background image

Polskie malarstwo historyczne II poł XIX wieku – podaj nazwiska 
najwybitniejszych przedstawicieli i ich dzieła, i formalnej, określ znaczenie 
malarstwa historycznego w ówczesnej sytuacji politycznej.

Najwybitniejsi przedstawiciele malarstwa historycznego II połowy XIX wieku oraz 

wybrane dzieła:
Henryk Siemiradzki :

„Amor i psyche”

„Chrystus i Samarytanka”

„Chrystus w Domu Marii i Marty”

Artur Grottge:

„Portret dziewczynki”

„Tatarzy w ucieczce”

„Ucieczka Henryka Walezego z Polski”

Jan Matejko:

"Stańczyk"

"Kazanie Skargi"

"Rejtan"

"Kopernik"

"Bitwa pod Grunwaldem"

 "Hołd pruski"

"Kościuszko pod Racławicami"

Henryk Rodakowski:

„Autoportret” 

„Chłopka międląca konopie„

„Portret generała Henryka Dembińskiego„

Józef Brandt:

„Chwytanie konia na arkan”  

„Czarniecki pod Koldyngą” 

„Fantazja (Strzelanie z łuku)”  

„Gajowy” 

Juliusz Kossak: 

"Wyjazd księcia Poniatowskiego na polowanie"

"Stadnina na Podolu"

Maksymilian Gierymski :

„Alarm w obozie powstańczym”

„Pikieta powstańcza

     W pracach pionierów polskiego malarstwa znajdujemy często odbicie nastrojów 
panujących w tych warstwach społeczeństwa, których przedstawiciele byli nabywcami 

obrazów. Twórcy ówcześni traktowali swoją pracę jako pewnego rodzaju obowiązek 
wobec społeczeństwa. Polska sztuka XIX wieku była uwikłana w politykę. Uważany przez 

współczesnych za największego polskiego malarza Jan Matejko powiedział, że sztuka 
była dla artystów polskich „pewnego rodzaju orężem w ręku: oddzielać sztuki od miłości 

ojczyzny nie wolno”.
Jan Matejko, będąc profesorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych traktował 

malarstwo jako służbę narodowi. 
    Aleksander, młodszy z braci Gierymskich (starszy Maksymilian był już znanym 

malarzem, gdy Aleksander zaczynał karierę) często ilustrował życie warszawskiej 
biedoty i warstw niższych. 

background image

Malarstwo Józefa Chełmońskiego bardzo silnie związane było z polską wsią. Jego obrazki 

wiejskie, mimo realistycznej konwencji, przywodzą często na myśl pastoralne sceny z 
Arkadii. Po śmierci Matejki obwołany został największym malarzem polskim.