background image

Funkcja planowania -  
ujęcie strategiczne 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

Zarządzanie strategiczne 

Literatura 

1.

K. Obłój, Strategia organizacji, PWE, 
Warszawa 

2.

M. Porter, Strategia konkurencji, PWE, 
Warszawa  

3.

G. Gierszewska, M. Romanowska, 

Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, 
PWE, Warszawa  

4.

H. I. Ansoff, Zarządzanie strategiczne, 
PWE, Warszawa 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

Pojęcie zarządzania strategicznego

  

Proces 

informacyjno-decyzyjny, 

którego 

celem 

jest 

rozstrzygnięcie  o  kluczowych  problemach  działalności 

przedsiębiorstwa,  o  jego  przetrwaniu  i  rozwoju,  za 

szczególnym  uwzględnieniem  oddziaływań  otoczenia  i 

węzłowych    czynników  własnego  potencjału  wytwórczego  (A. 

Stabryła) 

Podejmowanie  decyzji  w  sprawie 

przyszłych  kierunków 

działania oraz na implementacji tych decyzji (L.L. Byars).  

Planowanie (definiowanie filozofii i misji organizacji; ustalanie 

długo-  i  krótkoterminowych  celów,  odpowiednio  do  przyjętej 
misji; 

wybór  strategii  stosownie  do  założonych  celów 

organizacji) 

Implementacja  strategii 

(rozwój  oraz  adaptacja  struktury 

organizacyjnej  do  wybranej  strategii;  utrzymywanie  lub 
wprowadzanie 

niezbędnych  funkcji,  aby  strategia  została 

zrealizowana; monitoring 

efektywności) 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

Pojęcie zarządzania strategicznego 

Decyzje  i 

działania  związane  z  opracowaniem  i  realizacją 

planów,  stosowanie  do  założonych  celów  przedsiębiorstwa. 
Zadania: 

Sformułowanie misji  przedsiębiorstwa 

Rozwój profilu firmy w aspekcie jej zdolności rozwojowych 

Badanie otoczenia z pw. pozycji strategicznej i konkurencyjnej 

Ocena opcji strategicznych  

Dostosowanie opcji do misji firmy 

Ustalanie 

celów  perspektywicznych  i  opracowanie  wersji 

rozwiniętych podstawowych strategii zarządzania 

Implementacja  wybranych  strategii 

(budżetowanie  i  alokacja 

zasobów,  podział  zadań,  dobór  personelu,  zmiany  struktury 
organizacyjnej, restrukturyzacja systemu eksploatacyjnego) 

Oszacowanie 

efektywności wdrażania strategii uwzględniające 

przyszłe wymagane zmiany (J.A. Pearce II, R.B. Robinson jr) 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

Cele firmy 

Kolejność celów  wśród największych firm Japonii i USA 

                                    cel                                               USA          Japonia 

Rentowność                                                               8.1                4.1 

Wzrost kursu akcji                                                   3.8                0.1 

Udział w rynku                                                         2.4                4.8 

Poprawa struktury asortymentu                            1.7                2.3 

Racjonalizacja produkcji i dystrybucji                  1.5                2.4 

Zwiększenie kapitału zakładowego                         1.3                2.0 

Udział nowych produktów                                       0.7                3.5 

Poprawa image firmy                                               0.2                0.7 

Poprawa warunków pracy                                       0.1                0.3 

 
Waga celów jest określona w skali od 0 do 10 punktów  

   

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

Geneza zarządzania strategicznego

  

Starożytna Grecja 

Greckie  strategos 

–  stratos  i  agein;  stratos  –  armia  rozbita 

obozem,  agein-

przywództwo;  strategos  –  ktoś  kto  dowodził 

armią i tworzył koncepcje walki 

Grecy 

uważali,  że  strateg      to  pozycja  niezwykle 

odpowiedzialna  i  dlatego  wybierali  go  publicznie;  strateg 
powinien 

znać  się  na  praktyce  wojennego  rzemiosła  jak  i 

dowodzić żołnierzami w bezpośredniej walce 

Aleksander 

Macedoński – konkretna strategia zawsze powinna 

zależeć od uwarunkowań sytuacyjnych 

Synteza militarnej teorii strategii 

Carl von Clausevitz 

– praca O wojnie 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

Geneza zarządzania strategicznego 

 

Wzrost 

nowości 

zmiany 

– 

ważne 

wydarzenia  coraz  bardziej 

odbiegają  od 

poprzednich 

doświadczeń 

Wzrost 

intensywności 

otoczenia. 

Utrzymywanie 

połączeń 

między 

przedsiębiorstwem  a  jego  partnerami 

pochłania 

coraz 

więcej 

zasobów 

aktywności kierowniczej 

Wzrost 

szybkości zmian otoczenia 

Rosnąca złożoność otoczenia 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

Treść i cechy strategii 
przedsiębiorstwa 

Formułowanie  strategii  wymaga  ustalenia  sposobów 

dążenia  do  rezultatów,    jakie  pragnie  się  osiągnąć  w 

przyszłości 

dzięki 

aktywności 

gospodarczej 

skomplikowanym i zmiennym otoczeniu 

Formułowanie  strategii  jest  zadaniem  polegającym  na 

stałym  przekładaniu  na  język  praktyki  założeń 

dotyczących: 

Misji i wizji 

przedsiębiorstwa oraz jego tożsamości 

Zakresu 

działalności  przedsiębiorstwa,  czyli  jego 

domeny 

Reguł  efektywnej  alokacji  i  wykorzystania  potencjału 

działalności   przedsiębiorstwa 

Reguł 

działania 

dotyczących 

podstawowych 

oddziaływań zarządczych w ramach przedsiębiorstwa 

Założeń współdziałania przedsiębiorstwa z otoczeniem   

Zachowania 

się  w sytuacjach trudnych 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

Funkcje strategii przedsiębiorstwa dla 
kadry menedżerskiej 

Programująca funkcja strategii – strategia ujawnia cele 

działalności organizacji   

Decyzyjne funkcja strategii 

– wzorzec podejmowania 

decyzji 

Funkcja identyfikacji pozycji strategicznej 

– zakres 

działalności i rywalizacji 

Funkcja identyfikacji szans i ryzyka strategicznego 

– 

zachowanie się wobec szans i ryzyka wypływającego z 
otoczenia 

Organizująca funkcja strategii – kształtowanie struktury 
organizacyjnej  

Kontrolna funkcja strategii 

– kontrola założeń i realizacji 

zamierzeń strategicznych  

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

10 

Metoda analizy strategicznej 

Zbiór metod diagnozujących i prognozujących stan zasobów 
przedsiębiorstwa i jego otoczenia umożliwiających identyfikację pozycji 
strategicznej    
 

Cechy analizy strategicznej 

Jednoczesne badanie stanu 

przedsiębiorstwa i jego sytuacji 

w otoczeniu oraz konfrontowanie 

wyników tych badań 

Interdyscyplinarność  badań  (wykorzystanie  metod  analizy 
ekonomicznej,  finansowej,  socjologicznej,  statystycznej, 
marketingowej i innych) 

Procedura analizy strategicznej (SWOT) 

Analiza 

makrootoczenia 

(analiza 

PEST, 

ekstrapolacja 

trendów, analiza luki strategicznej, metoda  delficka, metoda 
scenariuszowa)  

Analiza 

mikrootoczenia 

(bliższego, 

konkurencyjnego), 

(analiza 

„pięciu sił” M. Portera, ocena atrakcyjności sektora, 

mapa grup strategicznych, krzywa 

doświadczeń) 

Analiza 

potencjału  strategicznego  przedsiębiorstwa  (bilans 

strategiczny,  analiza  kluczowych 

czynników  sukcesu, 

analiza 

łańcucha  wartości,  cykl  życia  produktów,  metody 

portfelowe) 

Ocena pozycji strategicznej (wg SWOT)  

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

11 

Analiza strategiczna  

S-Strengths, W- Weakknesses, O-Opportunities, T- 
Threats 
 (

mocne, słabe, szanse, zagrożenia)   

Kombinacje: SWOT, WOTS, TOWS  

(bardzo ważne dla przebiegu  i efektów analiz) 

Okazje 

– zdarzenia w otoczeniu przedsiębiorstwa, które 

mogą być wykorzystane dla podwyższania jego 
powodzenia
   

Zagrożenia 

– zdarzenia w otoczeniu przedsiębiorstwa, 

które mogą spowodować obniżenie jego powodzenia 

Mocna  strona

 

–  cecha  przedsiębiorstwa,  która  w 

porównaniu z podobną cechą u konkurentów może stać 

się źródłem przewagi konkurencyjnej  

Słaba  strona

    -  cecha 

przedsiębiorstwa,  która  w 

porównaniu z podobną cecha u konkurentów może stać 

się powodem luki konkurencyjnej 

 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

12 

Analiza strategiczna makrootoczenia 
(

szanse i zagrożenia

)  

 

Analiza  PEST  (otoczenia:  Polityczno-prawne,  Ekonomiczne, 

Społeczne, Technologiczne): 

Polityczno-prawne 

– stwarza podmiotom gospodarczym ramy 

organizacyjno-

prawne działalności gospodarczej (np. polityka 

podatkowa, kredytowa, kursowa, celna, itp..,) 

Ekonomiczne 

– obejmuje zjawiska i proces ekonomiczne, powstające 

jako rezultat świadomej i celowej działalności osób fizycznych i 

podmiotów   gospodarczych, a także organów władzy (np. tempo 

wzrostu gospodarczego, cykl gospodarczy, nakłady na inwestycje, 

stopa inflacji, bilans płatniczy, poziom wynagrodzeń, itp.,)   

Społeczne – obejmuje zjawiska i procesy dotyczące ogółu ludzi 

pozostających w różnorodnych sytuacjach, a także instytucji 

związanych z jego funkcjonowaniem (stopa urodzeń, struktura wieku, 

skłonność do oszczędzania, skłonność do konsumpcji, itp.,) 

Technologiczne 

– obejmuje zdarzenia dotyczące wynalazków, odkryć, 

technologii wytwarzania, prowadzonych badań, itp..  

 
 

 

    

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

13 

Analiza strategiczna makrootoczenia 

Ekstrapolacja 

trendów  – 

interesujące  nas  zjawisko 

będzie  się  w  przyszłości  zmieniało  podobnie  jak 
dotychczas;  trend  tendencja  rozwojowa 

oznaczająca 

ogólny  kierunek  rozwoju  szeregu  chronologicznego 
(np.liczba sprzedawanych 

samochodów rocznie) 

 
 
 
 
 

 

Wady:  istnienie  granic  czasowych  trendu, 

które  są 

wyznaczane  przez  dopuszczalny 

horyzont  czasowy 

prognozy; brak gwarancji, 

że prognoza będzie niezawodna 

i aktualna dla dowolnego momentu w 

przyszłości 

Zalety:  jest 

użyteczna  dla  dziedzin  o  małej  dynamice 

rozwoju 

stabilnym 

otoczeniu; 

umożliwia  proste 

wariantowanie 

pewnych 

zjawisk 

zależności  od 

przyjętego wariantu rozwoju    

 

lata 

2000 

2005 

2010 

Liczba 
sprzedanych 
samochodów 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

14 

Analiza strategiczna makrootoczenia 

Zjawiska i trendy..... 

Nowe zdarzenia, zmiany trendów oraz dynamika 
wzajemnych relacji między segmentami powodują 
redefinicję granic branż i rynków oraz trybów 
konkurowania na nich, np. modyfikacje prawa 
podatkowego, reklamy alkoholi i papierosów, 
zmiany technologii w sektorze usług bankowych 

Te same trendy i zdarzenie mają nie tylko 
odmienne znaczenie dla różnych branż  i rynków, 
ale także dla firm w ramach jednej branży lub 
rynku, np. konsolidacje, fuzje, zmiana siły 
nabywczej, zmiana trybu pracy      

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

15 

Analiza strategiczna makrootoczenia 
(metody scenariuszowe) 

Scenariusz jest opisem 

przyszłej, wyobrażalnej sytuacji 

przedsiębiorstwa;  technika  scenariuszowa  rozpoczyna 
się od gruntownej analizy stanu wyjściowego  

Zespół  przygotowujący  scenariusz  przyjmuje  założenia 
planistyczne  pesymistyczne  i  optymistyczne  i  na  tej 
podstawie firma ustala plany strategiczne 

Do przedstawienia techniki scenariuszy 

służy tzw. „lejek 

scenariuszy” 

Kształt  lejka  oznacza,  ze  zmiany  w  obrębie 
przedsiębiorstwa  mogą  się  dokonywać  w  rozmaitych 
kierunkach 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

16 

Analiza strategiczna makrootoczenia 

Analiza  luki  strategicznej 

– 

badanie  dostosowania 

istniejącej  strategii  i  sposobów  działania  organizacji  do 

wymogów  otoczenia  i  prognozowania  zmian  w  otoczeniu  w 

przyszłości 

Trzy rodzaje luki: 

Luka 

zgodności  –  kierunki  obu  trendów  są  zgodne lub 

identyczne 

Luka  nadmiaru 

– trend procesu wewnętrznego wzrasta 

szybciej 

niż trend procesu  w otoczeniu 

Luka niedoboru 

– trend procesu wewnętrznego wzrasta 

wolniej 

niż trend procesu w otoczeniu 

Wady:

  stosowana  do  zjawisk  mierzalnych,  wnioski 

dotyczą 

dynamiki zjawisk, a nie skali w 

wartościach względnych 

Zalety

może być stosowana w kontroli bieżącej, wynikowej  i 

prognozowaniu; 

 

daje 

wskazówki  dotyczące  zmniejszenia  lub 

zlikwidowania luki 

 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

17 

Luka strategiczna 

Luka zgodności  

Luka nadmiaru 

wzrost rynku  

wzrost sprzedaży w firmie 

trend 

czas 

Wzrost sprzedaży w firmie 

wzrost rynku 

trend 

czas 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

18 

Luka strategiczna 

Luka niedoboru 

 

wzrost rynku 

Wzrost sprzedaży 
W firmie 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

19 

Analiza strategiczna makrootoczenia 

Metoda  delficka  (Delfy)  opracowana  przez  G.  Gordona  i 
O. Helemera 

Zasada: 

Grono 

ekspertów  z  różnych  dyscyplin 

odpowiada 

na 

starannie 

przygotowane 

pytania, 

kilkakrotnie powtarzane. 

Procedura: 

Każdy ekspert oszacowuje przedział czasowy, w którym 
wystąpi dane zjawisko i określa skutki jego wystąpienia      

Każdy z ekspertów otrzymuje opinie innych ekspertów i 
ponownie 

wyraża swoją opinię  

Kolejna  procedura  wymiany  opinii, 

aż  do  względnej 

zgodności ocen  

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

20 

Analiza strategiczna mikrootoczenia 
(analiza pięciu sił M. Portera)

  

Siła oddziaływania dostawców zależy od: stopnia koncentracji sektora 
dostawcy, 

uzależnienia  jakości  produktu  finalnego  od  jakości  wyrobu 

dostawcy; 

niepowtarzalności  wyrobu  dostawcy,  łatwości  i  kosztu 

zmiany  zmiany  dostawcy, 

udziału  dostawcy  w  tworzeniu  zysku 

nabywcy, 

możliwości  podjęcia  przez  dostawcę  produktu  wyrobu 

finalnego, 

ostrości walki  konkurencyjnej w sektorze 

Groźba  pojawienia  się  nowych  konkurentów  zależy  od:  wysokości 
barier 

wejścia, atrakcyjności sektora, wieku sektora 

Sektor: 

ilość  konkurentów,  struktura  udziałów  w  rynku,  mapa  grup 

strategicznych 

Groźba  pojawienia  się  substytutów  zależy  od:  wysokości  barier 

wejścia,  atrakcyjności  sektora,  wieku  sektora,  szybkości  zmian 
technologii 

Siła  oddziaływania  klientów  zależy  od:  stopnia  koncentracji  sektora 
odbiorcy, 

uzależnienia  jakości  produktu  finalnego  od  jakości  wyrobu 

dostawcy, 

niepowtarzalności  produktu,  relacji  popytu  i  podaży, 

możliwości  podjęcia  przez  klienta  produkcji  wyrobu,  dużego  udziału 
dostawcy w tworzeniu zysku klienta 

  

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

21 

Analiza strategiczna mikrootoczenia 

(M. Porter) 

POTENCJALNI WCHODZĄCY 

 

                      

 

DOSTAWCY      KONKURENCI W SEKTORZE                   NABYWCY  

 RYWALIZACJA W SEKTORZE 

 

 

 

 

SUBSTYTUTY 

                                   

  

    

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

22 

Analiza strategiczna mikrootoczenia 
(mapa grup strategicznych) 

Grupy  strategiczne  to  grupy 

przedsiębiorstw  stosujących  te 

samą  lub  podobną  strategię:  niskich  cen  (przywództwo 
kosztowe), strategie 

wyróżnienia    

Bezpośrednim konkurentem firmy stosującej np. przywództwo 
kosztowe      jest  inna  firma 

stosująca.,  te  strategię  gdyż  one 

konkurują o ten sam segment odbiorców 

Etapy analizy: 1. Identyfikacja 

kryteriów (dużo), które różnicują 

przedsiębiorstwa w danym sektorze   2. Sporządzanie różnych 
wariantów map grup strategicznych z użyciem par z wybranej 
listy 

kryteriów  charakteryzujących  przedsiębiorstwa,  3. 

Wyznaczenie miejsca 

każdej firmy w przestrzeni strategicznej, 

4.  Narysowanie 

koła  wokół  każdej  grupy  strategicznej  

proporcjonalnego do 

wielkości grupy   

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

23 

Analiza strategiczna mikrootoczenia 
(krzywa doświadczeń) 

Efekt 

doświadczeń to zjawisko polegające na zaobserwowaniu 

związku  między  skalą  produkcji  a  wielkością  kosztu 
jednostkowego wyrobu  (koszt  jednostkowy wyrobu  zmniejsza 
się o stały procent przy każdym podwojeniu produkcji sektora) 

Przyczyny 

obniżki kosztów:  

efekt 

doświadczeń  

efekt skali ( 

wynikający z oszczędności) 

Wyrazem 

graficznym 

efektu 

doświadczeń  jest  krzywa 

doświadczeń,  oznaczająca  średnie  dla  danego  wyrobu  tempo 
spadku 

kosztów  jednostkowych  w  miarę  podwajanie  się 

produkcji   

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

24 

Analiza strategiczna mikrootoczenia 

(profil ekonomiczny sektora i punktowa ocena 
atrakcyjności sektora) 

Profil  ekonomiczny  sektora

  to  metoda  oparta  na 

modelu  M.  Portera  i  jest  przydatna  do  opisu  i  analizy 

sektorów.  Analizie  poddaje  się:  rozmiar  rynku,  zakres 
konkurowania, 

stopę wzrostu rynku, fazy życia sektora, 

liczbę  przedsiębiorstw  w  sektorze,  liczbę  nabywców  w 
sektorze,  poziom  i 

możliwości  integracji  pionowej, 

bariery 

wejścia  i  wyjścia,  technologie  w  sektorze, 

charakterystykę  produktów,  ekonomie  skali,  efekt 

doświadczeń,  wykorzystanie  mocy  produkcyjnych, 

rentowność sektora 

Punktowa  ocena 

atrakcyjności  sektora

  polega  na 

skonstruowaniu listy 

czynników różnicujących sektory i 

stopień  ich  atrakcyjności  wg  kryteriów:  wielkość  i 
przewidywany wzrost rynku, 

sezonowość i cykliczność, 

względy  technologiczne,  intensywność  konkurencji, 

pojawiające  się  szanse  i  zagrożenia,  wymagania 

kapitałowe, rentowność, czynniki społeczne 

 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

25 

Ocena atrakcyjności sektora 

Czynniki atrakcyjności 
sektora 

Waga 

Ocena (1-10) 

Wartość 
ważona 

Wielkość rynku 

0.15 

0.75 

Sezonowość i cykliczność 

0.10 

0.80 

Względy technologiczne 

0.10 

0.10 

Intensywność konkurencji 

0.25 

1.00 

Szanse i zagrożenia 
 

0.15 

0.15 

Wymagania kapitałowe 

0.05 

0.10 

Rentowność 

0.10 

0.30 

Czynniki społeczne 

0.10 

0.70 

3.9 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

26 

Analiza potencjału strategicznego

  

Analiza portfela produktowego i kompetencji 
rynkowych 

Analiza potencjału materialnego/wytwórczego 

Analiza systemu organizacji i zarządzania 

Analiza kadr 

Analiza finansowa 

 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

27 

Bilans strategiczny 

Analiza  

mikrootoczenia 

Analiza  

makrootoczenie 

Analiza potencjał 

strategicznego 

Szanse ? 
 
Zagrożenia ? 
 

Mocne strony ? 
Słabe strony ? 

Sz > Z 
Sz < Z 
Sz = Z 

M > S 
M < S 
M = S 

Sz 

Maxi 

– 

maxi 

Maxi 

– 

Mini 

Mini 

– 

Maxi 

Mini- 
mini 

Pozycja 
strategiczna  

Reakcja  
 
 
strategiczna 

Strategie wielkie 

Agresy
wna  

Defensywna 

Konserwa 
tywna 

Konkurecyj 
na 

Systemy  

strategii 

Strategie 
Jednostek 
biznesu 

Strategie  
konkurowania 

Strategie 
funkcjonalne 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

28 

Bilans SWOT 

– ustalenie pozycji 

strategicznej 

Pozycja maxi 

– maxi, wykorzystanie mocnych 

stron firmy oraz szans występujących w otoczeniu 

Pozycja mini-maxi 

– wykorzystanie nadarzających 

się okazji   z jednoczesnym poprawieniem 

obszarów uznanych za słabe 

Pozycja maxi- mini 

– wykorzystanie swoich 

mocnych stron dla przeciwstawienia się 

istniejącym zagrożeniom otoczenia   

Pozycja mini 

– mini – prowadząca w wersji 

optymistycznej do przetrwania, w  wersji 
pesymistycznej do likwidacji firmy 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

29 

Typy reakcji strategicznych 
Strategie wielkie 

Strategia agresywna: wychwytywanie okazji, 
wzmacnianie pozycji na rynku, przejmowanie firm  o tym 

samym profilu (ale też innej działalności), koncentracja 

zasobów na konkurencyjnych produktach 

Strategia defensywna

: stopniowe wycofywanie się, 

racjonalizacja kosztów, zmniejszenie zdolności 
produkcyjnych, zatrzymanie procesu inwestycyjnego, 

Strategia konkurencyjna

: powiększanie zasobów 

handlowych, ulepszanie linii produktów, zwiększanie 

produktywności, racjonalizacja kosztów, utrzymywanie 
przewago konkurencyjnej, 

Strategia konserwatywna

: selekcja produktów, 

segmentacja rynków, redukcja kosztów, ulepszanie 

produktów konkurencyjnych, rozwijanie nowych 

produktów, poszukiwanie nowych rynków  

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

30 

Strategie wobec SJB 

Strategie forsujące wzrost skoncentrowany – 
strategia penetracji rynku (H.I. Ansoff) 

Strategie forsujące wzrost przez integrację – 
strategie integracji przedniej i wstecznej 

Strategie forsujące wzrost przez dywersyfikację – 
dywersyfikacja pionowa, pozioma i 
konglomeratowa 

Strategie forsujące dezinwestycje – uwolnienia, 
żniwowania i likwidacji   

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

31 

Strategie dziedzinowe - 
konkurowania 

Konieczność udzielenia odpowiedzi na trzy 
pytania 

1.

Gdzie należy konkurować ? 

2.

Według jakich reguł należy konkurować ? 

3.

W jakim kierunku należy konkurować ? 

Strategie  lidera rynkowego 

– innowacyjna, 

fortyfikacji, konfrontacji i nękania 

Strategie pretendenta rynkowego 

– frontalnego 

ataku, wojny partyzanckiej, sojuszu 

Strategie naśladowcy rynkowego 

Strategia opanowania niszy rynkowej 

– strategia 

specjalizacji  
 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

32 

Strategie konkurowania 

Trzy bazy dążenia do podwyższania 

konkurencyjności 

1.

Baza najniższych kosztów w sektorze 

2.

Baza wyróżnienia się wśród konkurentów 

3.

Skoncentrowania działalności w niszy 
rynkowej 

Wybór bazy determinowany jest dążeniem do: 

1.

Największego dostosowania strategii 
dziedzinowej do silnych stron 

przedsiębiorstwa 

2.

Największej trudności naśladowania strategii 
przez konkurentów

  

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

33 

Strategie konkurowania 

Strategia minimalizacji kosztów – 

utrzymanie przeciętnego poziomu kosztów poniżej 
kosztów konkurencji daje firmie w efekcie wyższe zyski 
pod warunkiem porównywalnej jakościowo – z 
przeciętną rynkową – oferty produktowej lub usługowej. 
Niskie koszty powodują również większą odporność 
firmy na konkurencję.  Lider kosztowy musi znaleźć i 
wykorzystać  wszystkie źródła redukcji kosztów. Logika 
strategii kosztowej wymaga, by firma była liderem w 
zakresie niskich kosztów, a nie jedną z firm, które 
walczą o tę pozycję     

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

34 

Strategie konkurowania 

Strategia zróżnicowania – 

polega na 

zaoferowaniu produktu/usługi, który jest szczególny 
pod jakimś względem, jest ceniony przez klientów i 
wyraźnie odróżnia się od przeciętności rynkowej. Różne 
mogą być podstawy różnicowania: unikalność 
technologiczna, wysoka jakość, wzornictwo, rzetelność 
konstrukcji, unikalność usługi posprzedażnej. 
Ostatecznym celem strategii zróżnicowania jest 
zbudowanie marki firmy, marki produktów i związanie z 
nią klienta 

     

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

35 

Strategie konkurowania 

Strategia koncentracji

 

– 

polega na zawężenia 

pola działania do wybranej niszy rynkowej (np. Poznań), 
lub szczególnego segmentu rynkowego (sportowcy, 
młodzież, „snobi”). Koncentracja pozwala firmie 
sprawniej  obsłużyć rynek, zbudować markę i 
elastycznie dostosowywać się do rynku przez np. 
stosowanie opcji niskich kosztów lub lub zróżnicowania 
na niewielkim rynku.    

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

36 

Strategie konkurowania 

Strategie  lidera rynkowego  

Innowacyjna 

– stałe poszukiwane szans rynkowych. 

Zachowania są prospektywne i agresywne, oferowana jest 

szeroka gama produktów, stale dąży się do wprowadzania 

nowych wyrobów na rynek, ciągłe eksperymentowanie 

Fortyfikacji 

– działania firmy o różnym charakterze 

(rynkowym i pozarynkowym) skoncentrowane są na 

tworzeniu barier utrudniających a nawet uniemożliwiających 

rozwój konkurentom    

Konfrontacji  - 

podjęcie decyzji o bezpośredniej walce 

konkurencyjnej z innymi uczestnikami rynku; taka strategia 

z pozycji lidera rynkowego   może w przypadku przegranej 

znacznie osłabić jego pozycję   

Nękania – działanie polegające na zniechęcaniu klientów do 

korzystania do korzystania z ich oferty rynkowej; często 

stosowane działania  naruszają etykę biznesu

    

 

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

37 

Strategie konkurowania 

Strategie pretendenta rynkowego 

Strategia frontalnego ataku

 

– polega na jednoznacznym 

wykorzystaniu słabości konkurenta i zogniskowanym 

wykorzystaniu podstawowych zasobów oraz umiejętności 
przeciwko konkurentom 

Strategia wojny partyzanckiej

 

– polega na silnych, 

niespodziewanych,  stosunkowo krótkotrwałych atakach na 

wybrane, słabe punkty lidera. Wykorzystywane jest np. 

rozproszenie aktywności biznesowej, okresowe obniżenie 

jakości produktu, przygotowanie do nowej strategii 

Strategia sojuszu strategicznego

 

– polega na rezygnacji z 

walki z konkurentem rynkowym  złożeniu oferty sojuszu przez 

np. połączenie się z nim, co powinno przynieść nadzwyczajne 

korzyści synergiczne       

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

38 

Strategie konkurowania 

Strategie naśladowcy rynkowego – 

realizowane przez firmy nie mające ambicji zajęcia 
pozycji ani lidera ani pretendenta rynkowego; 

działania koncentrują się na zwiększani 

produktywności zasobów, zwiększaniu 

rentowności 

Strategie opanowania niszy rynkowej 

– 

realizowana przez firmy dążące do uzyskiwania 

przewagi przez specjalizację opartą na wejściu i 

opanowaniu nisz rynkowych. Nisze charakteryzują 

się niewielkimi rozmiarami popytu i oryginalnością 

wymagań kreowanych przez klienta    

background image

Planowanie  strategiczne     Dr Andrzej Stańda  

39 

Strategie funkcjonalne 

Strategie kształtowania potencjału 
marketingowego 

Strategie kształtowania potencjału materialnego 

Strategie kształtowania potencjału kadr i 
personelu 

Strategie kształtowania potencjału kapitałowo-
finansowego 

 

Strategie kształtowania systemu organizacji i 

zarządzania