plik

:V]HONLHSUDZD]DVWU]HĝRQH1LHDXWRU\]RZDQHUR]SRZV]HFKQLDQLH
FDïRĂFLOXEIUDJPHQWXQLQLHMV]HMSXEOLNDFMLZMDNLHMNROZLHNSRVWDFL
MHVW]DEURQLRQH:\NRQ\ZDQLHNRSLLPHWRGÈNVHURJUDILF]QÈIRWRJUDILF]QÈ
DWDNĝHNRSLRZDQLHNVLÈĝNLQDQRĂQLNXILOPRZ\PPDJQHW\F]Q\POXELQQ\P
SRZRGXMHQDUXV]HQLHSUDZDXWRUVNLFKQLQLHMV]HMSXEOLNDFML

:V]\VWNLH]QDNLZ\VWÚSXMÈFHZWHNĂFLHVÈ]DVWU]HĝRQ\PL]QDNDPL
ILUPRZ\PLEÈGěWRZDURZ\PLLFKZïDĂFLFLHOL

$XWRURUD]:\GDZQLFWZR+(/,21GRïRĝ\OLZV]HONLFKVWDUDñE\]DZDUWH
ZWHMNVLÈĝFHLQIRUPDFMHE\ï\NRPSOHWQHLU]HWHOQH1LHELRUÈMHGQDNĝDGQHM
RGSRZLHG]LDOQRĂFLDQL]DLFKZ\NRU]\VWDQLHDQL]D]ZLÈ]DQH]W\PHZHQWXDOQH
QDUXV]HQLHSUDZSDWHQWRZ\FKOXEDXWRUVNLFK$XWRURUD]:\GDZQLFWZR
+(/,21QLHSRQRV]ÈUöZQLHĝĝDGQHMRGSRZLHG]LDOQRĂFL]DHZHQWXDOQH
V]NRG\Z\QLNïH]Z\NRU]\VWDQLDLQIRUPDFML]DZDUW\FKZNVLÈĝFH

5HGDNWRUSURZDG]ÈF\%DUEDUD*DQFDU]:öMFLFND
3URMHNWRNïDGNL8/$%8.$

)RWRJUDILDQDRNïDGFH]RVWDïDZ\NRU]\VWDQD]D]JRGÈ6KXWWHUVWRFN

:\GDZQLFWZR+(/,21
XO.RĂFLXV]NLF*/,:,&(
WHO
HPDLORQHSUHVV#RQHSUHVVSO
:::KWWSRQHSUHVVSONVLÚJDUQLDLQWHUQHWRZDNDWDORJNVLÈĝHN

'URJL&]\WHOQLNX
-HĝHOLFKFHV]RFHQLÊWÚNVLÈĝNÚ]DMU]\MSRGDGUHV
KWWSRQHSUHVVSOXVHURSLQLHQHZFR
0RĝHV]WDPZSLVDÊVZRMHXZDJLVSRVWU]HĝHQLDUHFHQ]MÚ

,6%1

&RS\ULJKWŅ+HOLRQ

3ULQWHGLQ3RODQG

•

Kup książkę

•

Poleć książkę

•

Oceń książkę

•

Księgarnia internetowa

•

Lubię to! » Nasza społeczność

Spis tre!ci

Wst"p do wydania pierwszego

Wst"p do wydania drugiego

CZ#$% I. POZNAJEMY RYNEK

1. Cechy inwestycji

Horyzont czasowy inwestycji

Dopuszczalny poziom ryzyka

Oczekiwana stopa zwrotu

Wp6yw wielko7ci inwestowanych 7rodków

Wiedza i do7wiadczenie inwestora

Minimalizacja kosztów inwestycji

2. Dost"p do informacji

Przez internet

Bazy EBI i ESPI

Bród6a drukowane

Telewizja i teletekst

NewConnect Convention

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

NewConnect — nowa szansa na du!e zyski

3. Cechy szczególne rynku

Etapy rozwoju przedsiHbiorstwa

Metody wyceny przedsiHbiorstw

Efektywno7K rynku

Charakterystyka rynku NewConnect

WskaLnik Growth Indicator

Przechodzenie na rynek g6ówny

Dobre praktyki spó6ek

Uczestnicy rynku NewConnect

4. Organizacja rynku NewConnect

System notowaU Warset

Rodzaje notowanych walorów

Nazwy i kody walorów

Rodzaje systemów notowaU

Podzia6 sektorowy walorów

Indeks rynku NewConnect

Inne indeksy i segmenty

Harmonogram sesji

Rodzaje zleceU i ich sk6adanie

Rozliczanie transakcji

Arkusz zleceU

Dopuszczalne zmiany kursu na sesji

Wyniki notowaU

RóVnice pomiHdzy NewConnect a rynkiem g6ównym

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Spis tre"ci

CZ#$% II. WPROWADZAMY NOW& SPÓ'K#

5. Wymogi dopuszczeniowe dla spó(ek

Dla jakich spó6ek jest rynek NewConnect?

Warunki do spe6nienia przez kandydatów

ObowiZzki informacyjne

6. Debiut na NewConnect

Trzy drogi na rynek

Poszczególne etapy

100

Publiczny dokument informacyjny

103

Koszty debiutu i notowaU

107

7. Organizacje wspieraj)ce debiutantów

109

Autoryzowany doradca

109

Animator rynku lub market maker

111

Ranking autoryzowanych doradców

112

Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych

113

Kto zarabia na debiucie?

116

8. Przepisy prawne

119

Podstawowe akty prawne

119

Regulacje obowiZzujZce na rynku NewConnect

121

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

NewConnect — nowa szansa na du!e zyski

CZ#$% III. INWESTUJEMY NA NEWCONNECT

9. Proste strategie inwestycyjne

125

Dystans wobec rynku

125

Na7ladownictwo

129

U7rednianie

130

UwzglHdnienie cykli koniunkturalnych

131

Wykorzystanie danych statystycznych

132

Strategia „my7liwego”

133

Wykorzystanie róVnicy kursów sprzedaV — kupno

134

Zlecenia czekajZce na okazjH

134

Pod wywiady prezesów w telewizji CNBC Biznes

135

W oparciu o rankingi i obroty

135

Podzia6 lub scalenie akcji

137

Skup akcji

137

10. Strategie przydatne na NewConnect

139

Kupno akcji na rynku pierwotnym

139

Kupno akcji na pierwszej sesji notowaU

141

Spekulacje oparte na informacjach

143

Gra w oparciu o sygna6y z analizy technicznej

145

Unikanie spó6ek zagroVonych upad6o7ciZ

147

11. Manipulacje gie(dowe

151

WynikajZce z organizacji rynku

151

Stosunek GPW do notowanych spó6ek

154

Wp6yw gazety „Parkiet”

156

Manipulacje analityków

156

Raporty spó6ek gie6dowych

160

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Spis tre"ci

Emisje prywatne

166

Manipulacje inwestorów

166

Przewinienia biur maklerskich

168

Telewizyjna propaganda

169

12. Obni*anie ryzyka inwestycji

173

Inwestowanie w oparciu o analizH technicznZ

173

Inwestowanie w oparciu o analizH fundamentalnZ

174

Inwestowanie w oparciu o p6ynno7K

177

Ograniczanie strat

178

ZarzZdzanie gotówkZ

180

ZarzZdzanie ryzykiem

183

13. Przyk(ady inwestycji

189

Krótkoterminowa inwestycja w akcje

189

D6ugoterminowa inwestycja w akcje

191

^apanie okazji fundamentalnych

193

Spekulacja na prawach poboru

194

Zarabianie na akcjach spó6ek groszowych

195

14. Uniwersalny program Gie(da 2012 11.0

197

ZarzZdzanie danymi

198

Analiza fundamentalna

200

Analiza techniczna

209

Inne analizy

215

Portfele inwestycyjne

227

Zako+czenie do wydania pierwszego

231

Zako+czenie do wydania drugiego

235

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Manipulacje gie(dowe

Wynikaj)ce z organizacji rynku

Na poczZtek rozwaVaU o manipulacjach proponujH przyjrzeK siH zasa-
dom, na jakich dokonuje siH transakcji w systemie Warset. Powinny
one uniemoVliwiaK dokonywanie jakichkolwiek manipulacji. A jak jest
w rzeczywisto7ci?

Kurs zamkni"cia sesji

Kurs  zamkniHcia  sesji  jest  bardzo  waVny,  poniewaV  wiele  rozliczeU
finansowych jest dokonywanych w oparciu o niego. Poza tym kurs za-
mkniHcia jest kursem odniesienia dla nastHpnej sesji. Dlatego na rynku
sZ inwestorzy zainteresowani tym, aby na sam koniec sesji podciZgnZK
kurs  lub  zbiK  go  w  dó6.  Takich  manipulacji  dokonujZ  g6ównie  duzi
inwestorzy, bo tylko oni dysponujZ odpowiednimi 7rodkami. Je7li duVy
inwestor skupuje akcje jakiej7 spó6ki, to powoduje to wzrost  kursu
w  czasie  sesji.  Aby  nastHpnego  dnia  nie  p6aciK  wiHcej,  wspomniany
inwestor  daje  na  otwarcie  dogrywek  duVe  zlecenie  sprzedaVy  i  zbija
kurs z powrotem. DysponujZc duVym kapita6em, moVe w ten sposób
robiK z kursem zamkniHcia danej spó6ki, co chce.

Kurs pierwszej transakcji na dogrywkach jest koUcowym kursem

zamkniHcia w danym dniu. Oznacza to, Ve kupujZc jednZ akcjH g6ównej
spó6ki na rynku, moVna wyraLnie zmieniK kurs zamkniHcia tej spó6ki
oraz indeksu, w sk6ad którego wchodzi. Je7li bHdziemy chcieli, aby
kursy spad6y, to dajemy zlecenia sprzedaVy, a gdy chcemy, aby ros6y

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

152

Inwestujemy na NewConnect

— zlecenia kupna. Najlepiej, gdy takie zlecenia wprowadzimy w ostat-
niej chwili tuV przed rozpoczHciem dogrywek. Moment z6oVenia zleceU
jest istotny, poniewaV waVne jest, aby inni uczestnicy rynku nie zdZVyli
z6oVyK zleceU przeciwstawnych. Na dogrywkach moVemy dokonywaK
transakcji  tylko  po  sta6ej  cenie  równej  kursowi  otwarcia  dogrywek.
Je7li kto7 zmanipuluje ten kurs odpowiednim zleceniem, to nie bHdzie
juV  moVliwo7ci  jego  zmiany.  Pomimo  Ve  przez  wiele  godzin  kurs  by6
notowany w systemie ciZg6ym i móg6 siH zmieniaK w dopuszczalnych
wide6kach (na NewConnect to +/– 20%), to raptem po zmanipulowaniu
jego warto7ci przez ostatnie 5 minut sesji mamy kurs sztywny, którego
nie  zmieni  juV  Vadne  zlecenie.  Jest  to  tak  jaskrawe  oszustwo,  iV  nie
ma co siH dziwiK, Ve polska gie6da nazywana jest „szulerniZ”.

Zlecenia, których g6ównym celem jest manipulowanie kursem, sZ

prawnie zabronione, jednak nie s6ysza6em o przypadku, aby komu7 to
udowodniono i go za to skazano. A szkoda wyrzZdzana przez takie
ustalanie kursu jest ogromna. O ile moVna zmieniK kurs zamkniHcia
od stanu sprzed dogrywek?

12 listopada 2008 roku uda6o siH dziHki tej manipulacji zmniejszyK

wielko7K zmiany indeksu WIG20 z –9% do –5%, czyli o 4%. Dokona6
tego poprzez duVe zlecenie inwestor zagraniczny. Jednak KNF nie
dopatrzy6a siH w tym zdarzeniu Vadnej manipulacji. Taka nag6a zmiana
warto7ci indeksu spowodowana przez manipulacje na otwarciu dogry-
wek nazywana jest przez inwestorów cudofiksem.

Inne gie6dy nie urzZdzajZ dogrywek, uwaVajZc, Ve czasu do zawiera-

nia transakcji w ciZgu dnia jest pod dostatkiem i te dodatkowe 5 minut
nie jest do niczego potrzebne. Poza tym na niektórych gie6dach kurs
zamkniHcia jest obliczany jako warto7K 7rednia z transakcji zawartych
w ciZgu kilku ostatnich minut. Te mechanizmy prawie uniemoVliwiajZ
manipulowanie kursem zamkniHcia sesji.

Od 1 wrze7nia 2006 roku sZ zmniejszone kroki notowaU walorów.

DziHki temu moVliwo7K manipulacji kursem zamkniHcia trochH zma-
la6a, ale nadal istnieje. Z powodu wielokrotnej krytyki dogrywek prezes
GPW obiecywa6 ich likwidacjH w najbliVszej przysz6o7ci i ustalanie

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Manipulacje gie:dowe

153

kursów zamkniHcia w oparciu o 7redniZ warto7K kursów z ostatnich kilku
minut, ale ostatnio znowu upiera siH przy zachowaniu dogrywek, mo-
tywujZc to duVymi obrotami w tej czH7ci sesji. Jednak mimo likwidacji
dogrywek  obroty  te  by  przecieV  nie  zniknH6y,  pojawi6yby  siH  tylko
w ostatnich minutach trwania sesji. Czym wiHc wyt6umaczyK upór pre-
zesa?  Zamiast  zasadniczej  zmiany,  która  ograniczy6aby  wp6yw  speku-
lantów  na  kurs  zamkniHcia  sesji,  prezes  proponuje  skrócenie  czasu
sk6adania zleceU na dogrywki do piHciu minut. By6aby to nic niezna-
czZca zmiana.

Zlecenia karnetowe

Aby u6atwiK inwestorom sk6adanie zleceU, system Warset umoVliwia
sk6adanie ca6ego zestawu (karnetu) zleceU jednocze7nie. Okaza6o siH,
Ve jest to wspania6e narzHdzie do manipulowania kursami. Wystarczy
przygotowaK karnet zawierajZcy sprzedaV po PKC akcji g6ównych spó6ek
wchodzZcych w sk6ad indeksu. Wprowadzenie go na rynek spowoduje
duVy spadek indeksu wynikajZcy z aktualnego arkusza zleceU. Takie
zagroVenie istnieje przede wszystkim na rynku g6ównym. W przypadku
rynku NewConnect nikt nie gra na spadek indeksu NCIndex (indeks
rynku NewConnect), poniewaV na tym rynku nie ma instrumentów po-
chodnych, wiHc spadek indeksu nie przynosi nikomu bezpo7rednich
korzy7ci. Poza tym w sk6ad indeksu NCIndex wchodzZ prawie wszyst-
kie spó6ki znajdujZce siH na rynku, co powoduje, Ve maksymalny udzia6
w portfelu indeksu jednej spó6ki nie przekracza 4% jego warto7ci.

Inwestowanie na rynku naraVonym na zlecenia karnetowe znacz-

nie zwiHksza ryzyko inwestycji. Poza tym zlecenia takie wprowadzajZ
nierówno7K w7ród uczestników rynku, poniewaV sZ domenZ raczej du-
Vych inwestorów.

Teoretyczny kurs otwarcia

Zlecenia na sesjH moVna sk6adaK od godziny 8. Nie sZ one realizowane od
razu, poniewaV sesja nie rozpoczyna siH o tej godzinie. Zlecenia te
moVna w kaVdej chwili anulowaK. W oparciu o nie sZ ustalane teoretyczne

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

154

Inwestujemy na NewConnect

kursy  otwarcia  (TKO)  dla  poszczególnych  walorów  oraz  warto7K  in-
deksów. Taka sama sytuacja zachodzi przed rozpoczHciem dogrywek.
Mamy  wiHc  doskona6e  narzHdzie  do  wprowadzania  w  b6Zd  mniej  do-
7wiadczonych inwestorów.  W  ostatniej  minucie  przed  rozpoczHciem
sesji lub dogrywek wycofywanych jest wiele zleceU. Okazuje siH wtedy,
Ve obraz rynku jest inny, niV sugerowa6y TKO.

TKO nieraz wykorzystywane sZ do wymuszania sk6adania zleceU

obronnych. Na przyk6ad sugerowanie silnego spadku powoduje, Ve
posiadacze akcji danej spó6ki z6oVZ zlecenia kupna, aby dokupiK tanich
akcji. Sam nieraz musia6em sk6adaK takie zlecenia. Je7li jednak z6oVy
siH je z odpowiednim limitem ceny, to gdy presja spekulantów zniknie,
bo wycofajZ oni swoje zlecenia, moVna równieV wycofaK w6asne zlece-
nie, poniewaV nie zostanie ono zrealizowane.

TKO moVna wykorzystaK do badania podaVy lub popytu. Je7li

chcemy zorientowaK siH, ile akcji jest po stronie podaVy przed sesjZ,
to moVemy  z6oVyK odpowiednie zlecenie kupna.  Oczywi7cie nie jest
ono realizowane, poniewaV jeszcze nie rozpoczH6a siH sesja. W oparciu
o nasze zlecenie ustalany jest teoretyczny kurs otwarcia, który wska-
zuje, o ile wzrós6by kurs akcji tej spó6ki, gdyby popyt na nie osiZgnZ6
wysoko7K naszego zlecenia. W ten sposób moVna znaleLK spó6ki naj-
bardziej podatne na wzrost kursu. Trzeba jednak uwaVaK, aby w porH
anulowaK  tego  typu  zlecenie  przed  rozpoczHciem  siH  sesji.  Badanie
popytu  jest  trudniejsze,  poniewaV  trzeba  mieK  akcje  badanej  spó6ki,
aby z6oVyK zlecenie sprzedaVy.

TKO stosuje siH równieV na innych gie6dach. Aby TKO nie wpro-

wadza6y inwestorów w b6Zd, naleVa6oby zastosowaK jakie7 ograniczenia,
na przyk6ad uniemoVliwienie anulowania z6oVonych zleceU na piHK
minut przed rozpoczHciem sesji.

Stosunek GPW do notowanych spó(ek

GPW jest instytucjZ, której byt zaleVy od notowanych spó6ek. Spó6ki,
niczym klienci w sklepie, powinny byK traktowane przychylnie. Jednak
nie zawsze tak jest. Kilka lat temu kapita6 akcyjny spó6ek sk6ada6 siH

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Manipulacje gie:dowe

155

z akcji, których cena nominalna nie mog6a byK niVsza niV 1 z6. Powo-
dowa6o to odpowiednie prze6oVenie na kursy akcji na rynku, których
warto7K tylko czasami spada6a poniVej 1 z6. Spotyka6o to przewaVnie
spó6ki ma6e, s6abe, nieraz bHdZce na granicy bankructwa.

Jednak nasi organizatorzy rynku finansowego lubiZ siH czym7 wyka-

zaK i wprowadzili zmiany. Po zmianach najniVsza cena nominalna moVe
wynosiK 1 gr. Nikt jednak siH nie zastanowi6, jakie to spowoduje zmiany
na  rynku.  Spó6ki  skrzHtnie  wykorzysta6y  nowe  zasady  zatwierdzone
przez  KNF  i  wprowadzone  przez  gie6dH.  ZaczH6y  dokonywaK  splitów
akcji, s6usznie wychodzZc z za6oVenia, Ve wiHcej akcji o niVszym nomi-
nale  spowoduje  wiHkszZ  p6ynno7K  i  6atwiejszy  dostHp  do  akcji  dla
drobnych  inwestorów.  Niektóre  spó6ki  wykorzysta6y  te  zmiany,  wy-
puszczajZc  kilka  nowych  emisji  z  prawem  poboru  z  cenZ  niekiedy
równZ nawet 1 gr.

Skutek by6 taki, Ve kursy tych spó6ek na sesji ros6y o 100% (zmiana

kursu z 1 gr na 2 gr) lub spada6y o 50% (zmiana kursu z 2 gr na 1 gr). To
zaczH6o mocno psuK statystykH sesji i denerwowaK zarzZd gie6dy. Ale
kto by6 temu winien? PrzecieV to by6y skutki b6Hdów GPW i KNF.

W koUcu gie6da znalaz6a wyj7cie z sytuacji. Takie spó6ki zosta6y wpi-

sane na tak zwanZ ListH alertów, karnie usuniHte z notowaU ciZg6ych,
z indeksów, je7li mia6y wp6yw na jaki7 indeks, i przeniesione do noto-
waU jednolitych. Powsta6 wiHc klasyczny przypadek karania kogo7 za
w6asne b6Hdy.

Na rynku NewConnect pojawi6 siH inny problem. Coraz wiHcej spó6ek

pokazywa6o s6abe wyniki, a to przek6ada6o siH na ciZgle spadajZcy indeks
NCIndex. Psu6o to wizerunek gie6dy i zaprzecza6o twierdzeniom jej za-
rzZdu,  Ve  NewConnect  to  wielki  sukces  naszego  rynku  kapita6owego.
Latem  2012  roku  wprowadzono  wiHc  dwa  nowe  segmenty:  segment
NC HLR i NC SHLR, do których przeniesiono 123 najgorsze spó6ki.
W ten sposób pozbyto siH wp6ywu notowaU kursów tych spó6ek na
indeks NCIndex. Dodatkowo za drobne uchybienia (na przyk6ad brak
opinii o raporcie okresowym) zawieszono notowania 14 spó6ek oraz wpro-
wadzono  moVliwo7K  karania  emitentów  do  wysoko7ci  20 000  z6.  KarH

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

156

Inwestujemy na NewConnect

w wysoko7ci 5000 z6 zap6aci6o sze7K spó6ek, a w wysoko7ci 10 000 z6 —
osiem spó6ek. Oczywi7cie kary te pomniejszZ zyski spó6ek, czyli zap6acZ
je faktycznie akcjonariusze tych spó6ek.

Wp(yw gazety „Parkiet”

„Parkiet” jest jedynZ gazetZ ca6kowicie po7wiHconZ gie6dzie. Dlatego
ma znaczny wp6yw na inwestorów. Czasami jest to wykorzystywane
do wywierania na nich presji. Do tre7ci samych artyku6ów nie mam
zastrzeVeU. Presja wywierana jest bardziej delikatnie.

MoVna by na ten sam temat napisaK artyku6 o wymowie pozytywnej,

jak i negatywnej. Obydwie wersje bHdZ zawieraK fakty. Jednak w6a7ci-
wy ich dobór i komentarz mogZ wywo6aK oczekiwane wraVenie.

Niektóre artyku6y sZ aktualne przez d6uVszy czas, zw6aszcza je7li

poruszajZ sprawy bardziej ogólne. MajZc przygotowane takie materia6y,
wystarczy zadbaK tylko o w6a7ciwy moment ich publikacji. Gazeta „Par-
kiet” stopniowo traci na znaczeniu. Dzieje siH tak z dwóch powodów:
za gazetH trzeba p6aciK, natomiast informacje z internetu mamy za darmo,
oraz z powodu silnego rozwoju serwisów internetowych.

Manipulacje analityków

Tak zwani analitycy to na naszym rynku przewaVnie maklerzy pracujZ-
cy w jakim7 biurze maklerskim lub inne osoby powiZzane z jakZ7 in-
stytucjZ rynku finansowego. Z racji zajmowanego stanowiska nie sZ oni
obiektywni. Oprócz maklerów mamy na rynku równieV doradców in-
westycyjnych, ale ze wzglHdu na swojZ dobrZ opiniH nie chcZ oni wy-
powiadaK siH na temat sytuacji na rynku.

CiekawZ formZ manipulacji jest przedstawianie moVliwo7ci, tak

jakby by6y to fakty. CzHsto dowiadujemy siH, Ve jaka7 spó6ka „co7 moVe
zmieniK”. Oczywi7cie kaVda spó6ka „co7 moVe”, ale z tego nic nie wyni-
ka. Ma to nieraz krótkotrwa6y wp6yw na kurs. Spó6ka przewaVnie nic
nie zmienia, bo przecieV do niczego siH nie zobowiZza6a. Jest to forma
rozpowszechniania plotek albo wniosków z „fusologii”.

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Manipulacje gie:dowe

157

Rekomendacje

Rekomendacje wydawane sZ przez biura maklerskie. Najpierw wyda-
wane sZ rekomendacje p6atne dla klientów biura maklerskiego. Po up6y-
wie pewnego czasu, na przyk6ad miesiZca, rekomendacje zostajZ odtaj-
nione i podane do publicznej wiadomo7ci. Oczywi7cie klienci biura
majZ juV akcje w chwili odtajnienia rekomendacji.

Na co wiHc liczZ biura maklerskie, odtajniajZc rekomendacje? Na

to, Ve nowi inwestorzy podciZgnZ kurs. Spowoduje to, Ve rekomendacja
okaVe siH s6uszna i bHdzie komu sprzedaK akcje z zyskiem.

Znam biuro, które postHpowa6o jeszcze bardziej perfidnie. Zajmo-

wa6o siH równieV zarzZdzaniem powierzonymi pieniHdzmi. Najpierw
samo kupowa6o za nie akcje, póLniej sprzedawa6o na te akcje rekomen-
dacje, a w koUcu odtajni6o rekomendacje. DziHki temu po kupieniu akcji
wywo6a6o dwa razy sztuczny popyt na tym walorze.

Wydawane sZ nastHpujZce rekomendacje:

KUPUJ — akcje spó6ki posiadajZ ponad 20-procentowy

potencja6 wzrostu;

AKUMULUJ — akcje spó6ki posiadajZ ponad 10-procentowy

potencja6 wzrostu;

NEUTRALNIE — cena akcji spó6ki pozostanie stabilna

(+/– 10%);

REDUKUJ — akcje spó6ki sZ przewarto7ciowane o 10 – 20%;

SPRZEDAJ — akcje spó6ki sZ przewarto7ciowane o ponad 20%.

Niektórzy inwestorzy rekomendacje traktujZ jak antywskaLnik. Je7li

jest rekomendacja „kupuj” — sprzedajZ, i odwrotnie; i wcale na tym Lle
nie wychodzZ. Rekomendacje sZ waVne przez sze7K miesiHcy od daty
wydania, o ile wcze7niej nie zosta6y zmienione. Oznacza to, Ve powin-
no siH podawaK tylko te aktualnie waVne, a nie te, które pasujZ do wy-
wo6ania zamierzonego efektu.

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

158

Inwestujemy na NewConnect

Wyceny

Dla inwestorów wycena warto7ci akcji jakiego7 waloru jest bardzo
istotna, bo pozwala oceniK, czy papier jest przewarto7ciowany, czy
niedowarto7ciowany.

A jak oceniK sytuacjH, je7li w tym samym czasie jedno biuro wycenia

akcje spó6ki na 150 z6, a inne na 90 z6? Co moVna powiedzieK o biurze, któ-
re w krótkim czasie podnosi wycenH z 30 z6 na 60 z6, 88 z6, 95 z6, 115 z6,
135 z6 i w koUcu na 150 z6? PrzecieV warto7K spó6ki zmienia siH powoli.

OtóV wyceny dostosowywane sZ do bieVZcego kursu oraz do oczeki-

waU wystawiajZcego wycenH. Wycen nikt nie weryfikuje. Dlatego moVna
ustalaK je prawie dowolnie. W jaki sposób dokonuje siH wycen?

Prawo wymaga, aby rekomendacja by6a oparta na wycenie sporzZdzo-

nej dwiema metodami. NajczH7ciej wybiera siH metodH DCF (discoun-
ted cash flow) i metodH porównawczZ. Metoda DCF, czyli metoda zdys-
kontowanych przep6ywów pieniHVnych, oparta jest na szeregu za6oVeU
(stopa wolna od ryzyka, premia rynkowa, beta, koszt d6ugu i stopa wzro-
stu). ZmieniajZc za6oVenia, moVemy otrzymaK prawie dowolnZ wycenH.

WycenH przeprowadza siH w oparciu o analizH fundamentalnZ i do-

tychczasowe osiZgniHcia spó6ki. Zak6ada siH, Ve spó6ka bHdzie siH nadal
rozwijaK tak szybko jak dotychczas, co nie zawsze jest prawdziwe. Spó6ka
moVe przecieV byK juV na szczycie swoich moVliwo7ci. Druga metoda
to wycena akcji spó6ki metodZ porównawczZ: porównuje siH jej wspó6-
czynniki fundamentalne ze wspó6czynnikami innych spó6ek z tej sa-
mej branVy. Zapomina siH przy tym o fakcie, Ve ca6a branVa moVe byK
w6a7nie mocno przewarto7ciowana lub niedowarto7ciowana. W meto-
dzie tej poszczególnym wspó6czynnikom nadaje siH odpowiedniZ wagH,
zmieniajZc w ten sposób ich wp6yw na koUcowZ wycenH. Wystarczy
zmieniK je odpowiednio, a znowu otrzyma siH oczekiwanZ wycenH.

Wyceny odnoszZ siH przewaVnie do przysz6o7ci, a nie do warto7ci

bieVZcej. Je7li jednak zapomnimy o tym drobnym szczególe, uzyskamy
zamierzony skutek. WiHkszo7K inwestorów zak6ada, Ve wydawana wyce-
na jest wycenZ bieVZcej warto7ci akcji, a nie na przyk6ad warto7ci, jakZ
osiZgnie za rok.

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Czytaj dalej...

Manipulacje gie:dowe

159

Komentarze

Komentarze publikowane sZ po kaVdej sesji oraz po pojawieniu siH waV-
nej informacji. Wydawane sZ w celu przekonania inwestorów o wia-
rygodno7ci autora komentarzy, którZ nastHpnie wykorzystuje siH do
manipulowania inwestorami. WiHkszo7K komentarzy jest zachowawcza
lub zgodna z bieVZcZ sytuacjZ na rynku.

Komentarze zachowawcze najczH7ciej opisujZ, co dzia6o siH na mi-

nionej sesji, a to inwestorzy juV wiedzZ, a nastHpnie podajZ wszelkie
moVliwo7ci rozwoju sytuacji, nie preferujZc Vadnej. Po przeczytaniu
takiego komentarza inwestor nadal nie wie, jakZ przyjZK strategiH. Po-
niewaV wymienione zosta6y wszystkie moVliwo7ci (wzrost, spadek,
konsolidacja), to która7 na pewno zaistnieje i wtedy moVna uwaVaK, Ve
komentarz siH sprawdzi6.

Komentarze zgodne z bieVZcZ tendencjZ pisane sZ przy za6oVeniu,

Ve na rynku wystHpuje trend. Taki komentarz ma wiHc najwiHksze
prawdopodobieUstwo sprawdzenia siH. Po uzyskaniu wiarygodno7ci
w7ród inwestorów moVna realizowaK w6asne ukryte cele, namawiajZc
ich do kupna lub sprzedaVy okre7lonych lub dowolnych walorów.

Wystarczy, Ve rynek zacznie tylko trochH i7K do góry, a zaraz s6ychaK

komentarze: „Duzi inwestorzy zagraniczni kupujZ” czy „Nap6ynH6y
pieniZdze z zagranicy”. Oczywi7cie to przewaVnie nieprawda, ale polscy
inwestorzy lubiZ, gdy na naszej gie6dzie pojawia siH kapita6 zagranicz-
ny, i jest to chHtnie wykorzystywane w komentarzach.

Prognozy wyników

Od  jakiego7  czasu  media  próbujZ  manipulowaK  danymi  makroekono-
micznymi.  PoniewaV  podawanych  liczb  nie  mogZ  zmieniK,  próbujZ
zmieniK  wzorzec,  do  którego  warto7ci  te  sZ  porównywane.  Przedtem
porównywa6o siH dane bieVZce z danymi sprzed miesiZca lub kwarta6u
i  danymi  sprzed  roku.  I  moVna  by6o  wyciZgnZK  prawid6owe  wnioski
co do tego, czy dany wspó6czynnik ro7nie, czy maleje. Porównywanie
z  danymi  sprzed  roku  eliminuje  sezonowo7K,  która  moVe  wystZpiK
w ciZgu roku.

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ