Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu
niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą
kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym,
magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź
towarowymi ich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce
informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani
za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych
lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej
odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych
w książce.

Redaktor prowadzący: Barbara Gancarz-Wójcicka, Magdalena Dragon-Philipczyk
Projekt okładki: Jan Paluch

Fotografia na okładce została wykorzystana za zgodą Shutterstock.

Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. [phone]
e-mail:

[e-mail]

WWW:

http://onepress.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)

Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://onepress.pl/user/opinie/kpiro2
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

ISBN: 978-83-246-9539-3

Copyright © Helion 2015

Printed in Poland.

•

Kup książkę

•

Poleć książkę

•

Oceń książkę

•

Księgarnia internetowa

•

Lubię to! » Nasza społeczność

Spis treħci

Spis treħci

Wstēp ............................................................................. 5

Rozdziaã 1. Kto moije siē rozliczaĄ

na ksiēdze przychodów i rozchodów ................................ 7

Rozdziaã 2. Jak rzetelnie rozliczaĄ swoje przychody .................13

Rozdziaã 3. Korzystny sposób ksiēgowania wydatków ................27

Rozdziaã 4. Jak rozliczyĄ wydatki poniesione

przed rozpoczēciem dziaãalnoħci gospodarczej ..................39

Rozdziaã 5. Jak prawidãowo poprawiĄ bãēdne zapisy

w ksiēdze przychodów i rozchodów ................................51

Rozdziaã 6. Dowody ksiēgowe a postēpowanie podatkowe ..........65

Rozdziaã 7. Okres i miejsce przechowywania

ksiēgi przychodów i rozchodów .....................................69

Rozdziaã 8. Pozostaãe ewidencje towarzyszĎce

prowadzeniu ksiēgi przychodów i rozchodów ....................77

Rozdziaã 9. Co to sĎ dowody ksiēgowe

i jak je prawidãowo ksiēgowaĄ .......................................91

Rozdziaã 10. Jak dokumentowaĄ transakcje

skãadników majĎtku firmowego ................................... 119

Rozdziaã 11. Poprawne ewidencjonowanie

pozostaãych wydatków .............................................. 135

Kup książkę

Poleć książkę

4

K S I Ē G A P R Z Y C H O D Ó W I R O Z C H O D Ó W

Rozdziaã 12. ObowiĎzek dokonania korekty kosztów

podatkowych w przypadku braku uregulowania
zobowiĎzaĝ wobec innych przedsiēbiorców .................... 149

Rozdziaã 13. Koszty towarzyszĎce wydatkom

ponoszonym na zakup towarów i materiaãów .................. 159

Rozdziaã 14. Kiedy ksiēgujemy koszty zwiĎzane

z wynagrodzeniami pracowników oraz zleceniobiorców ..... 163

Rozdziaã 15. Inwentaryzacja i jej wpãyw

na rozliczenie dochodu ............................................. 169

Rozdziaã 16. Zamykanie ksiēgi przychodów i rozchodów .......... 181

Rozdziaã 17. Przykãadowe wpisy do ksiēgi przychodów

i rozchodów ........................................................... 197

Rozdziaã 18. Pisma uãatwiajĎce kontakt

z organami podatkowymi ........................................... 201

Dodatek A. Przykãadowe zeznanie podatkowe — PIT-36 ........... 209

Dodatek B. Przykãadowe zeznanie podatkowe — PIT-36L .......... 221

Dodatek C. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r.

o podatku dochodowym od osób fizycznych .................... 227

Dodatek D. RozporzĎdzenie Ministra Finansów

z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia

podatkowej ksiēgi przychodów i rozchodów ................... 245

Kup książkę

Poleć książkę

Rozdziaã 15.
Inwentaryzacja i jej wpãyw
na rozliczenie dochodu

15.1. W jakich terminach

sporzĎdza siē spis z natury

i kiedy naleijy informowaĄ o nim fiskusa

Terminy sporzÈdzania inwentaryzacji okreĂlone zostaïy w RozporzÈ-
dzeniu Ministra Finansów w sprawie prowadzenia ksiÚgi przychodów
i rozchodów. Osoby prowadzÈce dziaïalnoĂÊ majÈ obowiÈzek sporzÈ-
dzania oraz wpisania do ksiÚgi przychodów i rozchodów spisu z na-
tury w nastÚpujÈcych terminach:

„

na dzieñ 1 stycznia kaĝdego roku podatkowego,

„

na dzieñ 31 grudnia (koniec roku podatkowego),

„

w ciÈgu roku kalendarzowego na dzieñ rozpoczÚcia dziaïalnoĂci,

„

w przypadku prowadzenia spóïki — w momencie zmiany
wspólnika,

„

w momencie zmiany proporcji udziaïów wspólników,

„

na dzieñ likwidacji dziaïalnoĂci gospodarczej.

PamiÚtajmy, ĝe inwentaryzacje mamy prawo sporzÈdzaÊ spora-

dycznie bÈdě regularnie (raz na miesiÈc).

Ponadto naleĝy przestrzegaÊ terminów okreĂlonych w przepisach

podatkowych, a mianowicie w § 27 ust. 1 oraz w § 28 ust. 4 wyĝej
wymienionego rozporzÈdzenia.

Kup książkę

Poleć książkę

170

K S I Ē G A P R Z Y C H O D Ó W I R O Z C H O D Ó W

Z pierwszego wymienionego przepisu dowiedzieÊ siÚ moĝemy,

kiedy w przypadku prowadzenia ksiÚgi przychodów i rozchodów
mamy obowiÈzek sporzÈdziÊ inwentaryzacjÚ i dokonaÊ wpisania z niej
wartoĂci do naszej ksiÚgi takich skïadników majÈtku, jak:

„

towary handlowe,

„

materiaïy podstawowe,

„

materiaïy pomocnicze,

„

wyroby gotowe,

„

produkcja w toku,

„

póïprodukty,

„

braki i odpady.

W sytuacjach kiedy inwentaryzacjÚ przeprowadzamy co miesiÈc,

a takĝe gdy sporzÈdzenie spisu z natury wynika z nakazu organów
podatkowych, mamy obowiÈzek wartoĂÊ wynikajÈcÈ z takiego spisu
zaksiÚgowaÊ do naszej ksiÚgi przychodów i rozchodów. NastÚpnie
z przywoïanego wyĝej § 28 ust. 4 RozporzÈdzenia Ministra Finansów
w sprawie prowadzenia ksiÚgi przychodów i rozchodów wynika, w jakim
terminie powinniĂmy w formie pisemnej zawiadomiÊ naczelnika
urzÚdu skarbowego o fakcie sporzÈdzenia remanentu. Otóĝ w innych
niĝ 1 stycznia, 31 grudnia bÈdě dzieñ rozpoczÚcia dziaïalnoĂci gospo-
darczej przypadkach przeprowadzenia spisu z natury musimy o tym
fakcie powiadomiÊ naczelnika urzÚdu skarbowego nie póěniej niĝ
w terminie 7 dni przed sporzÈdzeniem spisu.

PorównujÈc oba powyĝsze przepisy, moĝemy dojĂÊ do wniosku,

ĝe ustawowy obowiÈzek informowania fiskusa o sporzÈdzeniu inwen-
taryzacji wystÚpuje wówczas, gdy musimy spis sporzÈdziÊ w zwiÈzku
ze zmianÈ wspólnika, zmianÈ wysokoĂci proporcji udziaïów w spóïce,
z powodu zamkniÚcia dziaïalnoĂci bÈdě kiedy sporzÈdzamy spis
z wïasnej woli za okresy miesiÚczne. Z kolei o sporzÈdzonych inwen-

Kup książkę

Poleć książkę

I n w e n t a r y z a c j a i j e j w p ã y w n a r o z l i c z e n i e d o c h o d u

171

taryzacjach na 1 stycznia, na ostatni dzieñ roku kalendarzowego czy
na dzieñ rozpoczÚcia dziaïalnoĂci gospodarczej nie musimy informo-
waÊ organów skarbowych. Nie ma takĝe takiej potrzeby, jeĂli spis
z natury wykonujemy na zlecenie organów podatkowych.

15.2. Co powinno siē uwzglēdniĄ

w inwentaryzacji

W inwentaryzacji naleĝy uwzglÚdniÊ towary handlowe, materiaïy
podstawowe i pomocnicze, produkcjÚ w toku, wyroby gotowe, póï-
wyroby oraz braki i odpady. Wszystkie te skïadniki majÈtku mamy
obowiÈzek wyceniÊ najpóěniej w terminie 14 dni od momentu zakoñ-
czenia spisu. Warto wiedzieÊ, co oznaczajÈ dla nas wyĝej wymienione
skïadniki majÈtku. Towarami handlowymi sÈ wyroby, które nie sÈ
w ĝaden sposób przez nas przetwarzane i sïuĝÈ do dalszej odsprze-
daĝy. Materiaïy bÈdě inaczej surowce podstawowe stanowiÈ dla nas
skïadniki, które na skutek procesu produkcyjnego czy teĝ podczas
Ăwiadczenia usïug stajÈ siÚ nadrzÚdnÈ substancjÈ gotowego wyrobu.
Materiaïami pomocniczymi zaĂ sÈ surowce, które zuĝywamy w zwiÈzku
z prowadzonÈ dziaïalnoĂciÈ gospodarczÈ i które bezpoĂrednio nadajÈ
wyrobom swoje wïaĂciwoĂci. Towary i materiaïy wyceniamy po cenach
zakupu bÈdě nabycia, bÈdě biorÈc pod uwagÚ wysokoĂÊ cen ryn-
kowych z dnia sporzÈdzania inwentaryzacji, w przypadkach kiedy
ceny te sÈ niĝsze niĝ ceny zakupu bÈdě nabycia.

Wyroby gotowe to skïadniki pochodzÈce z naszej produkcji

wïasnej, poddawane procesowi przerobu, który zostaï caïkowicie
zakoñczony, m.in. poprzez zakoñczenie usïugi. Produkcja w toku,
a takĝe póïwyroby, zwane takĝe póïfabrykatami, to skïadniki, których
produkcja bÈdě wytworzenie nie zostaïo jeszcze zakoñczone, a w przy-

Kup książkę

Poleć książkę

172

K S I Ē G A P R Z Y C H O D Ó W I R O Z C H O D Ó W

padku wykonywania usïug — gdy roboty i prace z nimi zwiÈzane nie
zostaïy do koñca wykonane. Z kolei braki to skïadniki pochodzÈce
z produkcji wïasnej, które nie speïniajÈ wymogów technicznych. In-
wentaryzacjÚ póïfabrykatów, wyrobów wïasnych oraz braków po-
chodzÈcych z produkcji wïasnej wyceniamy po kosztach ich wytwo-
rzenia. JeĂli prowadzona przez nas dziaïalnoĂÊ gospodarcza polega
na Ăwiadczeniu usïug przy jednoczesnym zastosowaniu surowców
i materiaïów, niezakoñczonÈ produkcjÚ równieĝ wyceniamy po kosz-
tach wytworzenia z zastrzeĝeniem, ĝe wartoĂÊ jej nie moĝe byÊ niĝsza
niĝ koszty materiaïów, jakie zuĝywamy do produkcji niezakoñczonej.

Podczas produkcji nie sposób jest uniknÈÊ odpadów produkcyj-

nych, które z powodów stosowanych przez nas procesów technolo-
gicznych czy wskutek uszkodzenia bÈdě zniszczenia utraciïy wartoĂÊ
uĝytkowÈ. PowinniĂmy wyceniaÊ je wedïug szacunkowej wartoĂci,
biorÈc pod uwagÚ stopieñ przydatnoĂci do dalszego uĝytkowania.

W sytuacjach kiedy wyceny dokonamy w wartoĂci niĝszej od ceny

zakupu bÈdě kosztów wytworzenia, a zwïaszcza z powodów uszko-
dzeñ lub zniszczenia czy nieatrakcyjnoĂci skïadników, powinniĂmy
przy kaĝdej z wykazanych pozycji w inwentaryzacji wyszczególniÊ
ponadto cenÚ jednostkowÈ zakupu bÈdě koszt wytworzenia. Wspo-
mnieÊ naleĝy, ĝe spisem z natury musimy równieĝ objÈÊ towary sta-
nowiÈce naszÈ wïasnoĂÊ, które na moment jego sporzÈdzania znaj-
dujÈ siÚ poza naszym przedsiÚbiorstwem, jak równieĝ towary obce
bÚdÈce w naszym posiadaniu. W tym drugim przypadku w remanen-
cie wykazujemy iloĂÊ tych towarów oraz wïaĂciciela; nie podlegajÈ
one jednak wycenie.

Kup książkę

Poleć książkę

I n w e n t a r y z a c j a i j e j w p ã y w n a r o z l i c z e n i e d o c h o d u

173

15.3. Remanent nakazowy

Czasami moĝe siÚ zdarzyÊ, ĝe organy podatkowe zarzÈdzÈ, ĝebyĂmy
sporzÈdzili tzw. remanent nakazowy. Polega to na tym, ĝe mamy
obowiÈzek zastosowaÊ siÚ do zasad, jakie okreĂla art. 24 ust. 2 Ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych, a mianowicie rozliczyÊ swój
dochód z uwzglÚdnieniem róĝnic inwentaryzacyjnych w trakcie trwa-
nia roku podatkowego. Gdy juĝ otrzymamy od naczelnika urzÚdu
skarbowego nakaz sporzÈdzenia inwentaryzacji na wyznaczony przez
niego dzieñ, nie mamy moĝliwoĂci unikniÚcia wywiÈzania siÚ z wy-
konania tego zlecenia.

JeĂli prowadzimy dziaïalnoĂÊ gospodarczÈ w formie spóïki, mimo

ĝe nakaz ten dostanie tylko jeden ze wspólników, nie zwalnia to
pozostaïych wspólników z obowiÈzku rozliczenia dochodu z remanen-
tem uwzglÚdniajÈcym róĝnicÚ inwentaryzacyjnÈ.

15.4. Dobrowolna inwentaryzacja

Dobrowolny spis z natury w trakcie roku podatkowego sporzÈdzamy
z wïasnej inicjatywy. Warto jest zapamiÚtaÊ wszystkie konsekwencje,
jakie wynikajÈ z przeprowadzenia inwentaryzacji na koniec danego
miesiÈca. W takich sytuacjach mamy obowiÈzek dokonaÊ rozliczenia
swojego dochodu z uwzglÚdnieniem róĝnicy inwentaryzacyjnej. Polega
to na tym, ĝe dochód za dany miesiÈc powiÚkszamy bÈdě pomniej-
szamy o róĝnicÚ pomiÚdzy wartoĂciÈ remanentu koñcowego a war-
toĂciÈ remanentu poczÈtkowego. W przypadku wyĝszej wartoĂci
inwentaryzacji sporzÈdzonej przez nas na koniec danego miesiÈca
kalendarzowego w porównaniu z wartoĂciÈ poczÈtkowÈ dochód nasz
powiÚkszamy o róĝnicÚ inwentaryzacyjnÈ, natomiast jeĝeli wartoĂÊ

Kup książkę

Poleć książkę

174

K S I Ē G A P R Z Y C H O D Ó W I R O Z C H O D Ó W

inwentaryzacji poczÈtkowej jest wyĝsza od remanentu sporzÈdzo-
nego przez nas na koniec miesiÈca, wówczas pomniejszamy nasz
dochód o róĝnicÚ wynikajÈcÈ z tych dwóch spisów z natury.

W przypadku sporzÈdzenia dobrowolnego spisu z natury mamy

obowiÈzek w terminie nie póěniejszym niĝ 7 dni przed wykonaniem
spisu powiadomiÊ o tym fakcie naczelnika urzÚdu skarbowego oraz
rozliczyÊ swój dochód, uwzglÚdniajÈc róĝnice inwentaryzacyjne. Mu-
simy pamiÚtaÊ równieĝ o tym, ĝe istnieje koniecznoĂÊ uwzglÚdnienia
róĝnicy inwentaryzacyjnej w nastÚpnych miesiÈcach, nastÚpujÈcych
po sporzÈdzeniu spisu z natury.

15.5. Jak wãaħciwie zaksiēgowaĄ

niedobory towarów i materiaãów

Kiedy prowadzimy dziaïalnoĂÊ gospodarczÈ, nie zawsze udaje nam
siÚ uniknÈÊ niedoborów w towarach handlowych bÈdě materiaïach.
W takich sytuacjach mamy obowiÈzek skorygowania kosztów w swojej
ksiÚdze przychodów i rozchodów. Prawidïowe zaksiÚgowanie w KPiR
wiÈĝe siÚ z tym, czy ubytki w towarach handlowych lub materiaïach
powstaïy z przyczyn przez nas zawinionych, czy teĝ nie z naszej winy.
Powód wystÈpienia niedoborów w magazynie powinniĂmy rzetelnie
wyjaĂniÊ, rezultatem tych wyjaĂnieñ jest bowiem sposób ewidencji tych
braków w naszej ksiÚdze przychodów i rozchodów. Jeĝeli w wyniku
przeprowadzonego postÚpowania wyjaĂniajÈcego okaĝe siÚ, ĝe braki
nie sÈ spowodowane nieprawidïowym postÚpowaniem osób trzecich,
wówczas moĝemy je uznaÊ za niedobory niezawinione, które stano-
wiÈ nasz koszt uzyskania przychodów. Zatem jeĝeli wykaĝemy, ĝe
straty w skïadnikach majÈtku obrotowego powstaïy w wyniku natu-
ralnego i rozumnego prowadzenia dziaïalnoĂci gospodarczej i zrobi-

Kup książkę

Poleć książkę

I n w e n t a r y z a c j a i j e j w p ã y w n a r o z l i c z e n i e d o c h o d u

175

liĂmy wszystko, by niedobory te nie powstaïy, to bez jakichkolwiek
wÈtpliwoĂci mamy prawo uznaÊ je za koszty uzyskania przychodów.

W takiej sytuacji musimy dokonaÊ jednak korekty ksiÚgowania

towarów handlowych czy materiaïów, które pierwotnie w ksiÚdze
przychodów i rozchodów zostaïy wykazane w kolumnie 10. „Zakup
towarów handlowych i materiaïów wg cen zakupu”. W tym celu
z towarów handlowych wartoĂÊ niedoborów wykazujemy ze znakiem
„minus” bÈdě czerwonym kolorem i takÈ samÈ kwotÚ ksiÚgujemy
ze znakiem „plus” w kolumnie 13. „Pozostaïe wydatki”.

Inaczej sprawa wyglÈda, kiedy niedobory w towarach handlowych

i materiaïach powstajÈ z naszej winy bÈdě z winy osób trzecich,
którym powierzyliĂmy obrotowe skïadniki majÈtku. Przepisy podat-
kowe wyraěnie okreĂlajÈ, ĝe nie wolno nam zaliczyÊ w koszty uzyskania
przychodów strat w towarach handlowych i materiaïach spowodowa-
nych brakiem starannoĂci. JeĂli strat takich nie moĝemy zaliczyÊ
w koszty podatkowe, w ksiÚdze przychodów i rozchodów dokonujemy
zapisu korygujÈcego polegajÈcego na wyksiÚgowaniu kwoty bra-
ków ze znakiem „minus” bÈdě kolorem czerwonym z kolumny 10.
„Zakup towarów handlowych i materiaïów wg cen zakupu”. WartoĂci
tej nie ewidencjonujemy w ĝadnej innej kolumnie naszej ksiÚgi. Nie
wolno nam zapomnieÊ, ĝe niedobory w towarach handlowych mu-
simy prawidïowo, jasno i w sposób niebudzÈcy ĝadnych wÈtpliwoĂci
udokumentowaÊ. Specyfikacja taka jest niezbÚdna, by moĝna byïo
wykazaÊ wiarygodnoĂÊ zapisów w ksiÚdze przychodów i rozchodów.
Powszechnie stosowanym dowodem ksiÚgowym dokumentujÈcym
niedobory poniesione w towarach handlowych i materiaïach jest pro-
tokóï strat, w którym opisujemy przyczyny braków oraz doïÈczamy
do niego wyjaĂnienia osób odpowiedzialnych za skïadniki majÈtku
obrotowego.

RównoczeĂnie wypadaïoby zwróciÊ uwagÚ, ĝe straty poniesione

w towarach handlowych i materiaïach z przyczyn niezawinionych przez

Kup książkę

Poleć książkę

176

K S I Ē G A P R Z Y C H O D Ó W I R O Z C H O D Ó W

nas, nie majÈ wpïywu na rozliczenie podatku dochodowego, ponie-
waĝ wyksiÚgowujÈc wartoĂÊ braków z kolumny 10. „Zakup towarów
handlowych i materiaïów wg cen zakupu”, jednoczeĂnie dokonujemy
przeksiÚgowania tej wartoĂci do kolumny 13. „Pozostaïe wydatki”
w naszej ksiÚdze przychodów i rozchodów.

Przeciwnie siÚ dzieje w sytuacjach, kiedy niedobory w towarach

handlowych i materiaïach powstajÈ z przyczyn leĝÈcych po stronie
osoby, której powierzyliĂmy odpowiedzialnoĂÊ za skïadniki obrotowe
majÈtku. Wówczas nie moĝemy takich straty zaksiÚgowaÊ w koszty
uzyskania przychodów, gdyĝ spowodowaïoby to zaniĝenie podsta-
wy opodatkowania i podatku dochodowego.

15.6. Sposób wyceny spisu z natury po cenach

zakupu, nabycia oraz wartoħci rynkowych

Spis z natury jesteĂmy zobowiÈzani sporzÈdziÊ, biorÈc pod uwagÚ
§ 28 ust. 2 RozporzÈdzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia
podatkowej ksiÚgi przychodów i rozchodów, a mianowicie musi on mieÊ
formÚ pisemnÈ i byÊ wykonany w sposób rzetelny, solidny i trwaïy.
Inwentaryzacja powinna byÊ podpisana przez osoby jÈ sporzÈdzajÈce
i zawieraÊ nastÚpujÈce elementy:

„

nazwÚ firmy, imiÚ i nazwisko wïaĂciciela (przedsiÚbiorcy);

„

datÚ sporzÈdzenia remanentu;

„

kolejny numer arkusza spisu z natury;

„

dokïadne okreĂlenie towaru oraz innych skïadników
podlegajÈcych inwentaryzacji;

„

jednostkÚ miary;

„

stwierdzonÈ liczbÚ skïadników objÚtym spisem;

Kup książkę

Poleć książkę

I n w e n t a r y z a c j a i j e j w p ã y w n a r o z l i c z e n i e d o c h o d u

177

„

cenÚ w zïotówkach wraz z groszami za jednostkÚ miary;

„

kwotÚ wynikajÈcÈ z przemnoĝenia stwierdzonej iloĂci
skïadników majÈtku przez ich cenÚ jednostkowÈ;

„

caïoĂciowÈ wartoĂÊ inwentaryzacji;

„

dopisek w postaci klauzuli: „Spis zakoñczono na pozycji nr…”;

„

imiÚ i nazwisko osób sporzÈdzajÈcych spis;

„

podpis przedsiÚbiorcy, a w przypadku spóïki — podpis
wszystkich wspólników.

Skïadniki majÈtku obrotowego naszej firmy, takie jak towary

handlowe czy materiaïy, moĝemy wyceniÊ w inwentaryzacji, biorÈc
pod uwagÚ ich ceny zakupu. Cena zakupu to cena, jakÈ uiszczamy
przy zakupie, pomniejszona o naliczony podatek VAT (w sytuacjach
kiedy jesteĂmy pïatnikami podatku od towarów i usïug), a w przypad-
kach importu: powiÚkszona o naleĝne cïo, opïaty celne i podatek
akcyzowy, oraz obniĝona o udzielone upusty, rabaty czy inne tego
typu obniĝenia. Do ceny zakupu powinniĂmy wliczyÊ równieĝ tzw.
koszty uboczne zakupu, a mianowicie wydatki zwiÈzane z zakupem
skïadników obrotowych firmy do chwili przekazania ich do ma-
gazynu wedïug cen ich zakupu, a w szczególnoĂci koszty zaïadunku,
wyïadunku, transportu czy teĝ ubezpieczenia towaru na czas jego
przewozu.

Drugim spotykanym sposobem wyceny skïadników majÈtku obro-

towego jest wycena wedïug cen nabycia; wtedy dokonujÈc wyceny
towarów czy materiaïów, do ceny zakupu doliczamy wydatki poniesione
na transport bÈdě koszt przesyïki. WyceniajÈc skïadniki majÈtku obro-
towego wedïug cen nabycia, bierzemy cenÚ ich zakupu oraz wszelkie
poniesione koszty uboczne towarzyszÈce nabyciom do momentu
przekazania ich do magazynu. UstalajÈc cenÚ nabycia, powinniĂmy
wyliczyÊ procentowy wskaěnik udziaïu kosztów ubocznych zakupu,

Kup książkę

Poleć książkę

178

K S I Ē G A P R Z Y C H O D Ó W I R O Z C H O D Ó W

które ksiÚgujemy w kolumnie 11. KPiR w ogólnej wartoĂci nabytych
towarów i materiaïów ujÚtych w kolumnie 10. „Zakup towarów han-
dlowych i materiaïów wg cen zakupu”.

Przykïad I
PrzedsiÚbiorca pan Janusz GÈska prowadzÈcy hurtowniÚ materiaïów
budowlanych dokonaï w 2014 roku zakupów towarów handlowych
na kwotÚ 185 000,00 zï i zaewidencjonowaï je w cenach zakupu
w kolumnie 10. KPiR. Koszty uboczne zakupu tych materiaïów
wyniosïy 18 500,00 zï i zostaïy wykazane w kolumnie 11. „Koszty
uboczne zakupu”. Procentowy ich wskaěnik udziaïu w ogólnej wartoĂci
zakupów materiaïów pan Janusz GÈska obliczyï w nastÚpujÈcy sposób:

(18 500,00 / 185 000,00) × 100 = 10%

Pan Janusz GÈska, sporzÈdzajÈc inwentaryzacjÚ wedïug cen naby-

cia, do ceny jednostkowej kaĝdego wykazanego materiaïu powinien
doliczyÊ 10% kosztów ubocznych zakupu.

Przepisy podatkowe dopuszczajÈ równieĝ moĝliwoĂÊ sporzÈdze-

nia spisu z natury po cenach rynkowych, w sytuacjach gdy ceny te
w momencie sporzÈdzenia remanentu sÈ niĝsze od cen zakupu czy
cen nabycia. Zazwyczaj dzieje siÚ tak, kiedy skïadniki majÈtku obro-
towego utraciïy swojÈ atrakcyjnoĂÊ na skutek zmiany trendów
w modzie, zostaïy uszkodzone bÈdě sÈ juĝ przestarzaïe; w takim razie
w inwentaryzacji mamy prawo wykazaÊ je w cenach niĝszych niĝ ceny
zakupu czy nabycia. Cena rynkowa to cena, która znajduje swoje
zastosowanie w obrocie rzeczami bÈdě prawami tego samego gatunku
i rodzaju, przy czym naleĝy uwzglÚdniÊ stopieñ ich zuĝycia, a takĝe
czas i miejsce ich uzyskania. Musimy pamiÚtaÊ, ĝe wykazujÈc w spi-
sie z natury towary czy materiaïy w cenach niĝszych niĝ ceny zakupu
bÈdě wytworzenia, a zwïaszcza z powodu ich uszkodzenia lub utraty
atrakcyjnoĂci rynkowej, powinniĂmy w danych pozycjach zamieĂciÊ

Kup książkę

Poleć książkę

I n w e n t a r y z a c j a i j e j w p ã y w n a r o z l i c z e n i e d o c h o d u

179

równieĝ jednostkowÈ cenÚ zakupu lub teĝ koszt wytworzenia. O tym
mówi nam § 29 ust. 7 RozporzÈdzenia Ministra Finansów w sprawie
prowadzenia podatkowej ksiÚgi przychodów i rozchodów.

Przykïad II
Pani Marianna Kaczor prowadzi sklep, w którym sprzedaje sprzÚt
komputerowy. W swoim magazynie ma 10 sztuk komputerów, które
zostaïy zakupione przez niÈ cztery lata temu. Mimo ĝe pani Marianna
obniĝyïa cenÚ sprzedaĝy powyĝszych towarów, nie znalazïy one
nabywców. W jaki sposób pani Marianna powinna wyceniÊ kompu-
tery celem wykazania ich w spisie z natury?

Jak juĝ wiadomo, inwentaryzacja towarów handlowych i mate-

riaïów powinna byÊ sporzÈdzona przez nas wedïug cen zakupu lub cen
nabycia, ale równieĝ moĝe byÊ wyceniona wedïug cen rynkowych
obowiÈzujÈcych w dniu jej przeprowadzania, jeĂli ceny te sÈ niĝsze
od cen zakupu czy nabycia. Wyboru metody wyceny inwentaryzacji
dokonujemy my sami, wiÚc moĝemy sporzÈdziÊ jÈ zarówno w cenach
zakupu, jak i w cenach nabycia.

Pani Marianna Kaczor miaïa prawo w inwentaryzacji wykazaÊ

komputery, dokonujÈc ich wyceny wedïug cen rynkowych, poniewaĝ
z racji szybkiego postÚpu technicznego towary te znacznie straciïy
na swej atrakcyjnoĂci i staïy siÚ po prostu „przestarzaïe”. CenÚ ryn-
kowÈ powyĝszych komputerów pani Marianna ustaliïa na podstawie
cen, jakie sÈ stosowane w innych firmach handlowych. Mimo obni-
ĝenia ceny sprzedaĝy komputerów nie znalazïy one nabywców, czego
powodem mogïo byÊ to, ĝe wczeĂniej cena nie zostaïa ustalona na
poziomie zbliĝonym do ich ceny rynkowej.

Kup książkę

Poleć książkę

180

K S I Ē G A P R Z Y C H O D Ó W I R O Z C H O D Ó W

Kup książkę

Poleć książkę