1
MATURA 2012
USTNA CZ
ĘŚĆ
EGZAMINU Z J
Ę
ZYKA POLSKIEGO.
ZESTAW TEMATÓW W ZESPOLE SZKÓŁ NR 6 W JASTRZ
Ę
BIU ZDROJU.
I.LITERATURA
1. Funkcjonowanie romantycznych ideałów w literaturze pó
ź
niejszych epok. Omów
na wybranych przykładach.
2. Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Omów
na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.
3. Motywy mitologiczne i ich funkcjonowanie w literaturze polskiej i obcej. Omów
na wybranych przykładach z ró
ż
nych epok.
4. Historia jako temat i jako pretekst w polskiej epice XIX, XX i XXI wieku.
Przeanalizuj wybrane utwory.
5. Obrazy władzy totalitarnej. Zaprezentuj wybrane przykłady literackie z ró
ż
nych
epok i gatunków.
6. Folklor jako inspiracja pisarzy w ró
ż
nych epokach. Omów na wybranych
przykładach.
7. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw sposoby kreowania
portretów i ich funkcje w wybranych przykładach literatury polskiej i obcej.
8. Portrety rodzin do
ś
wiadczonych przez los. Omów temat, odwołuj
ą
c si
ę
do wybranych tekstów literackich polskich i obcych.
9. Ró
ż
ne kreacje bohatera w dramacie XX wieku. Przedstaw na wybranych
przykładach z literatury polskiej i obcej.
10. Wpływ domu i rodziny na kształtowanie postawy narodowej i moralnej bohaterów
literackich. Omów na wybranych przykładach utworów z ró
ż
nych epok.
11. Obrazy rzeczywisto
ś
ci w literatura faktu XX i XXI wieku. Przedstaw na wybranych
przykładach.
12. Biografia poety romantycznego jako tworzywo literackie. Omów na wybranych
przykładach.
13. Funkcjonowanie toposu arkadyjskiego w utworach ró
ż
nych epok literatury polskiej
i obcej. Przedstaw wybrane przykłady.
14. Omów obraz miasta jako przestrzeni
ż
yciowej w wybranych utworach literatury
polskiej i obcej ró
ż
nych gatunków.
15. Szlachetni naprawiacze
ś
wiata, wygodni konformi
ś
ci, karierowicze, kanalie -
galeria typów ludzkich w literaturze polskiej i obcej. Omów zagadnienie,
odwołuj
ą
c si
ę
do wybranych utworów literackich.
2
16. Obrazy zesła
ń
i katorgi kilku pokole
ń
Polaków. Omów odwołuj
ą
c si
ę
do utworów
literackich ró
ż
nych gatunków.
17. Omów rol
ę
pieni
ą
dza w
ż
yciu bohaterów literackich wybranych utworów ró
ż
nych
epok.
18. Scharakteryzuj na wybranych przykładach ró
ż
ne obrazy miło
ś
ci liryce polskiej i
obcej.
19. Przykłady antysemityzmu w literaturze polskiej i obcej. Omów na wybranych
przykładach.
20. Omów na wybranych przykładach literackich obrazy przemijania. Odwołaj si
ę
do utworów polskich i obcych z ró
ż
nych epok.
21. Portrety bohaterów do
ś
wiadczonych przez wojn
ę
. Omów na wybranych
przykładach z literatury polskiej i obcej.
22. Biografia jako klucz do odczytania twórczo
ś
ci pisarza. Omów problem
na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.
23. Okre
ś
l rol
ę
fatum i wolnej woli w
ż
yciu wybranych bohaterów literatury polskiej
i obcej ró
ż
nych epok.
24. Rado
ść
ż
ycia - jej
ź
ródła i przejawy w literaturze. Omów zagadnienie, odwołuj
ą
c
si
ę
do utworów wielostronnie ilustruj
ą
cych problem.
25. Nagroda literacka jako wyznacznik warto
ś
ci ksi
ąż
ki. Przedstaw wybrane
przykłady dzieł polskich i obcych.
26. Przedstaw motyw biesiady, uczty i wesela oraz jego funkcje w działach literatury
polskiej i obcej.
27. Postawy bohaterów literackich wobec wojen, cierpienia i nieszcz
ęść
. Omów na
wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.
28. Wpływ filozofii na postawy wobec
ż
ycia. Omów na wybranych przykładach z
literatury polskiej i obcej ró
ż
nych epok.
29. Zaprezentuj ró
ż
norodno
ść
relacji mi
ę
dzy Polakami a Niemcami w literaturze
ró
ż
nych epok. Odwołaj si
ę
do wybranych przykładów.
30. Motywy oniryczne w literaturze. Omów sposoby wykorzystania takiej tematyki
w dziełach wybranych twórców ró
ż
nych epok.
31. Rola lektur w kształtowaniu charakterów postaci literackich. Przedstaw problem
na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.
32. Dziedzictwo sarmatyzmu w literaturze epok pó
ź
niejszych. Przedstaw problem
na wybranych przykładach literackich.
33. Porównaj ró
ż
ne obrazy mieszcza
ń
stwa zawarte w literaturze polskiej i obcej.
34. Natura jako inspiracja dla poetów ró
ż
nych epok. Omów wybrane przykłady
z literatury polskiej i obcej.
35. Ró
ż
ne sposoby przedstawiania obrazu powsta
ń
narodowych w literaturze
polskiej. Omów na wybranych przykładach.
3
36. Pisarze i filozofowie ró
ż
nych epok wobec Boga. Omów ró
ż
norodne relacje
na wybranych przykładach literatury polskiej i obcej.
37. Na wybranych przez siebie przykładach literackich przedstaw proces dojrzewania
społecznego bohaterów.
38. Omów problem winy i kary na podstawie wybranych utworów ró
ż
nych epok
literatury polskiej i obcej.
39. Przemiana wewn
ę
trzna jako motyw okre
ś
laj
ą
cy osobowo
ść
bohatera. Omów
na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.
40. Na podstawie twórczo
ś
ci Henryka Sienkiewicza przedstaw ró
ż
ne postawy
bohaterów jego dzieł wobec rzeczywisto
ś
ci społecznej i politycznej.
41. Omów funkcj
ę
komizmu w wybranych utworach ró
ż
nych epok.
42. Przedstaw literackich konflikty pokole
ń
, odwołuj
ą
c si
ę
do wybranych utworów
ró
ż
nych epok.
43. Obraz kata w literaturze XX wieku. Przedstaw problem na wybranych przykładach
literackich z ró
ż
nych dekad.
44. Portrety emigrantów, tułaczy i pielgrzymów w literaturze ró
ż
nych epok. Omów
wybrane przykłady kreacji w dziełach polskich i obcych.
45. Przedstaw przykłady polskich wad narodowych w wybranych utworach literackich
ró
ż
nych gatunków i epok.
46. Obrazy władzy w literaturze polskiej i obcej ró
ż
nych epok. Przedstaw wybrane
przykłady.
47. S
ą
siedztwo Polaków i
Ż
ydów. Omów wzajemne relacje, odwołuj
ą
c si
ę
do
wybranych przykładów literackich ró
ż
nych epok.
48. Obraz przeszło
ś
ci wyłaniaj
ą
cy si
ę
z prozy historycznej. Omów na wybranych
przykładach z literatury polskiej i obcej.
49. Ró
ż
norodne sposoby kreowania obrazu Afryki i jej mieszka
ń
ców. Omów na
wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.
50. Bunt, walka i opozycja jako postawy niezgody na
ś
wiat. Przedstaw problem
na wybranych przykładach literatury polskiej i obcej ró
ż
nych epok.
51. Sposoby kreacji bohatera w literaturze fantastycznej, przygodowej i obyczajowej.
Omów na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.
52. Ró
ż
ne kreacje kobiet dzielnych, odwa
ż
nych i zaradnych. Przedstaw
na przykładach z literatury polskiej i obcej ró
ż
nych epok.
53. Literackie portrety zwierz
ą
t. Przedstaw na wybranych przykładach z dzieł
polskich i obcych.
54. Na podstawie twórczo
ś
ci Wiliama Szekspira przedstaw ró
ż
ne postawy bohaterów
jego dzieł wobec wyzwa
ń
losu.
55. Literackie portrety nauczycieli i mistrzów. Przedstaw wybrane przykłady w
dziełach polskich i obcych.
4
56. Przedstaw wzajemne relacje Polaków i Rosjan na przykładzie wybranych
utworów literackich ró
ż
nych epok.
57. Literacka Nagroda Nobla jako wyznacznik warto
ś
ci utworów. Omów zagadnienie,
odwołuj
ą
c si
ę
do wybranych przykładów z XX i XX wieku.
58. Literackie portrety bojowników o wolno
ść
Polski. Przedstaw przykłady bohaterów
w utworach ró
ż
nych epok.
II. ZWI
Ą
ZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI
1. Ró
ż
norodne obrazy grobów i mogił w literaturze i malarstwie. Analiza
porównawcza dzieł.
2. Posta
ć
ż
ołnierza w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw
ró
ż
norodno
ść
portretowania na wybranych przykładach ró
ż
nych epok.
3. „Ars moriendi” w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przedstaw problem na
wybranych przykładach.
4. Przedstaw ró
ż
ne koncepcje pi
ę
kna na wybranych przykładach literackich,
malarskich i architektonicznych.
5. Przedstaw ró
ż
ne obrazy rewolucji w literaturze i innych dziedzinach sztuki.
6. Literackie pierwowzory i ich filmowe adaptacje Andrzeja Wajdy. Analiza
porównawcza wybranych dzieł.
7. Wpływ Biblii i literatury antycznej na twórczo
ść
Krzysztofa Kie
ś
lowskiego.
Przedstaw na wybranych przykładach.
8. Literackie, malarskie i filmowe portrety staro
ś
ci. Przedstaw wybrane przykłady
z ró
ż
nych epok.
9. Ró
ż
ne obrazy po
ż
egna
ń
w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Porównaj
wybrane przykłady z dzieł polskich i obcych.
10. Artystyczna interpretacja historii w literaturze i malarstwie (np. H. Sienkiewicz, J.
Matejko). Analiza porównawcza dzieł.
11. Obraz miasta jako przestrzeni
ż
yciowej. Analiza porównawcza wybranych dzieł
literackich i innych (np. malarskich i filmowych).
12. Artystyczne interpretacje powsta
ń
narodowych w literaturze i malarstwie. Dokonaj
analizy porównawczej wybranych dzieł.
13. Inspiracje biblijne i antyczne w kulturze. Analiza porównawcza wybranych dzieł
polskich i obcych.
14. Porównaj wybrane adaptacje filmowe polskich i obcych powie
ś
ci XIX wieku z ich
literackimi pierwowzorami.
5
15. Tragiczne portrety Polaków na „nieludzkiej ziemi”. Omów przykłady z literatury i
innych dziedzin sztuki.
16. Film coraz cz
ęś
ciej
ż
ywi si
ę
literatur
ą
. Analiza porównawcza adaptacji filmowych
wybitnych dzieł literatury powszechnej i polskiej.
17. Posta
ć
Sarmaty w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przedstaw
ró
ż
norodno
ść
portretowania na wybranych przykładach z ró
ż
nych epok.
18. Teatr i dramat dawniej i dzi
ś
. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
19. Obrazy wierze
ń
ludowych w dziełach literackich i plastycznych. Przedstaw ich
ró
ż
norodno
ść
na wybranych przykładach.
20. Obrazy Folkloru w polskiej literaturze, muzyce i filmie. Omów wybrane przykłady.
21. Obrazy pojedynków w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach dzieł
polskich i obcych ró
ż
nych epok.
22. Artystyczne obrazy macierzy
ń
stwa w literaturze i innych dziedzinach sztuki.
Omów na wybranych przykładach z ró
ż
nych epok.
23. Symbolika kwiatów w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Analiza
porównawcza wybranych dzieł polskich i obcych.
24. Portrety dzieci w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przedstaw na
wybranych przykładach dzieł polskich i obcych.
25. Ró
ż
norodne portrety młodzie
ż
y. Omów na wybranych przykładach z literatury i
innych dziedzin sztuki ró
ż
nych epok.
26. Obrazy
ż
ycia w lagrach i łagrach w dokumencie, literaturze pi
ę
knej i filmie.
Przedstaw na wybranych przykładach dzieł polskich i obcych.
27. Powroty do „kraju lat dzieci
ń
stwa”. Omów ró
ż
ne uj
ę
cia tego w
ą
tku, odwołuj
ą
c si
ę
do wybranych dzieł literackich i ich adaptacji filmowych.
28. Symbolika ta
ń
ca w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów na wybranych
przykładach dzieł polskich i obcych z ró
ż
nych epok.
29. Portrety ziemi
ś
l
ą
skiej i jej mieszka
ń
ców w literaturze i innych dziedzinach sztuki.
Omów na wybranych przykładach.
30. Omów wpływ do
ś
wiadczenia Holocaustu na
ż
ycie wybranych bohaterów
literackich i filmowych.
31. Impresjonistyczne obrazy przyrody w literaturze i malarstwie. Analiza
porównawcza wybranych dzieł polskich i obcych.
32. Obraz wsi w wybranych utworach literatury i innych dziedzin sztuki. Porównaj
sposób realizacji motywu w dziełach polskich i obcych.
33. Obrazy przyrody w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przedstaw
ró
ż
norodno
ść
kreowania na wybranych przykładach ró
ż
nych epok.
34. Obrazy przyja
ź
ni w literaturze i innych dziedzinach sztuki polskiej i obcej.
Przedstaw na wybranych przykładach.
35. Obrz
ę
dy i obyczaje ludowe w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów
sposoby ich przedstawiania w wybranych tekstach kultury.
6
36. Portrety aniołów w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Analiza porównawcza
dzieł.
37. Obrazy ukrzy
ż
owania na przestrzeni wieków. Zaprezentuj problem, odwołuj
ą
c si
ę
do literatury i innych dziedzin sztuki.
38. Omów wpływ religii na człowieka na podstawie literatury i innych dziedzin sztuki
ró
ż
nych epok.
39. Portret kobiety-Polki w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów
na wybranych przykładach.
40. Obraz powstania warszawskiego w literaturze, filmie i muzyce. Przedstaw
na wybranych przykładach.
41. Sposoby portretowania ojca w literaturze i innych dziedzinach sztuki polskiej
i obcej. Omów na wybranych przykładach.
42. Portrety ludzi chorych, kalekich i niepełnosprawnych w ró
ż
nych dziedzinach
sztuki. Przedstaw sposoby kreacji na wybranych przykładach.
43. Bohaterowie drugiego planu. Wyja
ś
nij ich rol
ę
w wybranych dziełach literackich
i filmowych.
44. Ró
ż
norodno
ść
kreacji scen bitewnych w literaturze pi
ę
knej i innych dziedzinach
sztuki polskiej i obcej. Przedstaw na wybranych przykładach z ro
ż
nych epok.
45. Przyczyny poczucia szcz
ęś
cia wybranych bohaterów literatury pi
ę
knej i innych
dziedzin sztuki. Omów na wybranych przykładach.
46. Obraz kresów wschodnich w literaturze, muzyce i filmie. Zaprezentuj
ró
ż
norodno
ść
uj
ę
cia na wybranych przykładach.
III.J
Ę
ZYK
1. J
ę
zykowe sposoby wyra
ż
ania uczu
ć
. Omów na wybranych przykładach
z epistolografii.
2. Przedstaw ró
ż
ne funkcje neologizmów j
ę
zykowych na wybranych przykładach.
3. Na podstawie zgromadzonego materiału zanalizuj i omów poziom gramatyczno -
stylistyczny tekstów polskiej muzyki pop.
4. J
ę
zyk dziennikarstwa sportowego. Omów charakterystyczne cechy stylu
na wybranych przykładach.
5. J
ę
zyk prasy. Omów ró
ż
ne rodzaje stylu publicystycznego na konkretnych
przykładach.
6. Sztuka przekonywania a manipulacja j
ę
zykowa - porównaj sposoby
wykorzystywania
ś
rodków j
ę
zykowych we współczesnych polskich tekstach
propagandowych.
7. J
ę
zyk jako instrument walki o władz
ę
. Zanalizuj wybrane materiały wyborcze.
7
8. Ró
ż
ne rodzaje neologizmów w j
ę
zyku Twoich rówie
ś
ników. Analizuj
ą
c zebrany
materiał, omów sposób powstawania neologizmów.
9. Scharakteryzuj j
ę
zyk wybranych bohaterów literackich. Uwzgl
ę
dnij cechy
ujawniaj
ą
ce ich przynale
ż
no
ść
ś
rodowiskow
ą
i charaktery.
10. Dialekty terytorialne j
ę
zyka polskiego jako tworzywo literackie. Omów
na przykładach znanych utworów.
11. Przedstaw zwi
ą
zki j
ę
zyka werbalnego wybranych bohaterów literackich z ich
mow
ą
ciała.
12. Omów ró
ż
nice i podobie
ń
stwa w doborze j
ę
zykowych
ś
rodków wyrazu w
piosence aktorskiej, popularnej i hiphopowej.
13. Omów komizm słowny i sposoby jego realizowania w piosence współczesnej.
14. Omów cechy wybranej gwary na przykładach literackich.
15. Nowomowa – obowi
ą
zuj
ą
cy j
ę
zyk propagandy i
ś
rodków masowego przekazu.
Zanalizuj wybrane przykłady z literatury socrealistycznej i z innych tekstów
kultury.
16. Onomastyka w Twoim otoczeniu. Na wybranych przykładach przedstaw zwi
ą
zek
historii
wybranych miejscowo
ś
ci ró
ż
nych cz
ęś
ci województwa
ś
l
ą
skiego z ich nazwami.