Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc - definicja

Definicja:

„Zespół czynno

ci podejmowanych w celu ratowania

osoby w stanie nagłego zagro

enia zdrowotnego

wykonywanych przez osob

znajduj

w miejscu

zdarzenia,

tym

równie

wykorzystaniem

udost

pnionych do powszechnego obrotu wyrobów

medycznych oraz produktów leczniczych”

ródło:

Ustawa z dnia 8 wrze

nia 2006 r. o Pa

stwowym

Ratownictwie Medycznym

Miejsce publikacji:

Dz. U. Nr 191 poz. 1410, z pó

. zmian.

Pierwsza pomoc – I etap

Rozró

niamy 2 rodzaje pierwszej pomocy:

Pierwsza pomoc przedlekarska (medyczna):

pomoc osoby, która nie posiada wykształcenia

medycznego. Najcz

ęś

ciej udzielana jest na

miejscu zdarzenia.
Pierwsza pomoc lekarska:

pomoc prowadzona przez wykwalifikowanego

lekarza lub ratownika medycznego. Cz

sto z

tak

pomoc

ążą

działania bardziej

zaawansowane

te,

pomocy

przedlekarskiej. Równie

transport rannego

do szpitala.

Priorytet - Bezpiecze

stwo

przypadku

zauwa

enia

osoby

potrzebuj

cej pomocy lub rannej, nale

pami

przede wszystkim o ochronie

siebie i poszkodowanego, czyli o szeroko
rozumianym bezpiecze

stwie.

Do wypadków bardzo cz

sto dochodzi

wła

nie w miejscach niebezpiecznych.

Zasady wezwania pomocy

Nie przechod

oboj

tny wobec osoby

potrzebuj

cej pomocy.

Popro

osob

w zasi

gu wzroku

(stoi obok, przygl

da si

) o pomoc w

przeprowadzeniu pierwszej pomocy.

Jedna osoba zajmuje si

poszkodowanym

podczas kiedy druga dzwoni na numer
ratunkowy. Je

li nie ma osoby do pomocy

nale

y jak najszybciej zadzwoni

na numer

alarmowy

Rozmowa z dyspozytorem

Nale

y pami

o przekazaniu

odpowiedzi na pi

ęć

zasadniczych pyta

stało? : rodzaj zdarzenia, liczba i stan

poszkodowanych.
GDZIE? Miejsce zdarzenia (dokładna ulica, nr domu i
mieszkania, punkt charakterystyczny.
ILE? Jaka jest liczba poszkodowanych.
CO ROBISZ? Jaka pomoc została dotychczas udzielona.
KIM JESTE

? Twoje imi

i nazwisko oraz numer telefonu.

Pami

taj! Podczas rozmowy z dyspozytorem nie rozł

czaj

pierwszy.

Poinformuj

istniej

cym

niebezpiecze

stwie np. wywróconej cysternie.

Zabezpieczenie miejsca wypadku

Wypadki zdarzaj

niezale

nie od miejsca i czasu.

W przypadku wypadków komunikacyjnych pami

tajmy

o rozstawieniu trójk

ta ostrzegawczego.

W przypadku takiej sytuacji w szkole, miejscu pracy lub
domu, nale

y usun

ąć

przedmioty, które mog

stanowi

niebezpiecze

stwo dla poszkodowanego tj. stoły,

krzesła.
Je

li mamy do czynienia z po

arem, masowym

wypadkiem komunikacyjnym, ska

eniem, nale

y w miar

liwo

ci przyst

do ewakuacji ludzi b

cych

w bezpo

rednim zagro

eniu.

Sprawdzenie stanu poszkodowanego

Przede wszystkim pami

taj o BEZPIECZE

STWIE

swoim i osoby poszkodowanej.
Podejd

ostro

nie i gło

no zapytaj, delikatnie dotykaj

za rami

, czy nic mu si

nie stało.

Pami

taj! Zwró

uwag

na istniej

ce niebezpiecze

stwa

typu ruch uliczny, pr

d elektryczny, gaz czy wł

czone

urz

dzenia mechaniczne.

Dokonaj wst

pnej oceny stanu poszkodowanego.

W przypadku reakcji poszkodowanego nie zmieniaj jego
pozycji i nawi

ąż

kontakt słowny. Dowiedz si

o zaistniałej

sytuacji, aby móc przekaza

informacje ratownikom.

Pami

taj, aby nie zostawia

poszkodowanego na ulicy.

Spraw, by nie zagra

ało mu

adne niebezpiecze

stwo.

Sprawdzenie stanu poszkodowanego c.d.

li poszkodowany nie reaguje,

zawołaj o pomoc oraz przekr

ęć

na plecy, kieruj

c jego głow

tyłu tak, aby udro

drogi

oddechowe. Kład

c jedn

czole, unie

brod

dwoma palcami

drugiej r

ki.

Sprawd

, czy w jamie ustnej nie

ma niczego, czym poszkodowany
mógłby si

zadławi

np. pokarm

czy proteza. Usu

ewentualne

ciało obce palcem wskazuj

cym.

Oce

oddech

Sprawd

, czy poszkodowany

oddycha.

ywaj

wzroku

zwró

uwag

na ruchy klatki

piersiowej, stosuj

c dotyk –

poczuj strumie

powietrza na

swoim policzku kieruj

c si

słuchem

usłysz

szmer

towarzysz

cy oddechowi.

poszkodowany

oddycha

jest

nieprzytomny, wezwij Pogotowie Ratunkowe
i ułó

go w pozycji bezpiecznej. Czekaj

c na

pomoc pami

taj, aby by

przy poszkodowanym

cały czas i stale sprawdza

jego oddech.

Pozycja bezpieczna

gnij osobie poszkodowanej okulary,

nast

pnie kl

knij obok i upewnij si

e ma

obie nogi wyprostowane.
Umie

ść

ramie bli

sze Ciebie pod k

tem 90°

do tułowia, zginaj

c w łokciu tak, aby dło

skierowana była do góry. Drugie ramie
przełó

przez klatk

piersiow

, a dło

poszkodowanego przyci

nij do jego policzka

po swojej stronie.
Trzymaj

c przyci

dło

do policzka,

poci

gnij

zgi

nog

obracaj

poszkodowanego na swoj

stron

Odchyl głow

upewniaj

c si

e drogi

oddechowe pozostaj

dro

ne.

Wsu

dło

pod policzek (je

li to konieczne)

tak, aby utrzymywała odgi

cie głowy.

Sprawdzaj regularnie oddech.

Nieprzytomny bez prawidłowego
oddechu

li osoba poszkodowana nie oddycha,

upewnij si

czy kto

wezwał Pogotowie

Ratunkowe, je

li nie, zadzwo

pod numer

999 lub 112 w celu poinformowania o
zaistniałej sytuacji. Nast

pnie rozpocznij

działania o charakterze podtrzymywania

ycia

resuscytacje

ąż

eniowo

–

oddechow

RKO.

Zatrzymanie oddychania i kr

ąż

enia

Ukl

knij obok poszkodowanego le

żą

cego na

plecach na twardym podło

Połó

nadgarstek

rodku

mostka

poszkodowanego, drug

ułó

na pierwsz

sple

palce. Wa

ne, aby nie uciska

zbyt mocno

(ok. 4-5 cm gł

boko

ci). Ci

ęż

ar ucisku kład

nadgarstki, nie odrywaj

c ich od ciała po

dym ucisku. Staraj si

trzyma

ce proste w

łokciu. Powtarzaj czynno

ść

z cz

stotliwo

100

/ 60 sekund tj. 2 uci

cia na sekund

Uciski i oddechy w stosunku 30:2

Po 30 uciskach nale

y wykona

2 wdechy – po odchyleniu

głowy i uniesieniu brody, zaciskamy nos dwoma palcami
i bior

c normalny wdech szczelnie obejmujemy swoimi

wargami usta poszkodowanego. Wa

ne aby powietrze nie

przeciekało. Wdmuchujemy powietrze powoli przez
1 sekund

, jednocze

nie obserwuj

c unosz

klatk

piersiow

. Odsuwamy usta, utrzymuj

c odgi

głow

i brod

obserwujemy czy podczas wydechu opada klatka

piersiowa. Nast

pnie powtarzamy wdech po raz kolejny.

Pami

taj: Wdechy wykonujemy przy udro

nionych

drogach

oddechowych

(trzymaj

czole

i podtrzymuj

c brod

Utrzymujemy stosunek ucisków i oddechów 30:2

Dzieci i niemowl

W przypadku dziecka (1. rok

ycia – do okresu

pokwitania) masa

serca wykonujemy jedn

, a

u niemowlaka (0-1. rok

ycia) dwoma palcami.

Gdy mamy do czynienia z brakiem kr

ąż

enia w

przypadku dziecka rozpoczynamy od 5 wdechów, a
nast

pnie 30 u

cisków (tak samo u niemowlaka).

Miejsce u

cisku

u dorosłego i dziecka jest takie samo, natomiast
u niemowl

cia jest to 1 palec poni

ej linii sutkowej.

Gł

boko

ść

cisku u dziecka 2,5 - 3,5 cm, u

niemowlaka 1,5 - 2,5 cm.
Cz

stotliwo

ść

ucisku pozostaje taka sama w trzech

przypadkach czyli 100 uci

ęć

/ 60 sekund.

Stosunek oddech – ucisk równie

pozostaje ten sam

czyli 30:2.

Unoszona klatka piersiowa

li zauwa

ymy,

e klatka piersiowa u

poszkodowanego si

nie unosi (tak jak

przy normalnym oddychaniu) oznacza to,

e: nale

y sprawdzi

, czy jest ciało obce w

jamie ustnej i je usun

ąć

, lub sprawdzi

czy

odgi

cie głowy w tył i uniesiona

uchwa

jest poprawnie dokonana.

Omdlenia

Jest to chwilowa, ust

puj

ca samoistnie utrata

przytomno

ci i napi

cia mi

ęś

niowego, co

doprowadza do upadku. Omdlenia powodowane
s

niedotlenieniem mózgu wskutek zmniejszenia

jego perfuzji (przepływu krwi przez mózg).
W skutek omdlenia nast

puje chwilowy spadek

nienia t

tniczego krwi.

W przypadku omdlenia:

układamy poszkodowanego na plecach,
unosimy wyprostowane nogi do góry,
kontrolujemy jego oddech i t

tno,

zapewniamy dost

p do

wie

ego powietrza.

Utrata przytomno

Stan, podczas którego u poszkodowanego

nast

puje

brak

reakcji

bod

zewn

trzne. Czas trwania waha si

od kilku

minut do wielu dni.

Nale

y wezwa

Pogotowie Ratunkowe oraz

oceni

oddech.

Nast

pnie uło

poszkodowanego w pozycji

bezpiecznej.

Drgawki

Jest to reakcja układu nerwowego wywołana wszelakimi
czynnikami np. padaczk

, niedotlenieniem, zatruciem,

długotrwałym brakiem snu czy te

wysok

temperatur

Pomoc powinna sprowadzi

do: zabezpieczenia

poszkodowanego przed dalszym obra

eniem ciała,

udro

nienia dróg oddechowych, zabezpieczenia głowy

poszkodowanego oraz przede wszystkim kontrolowania
funkcji

yciowych.

Nie powinno si

na sił

przytrzymywa

ciała oraz

wkłada

poszkodowanemu do ust przedmiotów rzekomo

zabezpieczaj

cych szcz

przed niekontrolowanymi

ugryzieniami.
Po drgawkach nale

y uło

poszkodowanego w pozycji

bezpiecznej.

Zadławienia

Jest to zablokowanie dróg oddechowych poprzez ciało
obce b

ce w organizmie. Do objawów nale

żą

: brak

oddechu, niezdolno

ść

do mowy i kaszlu. Poszkodowani

najcz

ęś

ciej chwytaj

za szyj

li poszkodowany jest przytomny nale

y stan

ąć

za nim

uciskaj

c 5 razy jego nadbrzusze oraz 5 razy uderzy

otwart

w okolic

dzyłopatkow

. Powtarza

czynno

ci do chwili udro

nienia dróg oddechowych lub

utraty przytomno

ci.

li poszkodowany stracił przytomno

ść

nale

y wezwa

pomoc, a nast

pnie wykona

prób

udro

nienia dróg

oddechowych poprzez sztuczne oddychanie i uciskanie
nadbrzusza.

Krwawienia zewn

trzne

Oce

stan poszkodowanego, jego

wiadomo

ść

, oddech i t

tno.

Wezwij pomoc, jednocze

nie nakładaj

c opatrunek jałowy (np.

gazik) oraz uciskaj miejsce krwawienia. Najlepiej jest owin

ąć

gazik banda

em tak, aby opatrunek si

utrzymał. Natomiast

musisz pami

o zagro

eniu niedokrwienia ko

czyny lub

miejsca zranienia, dlatego nie owijaj zbyt mocno rany banda

em.

li opatrunek zaczyna przesi

krwi

dodaj gazik nie zdejmuj

c starych i nie

zwalniaj

c ucisku.

Krwawi

czyn

nale

y unieruchomi

li krwawienie nie ustaje, nale

y zastosowa

ucisk na t

tnicy

powy

ej miejsca krwawienia lub (w ostateczno

ci )opask

uciskow

Opaska uciskowa – działa na zasadzie ucisku na całej swojej
szeroko

ci, a nie tylko w miejscu przyło

enia ucisku – powinna

stosowana raczej w bardzo ci

ęż

kich urazach jak

zmia

enie lub amputacja.

Krwawienia wewn

trzne

Nale

y pami

e krwawienie tego typu wymaga

leczenia

szpitalnego.

pocz

tku

oce

stan

poszkodowanego, jego

wiadomo

ść

, oddech i kr

ąż

enie.

Nast

pnie wezwij Pogotowie Ratunkowe.

Przy

krwawieniu

czyn

unieruchom

ułó

poszkodowanego w pozycji przeciwwstrz

sowej tj. z

lekko uniesionymi nogami. Okryj poszkodowanego
i pami

taj, aby nie podawa

mu niczego doustnie,

poniewa

jego stan mo

e wymaga

przeprowadzenia

zabiegu chirurgicznego.

Krwawienie z nosa

Podejrzenie urazu czaszki:
W przypadku, gdy widoczny jest upływ krwi z nosa i uszu
mo

na domniemywa

uraz głowy tj. podejrzenie

złamania

podstawy

czaszki.

Nale

sprawnie

unieruchomi

głow

i bezuciskowo nało

na miejsce

krwawienia jałowy opatrunek. W tak powa

nym

przypadku krwawienia, nie tamujemy krwi i płynu
mózgowo – rdzeniowego.
W innym przypadku:

Gdy poszkodowany jest przytomny, nale

y go posadzi

oraz

uspokoi

. Nast

pnie przyło

zimny opatrunek na nos / szyj

na równie

stosowa

ucisk nosa do ust

pienia krwawienia.

Gdy poszkodowany jest nieprzytomny, nale

y wezwa

pomoc,

a nast

pnie udro

drogi oddechowe oraz jam

ustn

z ciał

obcych oraz kontrolowa

oddychanie wraz z kr

ąż

eniem.

Rany

Rana jest to uraz na podło

u mechanicznym, którego

skutkiem jest przerwanie lub uszkodzenie skóry b

tkanek. Dzielimy je na zamkni

te i otwarte.

Rana zamkni

ta np. siniak, krwiak – uszkodzenie

gł

bszych warstw skóry z nieprzerwan

warstw

powierzchniow

. Nale

y uciska

i schładza

miejsce

obrz

ku, nast

pnie unieruchomi

i unie

ść

dan

ęść

ciała.
Rana otwarta – uszkodzenie, w którym nast

puje

przerwanie ci

gło

ci skóry. Nale

y tamowa

ran

poprzez uciskanie oraz unieruchomienie. Je

li cz

ęść

ciała została oderwana lub amputowana, ran

nale

zabanda

owa

i zabezpieczy

jałow

gaz

. Nast

pnie

przetransportowa

rannego do szpitala. Je

eli w ranie

znajduj

ciała obce np. nó

, pr

t - nie nale

y ich

usuwa

Udar mózgu

Zaburzenie neurologiczne powodowane przerwaniem dopływu krwi
do mózgu. Ze wzgl

du na zamkni

cie naczynia mózgowego przez

zator lub zakrzep powstaj

cy poza o

rodkowym układem nerwowym

mamy do czynienia z udarem niedokrwiennym, wyst

puj

cym

w 80% przypadków.
Udar krwotoczny spowodowany jest w znacznej cz

ęś

ci p

kni

ciem

tniaka lub nadci

nieniem t

tniczym. Tworzy si

krwiak uciskaj

tkank

mózgow

, która b

c niedotlenion

, obumiera.

Objawy udaru mózgu wyst

puj

nagle. Charakteryzuj

pora

eniem lub niedowładem mi

ęś

ni twarzy, r

ki lub nogi

wyst

puj

cych po jednej stronie ciała. Mo

liwe s

równie

zaburzenia mowy oraz widzenia.
Cz

stym objawem udaru, przebiegaj

cym bezbole

nie, jest silny ból

głowy bez konkretnej przyczyny.
W przypadku udaru nale

y wezwa

Pogotowie Ratunkowe, oceni

funkcje

yciowe, dro

ść

dróg oddechowych i temperatur

ciała,

bowiem nagła zmiana

wiadczy o rozwijaj

cej si

infekcji. Nale

przeprowadzi

badanie czucia i funkcji ko

czyn górnych i dolnych

np. poruszanie i

ciskanie.

Nie nale

y podawa

płynów ani pokarmów.

Cukrzyca

Jest to choroba wywołana spadkiem produkcji
insuliny. Nieleczona lub nierozpoznana mo

prowadzi

do utraty przytomno

ci.

li poszkodowany jest

wiadomy nale

y poda

rozpuszczony w płynie cukier.

li poszkodowany nie jest

wiadomy, układamy

go w pozycji bezpiecznej, wzywamy Pogotowie
Ratunkowe, kontrolujemy funkcje

yciowe oraz

temperatur

ciała.

Pora

enie pr

dem elektrycznym

Jest to przepływ pr

du elektrycznego przez ciało ludzkie.

Podczas udzielania pomocy pora

onemu priorytetem

pozostaje bezpiecze

stwo własne. Dlatego te

, na

pocz

tku nale

y odł

czy

ć ź

ródło pr

du, a je

li jest to

niemo

liwe, odci

ąć

poszkodowanego od

ródła

zasilania. Trzeba to zrobi

za pomoc

materiałów

nieprzewodz

cych np. suchego drewna. Nale

y oceni

stan poszkodowanego, a w przypadku utraty funkcji

yciowych

rozpocz

ąć

resuscytacj

ąż

eniowo

–

oddechow

. Nast

pnie wezwa

Pogotowie Ratunkowe

i słu

by techniczne oraz oceni

obra

enia ciała

(złamania, zwichni

cia czy te

oparzenia skóry).

W przypadku oparze

opatrujemy rany jałowym lub

czystym opatrunkiem.

Oparzenia

Urazy skóry, których powodem jest wysoka temperatura,

ce płyny (inne

rodki

chemiczne), pr

d elektryczny lub wyładowania atmosferyczne. Skala oparze

zale

od czynnika oraz czasu jego działania i waha si

od zaczerwienienia skóry do

martwicy.
Wyró

niamy trzy stopnie oparze

Pierwszy stopie

– zaczerwienienia naskórka

Drugi stopie

– zaczerwienienia i p

cherze na skórze wła

ciwej

Trzeci stopie

– poparzenie całej skóry i tkanki podskórnej, ponadto nast

puj

glenie tkanek.

Post

powanie ratownicze polega na przeniesieniu poszkodowanego w bezpieczne

miejsce oraz ewentualne ugaszenie odzie

y poszkodowanego. Nast

pnie nale

schłodzi

ciało chłodn

wod

(czynno

ść

powinna trwa

kilkana

cie minut).

W przypadku oparze

wewn

trz jamy ustnej poszkodowany powinien schładza

gardło wod

lub lodem. Podczas oparze

chemicznych powinno si

płuka

ciało

strumieniem bie

żą

cej wody min. 15 minut.

W przypadku oparzenia wapnem niegaszonym nale

niestosowa

wody, a wapno usun

ąć

na sucho.

ne jest aby na samym pocz

tku zdj

ąć

poszkodowanemu

ęś

ci odzie

y oraz bi

uteri

, która mo

e ura

rany.

Po dokonaniu schłodzenia opatrujemy ran

jałow

gaz

oraz

przewozimy poszkodowanego do szpitala.
Nie nale

y zrywa

ubrania przywartego / przyklejonego do skóry oraz stosowa

ci i kremów w pierwszej fazie pomocy. Nie nale

y równie

neutralizowa

zasad

kwasami i odwrotnie.

Zatrucia

Przenikni

cie do organizmu substancji truj

cych (toksyn,

rodków chemicznych, gazów, leków, pokarmu) w dawce

toksycznej.

Objawy

zatrucia

niestandardowe

–

w przypadku braku przytomno

ci lub

wiadomo

ci mo

podejrzewa

zatrucie.

Przy próbie pomocy, nale

y przede wszystkim pami

o swoim bezpiecze

stwie, bowiem mo

na równie

sta

poszkodowanym

(zatrucie

tlenkiem

gla).

Nale

odizolowa

poszkodowanego od

ródła zatrucia oraz

sprawdzi

jego przytomno

ść

i wezwa

Pogotowie Ratunkowe

i słu

by techniczne. W przypadku gdy mo

liwe jest usuni

cie

trucizny z organizmu, a poszkodowany jest przytomny, nale

spowodowa

wymioty. Skór

i oczy nale

y przemywa

czyst

wod

. Zabezpieczy

znalezione opakowania po lekach,

rodki

chemiczne oraz wymiociny poszkodowanego w celu
identyfikacji

ródła zatrucia.

Zatrucia na przykładach

Tlenek w

gla (czad), gazy –

wywietrzenie pomieszczenia,

wyniesienie poszkodowanego lub dostarczenie / udost

pnienie

wie

ego powierza.

Leki – kiedy poszkodowany jest przytomny nale

y spowodowa

wymiociny (je

li od czasu za

ycia nie min

ło wi

cej ni

20 min.).

li jest nieprzytomny skontrolowanie parametrów

yciowych,

resuscytacja oraz uło

enie w pozycji bezpiecznej i okrycie ciała.

Grzyby – nale

y spowodowa

wymioty, zabezpieczy

do analizy

resztki grzybów oraz wezwa

Pogotowie Ratunkowe. W zale

od zatrucia w niektórych przypadkach powodowanie wymiotów nie
przyniesie zamierzonych skutków poniewa

od momentu zatrucia

do wyst

pienia objawów upłynie zbyt wiele czasu.

Alkohol – w przypadku poszkodowanego przytomnego nale

chroni

go przed ewentualnym urazem ciała i wychłodzeniem oraz

podawa

ciepłe płyny do wypicia. U nieprzytomnego nale

kontrolowa

parametry

yciowe, przeprowadzi

resuscytacje – w

razie potrzeby, uło

ciało w pozycji bezpiecznej, chroni

przed

utrat

ciepła i wezwa

Pogotowie Ratunkowe.

Hipotermia - wychłodzenie

Jest to ozi

bienie do temperatury 35

C lub ni

ej wewn

trz ciała.

Wyró

nia si

hipotermie : lekk

(34

C - 36

C),

redni

(30

C - 34

oraz ci

ęż

(poni

ej 30

C). Na hipotermi

szczególnie nara

one s

dzieci poniewa

maj

kszy stosunek powierzchni do masy ciała

oraz słabo rozwini

te mechanizmy termoregulacji oraz osoby

starsze.
Hipotermia charakteryzuje si

wyzi

bieniem ko

czyn górnych

i dolnych, nosa, uszu, dreszczami, a w dalszej fazie utrat

przytomno

ci lub zaburzeniami

wiadomo

ci.

Przyczynami hipotermii s

: temperatura otoczenia poni

ej 0

noszenie mokrej odzie

y, przebywanie w wodzie, wilgotno

ść

powietrza, alkohol.
W przypadku wychłodzenia poszkodowanego nale

y zabezpieczy

przed utrat

ciepła, ogrza

oraz zdj

ąć

mokr

odzie

i wysuszy

ciało.

istnieje

taka

liwo

ść

nale

przenie

ść

poszkodowanego do ciepłego pomieszczenia oraz ogrzewa

przy

yciu ogrzanych r

czników czy butelek z ciepł

wod

Odmro

enia

Odmro

enie jest to miejscowe nara

enie ciała na

działanie zimna. Najcz

stsze nara

one miejsca to stopy,

dłonie, nos czy uszy. Gdy doszło do odmro

enia mamy

do czynienia z miejscem zimnym, bolesnym oraz
bladym. Mo

e nast

równie

brak czucia danej cz

ęś

ciała. Je

li pojawiły si

cherze oznacza to,

odmro

enie jest powa

ne i znaczne. Nie nale

y ich

wtedy w

aden sposób przebija

ani stara

usuwa

bowiem wymagaj

one opatrzenia chirurgicznego.

W przypadku odmro

enia pomoc poszkodowanemu jest

niezwykle wa

na. Nale

y zacz

ąć

od stopniowego

ogrzewania cz

ęś

ci ciała, najlepiej wod

, poczynaj

c od

chłodnych przechodz

c do ciepłych okładów. Mo

równie

nało

suchy opatrunek na ran

oraz poda

poszkodowanemu leki przeciwbólowe, je

li na ulotce

leku nie ma do tego przeciwwskaza

Utoni

cia

Uduszenie

spowodowane

zalaniem

wod

dróg

oddechowych. Rozpoczynamy od stabilizacji kr

gosłupa

(podejrzenie

złamania)

oraz

udro

nienia

dróg

oddechowych z wody.
Je

li poszkodowany jest nieprzytomny nale

y sprawdzi

oddech, je

li brak nale

y wykona

5 oddechów

ratowniczych.
Je

li jest podejrzenie ciała obcego w organizmie nale

wykona

5 uci

ęć

na nadbrzusze w kierunku mostka

oraz rozpocz

ąć

resuscytacj

W przypadku podejrzenia urazu kr

gosłupa nie wolno

kierowa

głowy poszkodowanego na bok. Nie nale

równie

odchyla

głowy ku tyłowi, natomiast w celu

sprawdzenia jamy ustnej unosi

brod

Przegrzania – udary cieplne

Stan w którym temperatura ciała wzrasta, a mechanizmy
reguluj

ce ciepło ciała takie jak gruczoły potowe ustaj

Przegrzaniu sprzyja wysoka temperatura otoczenia,
du

y wysiłek fizyczny, niewystarczaj

ca ilo

ść

płynów w

organizmie czy te

unikanie cienia i przebywanie na

sło

cu.

Objawami przegrzania jest zm

czenie, zawroty lub bóle

głowy, omdlenia, wymioty czy nudno

ci.

przypadku

przegrzania

nale

uło

poszkodowanego w chłodnym miejscu lub cieniu.
Udro

drogi oddechowe oraz stosowa

zimne okłady

na szyj

i pachwiny. Polewa

zimn

wod

, wachlowa

a je

li jest przytomny i mo

e połyka

, podawa

chłodne

płyny.

żą

dlenia

Podczas

żą

dlenia

priorytetem

jest

uspokojenie

poszkodowanego, a nast

pnie wezwanie pomocy. Je

widzisz

żą

dło mo

esz spróbowa

je usun

ąć

set

tak,

aby nie uszkodzi

zbiornika z trucizn

– nale

y chwyci

żą

dło tu

przy skórze.

na stosowa

zimne okłady w celu złagodzenia bólu.

Kostka lodu w jamie ustnej złagodzi i zmniejszy obrz

szenia w obr

bie szyi i ust.

miejsce

szenie

kleszcza

najlepiej

pozostawi

jego usuni

cie personelowi medycznemu.

Automatyczny defibrylator
zewn

trzny AED.

Defibrylacja jest istotnym elementem w przypadku
nagłego zatrzymania kr

ąż

enia. Okazuje si

najbardziej

efektywna, je

li przeprowadzi si

w ci

gu 3 minut od

chwili nagłego zatrzymania kr

ąż

enia. W takim przypadku

nale

y podj

ąć

resuscytacji kr

ąż

eniowo oddechowej i

kontynuowa

do momentu dostarczenia defibrylatora.

Jest to urz

dzenie wydaj

ce komendy głosowe, które

mówi

jak z nim post

powa

Urz

dzenie to analizuje rytm serca i gdy zachodzi taka

potrzeba, poprzez elektrody defibrylacyjne, dostarcza
energi

elektryczn

do serca poszkodowanego.

ycie defibrylatora AED

Na pocz

tku nale

y sprawdzi

czy Ty i poszkodowany jeste

cie w

bezpiecznym dla siebie miejscu. Nast

pnie, je

li poszkodowany jest

nieprzytomny i nie wyczuwasz prawidłowych oddechów popro

kogo

, aby przyniósł Ci AED oraz wezwał Pogotowie Ratunkowe.

W momencie gdy nie ma jeszcze AED rozpocznij standardow

resuscytacj

czyli zabieg ratuj

ycie.

Gdy kto

przyniesie Ci AED wł

cz go i podł

cz elektrody. W

zale

ci od defibrylatora komendy b

głosowe lub wizualne.

Stosuj si

z poleceniami i upewnij si

e nikt nie dotyka

poszkodowanego.
Je

li nast

puje komenda wyładowania, pami

taj o zakazie

dotykania poszkodowanego przez osoby pomagaj

ce oraz naci

nij

przycisk defibrylacji (automatyczne urz

dzenia AED wykonuj

samoistnie). Je

li wyładowanie nie jest zalecane kontynuuj

resuscytacj

w cyklach 30:2, słuchaj

c komend defibrylatora.

Nale

y kontynuowa

udzielanie pomocy zgodnie z poleceniami AED

do chwili gdy przyb

dzie Pogotowie Ratunkowe lub do momentu

gdy poszkodowany b

dzie prawidłowo oddychał.