Alfred Schutz
„Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania”
Fakty społeczne
nie ma nagich faktów; s
ą
postrzegane w sposób aspektowy, ze wzgl
ę
du na to, co
jest dla nas wa
ż
ne.
poznanie jest cz
ą
stkowe, intencjonalne; cały
ś
wiat społeczny ma charakter intersubiektywny;
konstruujemy rzeczywisto
ść
społeczn
ą
.
Konstrukty 1. stopnia:
1. dzi
ę
ki zasobowi wiedzy podr
ę
cznej (pewne reguły post
ę
powania, które s
ą
powszechnie
znane; wiedza rozpowszechniona społecznie);
2. dzi
ę
ki przekładalno
ś
ci perspektyw
a) idealizacja wymienialno
ś
ci punktów widzenia;
b) idealizacja zgodno
ś
ci systemów istotno
ś
ci – wybieramy i interpretujemy obiekty
rzeczywiste lub potencjalnie wspólne, w sposób „empirycznie identyczny”;
c) idealizacja przekładalno
ś
ci motywów „a
ż
eby” i „poniewa
ż
”.
Postrzegamy rzeczywisto
ść
ze wzgl
ę
du na system istotno
ś
ci. Fakty społeczne postrzegamy ze
wzgl
ę
du na to, co w danej chwili jest dla nas wa
ż
ne.
System istotno
ś
ci stanowi punkt odniesienia dla generalizacji i typifikacji.
Sposoby typifikacji u Schutza:
1. Typifikacja działania;
2. Typifikacja siebie i partnera interakcji (wchodzimy w role)
typifikacja osób;
3. „Czysty stosunek MY” – pewien sektor
ś
wiata otaczaj
ą
cego jest w równym stopniu dost
ę
pny
ka
ż
demu z partnerów i zawiera obiekty dla obu równie interesuj
ą
ce i istotne;
- ich biografie stapiaj
ą
si
ę
;
- jest to typ idealny; jest to najmniej anonimowa relacja; wchodzimy w ni
ą
cało
ś
ciowo, a nie
aspektowo.
Ad.1 Typifikacja działania
Najbardziej anonimowe typifikowanie; poprzez działanie;
odtwarzanie przebiegu jakiego
ś
działania;
Wyobra
ż
am sobie cel i działania, które do tego celu prowadz
ą
; wykorzystuj
ę
swoj
ą
dotychczasow
ą
wiedz
ę
podr
ę
czn
ą
, dokonuj
ę
w głowie przebiegu typu działania; bior
ę
pod uwag
ę
mój baga
ż
do
ś
wiadcze
ń
, okrawam cechy specyficzne i idealizuj
ę
typifikacja przebiegu działania.
Ad.2 Typifikacja osób
Zanim dojdzie do interakcji, to mam ju
ż
cz
ą
stkowe wyobra
ż
enie mojego partnera. Wchodzimy w
interakcje cz
ą
stkowo.
