Cześć pierwsza- podstawy 

Najprostszy program wygląda tak:

begin
end.

Ten program po prostu włącza sie i wyłącza. ''begin'' informuje o rozpoczęciu programu , a 
''end.'' o końcu programu. (''end;'' oznacza koniec fragmentu programu)

Stałe
Stałe pisze się przed głównym programem słowem ''Const'' , w programie może to 
wyglądać tak :

Const 
  liczba=123;
  tekst='tu jest tekst';
begin 
end.

W tym programie zastosowałem już wcięcia , dzięki czemu widzimy gdzie są stałe. Jeżeli 
w programie pojawi się stała ''liczba'' to będzie postrzegana jako liczba 123. Tą liczbę 
będzie można dodawać, odejmować, mnożyć itd. Stała ''tekst'' jest tu literami tworzącymi 
napis 'tu jest tekst' .

Zmienne
Zmienne piszę sie podobnie jak stałe przed programem, słowem ''Var'' .

Var
  mno:byte;
  c4, kreska:string;
begin 
end.

Zmienne mają teraz swój typ i mieszczą się tylko w zakresie swojego typu. Ich wartość 
będzie można zmieniać. Pomiędzy nazwą zmiennej, a jej rodzajem stawiamy dwukropek.

Biblioteki
biblioteki piszę sie na samym początku programu słowem ''Uses'' np. 

Uses dos, crt;
begin 
end.

Teraz można używać funkcji i procedur z bibliotek '' dos'' i ''crt'' oraz mimo , że jej nie 
zapisaliśmy biblioteki ''system''.

Średnik
Średnika używamy:

–

zakończenie procedury, funkcji, pętli

–

instrukcji warunkowych

Teraz zajmiemy się 4 podstawowymi procedurami.

Procedura Write 
Pisze na ekranie liczby/słowa/litery:

Const
 stala=123;
Var
 zmienna:Word;
Begin

zmienna:=321;
Write(123);
Write('tekst');
Write(2*5);
Write('2*5');
Write(stala);
Write(zmienna);
Write(zmienna+21);

End.

Program napisze 123, słowo 'tekst', wynik działania 10, tekst '2*5', stałą 123, zmienną 
powiekszoną o 21, czyli 342.
!!! Procedura Write pisze wszystko w jednej linii !!!

procedura WriteLn
Tak samo jak w Write , tylko jest to przenoszone do następnej linii.

Begin

WriteLn(123);
WriteLn('tekst');
WriteLn;
WriteLn(2*5);

End.

Program napisze przeskakując do następnej linii: liczbę 123, słowo 'tekst' , puste 
miejsce(czyli nic nie napisze) i wynik działania 10.

Procedura Read
Pozwala na wprowadzenie do zmiennej wartość podaną z klawiatury w czasie działania 
programu:

Var
  z1:String;
  z2:Word;
Begin
  Read(z1);
  Read(z2);
End.

Program czeka na podanie zmiennych z1  i z2.

Uwaga:

Jeżeli program będzie czekał na liczbę, a podamy mu litery, to zostanie zatrzymany i 
wyświetli błąd.
Jeżeli program czeka na liczbę typu Word, a podamy mu przekraczającą je typ liczbę 
70000, to w zmiennej znajdzie się inna liczba, której się tam nie spodziewaliśmy.

Jeżeli program czeka na typ String, a podamy liczbę to uzna tą liczbę za tekst, tak więc nie 
można jej używać w działaniach.

!!! Procedura Read pisze wszystko w tej samej linii !!!

Procedura ReadLn

Podobnie jak Read wprowadza zmienną tylko przechodzi do następnej linii w czasie 
działania programu:

Var
  imie:String;
Begin
  Write('Jak masz na imie?:');
  ReadLn(imie);
  WriteLn;
  WriteLn('Witaj',imie,'!');
  Write('Wcisni Enter....');
  ReadLn;
End.

Program pyta nas o imię.
Proste prawda.

Proponuję na zakończenie zrobić sobie program, który będzie zadawał pytania, a my 
będziemy na nie odpowiadać.