LEGENDA:

sektor ognia

para zwiadowców .

trasa pary zwiadowców nr. 1

trasa pary zwiadowców nr. 2

Rozpoznanie pasa terenu metodą ,,KOŚĆ”
Stosowane jest głównie w warunkach ograniczonej widoczności, pozwala zwiadowcom
prowadzącym rozpoznanie poprzez ścisłe utrzymywanie azymutów na bezpośrednie dotarcie
do punktu wyjściowego. Ogólny sposób organizacji prowadzenia rozpoznania pasa terenu tą
metodą przedstawia rysunek nr 14. Szczegółowy schemat ilustruje rysunek nr 15.

LINIA ROZPOCZĘCIA

PROWADZENIA ROZPOZNANIA

LINIA WYRÓWNANIA

LINIA ZAKOŃCZENIA
PROWADZENIA ROZPOZNANIA

400-500m

TECHNIKA ROZPROWADZANIA PASA TERENU TYPU „KOŚĆ”

RYS. NR. 14

RYS.NR. 15

„KOŚĆ”

360

AZYMUT NP. 360

OK.200 m

270

OKOŁO 200m

LEGENDA :
AZYMUT MARSZU ELEMENTU ROZPOZNAWZEGO

-

SEKTOR OGNIA

TRASA MARSZU PARY ZWIADOWCÓW NR.1

TRASA MARSZU PARY ZWIADOWCÓW NR. 2

Rozpoznanie pasa terenu metodą ,,KROPLA”
Ta metoda stosowana jest w terenie umożliwiającym wgląd (teren otwarty, słabo
zalesiony). Zaletą tej metody jest duża prędkość. Wadą mała szczegółowość rozpoznania.
Ogólny sposób organizacji prowadzenia rozpoznania pasa terenu tą metodą przedstawia
rysunek nr 16 . Szczegółowy schemat ilustruje rysunek nr 17.

LINIA ROZPOCZĘCIA

PROWADZENIA

ROZPOZNANIA

LINIA ZAKOŃCZENIA

LINIA WYRÓWNANIA

ROWADZENIA ROZPOZNANIA

SOKÓŁ

ORZEŁ

Ok. 400-500 m

RYS. NR.16

KROPLA

400-500 m

100-200m

LEGENDA:

SEKTOR OGNIA

PARY ZWIADOWCÓW

RADIOFONISTA

SANITARIUSZ

RYS. NR.17

Połączenie elementu rozpoznawczego po
wykonaniu zadania metodą „FUN”,
„KROPLA”, lub „KOŚĆ”.

Po wykonaniu zadania rozpoznawczego każdorazowo musi nastąpić ważny dla drużyn

rozpoznawczych etap – połączenie. Pierwszym przedsięwzięciem wykonanym przez dowódcę
elementu rozpoznawczego jest wyznaczenie punktu kontrolnego. Może to zrobić na
podstawie mapy lub otrzymać współrzędne punktu od przełożonego w czasie łączności
radiowej.

Punkt kontaktowy musi być :

łatwy do odnalezienia;

zapewniający maskowanie działania;

z dala od naturalnych szlaków komunikacyjnych (drogi, ścieżki itp.);

zapewniający możliwość prowadzenia działań samo-obronnych;

umożliwiający dojście z różnych kierunków.

Dowódca plutonu uzgadnia działanie z dowódcami drużyn ( lub otrzymuje uzgodnione
informacje od przełożonego) w zakresie:
-

częstotliwości;

sygnałów rozpoznawczych ( dalekiego i bliskiego rozpoznania ) głównych i zapasowych;

określenia „hierarchii dowodzenia” po połączeniu się elementów;

określenia dalszego działania po połączeniu się elementów rozpoznawczych;

określenia punktów spotkań, punktów kontroli, linii wyrównania itp.

Procedura połączenia jest następująca:

Wykorzystując środki łączności drużyny ( elementy rozpoznawcze, meldują
swoje położenie względem linii wyrównania, punktów kontroli.

Pierwsza drużyna przybyła w rejon planowego połączenia organizuje w
odległości około 300 m od punktu kontaktowego – punkt zbiórki elementów
rozpoznawczych.

Następnie wysyła ze swojego składu zespół zwiadowców do odnalezienia w
terenie punktu kontrolnego rys. nr 18

Po odnalezieniu punktu kontaktowego zespół zwiadowców rozpoznaje teren
bezpośrednio przy punkcie kontaktowym, następnie oznacza go w sposób
wcześniej uzgodniony z powstałymi elementami rozpoznawczymi, zajmuje
zamaskowane stanowisko skąd obserwuje punkt kontaktowy i rejon wokół
niego.

Następnie przybywający element rozpoznawczy powtarza procedurę od punktu
„a)” do „c)” . gdy zespół zwiadowców zauważy wyłożone oznaczenie w
punkcie kontaktowym zobowiązany jest do pokazania sygnału (znaku)
rozpoznawczego.

Pierwszy zespół zwiadowców odpowiada zespołowi drugiemu również
poprzez pokazywanie sygnału (znaku) rozpoznawczego. Po upewnieniu się, że
sygnały są właściwe drugi zespół zwiadowców podchodzi do zespołu
pierwszego.

Wraz z jednym zwiadowcą zespołu pierwszego jako przewodnikiem zespół
drugi udaje się do miejsca, w którym oczekuje drużyna pierwsza. Przewodnik
prowadzi do punktu zbiórki.

Obie drużyny tworzą rejon w kształcie koła ubezpieczając się okrężnie

rys. nr. 19

procedura powtarza się z kolejno przybyłą drużyną. Jeśli jest to ostatnia
drużyna, która ma się połączyć, przewodnikami stają się dwaj zwiadowcy
przybyłej jako pierwsza drużyny, którzy dotychczas obserwowali punkt
kontaktowy. W raz z ostatnią drużyną dołączają do oczekujących w punkcie
zbiórki pozostałych drużyn plutonu . Po zajęciu miejsca w ugrupowaniu przez
ostatnią drużynę , dowódcy przekazują do dowódcy plutonu wyniki
rozpoznania oraz uzgadniają plan dalszego działania.

Rys. nr 18

Oznaczenie punktu

kontaktowego

Zespół zwiadowców do

oznaczania punktu

kontaktowego, co

najmniej trzech

zwiadowców

drr

Drużyna rozpoznawcza , która jako pierwsza
przybyła w rejon planowanego połączenia
organizuje punkt zbiórki elementów
rozpoznawczych

Rozpoznanie obiektu.

Po otrzymaniu zadania do rozpoznania obiektu dowódca plutonu (drużyny) analizuje je, aby
mieć pewność, że właściwie zrozumiał, jakie informacje musi zdobyć. Następnie stawia
zadanie podwładnym oraz dzieli element rozpoznawczy na trzyosobowe zespoły (grupy). W
drużynie wyznacza się jedną trzyosobową grupę rozpoznania obiektu. Dwóch zwiadowców
rozpoznaje obiekt, natomiast trzeci ubezpiecza działanie dwu pierwszych. Dowódca plutonu
wyznacza ze składu plutonu dwie trzyosobowe grupy rozpoznania obiektu oraz tzw. „oko”
(dwóch zwiadowców śledzących w sposób ciągły zmiany w obrębie obiektu).

Technika (etapy) działania elementu rozpoznawczego w czasie rozpoznania obiektu:

Zajęcie rejonu wyjściowego.
Element rozpoznawczy zajmuje rejon wyjściowy i ubezpiecza się w nim (tak jak w
czasie każdego zatrzymania i postoju) . W rejonie wyjściowym poprzez 3 minuty
nasłuchiwania zwiadowcy sprawdzają czy w pobliżu nie znajduje się przeciwnik.

Meldunek o zajęciu rejonu wyjściowego- (składa radiotelefonista)

Weryfikacja zajętego rejonu wyjściowego
Dowódca elementu rozpoznawczego sprawdza i potwierdza czy miejsce zatrzymania
jest właściwe i zgodne z wyliczeniami z mapy. W tym czasie dowódcy drużyn
(zwiadowcy) sprawdzają, upewniają się, że ubezpieczenie jest okrężne a każdy z nich
zna swoje sektory ostrzału.

Przygotowanie do rozpoznania obiektu.
Dowódcy drużyn meldują się do dowódcy plutonu w centrum rejonu wyjściowego.
Dowódca plutonu wydaje szczegółowe polecenia mające na celu przygotowanie
zwiadowców do prowadzenia rozpoznania obiektu. Jako minimum traktować należy
wykonanie następujących czynności:

poprawienie maskowania przez zwiadowców

przygotowanie i sprawdzenie lornetek, noktowizorów

przeładowanie broni (wprowadzenie naboju do komory nabojowej) i
zabezpieczenie broni (w ten sposób unika się powodowania zbędnego hałasu w
pobliżu obiektu)

Kontrola zwiadowców wyznaczonych do wykonania zadania
Po zebraniu meldunków od dowódców drużyn (grup) o gotowości do działania
wszyscy zwiadowcy szczegółowo kontrolowani są przez dowódcę elementu
rozpoznawczego. Kolejno grupy rozpoznania obiektu nr 1, nr 2 oraz zwiadowcy
„oka” meldują się do środka rejonu wyjściowego , gdzie dowódca sprawdza
przygotowanie do wykonania zadania, określa gdzie pozostawić zasobnik oraz miejsce
oczekiwania po sprawdzeniu na pozostałych.

Stawianie zadań.

Po sprawdzeniu wszystkich grup, dowódca plutonu rozpoznawczego stawia

zadania wyznaczonemu dowódcy drużyny lub najbardziej doświadczonemu
zwiadowcy na okres swej nieobecności w rejonie wyjściowym. Nakazuje mu
poprawnie ubezpieczenia okrężnego po wyprowadzeniu z rejonu wyjściowego części
zwiadowców. Dowódca plutonu rozpoznawczego w zadaniu dla dowódcy
pozostającego w rejonie wyjściowym ujmuje:

Punkt 1 - gdzie udaje się dowódca elementu rozpoznawczego?

Punkt 2 - ilu zwiadowców zabiera z sobą?

Punkt 3 – czas nieobecności (na jak długo wychodzi z rejonu wyjściowego ?)

Punkt 4 – co należy zrobić jeśli nie wróci w podanym czasie ?

Punkt 5 – działanie dowódcy elementu rozpoznawczego oraz dowódcy pozostającego

w rejonie wyjściowym podczas kontaktu z przeciwnikiem:
a)

Gdy dowódca elementu rozpoznawczego wejdzie w kontakt z przeciwnikiem :

dowódca elementu rozpoznawczego zrobi ...........

dowódca pozostający w rejonie wyjściowym zrobi .............

Gdy zwiadowcy pozostający w rejonie wyjściowym wejdą w kontakt z
przeciwnikiem:

dowódca elementu rozpoznawczego zrobi ...........

dowódca pozostający w rejonie wyjściowym zrobi .............

Dowódca elementu rozpoznawczego dzieląc element rozpoznawczy na grupy w toku

działania , zawsze zrobi to zgodnie z przedstawioną wyżej metodologią.

Marsz

Dowódca elementu rozpoznawczego idzie do miejsca, gdzie czekają

wyznaczone grupy i nakazuje marsz w kierunku obiektu, wykorzystując jedną

z technik marszu.

Wyznaczenie i zajęcie punktu rozejścia i zejścia /PRiZ/.

Dowódca elementu rozpoznawczego nakazuje zatrzymanie w miejscu

spełniającym wymagania na wyznaczenie punktu rozejścia i zejścia. Punkt ten
powinien znajdować się poza zasięgiem słyszalności, a na granicy zasięgu obserwacji
prowadzonej z obiektu. Zajęcie punktu rozejścia i zejścia odbywa się tak samo jak
przy zatrzymaniu. Zwiadowcy powinni poznać i zapamiętać cechy charakterystyczne
punktu i jego najbliższego otoczenia.

Organizacja rozpoznania obiektu – obserwacja wstępna.

Dowódca elementu rozpoznawczego stawia zadanie dla „oka” (wg. pięciu

punktów) i wraz z podległymi dowódcami grup porusza się w kierunku obiektu. Jeśli
obiekt został odnaleziony dowódca określa granicę prowadzenia rozpoznania przez
zespoły po czym pozostawia „oko” w dogodnym miejscu do obserwacji obiektu.
Zwiadowcy „oka” zajmują pozycję w ten sposób , aby jeden z nich zwrócony był w
kierunku obiektu a drugi w kierunku punktu rozejścia i zejścia.

10.

Organizacja szczegółowego rozpoznania obiektu.

Po wstępnej obserwacji obiektu , dowódcy wybierają w terenie miejsca z

których grupy rozpoznania prowadzić będą szczegółową obserwację obiektu. Ze
względów bezpieczeństwa uzgadniają granicę prowadzenia rozpoznania po to aby
grupy w czasie działania nie weszły ze sobą w kontakt ogniowy. Dowódcy wracają do
punktu rozejścia i zejścia następnie do rejonu wyjściowego, gdzie uzgadniają plan
działania. Dowódca stawia zadanie dowódcom grup nr.1, nr.2, /wg stałych pięciu
punktów/ na czas podziału ugrupowania elementu rozpoznawczego.

11.

Rozpoznanie szczegółowe obiektu.

Grupy rozpoznania obiektu rozpoczynają działanie /maszerują/ po trasach,

które łącznie porównać można do obrysu liścia klonu rys. nr 20.

Zwiadowcy podchodzą i nawiązują kontakt wzrokowy ze zwiadowcą „oka” (tym , który zajął
pozycję w kierunku punktu rozejścia i zejścia) wymieniają umówione sygnały (kciuk w dół-
sygnał ważne zmiany w rejonie obiektu, kciuk w górę – sygnał żadnych zmian w rejonie
obiektu).

przypadku zmian dowódca grupy skrycie udaje się do zwiadowcy „oka” , po informacje na
temat nowej sytuacji w rejonie obiektu. W przypadku dezaktualizacji planu działania
dowódca elementu rozpoznawczego wypracowuje nowy realny plan rozpoznania obiektu.
Jeśli nie ma żadnych zmian w rejonie obiektu grupy prowadzą ciągłe rozpoznanie i zbierają
informacje o nim.

W toku działania stosują się do następujących zasad:
-

Unikają poruszania się równolegle do obiektu,

Zachowują niezwykłą ostrożność,

Nie przekraczają granicy prowadzenia rozpoznania,

Maksymalnie wykorzystują właściwości maskujące terenu

Prowadzą rozpoznanie obiektu do momentu gdy:
-

Zebrali wszystkie nakazane informacje,

Osiągnęli granice prowadzenia rozpoznania,

Kończy się określony czas prowadzenia rozpoznania,

Gdy nastąpił kontakt z przeciwnikiem,

Po zakończeniu rozpoznania grupy wracają do punktu rozejścia i zejścia /PRiZ/.

12.Zebranie informacji – powrót do rejonu wyjściowego.
           W PRiZ zostają porównane informacje uzyskane od grup nr 1 i nr 2 rozpoznania
obiektu. Dowódca określa czy wszystkie potrzebne informacje zostały zebrane. Jeśli nie,
nakazuje powtórzenie działania. W tej sytuacji następuje zmiana zadań między grupami.
Dowódca powiadamia dowódcę części elementu rozpoznawczego, która pozostała w rejonie
wyjściowym o konieczności ponowienia zadania. W przypadku gdy wszystkie wymagane
informacje zostały zebrane dowódca wraz z jednym zwiadowcą porusza się w kierunku
pozycji ,,oka”. Przekazuje sygnały do wycofania się do punktu rozejścia i zejścia. Wszystkie
grupy przemieszczają się z punktu rozejścia i zejścia do rejonu wyjściowego tą samą techniką
marszu co poprzednio.

13. Ponowne zajęcie rejonu wyjściowego przez grupy rozpoznające obiekt.

            Po wejściu do rejonu wyjściowego zwiadowcy zabierają zasobniki , umieszczają w
nim ich sprzęt zabrany do wykonania zadania , po czym wracają do swoich drużyn / na swoje
miejsce / i kontynuują ubezpieczenie rejonu wyjściowego.

14.  Określenie stopnia bezpieczeństwa elementu rozpoznawczego po zwinięciu systemu
        rozpoznania.

              Dowódca elementu rozpoznawczego podejmuje decyzję – czy bezpośrednio po
powrocie do rejonu wyjściowego nastąpi przekazanie wszystkim zwiadowcom zdobytych
informacji , czy też należy przemieścić się na bezpieczną odległość. Jeśli podejmie decyzję o
przemieszczeniu się , cały element rozpoznawczy w odpowiednim ugrupowaniu
wykorzystując jedną z technik poruszania się , przemieszcza się na bezpieczna odległość i
zajmuje rejon w ten sam sposób jak poprzednio.

15.  Opracowanie meldunku z rozpoznania obiektu.

               Aby przekazać zdobyte informacje radiotelefonista wykonuje szkic obiektu wg.
szkicu zrobionego przez dowódcę , oraz jego wskazówek .Po tym kolejno , do środka rejonu
meldują się dowódcy grup biorących udział w rozpoznaniu i zwiadowca  oka , dodają swoje
spostrzeżenia do szkicu. Po wykonaniu szkicu i sprawdzeniu  go przez dowódcę  elementu
rozpoznawczego , radiotelefonista wykonuje trzy kopie szkicu. Każdy dowódca drużyny
otrzymuje jeden szkic obiektu i zapoznaje z nim kolejno każdego zwiadowcę . Dowódca
elementu rozpoznawczego , radiotelefonista , oraz dowódcy drużyn zachowują jeden szkic
obiektu w lewej , górnej kieszonce munduru . Radiotelefonista składa przez radiostację
meldunek o wykonaniu zadania elementu rozpoznawczemu .Natychmiast po tym dowódca
nakazuje przenieść się elementowi rozpoznawczemu w określonym kierunku na zadaną
odległość w celu zapewnienia sobie bezpieczeństwa.

16.  Nawiązanie kontaktu z przeciwnikiem przez element rozpoznawczy .

             Gdy w czasie działania element rozpoznawczy wszedł w kontakt z przeciwnikiem ;

     a / w czasie podejścia do punktu rozejścia i zejścia ; grupy rozpoznania obiektu usiłują
zerwać kontakt z przeciwnikiem i wracają do rejonu wyjściowego , zabierają zasobniki i
szybko wszyscy opuszczają rejon wyjściowy. Po odejściu na bezpieczną  odległość , dowódca
powiadamia przełożonego o tym fakcie i postępuje wg. jego decyzji .

     b / w czasie zajmowania pozycji przez zwiadowców ‘ oka’ zwiadowcy wycofują się
poprzez punkt wejścia i zejścia do rejonu wyjściowego i dalej postępują jak wyżej.

     c / w czasie rozpoznania obiektu ; wszyscy zwiadowcy ostrzeliwują obiekt . ‘Oko’ , w
którym zwiadowca ma środek przeciwpancerny niszczy decydujący o żywotności obiektu
najwrażliwszy jego element. Następnie wszystkie grupy odchodzą od obiektu po czym
zbierają się w punkcie rozejścia i zejścia . Najstarszy stopniem zwiadowca liczy przybyłych ,
po czym wszyscy przemieszczają się do rejonu wyjściowego.

Baza przejściowa

Baza przejściowa – jest miejscem , w którym przebywa element rozpoznawczy w czasie
przerw w prowadzeniu rozpoznania. Czas przebywania w bazie nie powinien przekraczać 24
godziny a miejsce na bazę nie może być wykorzystywane dwukrotnie.

Element rozpoznawczy zajmuje rejon bazy z następujących powodów:

aby uniknąć wykrycia przez przeciwnika (poprzez zaniechanie ruchu)

aby ukryć element rozpoznawczy w czasie prowadzenia długotrwałego,
szczegółowego rozpoznania

do przeprowadzenia obsługi uzbrojenia, odpoczynku itp.

do planowania i organizacji przyszłych działań

jako rejon wyjściowy do działań typu zasadzka, napad itp.

        Dowódca elementu rozpoznawczego wybiera miejsce na bazę przejściową
wykorzystując mapę, zdjęcia lotnicze itp. Przed wprowadzeniem zwiadowców do bazy musi
potwierdzić, czy wybrane miejsce jest właściwe, po czym natychmiast je ubezpieczyć.
Wybiera miejsce na główną i zapasową bazę. Bazę zapasową wykorzystuje w przypadku, gdy
baza główna jest w miejscu nie odpowiednim (ze względu na teren, zagrożona przez
przeciwnika lub gdy zachodzi konieczność alarmowanego opuszczenia bazy głównej).
Wybierając miejsce na bazę dowódca kieruje się analizą zadania, które ma wykonać element
rozpoznawczy (tzn. bazę wyznacza w odległości zapewniającej wykonanie zadania).

Aby zapewnić bezpieczeństwo bazy wybrane miejsce powinno znajdować się w rejonie:

który dla przeciwnika nie ma znaczenia taktycznego

z dala od naturalnych szlaków komunikacyjnych

trudno dostępnym dla przeciwnika ( np. gęsto zalesionym)

w pobliżu źródła wody

o dobrych właściwościach maskowania

umożliwiającym prowadzenie działań samoobronnych

Wybierając miejsce na bazę należy unikać:

znanych i prawdopodobnych pozycji (rejonów) przeciwnika

rejonów rozbudowanych

szczytów, wierzchołków wzgórz

wąskich, małych dolin

dróg i ścieżek

Organizując bazę przejściową dowódca uwzględnia:

posterunek (-ki) obserwacyjny (-e) i łączność z nimi

sposób obrony bazy (kto, kiedy i jak ją ubezpiecza)

sposób alarmowanego opuszczania bazy z podaniem: dróg wycofania, punktów
kontaktowych, punktów zbiórek, miejsca bazy zapasowej

bezwzględne zachowanie ciszy, zakaz używania światła oraz ciągłe i pełne
maskowanie zwiadowców (bazy)

realizację wszelkich przedsięwzięć przy minimalnym ruchu i hałasie

Powszechnie używaną techniką przez element rozpoznawczy jest zajęcie bazy w kształcie
trójkąta. Sprowadza się to do wykonania następujących czynności:
        -  zatrzymanie elementu rozpoznawczego następuje kilkaset metrów przed
            wybranym z mapy miejscem na bazę przejściową.
        -  dowódca elementu rozpoznawczego stawia zadanie dla wyznaczonego
             dowódcy, który pozostaje w punkcie zatrzymania. Wraz z
             radiotelefonistą i zwiadowcami, których zadaniem będzie ubezpieczenie
             rejonu bazy udaje się w jej kierunku. Liczba zwiadowców zależeć
             będzie od aktualnej sytuacji (najczęściej będzie ich pięciu – dwóch do
              zajęcia posterunku obserwacyjnego , i trzech do ubezpieczenia rejonu
              bazy).
        -  Grupa rekonesansowa zatrzymuje się u podstawy bazy (godzina 6-ta w
             stosunku do kierunku działania). Jeden ze zwiadowców pozostaje w tym
              miejscu ubezpieczając bazę.
        -  Dowódca elementu rozpoznawczego wspólnie z pozostałymi
             zwiadowcami rozpoznaje cały teren bazy przejściowej , wykorzystując

technikę zygzakową rys. nr.21 Rozmiar rejonu bazy należy wyznaczać
stosownie do liczebności elementu rozpoznawczego.

        -  W czasie rozpoznania rejonu bazy dowódca pozostawia zwiadowców na
            pozycji oznaczonej godzinami 6 , 10 i 2. Po wejściu elementu
            rozpoznawczego do bazy w tych miejscach rozmieszcza broń zespołową.
        -  Po postawieniu zadań dla zwiadowców ubezpieczających rejon bazy
            dowódca elementu rozpoznawczego z radiotelefonistą i pozostałymi
            zwiadowcami posterunku obserwacyjnego wraca do punktu zatrzymania
            elementu rozpoznawczego.
        -  Po sprecyzowaniu i ewentualnym omówieniu zmian w planie działania
            element rozpoznawczy przemieszcza się w kierunku bazy. Istotnym jest
            aby w czasie marszu do bazy w odległości około 100 m od jej podstawy
            (godzina 6) wykonać zwrot o 90 stopni. W tym miejscu należy
            pozostawić dwóch zwiadowców jako posterunek obserwacyjny , którego
            zadaniem jest wykrywanie podążającego za elementem rozpoznawczym
            przeciwnika.

        -  Przez bramkę stworzoną przez dowódcę plutonu i zwiadowcę z godziny

Rys. nr. 21

           6 element rozpoznawczy wchodzi do bazy. Prowadząca drużyna zajmuje
            stanowiska od godziny 2 do 10 w obwodzie bazy , druga w kolejności
            marszu drużyna od godziny 6 do 2 , a trzecia między godziną 6 a 10 –
            rys. nr.22.

Jeżeli element rozpoznawczy liczy więcej niż trzy drużyny , to

           zajmują one miejsce wewnątrz bazy , lub wzmacniają trzy pierwsze
           drużyny na rubieżach ubezpieczeń.
        -  Po zajęciu rejonu bazy i zorganizowaniu ubezpieczenia okrężnego każda
            z drużyn wysyła dwuosobowe zespoły przed front drużyny celem
            rozpoznania terenu na jej przedpolu – rys. nr.23.Stosuje się tutaj technikę
            rozpoznania typu ,,KOŚĆ”. W sytuacji gdy wybrany na bazę teren nie gwarantuje
            pełnego bezpieczeństwa należy zmienić powtarzając wszystkie wyżej
             wymienione czynności.

Rys. nr. 22

Rys. nr. 23

Jeżeli w wyniku rozpoznania prowadzonego przez dwuosobowe zespoły teren
zapewnia odpowiedni poziom bezpieczeństwa dowódca plutonu

podaje podległym dowódcom plany:

•

alarmowania

•

ewakuacji

•

miejsce zapasowej bazy przejściowej

Wariant bazy przejściowej przedstawia rys nr 24

Po przekazaniu przez dowódców drużyn informacji do każdego

zwiadowcy dowódca plutonu nakazuje przystąpić do wykonywania
wszystkich czynności związanych z funkcjonowaniem elementu

rozpoznawczego w bazie przejściowej.

  dół chłonny

   latryna

+   punkt medyczny

Należy_bezwzględnie_przestrzegać_podanych_niżej_zasad_i_kolejności_ działania_.

Organizacja ubezpieczenia obejmuje:
- odpowiednie rozmieszczenie zwiadowców po obwodzie bazy , broni o
największym rażeniu ogniowym na najbardziej prawdopodobnych

kierunkach podejścia przeciwnika.

- założenie min kierunkowych oraz pułapek szczególnie do osłony pól

martwych

- wyznaczenie sektorów ostrzału dla wszystkich zwiadowców

- opracowanie szkiców ognia

UWAGA: Należy przyjąć , że minimum 33% stanu osobowego nieprzerwanie
ubezpiecza rejon bazy.

Nawiązanie i utrzymanie łączności z przełożonym (radiotelefonista i

Rys. nr. 24

sanitariusz) na zmianę nieprzerwanie nadzorują pracę radiostacji.

Obsługa broni i wyposażenia.

UWAGA: Należy przyjąć , że jednorazowo wolno obsługiwać w stanie rozłożonym
33% uzbrojenia.

Higiena osobista obejmuje:

jako minimum mycie uszu , zębów , krocza , wymianę skarpet

wykopanie wewnątrz rejonu bazy przez sanitariusza dołka na odchody, wyznaczenie
miejsca (np. drzewa) do oddawania moczu – zasadą jest wykonywanie wszystkich
czynności fizjologicznych tylko i wyłącznie w tych miejscach.

Pozyskiwanie wody , spożywanie posiłków.

UWAGA: W jednym czasie posiłek może spożywać tylko do 50% stanu osobowego.

Organizacja odpoczynku.

Organizacja wymarszu z rejonu bazy.

Zasadzka

ETAP 1. Podejście do rejonu wykonania zasadzki.
         Zatrzymanie plutonu wykonuje się w zależności od warunków terenowych w odległości
500-600 m. od miejsca zasadzki. Pluton ubezpiecza się okrężnie i przez okres około 3 minut
nasłuchuje,  czy  w  rejonie  nie  znajduje  się  przeciwnik.  Następnie  dowódca  radiotelefonista,
zwiadowca mierzący azymut oraz dwóch zwiadowców wykonuje marsz i rozpoznaje miejsce
na  rejon  wyjściowy  do  działania.  Rejon  wyjściowy  znajduje  się  w  zależności  od  warunków
terenowych 200-400 m. od miejsca zasadzki. Jest to rejon o średnicy około 30 m. i przybiera
kształt  koła.  Wyznacza  się  godzinę  12  w  kierunku  zasadzki  i  godzinę  6  w  kierunku
przeciwnym  do  zasadzki.  W  rejonie  wyjściowym  dowódca  pozostawia  ubezpieczenie  –
zabranych dwóch zwiadowców na godzinie 12 i 6 – rys. nr 25

200 – 400 m

100 – 200 m

Zatrzymanie
/3 n.n. nasłuchiwanie/

Rys. nr. 25

Dowódca z pozostałymi zwiadowcami wraca do miejsca zatrzymania plutonu. Następnie
dowódcy drużyn wprowadzają pluton do rejonu wyjściowego. Wszystkie drużyny wchodzą
do rejonu w miejscu ubezpieczenia na godzinie 6 , gdzie dowódca  plutonu wraz z żołnierzem
ubezpieczającym liczy wszystkich wchodzących do rejonu wyjściowego. Upewnia się, że
wszyscy żołnierze znajdują się w rejonie wyjściowym , przystępuje do przygotowania
rekonesansu  miejsca zasadzki. Dowódcy drużyn upewniają się że żołnierze rozmieszczeni są
na obwodzie koła, wyznaczają każdemu z nich sektor obserwacji , który jest jednocześnie
sektorem ostrzału. Przyjmuje się że pierwsza drużyna rozmieszczona jest między godziną 10
a 2 w obwodzie koła, druga drużyna między  6 a 10 , a trzecia między 6 a 2.

ETAP 2. Rekonesans rejonu zasadzki
        Na miejsce zasadzki udaje się dowódca plutonu z dowódcami drużyn oraz  dwaj
zwiadowcy  tzw. ,,oko” , których zadaniem jest po skrytym zajęciu miejsca w rejonie
zasadzki obserwowanie zmian sytuacji , która może mieć miejsce w rejonie zasadzki po
rozmieszczeniu ,, oka” . Poruszając się skrycie dowódcy ustalają i określają :

•

miejsce i skład grupy wsparcia

•

miejsce i skład grupy napadu

•

strefę śmierci

•

miejsce działania zespołów przeszukiwawczych

•

miejsce składania uzbrojenia i wyposażenia przeciwnika

•

ostateczną rubież działania grupy napadu

•

sygnały, kolejność i sposób odejścia z miejsca zasadzki

Po fizycznym skrytym przejściu miejsca rozmieszczenia grup określają punkt rozejścia i
zejścia rys. nr 26. Jest to punkt w terenie , przez który będą przechodzić wszyscy zwiadowcy
(z wyjątkiem ubezpieczeń) wykonujący zadania na zasadzce. Wyznacza się go w odległości
około 50 m od stanowisk grupy wsparcia i napadu . Podgrupy ubezpieczające udają się na
wyznaczone miejsce bezpośrednio z rejonu wyjściowego. Po powrocie z rekonesansu
następuje uszczegółowienie zadań dla poszczególnych grup i organizacja współdziałania.

PRiZ

Rys. nr. 26

ETAP 3. Organizacja zasadzki.
        Ugrupowanie  plutonu  dzieli  się  na  trzy  grupy.  W  grupach  wyznacza  się  zespoły  do
wykonywania zadań specjalistycznych.
Grupa ubezpieczająca znajduje się w odległości zapewniającej ubezpieczenie pozostałych
grup zadaniem jej jest:

•

prowadzenie obserwacji

•

meldowanie o podchodzącym przeciwniku

•

ubezpieczenie rejonu zasadzki z lewej, prawej strony oraz od tyłu (z czego wynika
podział na trzy podgrupy ubezpieczające)

Podgrupy należy wyposażyć w miny kierunkowe oraz środki przeciwpancerne z chwilą
rozpoczęcia zasadzki grupa ubezpieczająca odpowiada za niedopuszczenie jakichkolwiek sił
przeciwnika do rejonu zasadzki oraz  wydostania się jakichkolwiek sił przeciwnika z rejonu
zasadzki.
Grupa napadu stanowi główną siłę uderzeniową. Stanowiska dla tej grupy wyznacza się w
odległości 15-20 m (dyktuje teren) od ,,strefy śmierci”. Wyznacza się ostateczną rubież
działania w takiej odległości , aby ubezpieczyć od frontu rejon zasadzki po wykonaniu
uderzenia ogniowego oraz mieć możliwość wsparcia działania zespołów przeszukiwawczych
i zespołu wysadzającego.
Grupa wsparcia  w składzie obsługi broni zespołowej zajmuje stanowisko frontem do
kierunku marszu kolumny przeciwnika – z reguły z lewej lub prawej strony grupy napadu. W
ten sposób głębokość sektora ostrzału jest większa. Zadaniem jej jest wsparcie grupy napadu
ogniem broni zespołowej.
Zespół przeszukiwawczy dwa zespoły w składzie dwuosobowym  wyznacza się z grupy
napadu. Zadaniem ich jest po przejściu grupy napadu na ostateczną rubież działania dokonać
przeszukania zabitych , rannych oraz zabrać dokumenty uzbrojenie.
Zespół wysadzający wyznacza się z grupy napadu w składzie dwóch zwiadowców z
zadaniem zniszczenia sprzętu zebranego przez zespół przeszukiwawczy.
Chronometrażysta najczęściej radiotelefonista dowódcy plutonu , którego zadaniem jest
podawanie czasu co jedna minuta upływającego od początku zasadzki oraz zapisywanie
danych dotyczących ilości, rodzaju uzbrojenia itp. otrzymywanych od zespołów
przeszukiwawczych.

Szerokość ugrupowania plutonu na zasadzce wynosi 80 – 100 m.

Punkt rozejścia i zejścia wyznacza się w odległości około 50 m od stanowisk ogniowych
grupy wsparcia i napadu (grupa ubezpieczająca udaje się na wyznaczone miejsca
bezpośrednio z rejonu wyjściowego)

Po postawieniu zadań , omówieniu współdziałania , sprawdzeniu sprzętu i wyposażeniu
następuje wyjście z rejonu wyjściowego do miejsca zasadzki. W tym celu dowódcy grup
ustawiają pododdziały w ustalonej kolejności wyjścia z rejonu wyjściowego. Osobiście
dowódca plutonu z radiotelefonistą tworzą bramkę liczą wszystkich zwiadowców
wychodzących do działania. W rejonie wyjściowym pozostaje dwóch zwiadowców , których
zadaniem jest ochrona wyposażenia nie zabieranego na zasadzkę oraz ubezpieczenie plutonu
od tyłu. Jako pierwsze wychodzą podgrupy  ubezpieczające, które kierują się bezpośrednio w
wyznaczone miejsca. Wyjście podgrup ubezpieczających  może nastąpić  kilka lub
kilkanaście minut wcześniej. Jako kolejne wychodzą grupa wsparcia oraz napadu. Po dotarciu
na punkt rozejścia i zejścia (na wysokości tego punktu) dowódcy rozmieszczają zwiadowców
w odległości odpowiadającej odległościom pomiędzy  stanowiskami  ogniowymi. Stosując
metodę czołgania, marszu na czworaka, lub marszem  chyłkiem zachowując szczególną

ostrożność zajmują  stanowiska ogniowe. Dowódca plutonu, który znajduje się przy grupie
ogniowej skrycie odbiera meldunek o sytuacji od „oka” (zwiadowców pozostawionych w
czasie rekonesansu) po czym włącza  ich do grupy ogniowej. Pluton gotowy jest do
wykonania zasadzki, gdy dowódca plutonu otrzyma meldunki od dowódców podgrup
ubezpieczenia i dowódców grupy wsparcia i napadu o zajęciu stanowisk . Tak ugrupowany
pluton wyczekuje na pojawienie  się przeciwnika – rys. nr 27.

ostateczna rubież działania

działania grupy napadu

STREFA ŚMIERCI

                 15- 20

                     m

ok. 50 m

PUNKT ROZEJŚCIA

bramka

Grupa wsparcia

Grupa napadu

ETAP 4. Wykonanie zasadzki.
        Po wykryciu przeciwnika przez podgrupę ubezpieczającą i złożeniu meldunku dowódca
plutonu  pozwala  wybranemu  elementowi  ugrupowania  przeciwnika  wejść  (wjechać)  w
wyznaczoną  „strefę  śmierci”.  W  tym  momencie  następuje  wykonanie  gwałtownego
krótkotrwałego  uderzenia  ogniowego.  Sygnałem  do  otwarcia  ognia  jest  uderzenie  środka
ogniowego  o  największej  sile  rażenia  np.:  mina  kierunkowa  ,  RPG  –  7  ,  km  PK.  Nawała
ogniowa trwa do momentu wyczerpania  amunicji w podczepionych do broni magazynkach.
W  tym  czasie  przeciwnik  znajdujący  się  w  strefie  śmierci  powinien  zostać  zniszczony.  Po
wymianie  magazynków  grupa  napadu  i  grupa  wsparcia  gwałtownym  skokiem  zajmuje
ostateczną rubież działania, w tym momencie rejon zasadzki jest ubezpieczony okrężnie – rys
nr 28.

PRiZ

Ubezpieczenie tylne

Grupa
ubezpiecz.
lewa strona

Grupa
ubezpiecz.
prawa strona

Rys. nr. 27

Dowódcy drużyn sprawdzają żołnierzy czy nie są ranni , rozdzielają równomiernie magazynki
w drużynie składają meldunek dowódcy plutonu.

Ostateczna rubież działania

grupy napadu

Strefa śmierci

Grupa wsparcia

Grupa napadu

Grupa ubezpieczająca

lewą stronę

prawą stronę

Punkt rozejścia i zejścia

Ubezpieczenie tylne

ETAP 5. Działanie zespołów po wykonaniu uderzenia ogniowego.
       Na  sygnał  dowódcy  plutonu  swoje  zadanie  wykonują  dwa  zespoły  przeszukiwawcze,
ubezpieczając  się  wzajemnie.  W  zespołach  dokonują  przeszukania  elementu  przeciwnika
(zabitych,  pojazdy).Chronometrażysta  głośno  podaje  upływający  czas  ,  oraz  zapisuje  co
znaleziono.  Sanitariusz  udziela  pomocy  rannym  zwiadowcom  ,  ewakuuje  ich  do  punktu
rozejścia  i  zejścia.  Po  wykonaniu  zadania  zespoły  przeszukiwawcze  wracają  do  swoich
drużyn  i  kontynuują    ubezpieczenie  na  sygnał  dowódcy  zadanie  wykonuje  zespół
wysadzający  ,  który  zajmuje  miejsce  przy  zgromadzonym  sprzęcie  i  wyposażeniu
przeciwnika  ,  przygotowuje  ładunek  wybuchowy  do  odpalenia  rys.  nr  29.  Czas  palenia  się
lontu  prochowego  powinien  wynosić  jedną  minutę.  Po  podaniu  sygnału  do  dowódcy  o
gotowości  grupy  wysadzającej  do  odpalenia  ładunku  następuje  zorganizowane  odejście  z
rejonu zasadzki.

PRiZ

Rys. nr. 28

Ostateczna rubież działania

grupy napadu

Zespół

wysadzający

ubezpieczenie

Punkt rozejścia

Ubezpieczenie

ETAP 6. Odejście z rejonu zasadzki

Odejście z rejonu zasadzki następuje w sposób zorganizowany.

Na pierwszy sygnał dowódcy plutonu np. „DWA” wycofania  dokonuje co drugi zwiadowca
grupy napadu biegiem kierują się do punktu rozejścia i zejścia. Gdzie są liczeni w bramce
przez sanitariusza oraz pierwszego z grupy zwiadowcę, następnie kierują się biegiem do
rejonu wyjściowego. Na drugi sygnał dowódcy np. ,,ZERO” w ten sam sposób wycofują się
pozostali żołnierze grupy napadu oraz grupy wsparcia. Ten sygnał jest równocześnie
sygnałem dla grupy wysadzającej do zapalenia lontu. Po dokonaniu tej czynności dowódca
plutonu i radiotelefonista wycofuje się do rejonu wyjściowego przez punkt rozejścia i zejścia
gdzie sanitariusz melduje jaka ilość zwiadowców wycofała się. Wybuch następuje po jednej
minucie od podania drugiego sygnału – w tym czasie wszyscy żołnierze grupy ogniowej i
wsparcia są w drodze do rejonu wyjściowego.  Wybuch jest sygnałem dla podgrup

Rys. nr. 29

ubezpieczających do wycofania się bezpośrednio do rejonu wyjściowego. W rejonie
wyjściowym na sygnał wybuchu  dwóch zwiadowców pozostawionych na ubezpieczeniu
organizuje bramkę na godzinie 12 rejonu wyjściowego i dokonuje liczenia wszystkich
powracających z zasadzki. Wbiegający zwiadowcy zajmują poprzednie miejsca w
ugrupowaniu i ubezpieczają rejon wyjściowy – rys. nr 30. Po dotarciu podgrup
ubezpieczających i upewnieniu się dowódcy plutonu o stanie ilościowym plutonu marszem
ubezpieczonym pluton odchodzi do kolejnego  rejonu na odległość około 800 – 1000 m gdzie
odtwarzają zdolność bojową i gdzie następuje przekazanie informacji o wynikach zasadzki.

Ubezpieczenie

ubezpieczenie

bramka

ubezpieczenie

Ostateczna rubież
działania grupy napadu

Rys. nr. 30

Napad

Napad jest to nagłe, gwałtowne uderzenie na stacjonarny (stsły) obiekt przeciwnika wraz z
zorganizowanym wycofaniem się po wykonaniu zadania. Zasady działania elementu
rozpoznawczego wykonującego napad są zbliżone do stosowanego w zasadzce . grupa napadu
musi dodatkowo być przygotowana do wykonania przejść w zaporach inżynieryjnych oraz,
jeśli zachodzi taka konieczność , zniszczenia obiektu, budowli stałych lub ich części
decydujących o żywotności obiektu.

Podstawowe cechy działania elementu rozpoznawczego w czasie napadu to:
-

zaskoczenie;

skoordynowanie prowadzenia ognia (przerwanie, przeniesienie ognia).

Gwałtowność akcji;

Zorganizowane wycofanie.

Element rozpoznawczy wykona zadanie jeśli:

-

Rozpocznie napad w czasie nie późniejszym niż jest to określone w zadaniu;

Wykona zadanie zgodnie z zamiarem dowódcy ( np.:zmusi przeciwnika do wycofania się

z obiektu, zabije , zrani , schwyta 100% żołnierzy przeciwnika, schwyta określonych w
zadaniu żołnierzy, zdobędzie sprzęt, zniszczy określone w zadaniu obiekty);
-

Element rozpoznawczy nie przerwanie zachowuje inicjatywę;

Wszyscy zwiadowcy wycofują się na sygnał w sposób zorganizowany;

Straty w ludziach spowodowane ogniem przeciwnika nie przekraczają 10% jednocześnie

nie ma strat spowodowanych ogniem własnych środków ogniowych.

ETAP 1. Podejście do rejonu wykonania napadu.

        Pluton zatrzymuje się w zależności od warunków terenowych w odległości
500-600 m. od miejsca napadu. Pluton ubezpiecza się okrężnie i przez okres około 3 minut
nasłuchuje czy w rejonie nie znajduje się przeciwnik. Następnie dowódca , radiotelefonista ,
zwiadowca mierzący azymut oraz dwóch zwiadowców wykonuje marsz i rozpoznaje miejsce
na rejon wyjściowy do działania.
        Rejon wyjściowy- rys nr 31 znajduje się w zależności od warunków terenowych 300-
400 m. od obiektu. Jest to rejon o średnicy około 30 m. i przybiera kształt koła. Wyznacza się
godzinę 12 w kierunku obiektu i godzinę 6 w kierunku przeciwnym do obiektu. W rejonie
wyjściowym dowódca pozostawia ubezpieczenie – zabranych dwóch zwiadowców na
godzinie 12 i 6 .Sam z pozostałymi zwiadowcami wraca do miejsca  zatrzymania plutonu.
Następnie dowódcy drużyn wprowadzają pluton do rejonu wyjściowego. Wszystkie drużyny
wchodzą do rejonu w miejscu ubezpieczania na godzinie 6 gdzie dowódca plutonu wraz z
ż

ołnierzem ubezpieczającym liczy wszystkich wchodzących do rejonu wyjściowego.

Upewnia się że wszyscy żołnierze znajdują się w rejonie wyjściowym i przystępuje do
przygotowania rekonesansu rejonu obiektu. Dowódcy drużyn upewniają się , że żołnierze
rozmieszczeni są na obwodzie koła , wyznaczają każdemu z nich sektor obserwacji , który
jest jednocześnie sektorem ostrzału.
Przyjmuje się , że pierwszą drużynę rozmieszcza się między godziną 10 a 2 w obwodzie
koła , drugą drużynę między 6 a 10 , a trzecią między 6 a 2. Dowódca plutonu stawia zadanie
wyznaczonemu dowódcy (najstarszemu zwiadowcy) na czas prowadzenia rekonesansu.
Dowódca plutonu w zadaniu dla dowódcy pozostającego w rejonie wyjściowym ujmuje:

- gdzie udaje się dowódca elementu rozpoznawczego?

- ilu zwiadowców zabiera z sobą?

- czas nieobecności (na jak długo wychodzi z rejonu wyjściowego)?

- co należy zrobić jeśli nie wróci w podanym czasie?

- działanie dowódcy elementu rozpoznawczego oraz dowódcy

pozostającego w rejonie wyjściowym podczas kontaktu z

przeciwnikiem

gdy dowódca elementu rozpoznawczego wejdzie w kontakt z
przeciwnikiem
-

dowódca elementu rozpoznawczego zrobi ..........

dowódca pozostający w rejonie wyjściowym zrobi .........

gdy zwiadowcy pozostający w rejonie wyjściowym wejdą w kontakt
z przeciwnikiem
-

dowódca elementu rozpoznawczego zrobi ..........

dowódca pozostający w rejonie wyjściowym zrobi .......

OBIEKT

ostateczna rubież działania

grupy napadu

300- 400 m

rejon wyjściowy

100- 200 m

zatrzymanie 3 minuty zatrzymania

Rys. nr 31

ZAGADNIENIE 2

ETAP 2. Rekonesans rejonu obiektu

W rejon obiektu udaje się dowódca plutonu z dowódcami drużyn oraz dwaj

zwiadowcy tzw. „ oko” , których zadaniem jest po skrytym zajęciu miejsca w rejonie obiektu
obserwowania zmian sytuacji, która może mieć miejsce w rejonie obiektu po rozmieszczeniu
„oka” poruszając się skrycie dowódcy ustalają i określają:
-

miejsce rozmieszczenia grupy ubezpieczającej;

miejsce i skład grupy wsparcia;

miejsce i skład grupy napadu;

miejsce składania uzbrojenia i wyposażenia przeciwnika; (jeśli obejmuje to zadanie);

ostateczną rubież działania grupy napadu.

Po fizycznym skrytym przejściu miejsca rozmieszczenia grup określają punkt rozejścia i
zejścia. Jest ot punkt w terenie , przez który będą przechodzić wszyscy zwiadowcy (z
wyjątkiem ubezpieczeń) wykonujący zadanie w czasie napadu. Wyznacza się go poza granicą
słyszalności a na granicy prowadzenia obserwacji z obiektu. Podgrupy ubezpieczające udają
się na wyznaczone miejsca bezpośrednio z rejonu wyjściowego. Inną techniką, która pozwala
zaoszczędzić czas jest zabranie grupy ubezpieczającej na rekonesans dowódców i
rozmieszczenie podgrup ( z grupy ubezpieczającej) bezpośrednio po wyznaczeniu miejsc do
ubezpieczenia.

Po powrocie z rekonesansu następuje uszczegółowienie zadań dla poszczególnych grup i
organizacja współdziałania, a zwiadowcy przygotowują się do napadu –rys. nr.32

OBIEKT

ostateczna rubież działania

grupy napadu

OKO

Punkt rozejścia i zejścia

rejon wyjściowy

Miejsce prowadzenia
rozpoznania obiektu

Pri2

Rys. nr 32

Przygotowanie do rekonesansu rejonu obiektu , jako minimum traktować należy wykonanie
następujących czynności:

poprawienie maskowania przez zwiadowców

przygotowanie i sprawdzenie lornetek noktowizorów

przeładowanie broni (wprowadzenie naboju do komory nabojowej) i
zabezpieczenie broni (w ten sposób unika się powodowania zbędnego
hałasu w pobliżu obiektu)

W rejon obiektu udaje się dowódca plutonu z dowódcami drużyn oraz dwaj zwiadowcy
tzw. „oko’’ , których zadaniem jest po skrytym zajęciu miejsca w rejonie obiektu
obserwowanie zmian sytuacji , która może mieć miejsce w rejonie obiektu po rozmieszczeniu
„oka’’, poruszając się skrycie dowódcy ustalają :

miejsce rozmieszczenia grupy ubezpieczającej

miejsce i skład grupy wsparcia

miejsce i skład grupy napadu

miejsce składania uzbrojenia i wyposażenia przeciwnika (jeśli obejmuje to
zadanie)

ostateczną rubież działania grupy napadu

sygnały , kolejność i sposób odejścia z miejsca napadu

Po fizycznym skrytym przejściu miejsca rozmieszczenia grup określają punkt rozejścia i
zejścia. Jest to punkt w terenie , przez który będą przechodzić wszyscy zwiadowcy (z
wyjątkiem ubezpieczeń) wykonujący zadania w czasie napadu. Wyznacza się go poza granicą
słyszalności a na granicy prowadzenia obserwacji z obiektu. Podgrupy ubezpieczające udają
się na wyznaczone miejsce bezpośrednio z rejonu wyjściowego. Inną techniką która pozwala
zaoszczędzić czas jest zabranie grupy ubezpieczającej na rekonesans dowódców i
rozmieszczenie podgrup (z grupy ubezpieczającej) bezpośrednio po wyznaczeniu miejsc do
ubezpieczenia.

W toku rekonesansu element rozpoznawczy stosuje się do następujących zasad:

unikają poruszania się równolegle do obiektu

zachowują niezwykłą ostrożność

nie przekraczają granicy prowadzenia rozpoznania

maksymalnie wykorzystują właściwości maskujące terenu

        Po powrocie z rekonesansu następuje uszczegółowienie zadań dla poszczególnych grup i
organizacja współdziałania , a zwiadowcy przygotowują się do napadu.

ZAGADNIENIE 3.

ETAP 3. Organizacja napadu.
        Ugrupowanie elementu rozpoznawczego (co najmniej pluton) dzieli się z zasady na
trzy grupy. W grupach wyznacza się zespoły do wykonania zadań specjalistycznych:

GRUPA  UBEZPIECZAJĄCA – znajduje się w odległości zabezpieczającej ubezpieczenie
pozostałych grup. Zadaniem jej jest:

prowadzenie obserwacji

meldowanie o podchodzącym przeciwniku

ubezpieczenie rejonu obiektu z kierunków największego zagrożenia tj.drogi ,
miejscowości itp. W zależności od warunków wyznacza się dwie , trzy podgrupy
ubezpieczające.

Podgrupy należy wyposażyć w miny kierunkowe oraz środki przeciwpancerne.

Z chwilą rozpoczęcia napadu grupa ubezpieczająca odpowiada za_ nie dopuszczenie
jakichkolwiek sił przeciwnika do rejonu napadu oraz wydostania się jakichkolwiek sił
przeciwnika z rejonu napadu.

GRUPA  WSPARCIA (OGNIOWA)- w składzie obsługi broni zespołowej zajmuje stanowisko
w miejscu o najlepszych możliwościach prowadzenia ognia do obiektu. Miejsce to musi
zapewniać odpowiednie maskowanie grupy. Zadaniem jej jest wsparcie grupy napadu ogniem
broni zespołowej ,( obezwładnienie ewentualnego oporu przeciwnika , a przy napadzie
ogniowym zniszczenie obiektu napadu).

W jej skład powinna więc wchodzić cała broń ciężka plutonu tj.(granatnik , karabin
maszynowy).

GRUPA  NAPADU- stanowi główną siłę uderzeniową. Znajduje się w miejscu pozwalającym
na maskowanie działania zwiadowców i zabezpiecza przed obserwacją prowadzoną z obiektu.
Wyznacza się ostateczną rubież działania w takiej odległości , aby ubezpieczyć od frontu
rejon napadu po wykonaniu uderzenia ogniowego oraz mieć możliwość wsparcia działania
zespołów przeszukiwawczych i zespołu wysadzającego.

Z tej grupy wydziela się zespoły (podgrupy):

rozgradzający (torujący)

przeszukiwawczy (chwytający)

wysadzający (niszczący)

ewakuacyjno – ratunkowy

        ZESPÓŁ ROZGRADZAJĄCY (podgrupa torująca)- wyznaczony z grupy napadu.
Wyposażony jest w sprzęt umożliwiający rozgrodzenie zapór fortyfikacyjnych w rejonie
obiektu.

Ma za zadanie umożliwienie grupie napadu dotarcia w rejon napadu i ewentualne wyjście z
obiektu napadu. Wykonuje to przez zrobienie przejść w zaporach inżynieryjnych np.(za
pomocą ładunku wydłużonego UZ-2 , metodą ręczną lub innego sposobu) , neutralizację
systemów wykrywania i alarmowania przeciwnika , a także obezwładniania ewentualnych
posterunków.
Następnie podgrupa ta może spełniać rolę ubezpieczenia lub działać z grupą napadu.

        ZESPÓŁY PRZESZUKIWAWCZE (podgrupa chwytająca)- dwa zespoły w składzie
dwuosobowym każdy wyznacza się z grupy napadu. Zadaniem ich jest po przejściu grupy
napadu na ostateczną rubież działania dokonać przeszukania zabitych , rannych oraz zabrać
dokumenty , uzbrojenie ,( schwytać jeńca ) – jeśli obejmuje to zadanie.

        ZESPÓŁ WYSADZAJĄCY (podgrupa niszcząca)- wyznacza się z grupy napadu w
składzie dwóch zwiadowców z zadaniem zniszczenia sprzętu , urządzeń , instalacji o

newralgicznym znaczeniu dla funkcjonowania obiektu przy użyciu materiałów wybuchowych
i ewentualnie innych środków (np. środki chemiczne)

         ZESPÓŁ EWAKUACYJNO-RATUNKOWY- zwiadowcy grupy napadu (2-3 ludzi )
którzy wraz z sanitariuszem odpowiadają za pomoc rannym oraz ich ewakuowanie do rejonu
wyjściowego. Działają doraźnie.

         CHRONOMETRAŻYSTA- najczęściej radiotelefonista dowódcy plutonu , którego
zadaniem jest podawanie czasu co 1 minuta upływającego od początku napadu oraz
zapisywanie danych dotyczących ilości , rodzaju uzbrojenia itp. otrzymywanych od zespołów
przeszukiwawczych.

Szerokość ugrupowania plutonu podczas napadu powinna się równać szerokości
obiektu. Daje to pewność, że cały obiekt zostaje właściwie przeszukany.

Po postawieniu zadań , omówieniu współdziałania, sprawdzeniu sprzętu i wyposażenia
następuje wyjście z rejonu wyjściowego do miejsca napadu. Grupy w szyku w ustalonej
kolejności opuszczają rejon wyjściowy. Osobiście dowódca plutonu z radiotelefonistą tworzą
„bramkę” liczą wszystkich zwiadowców wychodzących do działania. W rejonie wyjściowym
pozostaje dwóch zwiadowców, których zadaniem jest ochrona wyposażenia nie zabieranego
na napad oraz ubezpieczenie od tyłu. Jako pierwsze wychodzą podgrupy ubezpieczające (
jeśli nie zostały wcześniej zabrane i pozostawione na pozycjach w czasie rekonesansu), które
kierują się bezpośrednio w wyznaczone miejsca.

Wyjście podgrup ubezpieczających może nastąpić kilka lub kilkanaście minut

wcześniej.

Zajęcie rejonów przez podgrupy ubezpieczające determinuje działanie pozostałych
podgrup (nie mogą one zająć rejonów dopóty, dopóki nie otrzymają sygnału o ubezpieczeniu
rejonu przez grupę ubezpieczającą).

Po tym jako kolejne wychodzą grupa wsparcia oraz napadu.

Po dotarciu na punkt rozejścia i zejścia ( na wysokości tego punktu) dowódcy

rozmieszczają zwiadowców w odległości odpowiadającej odległością pomiędzy
stanowiskami ogniowymi. Stosując metodę czołgania, marszu na czworaka, lub marszem
chyłkiem zachowując szczególną ostrożność zajmują stanowiska ogniowe. Dowódca plutonu
, który znajduje się przy grupie ogniowej skrycie odbiera meldunek o sytuacji od „oka” (
zwiadowców pozostawionych w czasie rekonesansu) po czym włączają ich do grupy napadu.

Pluton gotowy jest do wykonania napadu, gdy dowódca plutonu otrzyma meldunki od
dowódców podgrup i grupy wsparcia i napadu o zajęciu stanowisk – rys. nr. 33

Jeśli istnieje konieczność rozgrodzenia zapór zespół rozgradzający skrycie zajmuje dogodne
miejsce przy zaporach i przystępuje do wykonania przejścia. Działanie zespołu ubezpiecza
zwiadowca , który po wykonaniu przejścia oznacza je. W nocy przejście oznacza się dwoma
ś

wiatłami chemicznymi lub światłem latarki.

Stawianie i precyzowanie zadań przykład:

Zamierzam podzielić pluton na 3 grupy:
   -ubezpieczającą
   -wsparcia
   -napadu
Skrycie zająć ustalone dla grup pozycje. Podgrupami wydzielonymi z grupy ubezpieczającej
odizolować obiekt z zewnątrz . Ogniem grupy wsparcia zniszczyć obronę obiektu a następnie
ubezpieczać działanie grupy napadu. Wraz z grupą napadu opanować obiekt i zniszczyć go.
Rozkazuję:
        Podgrupy ubezpieczające zająć wyznaczone stanowiska i z czasem rozpoczęcia napadu
nie wpuścić nikogo do obiektu ani nie wypuścić nikogo z obiektu. Wycofać się do rejonu
wyjściowego po usłyszeniu wybuchu budynku.
        Grupa wsparcia zająć wyznaczone stanowisko i na sygnał ,,OGIEŃ” zniszczyć ochronę
obiektu. Na sygnał ,,GÓRA” podnieść ogień nad obiekt. Z chwilą wejścia grupy napadu na
obiekt i zajęcia przez nią rubieży ostatecznej przerwać ogień i ubezpieczać działanie podgrup
z grupy napadu oraz w razie potrzeby wspierać ogniem  podgrupy ubezpieczające. Wycofać
się do rejonu wyjściowego po usłyszeniu wybuchu budynku.
        Grupa napadu zająć wyznaczone stanowisko i czekać na sygnał wejścia na obiekt.
Podgrupa torująca skrycie zająć stanowisko jak najbliżej zapory fortyfikacyjnej i pod osłoną
ostrzału obiektu przez grupę wsparcia założyć ładunek wydłużony i zrobić przejście w
zaporach, a następnie je oznaczyć. Na sygnał ,,GÓRA” grupa napadu zająć obiekt, podgrupa
torująca działać w składzie grupy napadu. Po zajęciu rubieży ostatecznej na sygnał ,,
SZUKAĆ” obydwie podgrupy przeszukujące dokonać przeszukania zabitych i rannych oraz
zabrać dokumenty a uzbrojenie złożyć w budynku, po wykonaniu zadania meldować i zająć
swoje stanowiska. Podgrupa wysadzająca na sygnał ,, GROM” przygotować budynek do
wysadzenia o wykonaniu zadania meldować. Ładunek odpalić z jedno minutową zwłoką po
wycofaniu się grupy napadu z obiektu. Grupa napadu wycofuje się z ostatecznej rubieży do
rejonu wyjściowego parami co drugi zwiadowca nawzajem się ubezpieczając na sygnał
,,TYŁ”.
        Sanitariusz z podgrupą ewakuacyjno-ratunkową po zajęciu przez grupę napadu
ostatecznej rubieży udzielić pomocy rannym i ewakuować ich oraz zabitych zwiadowców w
rejon przejścia w zaporach.
        Radiotelefonista podczas napadu cały czas ze mną.



ORGANIZACJA GRUP NA NAPADZIE

Napad ogniowy:

dowódca

grupa wsparcia

grupa ubezpieczająca (kilka)

Napad z wtargnięciem na obiekt w celu zniszczenia go:

dowódca

grupa wsparcia

grupa ubezpieczająca (kilka)

grupa napadu

podgrupa torująca

podgrupa wysadzająca

podgrupa ewakuacyjno-ratunkowa

Napad w celu schwytania jeńca:

dowódca

grupa wsparcia

grupa ubezpieczająca (kilka)

grupa napadu

podgrupa torująca

podgrupa chwytająca

podgrupa ewakuacyjno-ratunkowa

Napad z wtargnięciem na obiekt w celu zabrania ważnych dokumentów i zniszczenia go:

dowódca

grupa wsparcia

grupa ubezpieczająca (kilka)

grupa napadu

podgrupa torująca

podgrupa przeszukująca

podgrupa wysadzająca

podgrupa ewakuacyjno-ratunkowa

           Po postawieniu zadań , omówieniu współdziałania , sprawdzeniu sprzętu i
wyposażenia następuje wyjście z rejonu wyjściowego do miejsca napadu. Grupy w szyku w
ustalonej kolejności opuszczają rejon wyjściowy. Osobiście dowódca plutonu z
radiotelefonistą tworzą ,,bramkę” liczą wszystkich zwiadowców wychodzących do działania.
W rejonie wyjściowym pozostaje dwóch zwiadowców , którym zadaniem jest ochrona
wyposażenia nie zabieranego na napad oraz ubezpieczenie plutonu od tyłu. Jako pierwsze
wychodzą podgrupy ubezpieczające  (jeśli nie zostały wcześniej zabrane i pozostawione na
pozycjach w czasie rekonesansu), które kierują się bezpośrednio w wyznaczone miejsca.
Wyjście podgrup ubezpieczających może nastąpić kilka lub kilkanaście minut wcześniej.

        Zajęcie rejonów przez podgrupy ubezpieczające determinuje działanie pozostałych
podgrup (nie mogą one zająć rejonów dopóty , dopóki nie otrzymają sygnału o ubezpieczeniu
rejonu przez grupę ubezpieczającą).

        Po tym jako kolejne wychodzą grupa wsparcia oraz napadu. Po dotarciu na punkt
rozejścia i zejścia (na wysokości tego punktu) dowódcy rozmieszczają zwiadowców w
odległości odpowiadającej odległościom pomiędzy stanowiskami ogniowymi. Stosując
metodę czołgania , czołgania na czworaka , lub marszu chyłkiem zachowując szczególną
ostrożność zajmują stanowiska ogniowe. Dowódca plutonu, który znajduje się przy grupie
ogniowej skrycie odbiera meldunek o sytuacji od „oka” ( zwiadowców pozostawionych w
czasie rekonesansu ) po czym włącza ich do grupy napadu.
        Pluton gotowy jest do wykonania napadu, gdy dowódca plutonu otrzyma meldunki
od dowódców podgrup ubezpieczenia i grupy wsparcia i napadu o zajęciu stanowisk-
rys. nr 33

Jeśli istnieje konieczność rozgradzania zapór inżynieryjnych zespół rozgradzający skrycie
zajmuje dogodne miejsce przy zaporach i zakłada ładunek wydłużony UZ-2, z rozpoczęcia
ostrzału przez grupę wsparcia wysadza go , albo wykonuje to ręcznie. Działanie zespołu
ubezpiecza zwiadowca, który po wykonaniu przejścia oznacza je. W nocy przejście oznacza
się dwoma światłami chemicznymi lub światłem latarki.

OBIEKT

ostateczna rubież działania

grupy napadu

ubezpieczenie

Grupa napadu

Punkt rozejścia i zejścia

Bramka

Rejon wyjściowy

Grupa wsparcia

Grupa napadu

Grupa ubezpieczenia

PRi2

Rys. nr 33

ZAGADNIENIE 4.

ETAP 4.    Wykonanie napadu.
        Na sygnał dowódcy plutonu grupa napadu skrycie podchodzi możliwie
najbliżej obiektu. Sygnałem rozpoczęcia napadu jest ogień grupy wsparcia, która
maksymalnie razi przeciwnika w obiekcie. W tym momencie następuje wykonanie
gwałtownego krótkotrwałego uderzenia ogniowego wraz z  wdarciem się do obiektu przez
grupę napadu. W momencie wdzierania się przez grupę napadu na obiekt grupa wsparcia
przenosi lub przerywa prowadzenie ognia. Stosując zasadę wzajemnego ubezpieczania się
paty zwiadowców skokami wykazując gwałtowność działania ( zabijając przeciwnika )
zajmują ostateczną rubież działania grupy  napadu – rys nr. 34

Dowódcy drużyn sprawdzają żołnierzy czy nie są ranni, rozdzielają równomiernie

magazynki w drużynie, składają meldunek dowódcy plutonu o ilości zużycia amunicji i
stratach i rannych w ludziach. Dowódca plutonu zajmuje miejsce, z którego najlepiej może
kontrolować sytuację. Istotnym jest w tym etapie działania odtworzenie zdolności bojowej do
dalszego działania.
Dowódca plutonu musi pamiętać aby:

szerokość ugrupowania plutonu podczas napadu powinna równać się szerokości
obiektu. Daje to pewność, że cały obiekt zostanie właściwie przeszukany

zorganizować ubezpieczenie

podzielić najważniejszą dla działania elementu rozpoznawczego broń ( karabiny
maszynowe, granatniki ppanc ) jeśli zwiadowcy dotychczasowi użytkownicy
zginęli lub są ranni

udzielić pomocy oraz przygotować do ewakuacji rannych

równomiernie rozdzielić pozostałą amunicję między zwiadowców (rozdzielić
magazynki)

rozmieścić broń o największym rażeniu na kierunku spodziewanego ataku
przeciwnika

przywrócić łączność pomiędzy grupami (jeśli została zerwana)

przywrócić „ hierarchię dowodzenia” (jeśli zabitymi są dowódcy drużyn, grup)

Dowódca plutonu jest w gotowości do organizacji posterunku obserwacyjnego do
prowadzenia obserwacji przeciwnika (patrolowania rejonu) jeśli zachodzi taka potrzeba.

ZAGADNIENIE 5.

ETAP 5. Działanie zespołów po wtargnięciu do obiektu.

        Na  sygnał  dowódcy  plutonu  swoje  zadanie  wykonują  dwa  zespoły  przeszukiwawcze,
ubezpieczając  się  wzajemnie.  W  zespołach  dokonują  przeszukania  elementów  przeciwnika
(zabitych, pojazdy).

        Chronometrażysta głośno podaje upływający czas, oraz zapisuje co znaleziono.
Sanitariusz udziela pomocy rannym zwiadowcom i ewakuuje ich wraz z zespołem
ewakuacyjno-ratunkowym do rozgrodzonego przejścia.

        Po wykonaniu zadania przez zespoły przeszukiwawcze , które wracają do swoich drużyn
i kontynuują ubezpieczenie , na sygnał dowódcy zadania wykonuje zespół wysadzający ,
który zajmuje miejsce przy zgromadzonym sprzęcie i wyposażeniu przeciwnika lub
wyznaczonym do niszczenia obiekcie , przygotowuje ładunek wybuchowy do odpalenia. Czas
palenia się lontu prochowego powinien wynosić 1 minutę. Po podaniu sygnału do dowódcy o
gotowości grupy wysadzającej do odpalenia ładunku następuje zorganizowane odejście z
rejonu napadu.

ZAGADNIENIE 6.

ETAP 6. Odejście z rejonu napadu.

        Odejście z rejonu napadu następuje w sposób zorganizowany. Na pierwszy sygnał
dowódcy plutonu np. ,,DWA” wycofania dokonuje co drugi zwiadowca grupy napadu
(biegiem kierując się do rozgrodzonego przejścia w zaporach inżynieryjnych ,
fortyfikacyjnych). Tam są liczeni ,,w bramce” przez sanitariusza oraz pierwszego z grupy
zwiadowcę , następnie kierują się biegiem do punktu rozejścia i zejścia a następnie do rejonu
wyjściowego. Na drugi sygnał dowódcy np. ,,ZERO” w ten sam sposób wycofują się
pozostali żołnierze grupy napadu. Ten sygnał jest równocześnie sygnałem dla grupy
wysadzającej do zapalenia lontu. Po dokonaniu tej czynności dowódca plutonu,
radiotelefonista wycofuje się do rejonu wyjściowego przez rozgrodzone przejście gdzie
sanitariusz melduje jaka ilość zwiadowców wycofała się. Jeśli obiekt jest duży, wycofanie
grupy napadu przebiega następująco, na sygnał dowódcy plutonu „ DWA” wycofuje się co
drugi zwiadowca grupy napadu na odległość około 20-30 metrów po czym zajmują
stanowiska i ubezpieczają pozostałych zwiadowców grupy napadu. Ci wycofują się i zajmują
stanowiska 20-30 metrów za pierwszymi zwiadowcami. Ubezpieczając się wzajemnie
zwiadowcy grupy napadu wycofują się do rozgrodzonego przejścia w zaporach
fortyfikacyjnych, dalej przez punkt rozejścia i zejścia do rejonu wyjściowego – rys. nr 36

Wybuch następuje po 1 minucie od podania drugiego sygnału, w tym czasie wszyscy
ż

ołnierze grupy napadu są w drodze do rejonu wyjściowego. Wybuch jest sygnałem dla

podgrup ubezpieczających oraz grupy wsparcia do wycofania się bezpośrednio do rejonu
wyjściowego. W rejonie wyjściowym na sygnał wybuchu dwóch zwiadowców
pozostawionych na ubezpieczeniu organizuje „bramkę” na godzinie 12 rejonu wyjściowego
dokonuje liczenia wszystkich powracających z napadu. Wbiegający zwiadowcy zajmują
poprzednie miejsca w ugrupowaniu i ubezpieczają rejon wyjściowy. Po dotarciu podgrup

ubezpieczających i grupy wsparcia i upewnieniu się dowódcy plutonu o stanie ilościowym
plutonu. Marszem ubezpieczonym pluton odchodzi do kolejnego rejonu na odległość 800-
1000 metrów ,gdzie odtwarzają zdolność bojową i gdzie następuje przekazanie informacji o
wykonaniu napadu

ZAKOŃCZENIE

Analizując techniki działania elementów rozpoznawczych ( zwiadowców ) należy

stwierdzić, że wysoka efektywność i skuteczność działania wynika z prostoty. Szczegółowego
określenia funkcji i miejsca w szyku każdego zwiadowcy, jego obowiązków wynikających ze
współdziałania.

Umożliwia każdemu zwiadowcy aktywne realizowanie zadania przy pełnym

zrozumieniu swej roli, miejsca, funkcji oraz obowiązków w zespole. Jednocześnie daje mu
poczucie bezpieczeństwa wynikającego z ciągłego wzajemnego ubezpieczania się par,
podgrup, grup w ramach działającego elementu rozpoznawczego.

Dowódcy stwarza warunki nieprzewidzianych sytuacji (zagrożeniu) do

natychmiastowego wypracowania decyzji, postawienia zadań wszystkim zwiadowcom
jedynie poprzez podanie hasła np. POSTÓJ. Zwiadowcy działają zgodnie ze schematem,
organizują ubezpieczenie, każdy z nich realizuje swoje zadanie.

W każdym działaniu (zadaniu) powtarzają się w różnym układzie epizody tj. postój,

marsz, zajęcie rejonu, rozpoznanie obiektu, terenu, zatrzymanie itd. tzn. techniki , z których
„jak z klocków LEGO” buduje się wariantowe działanie elementu rozpoznawczego. Jak
wskazują doświadczenia zdobyte przez pododdziały GANGER w konfliktach lokalnych jest
to racjonalny, zweryfikowany w walce wysoce efektywny sposób realizacji zadań
rozpoznawczych.

Prawidłowo zorganizowana praca na posterunku gwarantuje zdobycie i przekazanie

informacji (bojowych, rozpoznawczych) w systemie obiegu informacji. Załącznik nr. 1
kompleksowo przedstawia i określa oraz reguluje tematykę z tego zakresu.

Dążąc do uproszczenia wszelkich działań zwiadowców proponujemy zmodyfikowaną

formę meldunku o wynikach obserwacji „5 x C” (załącznik nr. 2).

Warunkiem koniecznym do prowadzenia skutecznego rozpoznania, organizacji

dowodzenia i współdziałania w ramach zespołu w ramach (elementu rozpoznawczego) jest
stosowanie własnego (wypracowanego)języka migowego. Załącznik nr. 3 jest propozycją
znaków migowych.

Każdy zwiadowca musi znać sygnały naprowadzania śmigłowców, aby mógł w

sposób zrozumiały dla pilotów, znakami migowymi zapewnić pewne, bezpieczne lądowanie
we wskazanym miejscu. O tym traktuje załącznik nr. 4.

Celem opracowania jest przedstawienie podstawowych technik prowadzenia

rozpoznania typu RANGER oraz określenie sposobu ich nauczania. Wskazanie kiedy, kogo i
w jaki zakresie należy szkolić. Ilustruje to załącznik nr 5.

ZAŁĄCZNIK NR. 1

POSTERUNEK OBSERWACYJNY.

Obserwacja jest powszechnym i podstawowym sposobem prowadzenia rozpoznania (
elementem każdego działania wojsk). Umożliwia ona zdobycie najbardziej aktualnych i
wiarygodnych wiadomości o przeciwniku, wojskach własnych terenie i jego infrastrukturze.
Skuteczność obserwacji zależy przede wszystkim od właściwej organizacji i jej umiejętnego
prowadzenia. Odpowiedniego opracowania i terminowego przekazania zainteresowanym
dowódcą i sztabom zdobytych za jej pomocą informacji.

Obserwację są zobowiązani prowadzić wszyscy żołnierze a w szczególności

wyznaczeni do tego zadania obserwatorzy ( obsady posterunków obserwacyjnych).
Obserwator to odpowiednio wybrany , wyszkolony i wyposażony żołnierz wyznaczony do
prowadzenia rozpoznania za pomocą obserwacji.

Obserwator musi odznaczać się:

spostrzegawczością i dobrą pamięcią wzrokową;

dobrze znać cechy demaskujące różne cele;

szybko i bezbłędnie rozróżniać cele;

dokładnie określać odległość do nich;

krótko i jasno meldować wyniki obserwacji;

mieć ustalony system prowadzenia obserwacji;

dobrze maskować się.

Do jego podstawowych obowiązków należy:

umiejętność szybkiego orientowania się w terenie,

precyzyjne określenie miejsca stania,

umiejętna ocena odległości „ na oko” i za pomocą przyrządów,

zdolność skrytego zajęcia, urządzenia i pracy na stanowisku,

obserwowanie działania przeciwnika,

wykrywanie i rozpoznawanie celów,

terminowe meldowanie o nich przełożonemu,

obserwowanie czynności dowódcy i ruchów własnych pododdziałów,

prowadzenie szczegółowej obserwacji terenu w celu określenia jego charakteru, oraz

wpływu na prowadzenie działań,
-

wykrycie zapór inżynieryjnych przeciwnika.

Posterunek obserwacyjny to doraźnie zorganizowany element rozpoznawczy wykonujący
zadanie za pomocą obserwacji i podsłuchu z miejsca. Przez pojęcie posterunku
obserwacyjnego rozumie się obsadę posterunku i przygotowane miejsce zapewniające
warunki do odpowiedniego, skrytego rozmieszczenia ludzi i skutecznego prowadzenia
obserwacji.

Wybierając miejsce na stanowisko obserwacji lub PO należy pamiętać, że musi ono

gwarantować:
-

jak najlepszy wgląd w wyznaczony sektor lub pas obserwacji;

dobre naturalne maskowanie zwłaszcza przed prowadzeniem obserwacji naziemnej i z

powietrza;
-

zapewniać skryte podejście i odejście z posterunku;

powinno być rozmieszczone z dala od charakterystycznych , dobrze widocznych

przedmiotów terenowych umożliwiających namierzenie oraz prowadzenie i korygowanie
ognia;

w miarę możliwości zapewniać ochronę przed wiatrem i deszczem oraz innymi

niekorzystnymi wpływami warunków atmosferycznych

Z doświadczeń współczesnych wojen wynika, że celowym jest wybieranie miejsc na PO

w punktach na pierwszy rzut oka wyjątkowo nieprzyjaznych ludzkiej naturze np. w
zniszczonych, rozbitych grobach, na wysypiskach śmieci, składach nieczystości, w wylotowych
odcinkach kanałów ściekowych, w bezpośredniej bliskości padłych, rozkładających się zwłok
dużych zwierząt hodowlanych itp. bardzo często właśnie taka lokalizacja i pomysłowość
zwiadowców gwarantowały sukces prowadzonej obserwacji.

Skład osobowy obsady posterunku zależy przede wszystkim od zadania, wyposażenia oraz
warunków terenowych i atmosferycznych. Może wynosić od 3 – 4 żołnierzy do drużyny. Do
zasadniczego wyposażenia posterunku obserwacyjnego należą:
-

przyrządy optyczne ( lornetki , peryskopy. Noktowizory celowniki optyczne broni),

kątomierz-busola (PAB-2 , busola AK)

dokumentacja niezbędna do ewidencjonowania wyników obserwacji ( dziennik

obserwacji, mapa wykrytych celów , szkic obserwacji, blok meldunkowy);
-

rodki sygnalizacji i łączności do przekazywania danych ( najlepiej przewodowe);

dodatkowe materiały pomocnicze (katalogi sprzętu, fotografie, tabele struktur

organizacyjnych przeciwnika, latarka, aparatura do wykonania zdjęć panoramicznych,
radiolokacyjna stacja obserwacji pola walki).

Sposób rozbudowy inżynieryjnej PO (wariant) przedstawia rys. nr. 37.

SZKIC OBSERWACCJI.

Jednym z podstawowych dokumentów prowadzonych na PO jest szkic obserwacji. Sporządza
go dowódca posterunku lub wyznaczony przez niego doświadczony zwiadowca.

Szkic obserwacji musi zawierać:

precyzyjne określone i zaznaczone miejsce rozmieszczenia posterunku obserwacyjnego,

kierunek północy,

widoczne w perspektywie dozory i inne charakterystyczne przedmioty terenowe,

oznaczające do nich odległość w metrach,
-

sektor(pas) główny i dodatkowy,

skalę wykonanego szkicu,

wykryte cele i obiekty.

Szkic obserwacji sporządza się zawsze w dwóch egzemplarzach – jeden dla przełożonego a
drugi dla potrzeb posterunku.

Wyznaczenie sektora lub pasa obserwacji zależy od sytuacji i konkretnych warunków,
zwłaszcza od charakteru terenu specyfiki otrzymanego zadania.
Sektor obserwacji określa trójkąt zawarty między miejscem posterunku obserwacyjnego
(obserwatora) a dwoma punktami w terenie. Pas obserwacji określa się czterema punktami
wybranymi w terenie. Przykład sektora i pasa obserwacji ilustruje rysunek nr. 38

Wykonując szkic należy przestrzegać następującej kolejności pracy:
-

wybrać stanowisko;

ustalić rodzaj szkicu i sposób wykonania;

zorientować szkicownik magnetycznie lub geometrycznie i wyznaczyć na nim kierunek

północy;
-

określić skalę szkicu;

oznaczyć punkt początkowy( stanowisko obserwacyjne) tak, aby biorąc pod uwagę skalę

szkicu i wielkości szkicowanego terenu cały odcinek zmieścił się na kartce oraz precyzyjnie
określić współrzędne tego punktu (X,Y);
-

wybrać wyróżniające się przedmioty terenowe i określić do nich odległość;

wykreślić z punktu początkowego kierunki na wybrane przedmioty, odłożyć na nich

odległość w skali i nanieść je na szkic;
-

uzupełnić szkic szczegółami i dokonać opisów(nanieść pola martwe, zakryte, zapory

inżynieryjne itp.);
-

wyrysować położenie wojsk przeciwnika (i własnych) lub inne dane w zależności od

potrzeb;
-

sporządzić legendę;

podać datę i godzinę sporządzenia szkicu oraz jego wykonawcę.

Jeżeli szkic jest wykonany na arkuszu bloku meldunkowego opisy należy wykonać
następująco:

w górnej części szkicu umieścić jego tytuł,

w lewej górnej części odznaczyć strzałką kierunek północy,

w dolnej części szkicu po środku oznaczyć skalę szkicu;

z boku miejsca PO podać współrzędne X, Y;

na dolnym marginesie z lewej strony datę, godzinę, wykonawcę szkicu;

w dolnym marginesie z prawej strony umieścić stopień, nazwisko , imię i
podpis wykonawcy;

DZIENNIK OBSERWACJI

Kolejnym dokumentem prowadzonym na posterunku obserwacyjnym jest

„DZIENNIK OBSERWACJI”. Prowadzi go z zasady pomocnik obserwatora. Istnieją dwa
podstawowe sposoby zapisu informacji dotyczące wykrytych celów i obiektów przeciwnika
(własnych). Pierwszy polega na określeniu współrzędnych położenia celu lub obiektu w
stosunku do wyznaczonych dozorów. Drugi polega na określeniu współrzędnych położenia
celu z podaniem kierunku pomiaru w tysięcznych oraz określeniu odległości do celu w danym
kierunku.

MAPA WYKRYTYCH CELÓW

Podstawą przygotowania meldunków dla przełożonych jest mapa wykrytych celów
(najczęściej 1: 25000). Dokument ten jest prowadzony z zasady przez dowódcę posterunku.
Na mapę nanosi się miejsce posterunku oraz za pomocą znaków taktycznych ( lub
krzyżykiem, aby nie zaciemniać sytuacji) wykryte cele i obiekty.
Nanoszenie celów dokonuje się dopiero po szczegółowym przeanalizowaniu i sprawdzeniu
wiadomości zapisanych w dzienniku obserwacji.
Przed przystąpieniem do nanoszenia wykrytych celów i obiektów na mapę należy:

wyznaczyć kierunek północy,

zorientować mapę,

precyzyjnie określić i nanieść na mapę miejsce stania.

Mapa jest zorientowana, gdy kierunki na mapie są równoległe do odpowiadających im
kierunków w terenie. Mapę można zorientować:

geometrycznie- według linii i przedmiotów terenowych,

magnetycznie- za pomocą busoli przyłożonej do ramki mapy z uwzględnieniem
wartości i znaku uchylenia magnetycznego.

Miejsce stania na mapie można określić następującymi sposobami:

według pobliskich przedmiotów terenowych. Po zorientowaniu mapy należy odnaleźć
2 – 3 najbliższe przedmioty terenowe (zaznaczone na mapie) i określić w stosunku do
nich swoje położenie. Następnie zachowując kierunki i odległości do tych
przedmiotów – ustalić to miejsce na mapie.

według rzeźby terenu. Sposób ten podobny jest do poprzedniego z tą różnicą że tutaj
bierze się pod uwagę charakterystyczne formy rzeźby terenu. Może zaistnieć sytuacja,
ż

e te dwa sposoby uzupełniają się wzajemnie.

za pomocą pomiaru odległości. Wykonując marsz droga, wzdłuż jakiejkolwiek linii
terenowej albo w określonym kierunku, dokonujemy pomiaru odległości od
charakterystycznych punktów terenowych oznaczonych na mapie. Następnie
obliczoną odległość odkładamy na mapie. Przebytą odległość określa się według
wskazań licznika pojazdu, w marszu pieszym w oparciu o przebytą ilość kroków.
Sposób ten stosuje się z zasady w trudnych warunkach terenowych i przy ograniczonej
widoczności.

za pomocą wcięć.

Wcięcie w bok – znajdując się na linii terenowej należy zorientować mapę i
zdefiniować na niej dobrze widoczny przedmiot terenowy. Następnie przyłożyć
linijkę lub ołówek do znaku tego przedmiotu na mapie i skierować na ten przedmiot w
terenie. Punkt przecięcia tego kierunku ze znakiem drogi ( linii terenowej) na mapie
jest punktem stania.

Wcięcie wstecz – zorientować mapę i zidentyfikować 2-3 przedmioty. Następnie
wykreślić do nich kierunki na mapie. Przecięcie tych kierunków wskaże miejsce
stania (przecięcie kierunków tworzy zwykle trójkąt, którego boki muszą być mniejsze
niż 3 mm. W przypadku większych długości boków, bez względu na skale mapy,
celowanie należy powtórzyć).

Wcięcie sposobami Bołotowa nie wymaga orientowania mapy. Wykonuje się je na
kalce technicznej (folii) na podstawie trzech punktów terenowych oznaczonych na
mapie. Przedmioty te należy wybierać tak, aby kierunki na nie przecinały się pod
katem nie mniejszym niż 30

i nie większym niż 150

. Na kalce- nie zmieniając jej

położenia- z dowolnego, wspólnego punktu wykreśla się kierunki na wybrane
przedmioty terenowe. Kalkę przekłada się do mapy tak, aby kierunki na niej
wykreślone przechodziły przez znaki topograficzne wybranych przedmiotów. Punkt
przecięcia na kalce przekłuwa się na mapę. Jest to punkt stania.

Jedną z podstawowych prac prowadzonych na PO jest nanoszenie wykrytych

celów i obiektów na mapę lub przygotowany szkic.

PRZYKŁADOWY MELDUNEK OBSERWATORA:

Obserwator melduje „DOWÓDCO NA WPROST W ZAGAJNIKU CZOŁG”.

Dowódco podaje komendę „ CEL WCIĄĆ”.

Obserwator melduje „CEL WCIĘTY 23-00,900 (metrów)”.

Dowódca podaje komendy „POMOCNIK OBSERWATORA WPISAĆ CEL”

Pomocnik obserwatora wpisuje dane do Dziennika Obserwacji po czym melduje
„CEL WPISANY”.

Dowódca nakazuje radiotelefoniście zameldować o wykrytym celu po czym nanosi na
mapę (szkic).

ROZKAZ BOJOWY DOWÓDCY POSTERUNKU OBSERWACYJNEGO,

Orientacja topograficzna (nie jest punktem rozkazu, ale zawsze powinna go poprzedzać)

wskazać kierunek północny (dwoma punktami).

określić miejsce stania względem przedmiotów terenowych.

krótka charakterystyka pobliskich obiektów terenowych.

określanie kierunku dalszego działania lub obserwacji.

Wiadomości o przeciwniku.

Zadanie pododdziału, z którego został wyznaczony posterunek, przebieg przedniego

skraju obrony(tylko w ugrupowaniu własnym).

Zadanie posterunku obserwacyjnego.

Po słowie rozkazuję:

Zadania dla członków obsady PO.

Czas rozpoczęcia obserwacji.

Sposób inżynieryjnej rozbudowy PO.

Na co zwrócić szczególna uwagę.

Sposób meldowania i wskazywania wykrytych celów.

Hasło i odzew.

Sposób i czas zmiany funkcji.

Wyznacza swego zastępcę.

Uwaga! W momencie stawiania zadania do obserwacji dla dowódcy PO jest o
orientowany w sytuacji taktycznej według następujących punktów:

Określenie własnego położenia :

Co drr robiła dotychczas? Co robi obecnie?

Co wykonano? Gdzie się znajduje?

Co wykryto na jej kierunku?

wiadomości o sąsiadach:

prawy, lewy, z przodu, z tyłu: kto?, gdzie?, w jakiej sile?, co robi?, co zamierza?

W zaistniałej sytuacji zamierzam (.........) na moją prośbę przełożony wykona (.....)

ZADANIE DLA OBSERWATORA

dowódca wskazuje dozory od prawej do lewej strony, od bliższej rubieży do dalszej.

Wiadomości o przeciwniku.

przebieg przedniego skraju własnych wojsk.

zadanie drużyny.

Zadanie obserwatora:

- stanowisko obserwacji,

- sektor obserwacji,

- co ma wykryć i ustalić,

- na co zwrócić szczególna uwagę,

- czas rozpoczęcia obserwacji , czas zakończenia lub zmiany,

- sposób meldowania i wskazywania wykrytych celów,

- sygnały,

Miejsce dowódcy drużyn.

ZADANIA DLA OBSERWATORA. – WARIANT

Szeregowy NOWAK ( wywołany odpowiada – JESTEM), jesteście obserwatorem(odpowiada
ROZKAZ). Wasze miejsce na skarpie z lewej strony jałowca (odpowiada –WIDZĘ).
Obserwację prowadzić w sektorze: na prawo Dozór 1-BRZOZA (WIDZĘ), na lewo Dozór 5-
CEGŁA (WIDZĘ), dodatkowy kierunek obserwacji w prawo od dozoru nr. 1 na szerokość
dłoni, dalej 300- STUDNIA (odpowiada- WIDZĘ). Wasze zadanie wykryć rozpoznać i
wskazać cele i obiekty przeciwnika w wyznaczonym sektorze. Szczególna uwagę zwrócić na
zagajnik w lewo od dozoru nr. 3. O wykrytych celach meldować głosem, cele wskazywać w
stosunku do dozorów. Wasz pomocnik- szer. KOWALSKI . zmiana podejdzie od tyłu
posterunku za 2 godziny. Punkt zatrzymania zmiany- grupa jałowców (odpowiada- WIDZĘ),
HASŁO- KOLBA, ODZEW – KRAKÓW. Sygnał do pospiesznego opuszczenia posterunku –
ZMIANA 12.
Powtórzcie zadanie (........)
Pytania (..........)
Rozpocząć obserwację- odpowiada - ROZKAZ