background image

1

Rosja. Zaangażowanie społeczne.

• Fotografia w Rosji radzieckiej odzwierciedlała 

ideologiczne kanony, jakie zawładnęły w tym czasie 

wszystkimi sztukami graficznymi. Jednakże nacisk 

zawsze kładziony był na użytkowe, a nie subiektywne 

znaczenie zdjęcia. 

• Portrety i zdjęcia działań rewolucyjnych i ich 

przywódców, autorstwa Piotra Otsupa Jakuba 

Steinberga, przekonały sowieckie władze o roli, jaką

fotografia może spełnić w komunikowaniu się mas. 

• Od roku 1917 ten środek przekazu postrzegany był jako 

narzędzie przedstawiania pozytywnych aspektów życia 

narodu w książkach, magazynach i na plakatach.

Konstruktywizm. 

Aleksander Rodczenko

• Zaangażowanie społeczne nadało formalnym ideom 

konstruktywistycznym Aleksandra Rodczenki 

szczególnego napięcia i pozwoliło na ich 

zaakceptowanie przez władze, ponieważ technika jaką

stosował, czyli montaż, zbliżenie i niezwykły punkt 

widzenia, uważane były za środek formowania nowego 

spojrzenia na rozwijające się społeczeństwo 

komunistyczne.

• Montaż był tym środkiem wyrazu, który doprowadził

artystów Związku Radzieckiego do traktowania go jako 

„bezpośredniego sposobu realizacji ogromnych zadań

polegających na ponownym nauczaniu, informowaniu i 

przekonywaniu ludzi”.

• Sposób, w jaki Rodczenko posługiwał się tą techniką w 

projektowaniu obwolut i ilustracji książkowych, znacznie 

ożywił rozwój radzieckich sztuk graficznych. 

Aleksander Rodczenko

Aleksander Rodczenko

Alexander Rodchenko, Portrait of 
mother, 1924

Alexander Rodchenko, The poet 
Vladimir Mayakovsky, 1924

background image

2

Aleksander Rodczenko

Alexander Rodchenko, On the 
telephone, 1928

Alexander Rodchenko, Gathering for the demonstration in 
the courtyard of the VChUTEMAS, (Higher Institute of 
Technics and Art), 1928

Aleksander Rodczenko

Alexander Rodchenko, Chauffeur, 1933

Aleksander Rodczenko

Alexander Rodchenko, Pioneer, 
1930

Alexander Rodchenko, The live 
badge, 1936

Fotoreportaż radziecki

• W tym samym czasie widoczne były przeciwne 

tendencje w radzieckim fotoreportażu. 

• W latach 30. preferowano już mniej formalistyczne 

podejście do tematu, na rzecz bardziej ludzkiego. 

• Widać to w pracach takich twórców jak Arkadij 

SzajchetMaks Alpert Georgij Zelma.

• Alpert najpierw był fotoreporterem Prawdy, a następnie 

pracował dla wpływowego magazynu SSSR na strojkie

(publikowanego w trzech językach). 

• Fotograf koncentrował się na prowincjonalnych 

budowach, starając się poprzez zbliżenie i oddalenie 

wskazać rozmach i społeczne zaangażowanie potrzebne 

w takich przedsięwzięciach jak budowa Wielkiego 

Kanału Fergańskiego w Uzbekistanie.

background image

3

Maks Alpert

MAKS ALPERT. Budowa Wielkiego Kanału Fergańskiego, 1939.