Artykuł pobrano ze strony
eioba.pl
MACINTOSH: Mac OS X 10.5 Leopard - Krótka Historia Nowego Kotka
Macintosh, Maczek, Kotek, Jabłuszko to nazwy, czasem jeszcze bardziej pieszczotliwe jakimi jego zwolennicy nazywają swoje
narzędzie pracy. Przekonaj się, czym jest nowy system od firmy Apple.
Macintosh, Maczek, Kotek, Jabłuszko!
Oto nazwy, czasem jeszcze bardziej pieszczotliwe jakimi zwolennicy pracy na
komputerach, systemie operacyjnym i oprogramowaniu firmy Apple Inc., nazywają swoje
narzędzie pracy. Apple znany jest z tego, że dba o bardzo wysoką zgodność sprzętu i
oprogramowania, tworząc od wielu lat platformę sprzętowo- programową, która z
założenia jest hermetyczna, a użytkownik nie musi myśleć zbytnio o tym, co jest w
środku komputera i katologów systemu, chyba, że jest specjalistą. Komputery Macintosh
zyskały pewną hermetyczną i awangardową aurę tajemniczości, ale i zebrały wiele
krytyki, gdyż jest to też związane z ceną na ogół wyższą niż innych systemów dla
masowego użytkownika. Platforma Macintosha zyskała swoich zwolenników
szczególnie wśród grafików komputerowych, którzy często nie wyobrażają sobie pracy
na czymś innym niż na Maczku. Ostatnimi czasy zmienia się trochę podejście firmy
Apple, czyli zielonego Jabłuszka, które owocuje szerszą dostępnością systemu operacyjnego i
oprogramowania, które pracuje już nie tylko ściśle na sprzęcie dostarczonym przez firmę, ale i na wielu
innych komputerach. Możemy spróbować przyjrzeć się wybranym aspektom pracy na systemie
operacyjnym Mac OS i ostatnio wydanej najnowszej wersji systemu operacyjnego, które należy tak czy
owak do rodziny UNIX-a, czyli tej samej do której należą systemy z podrodziny BSD czy coraz bardziej
popularny Linux.
Komputery ze stajni firmy Apple ukryte są za takimi nazwami jak: Apple, Lisa, Macintosh, Power Mac,
Power Book, iMac, Mac Mini, Mac Book, Mac Book Pro, MacPro, jeśli wymienić najważniejsze produkcje.
Apple jest znany z ryzykownych i nowatorskich rozwiązań, jak wprowadzenie iMac'a w sierpniu 1998 roku,
który był pozbawiony stacji dyskietek powszechnie wówczas używanej, a także wyglądał zupełnie inaczej
niźli styl z jakim kojarzono dotąd sprzęt komputerowy. Szeroka gama kolorów obudowy innych niż
dotychczasowy kolor beżowy, inaczej zaprojektowany sprzęt, gdyż obudowa jednostki centralnej
komputera nie była jak dotychczas prostopadłościanem, a ekran został zintegrowany z jednostką centralną.
Sprzęt okazał się bardzo ergonomiczny, zajmuje bowiem bardzo mało miejsca na biurku użytkownika.
Takie ciekawe rewolucje w estetyce i podejściu do wzornictwa komputerów niewątpliwie przyczyniły się do
sukcesów firmy Apple na rynku. Wiele osób lubi bowiem mieć sprzęt inny niż wszyscy, ciekawy w
wyglądzie, dobrany w kolorze do innych mebli w mieszkaniu czy biurze. Macintosh staje się w ostatnich
latach coraz popularniejszy i widać, że stara się zdobyć coraz większą część rynku nie tylko tego
zajmowanego dotąd przez koncern Redmont i Windows, ale też przez innych konkurentów rynkowych. Tym
bardziej warto przyjrzeć się najnowszemu systemowi operacyjnemu znanemu jako Mac OS X 10.5 Leopard
i jego historii, jak i znanym już trochę jego zaletom, wadom oraz zastosowaniom. Warto też pamiętać, że
coraz łatwiej instalować system operacyjny firmy Apple na sprzęcie innym niż firmowy, co podnosi jego
atrakcyjność, bo dlaczego nie mieć tego, co staje się coraz bradziej dostępnym, tym bardziej, że tanieje
dopasowując się do ogólnych warunków rynku.
Krótka Historia Mac Os
Mac OS to system operacyjny dla komputerów z rodziny Macintosh firmy Apple. Był to historycznie pierwszy
ogólnodostępny system operacyjny wyposażony w graficzny interfejs użytkownika, czyli GUI.
Wcześniejsze komputery Apple pracowały w oparciu o interfejs tekstowy. Idea graficznego interfejsu
została zaczerpnięta przez inżynierów Apple z laboratoriów firmy Xerox w Palo Alto, gdzie w 1974 roku
stworzono Alto, pierwszy komputer z graficznym interfejsem użytkownika. Pierwsza wersja systemu weszła
do użytku publicznego w 1984 wraz z modelem Macintosh - reklamowana przy pomocy klipu
nawiązującego do literatury Georga Orwella. Upowszechnione przez nią takie standardy graficznego
interfejsu jak okna, rozwijalne menu, kursor myszy, kosz na niepotrzebne pliki stały się od tej pory
podstawą współczesnych systemów operacyjnych. Zachęcona sukcesem Apple, w tym samym kierunku
zaczęła podążać firma Microsoft, jednocześnie Apple starał się opatentować wygląd i wrażenia swojego
systemu. Doprowadziło to do długotrwałego procesu o własność intelektualną.
Unix Time-Sharing System, pisany również jako UNIX to system operacyjny napisany w 1969 roku w Bell
Labs (UNIX System Laboratories, USL) przez Dennisa Ritchie i Kena Thompsona. Rozwijany później w
bardzo dynamiczny sposób, co zaowocowało powstaniem wielu odmian i implementacji. Jako system
operacyjny Unix jest najbardziej znany z tego iż wszystko jest plikiem. Istnieje kilkadziesiąt projektów
wywodzących się z rodziny Uniksa, takich jak BSD, AIX, Solaris czy Linux, a Darwin znany jest z tego, że
stał się podstawa dla systemu operacyjnego Mac OS.
Mac OS działał w systemach opartych początkowo na
procesorach Motoroli z linii 680x0 a następnie linii PowerPC opracowanej wspólnie przez Apple, Motorolę i
IBM. W 1983 roku próbnie przeniesiono go także na platformę IA32. Próbne testy wykazały, że działał on
szybciej niż na ówczesnych układach wykorzystywanych w komputerach Apple. Kierownictwo firmy nigdy
nie zdecydowało się jednak na kontynuowanie tych doświadczeń w obawie o utratę zapotrzebowania na
własną platformę sprzętową.
Mimo że interfejs Mac OS był bardzo intuicyjny i wygodny, sam system cierpiał na wiele poważnych
bolączek, jak np. brak wielozadaniowości z wywłaszczaniem czy w pełni bezpiecznej pamięci. Apple przez
wiele lat starało się rozwiązać te kłopoty na bazie kodu Mac OS. Starania te nie przyniosły zadowalającego
rezultatu. Nigdy nie zostały ukończone projekty Copland oraz Rhapsody, która była próbą połączenia
uniksowego jądra z macintoshowym interfejsem użytkownika. Po powrocie do Apple jednego z założycieli
firmy Steve'a Jobsa i wchłonięciu jego firmy NeXT rozpoczęto prace nad nowym systemem. Prowadzono
je w oparciu o doświadczenia z Rhapsody oraz NextStep, rewolucyjnego systemu operacyjnego
stworzonego w ramach NeXT. W międzyczasie doskonalono Mac OS, aby nie utracić pozycji rynkowej.
Jego ostatnia wersja była oznaczona numerem 9.2.2.
Historia Wydań Mac OS
System Software 6 – wydany w 1988 r.
System Software 7 – wydany 13 maja 1991 r.; najdłużej rozwijana wersja
Mac OS 8 – wydany 26 lipca 1997 r.; wersja systemu obsługująca zarówno procesory z rodziny
Motorola 680x0 jak i PowerPC
Mac OS 9 – wydany 23 października 1999 r.; wersja systemu obsługująca wyłącznie procesory
PowerPC
Mac OS X – wydany 24 marca 2001 r. Rozwijany do dziś, od wersji 10.4 obsługuje procesory z rodziny
Intela
Historia Mac Os X – Nowy Maczek XXI wieku
W 2000 roku wprowadzono Mac OS X czyli Mac OS numer 10 stworzony w oparciu o całkiem nowe
rozwiązania systemowe. Mac OS X - jest to złożony system operacyjny dla komputerów Macintosh
opracowany w roku 2000 w amerykańskiej firmie Apple Computer. Litera X w nazwie oznacza 10 wersję
systemu Mac OS, jednak Mac OS X jest systemem o całkowicie odmiennej budowie niż poprzednie wersje
Mac OS. Zasadniczym zmianom uległ także interfejs użytkownika. Mac OS X powstał w oparciu o
mikrojądro Mach oraz usługi i narzędzia zaczerpnięte z projektów NetBSD oraz FreeBSD. Jego podstawą
jest opracowany w Apple Computer system operacyjny znany jako Darwin. Graficzny interfejs użytkownika
nosi nazwę Aqua i jest własnym rozwiązaniem opracowanym przez Apple z wykorzystaniem doświadczeń i
wzorów z poprzednich systemów tej firmy. Apple udostępnia także własną wersję X Window System, czyli
tak zwanych Okienek.
Darwin – jest uniksową podstawą systemu operacyjnego Mac OS X firmy Apple Computer. Jest to
faktycznie pełny system operacyjny, na bazie którego oparto graficzne środowisko użytkownika Aqua.
Darwin powstał z połączenia mikrojądra Mach-3 oraz narzędzi i usług zaczerpniętych z systemów FreeBSD
i NetBSD, mających swe źródła w wersji 4.4 BSD. Tym samym korzenie Darwina sięgają historycznego
UNIKSA. Jeden z głównych programistów Darwina, dr Avie Tevanian był współtwórcą oryginalnego jądra
Mach powstałego na Uniwersytecie Carnegie-Mellon. Kod Darwina jest wolnodostępny na zasadach Apple
Public Source Licence i rozwijany przez zrzeszoną wokół Apple wspólnotę programistów. Istnieje także w
pełni zgodna wersja zwana GNU-Darwin, rozwijana pod auspicjami projektu GNU. Obecnie istnieją porty
dla architektur PowerPC oraz IA-32. Ta pierwsza jest główną i podstawową, Apple rozwija obecnie nową jej
wersję dla 64-bitowych procesorów.
Tworząc Mac OS X wykorzystano doświadczenia z nieukończonego systemu Rhapsody oraz
rewolucyjnego NeXTStep firmy NeXT założonej przez Steva Jobsa a przejętej przez Apple Computer, gdy
ten powrócił do jego zarządu.
Silne strony Mac OS X to między innymi:
możliwość uruchamiania programów napisanych dla wcześniejszych wersji systemu Mac OS;
łatwość adaptacji, kompilacji i wykorzystania oprogramowania stworzonego dla systemów uniksowych,
zwłaszcza typu BSD;
Quartz Extreme, format PDF jako podstawa interfejsu graficznego;
ColorSync, przemysłowej jakości system zarządzania kolorem;
wydajny silnik OpenGL;
ma wbudowane zaawansowane narzędzia sieciowe;
Podobnie jak poprzednie systemy Apple, Mac OS X niesie wiele innowacji i w wielu dziedzinach kształtuje
współczesną ewolucję oraz modę graficznych systemów operacyjnych. Na konferencji WWDC (WorldWide
Developer Conference) 6 czerwca 2005 prezes Apple, Steve Jobs potwierdził pojawiające się raz na jakiś
czas wiadomości, jakoby Mac OS X był potajemnie tworzony z myślą o procesorach firmy Intel i
kompatybilnych. Zaprezentował działanie najnowszej wersji (10.4) systemu na procesorze Pentium i
zapowiedział przejście w ciągu dwóch lat całej linii komputerów Macintosh, a co za tym idzie - systemu
operacyjnego i oprogramowania na procesory Intela. Dziś pomaga w tym Rosetta - emulator umożliwiający
uruchamianie oprogramowania przewidzianego na procesory PowerPC na procesorach klasy x86. Jako
przyczyny przejścia wymieniane były problemy firmy IBM z wyprodukowaniem energooszczędnych,
szybkich procesorów do komputerów przenośnych. Firma Dell wyrażała chęć instalowania Mac OS X na
produkowanych przez siebie komputerach, ale Apple nie przewiduje licencjonowania systemu na inny niż
produkowany przez siebie sprzęt. Apple nie powstrzymuje użytkowników przed instalacją systemu
Windows na Macintoshach opartych na nowych procesorach, podobnie jak obecnie nie powstrzymuje
przed instalacją Linuksa, ale odmawia udzielania wsparcia technicznego w takiej sytuacji.
Kolejne pełne wersje systemu są od tej pory numerowane cyframi podrzędnymi:
Mac OS X Public Beta, nazwa kodowa: Kodiak (Wrzesień 2000)
Mac OS X 10.0, nazwa kodowa: Cheetah (Marzec 2001)
Mac OS X 10.1, nazwa kodowa: Puma (Październik 2001)
Mac OS X 10.2, nazwa kodowa: Jaguar (Sierpień 2002)
Mac OS X 10.3, nazwa kodowa: Panther (Październik 2003)
Mac OS X 10.4, nazwa kodowa: Tiger (Kwiecień 2005)
Mac OS X 10.5
, nazwa kodowa: Leopard (Październik 2007)
Mac OS X Leopard
(26 październik 2007)
Dwa dni, tyle właśnie potrzebowała firma Apple by sprzedać 2 mln
egzemplarzy swojego najnowszego systemu operacyjnego Mac OS X Leopard.
Liczba ta pochodzi m.in. ze sprzedaży Leoparda u autoryzowanych
sprzedawców, ze sklepu online Appla i sprzedaży zestawów najnowszych
komputerów Mac, które posiadają zainstalowany system 10.5. Apple podaje
również, że wynik ten jest najlepszym w historii firmy jeżeli chodzi o
zainteresowanie kolejnymi edycjami systemu, a jak do tej pory było ich aż pięć.
Jak można zaobserwować z roku na rok użytkowników komputerów Mac jak i samego systemu
wydawanego przez Appla ciągle przybywa.
Steve Jobs, dyrektor generalny Apple, tak mówi o swoim najnowszym dziecku:
„
Leopard, szósta już
generacja Mac OS X, jest najlepszym uaktualnieniem, jakie kiedykolwiek przygotowaliśmy. I każdy
otrzymuje 'najbardziej rozbudowaną wersję', ze wszystkimi innowacyjnymi funkcjami.” Najnowsze wydanie
systemu operacyjnego spod znaku jabłka trafia do sprzedaży 2,5 roku po premierze poprzednika – Mac OS
10.4 Tiger. Leopard to system w pełni 64-bitowy, pozwala jednak na jednoczesne uruchamianie starszych,
32-bitowych aplikacji. Leopard potrafi też w pełni wykorzystywać możliwości najnowszych procesorów
wielordzeniowych i jest oficjalnie zgodny ze specyfikacjami SUSv3 i POSIX 1003.1 dla systemów UNIX, w
zakresie API języka C, narzędzi i obsługi wątków.
Leopard, szósta generacja systemu Mac OS X 10.5, weszła do sprzedaży w piątek 26 października 2007
roku. Użytkownicy „jabłuszka” czekali na nową wersję ponad 2,5 roku! Pierwszym miejscem na świecie, w
którym można było nabyć nową odsłonę OS Apple była tokijska dzielnica Ginza w Japonii. Nowy system
ma stać się alternatywą dla zawiedzionych użytkowników Visty. Najczęściej wymienianymi nowościami są
nowy pulpit oraz finalna wersja aplikacji Boot Camp, umożliwiająca uruchamianie na Makach systemu
Windows. Wcześniej Apple przedstawił bliską finalnej wersję Mac OS X Leopard, szóste wydanie systemu
operacyjnego.
System Leopard, który ukazał się na rynku w październiku 2007r., wprowadził ponad 300 nowych cech,
zmian i innowacji. Firma Sun Microsystems potwierdziła już wcześniej, że Apple używa technologii
Zettabyte File System (ZFS) w tym swoim najnowszym systemie operacyjnym OS X 10.5 Leopard. “Leopard
jest obecnie najlepszą wersją Mac OS X, przewyższającą nawet niesamowitego Tigera, która jeszcze
bardziej umocni Mac OS X na pozycji lidera jako najbardziej zaawansowanego i innowacyjnego na świecie
systemu operacyjnego”, powiedział Steve Jobs, dyrektor generalny Apple. “Uważamy, że obecni i przyszli
klienci pokochają Leoparda, który pomoże zwiększyć popularność komputerów Mac”.
W nowym wydaniu Mac OS X rzeczywiście naliczono w stosunku do poprzedniej wersji ponad 300 zmian.
Miejscami są to drobne usprawnienia, miejscami bardzo gruntowne przeobrażenia. Niby bez rewolucji za
to rewelacyjna ewolucja. Features siedzą nieco głębiej w bebeszkach i nie tylko w codziennych
aplikacjach. Automator dostał sporego kopa, podobnie Spotlight. Programiści pewnie będą bardzo
zadowoleni z arsenału, jaki otryzmają, podobnie i UNIX-owe nerdy. Według Briana Colla, pełniącego
funkcję senior director w dziale Software Product Marketing firmy, Leopard to najbogatszy w funkcje z
dotychczas wydanych - system operacyjny. Nie obyło się również bez przytyków do największego
konkurenta - Microsoftu. W rozmowie z magazynem Macworld, Coll stwierdził: "Jest tylko jedna wersja
Leoparda - wersja "ultimate". Interesująco podsumował nowy system Walter Mossberg, amerykański
dziennikarz pracujący w gazecie The Wall Street Journal. W jednym ze swoich cotygodniowych felietonów
napisał, że choć Leopard nie jest rewolucją, jest lepszy, szybszy i prostszy w użyciu niż jego główny
konkurent, Windows Vista.
NOWY PULPIT MAKA
Pierwsze, co rzuca się w oczy w nowym Maczku, to przebudowany pulpit, oferujący zmieniony pasek Dock
z nową funkcjonalnością, tzw. stosami (Stacks), mającą ułatwiać dostęp do plików. Pasek Dock
wyposażono w trójwymiarowe efekty odbić, ale efekt ten dostępny jest tylko wtedy, gdy Dock umieszczony
jest na dole ekranu, brak go, gdy Dock jest z boku. Pasek menu na górze ekranu stał się przezroczysty.
Użyteczność tego ostatniego rozwiązania może okazać się wątpliwa, jeśli tłem pulpitu będzie obraz
złożony lub obfitujący w ciemne i jasne partie o dużej rozpiętości tonalnej.
Funkcja Stacks może zyskać równie liczne grono zwolenników, co przeciwników, co już widać w
komentarzach użytkowników na forach. Zastąpiła dotychczasową funkcję przechowywania folderów w
Docku poprzez kliknięcie przyciskiem myszy otwiera folder, kliknięcie i przytrzymanie wyświetla zawartość
folderu. Stos to okno pop-up, wyświetlające listę lub siatkę ikon. Stacks sprawdza się najlepiej przy
przeglądaniu folderów zawierających niewiele plików. W finalnej wersji Leoparda nie znalazła się
najwyraźniej funkcja tworzenia dowolnej kolekcji plików i przenoszenia ich do Docka aby utworzyć
tymczasowy stos.
FIRMA APPLE INC.
Jeśli Maczek zaczyna się podobać, warto choć trochę wiedzieć o historii firmy z
zielonym Jabłuszkiem. Apple Inc. jest amerykańską korporacją elektroniki
użytkowej ze światową sprzedażą o wartości 19,3 miliarda dolarów w 2006
roku. Najbardziej rozpoznawalnymi produktami firmy są komputery osobiste lini
Macintosh, system operacyjny Mac OS X oraz linia przenośnych odtwarzaczy
iPod z udziałem rynkowym w USA na poziomie 72% w roku 2006. Firma Apple
została założona, w 1976 roku, przez dwóch przyjaciół z Doliny Krzemowej –
Steva Jobs’a i Steva Wozniaka, młodych ludzi zainteresowanych rozwojem nowych technologi. Przez 30
lat swojej działalności znana była pod nazwą Apple Computers (Apple Computers Inc. od 3 stycznia 1977
roku) jednak 9 stycznia 2007 roku ogłoszono opuszczenie części nazwy wskazującej na działalność
jedynie w sektorze komputerowym. Wprowadzając kolejne produkty użytkowe takie jak iPhoneApple TV
firma zdecydowała o zmianie nazwy na Apple Inc. Jabłuszko, czyli Apple jest firmą międzynarodową
zatrudniającą ponad 20.000 pracowników z czego około 2.000 stanowią pracownicy tymczasowi. Apple
Inc. posiada 165 sklepów sprzedaży detalicznej w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Japonii, Australii
oraz Wielkiej Brytanii.
czy
Apple rewolucjonizował świat komputerów osobistych wypuszczając w latach 70-tych model Apple II.
Kolejnym przełomem było pojawienie się Macintoshy w latach 80-tych. Obecnie Apple utrzymuje czołową
pozycję wśród innowatorów dostarczając nowoczesne komputery stacjonarne i przenośne, system
operacyjny OS X, pakiet programów iLife oraz oprogramowanie dla profesjonalistów. Apple stoi również na
czele rewolucji cyfrowych mediów tworząc przenośne odtwarzacze muzyki i wideo iPod oraz umożliwiając
klientom w wielu krajach kupowanie muzyki w internetowym sklepie iTunes, a w tym roku wkroczy na rynek
telefonów komórkowych ze swoim rewolucyjnym iPhonem. Najświeższy kotek z kociarni Apple wygląda
ładnie, zapowiada smakowite i estetyczne doznania oraz pracę na przyzwoitym poziomie nawet na
nieupgradowanym specjalnie na tę okoliczność sprzęcie.
NOWOŚCI LEOPARDA
Z dobrze poinformowanych źródeł już przed premierą wynikło że na płycie instalacyjnej systemu Mac OS X
10.5 znajduje się, prócz ogłoszonego już oficjalnie języka rosyjskiego, również język polski. Polonizacja
ma objąć cały system. Terminologia zastosowana w Leopardzie bazuje na dotychczasowej, obecnej
chociażby w Polonizatorze tworzonym przez SAD, dostarczanym z komputerami zakupionymi u oficjalnego
polskiego dystrubutora produktów Apple. W najnowszej odsłonie systemu Mac OS X Leopard widzimy
przede wszystkim mnogość możliwości wizualnych. Nowy Mac OS ma niebagatelny styl i prezencję. Teraz
dzięki nowemu Finder’owi w stylu iTunes można będzie zobaczyć każdy dokument jak obrazek w
albumie.
Kolejna nowość to Spaces - funkcja tworzenia grup programów oraz przełączania się pomiędzy nimi.
Funkcja wirtualnych pulpitów została wbudowana w moduł Expose, narzędzie do zarządzania dużą liczbą
okien aplikacji. Działanie Spaces opiera się na koncepcji, iż interfejs Mac OS X składa się z serii
przestrzeni roboczych, przylegających do siebie w formie siatki. Aby przenieść okno aplikacji z jednej, zbyt
zatłoczonej, przestrzeni do następnej - pustej - wystarczy przeciągnąć je do krawędzi ekranu. Aktywna
przestrzeń zniknie, a wyświetlone zostanie przenoszone okno. Można uzyskać też wgląd w zawartość
poszczególnych pulpitów oraz położenie względem siebie.
Leopard zawiera nowego Docka z cechą Stacks, która ułatwia uporządkowanie bałaganu
spowodowanego rzeczami ściąganymi przez przeglądarkę i pocztę. Poprzez kliknięcie myszą, użytkownik
może przenieść na górę zawartość stosu, aby łatwiej oglądać każdą rzecz. Również Finder Leoparda
został przeprojektowany. Dodano do niego Cover Flow, nowy sposób przeglądania i lokalizowania plików i
programów. Pasek boczny Findera upraszcza porządkowanie plików i dostęp do komputerów Mac i PC
znajdujących się w domowej sieci. Abonenci Mac'a mogą również używać nowej funkcji “Back to my Mac”,
która umożliwia przeglądanie i dostęp do plików poprzez Internet. Leopard wyposażony został także w
funkcję Quick Look, umożliwiającą szybkie przeglądanie przez użytkowników prawie każdego pliku, a
nawet odtwarzanie plików multimedialnych bez otwierania programu.
Uaktualniono takie elementy systemu jak Finder, który obsługuje widok Cover Flow, znany np. z aplikacji
iTunes, klient poczty elektronicznej Mail, program do wideokonferencji iChat oraz słownik (Dictionary) w
który wbudowano encyklopedię Wikipedia. Producent zapewnia też, iż udoskonalono funkcje kontroli
rodzicielskiej. Komunikator iChat w Leopardzie charakteryzuje się poprawioną jakością dźwięku,
ułatwieniami w zarządzaniu większą liczbą chatów (interfejs z zakładkami) oraz możliwością
jednoczesnego logowania na kilka kont AOL Instant Messengera. Wyszukiwarka Spotlight ma działać
szybciej, obsługuje też wyrażenia logiczne "I", "LUB", "NIE", pozwala także przeszukiwać zasoby sieci
lokalnej. W Leopardzie znajdziemy też przeglądarkę Safari 3 beta, wyposażoną w narzędzie Web Clip -
pozwalające "wyciąć" dowolny fragment strony internetowej i zamienić go w widget.
Ważnym dodatkiem do systemu jest pełna wersja aplikacji BootCamp, pozwalającej natywnie uruchamiać
na Makach z CPU Intela systemy Windows (BootCamp dotychczas funkcjonował w wersji beta). BootCamp
po 18 miesiącach betatestów, wreszcie dostępny jest w pełnej wersji, chociaż podejrzewamy, iż wielu
użytkowników pragnących uruchamiać na swoim Maku Windows prawdopodobnie wybierze aplikację
Parallels Desktop (pozwala ona bowiem na równoczesne uruchomienie obu systemów).
Funkcja Time Machine umożliwia użytkownikom cofnięcie się w czasie i odszukanie usuniętych plików,
programów, zdjęć i innych cyfrowych mediów. Po skonfigurowaniu, poprzez kliknięcie Time Machine
automatycznie zachowuje aktualne kopie wszystkiego, co znajduje się w Maku. W przypadku utraty pliku,
użytkownik może użyć Spotlight z Mac OS X i cofając się w czasie odszukać i przywrócić ten plik. Time
Machine może automatycznie archiwizować zawartość Maka na zewnętrznym dysku twardym podłączonym
przez kabel FireWire lub USB, na serwerze lub bezprzewodowo na dysku twardym podłączonym do stacji
bazowej AirPort Extreme. Leopard zawiera również trzy technologie, które wykorzystują nowe rozwiązania
sprzętowe: pełne wsparcie 64 bitów, które pozwala programom na wykorzystanie 64-bitowego
przetwarzania, a jednocześnie uruchamianie już istniejących 32-bitowych programów Mac OS X i
sterowników; optymalizację wielordzeniową umożliwiającą wykorzystanie rozwiązań Intela; oraz Core
Animation, do tworzenia przez programistów w ich własnych programach animowanych elementów
interfejsu użytkownika.
Inne cechy Leoparda:
Leopard Mail oferuje szereg możliwości przystosowania do potrzeb użytkownika i nadania osobistego
stylu wiadomościom email, udostępnia ponad 30 wzorów papeterii i szablonów;
Notes umożliwia robienie i porządkowanie notatek w taki sam sposób jak komponowanie i czytanie
poczty;
To Dos służy do tworzenia list przeglądanych bezpośrednio w Mail oraz ich automatycznego
synchronizowania z programem iCal; oraz detektory danych, które automatycznie wykrywają numery
telefonów, adresy i wydarzenia, dzięki czemu można je dodawać do Address Book lub iCal;
Leopard iChat z iChat Theater umożliwia użytkownikom przedstawianie zdjęć, prezentacji, wideo i
plików podczas konferencji wideo;
Efekty Photo Booth pozwalają na przeprowadzanie transformacji wideo w iChat w czasie rzeczywistym
z zastosowaniem zniekształceń i efektów barwnych; funkcja video backdrops umożliwia wybór zdjęcia
lub wideo, które widoczne będzie w czasie czatowania;
Leopard iCal wprowadza grupę cech dla kalendarzy opartych na standardzie Cal DAV, które
porządkują i koordynują harmonogramy różnych osób;
Spaces to sposób tworzenia przystosowanych do własnych potrzeb przestrzeni na biurku
zawierających tylko te programy i pliki, które są potrzebne dla danego projektu oraz możliwość
przełączania się pomiędzy nimi;
Web Clip dostarcza wszystkiego, czego chce użytkownik ze strony WWW do Dashboard jako widget;
Boot Camp umożliwia uruchamianie Windows w sposób natywny na komputerach Mac z procesorami
Intela;
Narzędzia programistów, w tym Xcode 3 z edytorem;
Nowy interfejs Buildera zapewnia integrację efektów animacji z programami; usuwanie błędów oraz
obsługę Objective-C 2.0;
DashCode to sposób tworzenia widgetów Dashboard bez pisania kodu;
Xray, program do optymalizacji wydajności programów.
Mac OS X v. 10.5 Leopard zgodnie z zapowiedziami pojawił się na rynku w październiku 2007 i jest
dostępny w sklepie internetowym Apple Center On-Line, w sieci Apple Premium Resellers oraz u
autoryzowanych resellerów, odsprzedawców, czyli dystrybutorów.
OCENY UŻYTKOWNIKÓW
Wrażenia wizualne z korzystania z Mac OS X 10.5 mogą poprawić nowe efekty specjalne, a to dzięki
funkcjom Core Animation umożliwiającym łatwe tworzenie w aplikacjach animacji z wykorzystaniem tekstu,
grafiki, materiałów wideo, OpenGL wzbogaconych dodatkowo o różne efekty, jak na przykład
przezroczystość, czy płynne przejścia. Core Animation wykorzystuje sprzętowe funkcje procesorów
graficznych, a także dodatkowe rdzenie w procesorach Intela instalowanych w nowych komputerach Apple.
Nowy Dock poza „świecidełkami” praktycznie nie zapewnia jakiejś nowej funkcjonalności. Jasna kropka
oznaczająca uruchomiony program jest zdaniem cześci użytkowników mniej czytelna od czarnego trójkąta
znanego z Tigera. Sam Dock za to jest bardziej czytelny.
Stosy (stacks)
to nowy sposób dostępu do plików czy aplikacji. Wymaga pewnego przyzwyczajenia i jest adresowany
raczej do tych, którzy dużo machają myszą. Wiele osób swoje dokumenty woli wyszukiwać za pomocą Spotlight, choć pomysł
ze specjalnym stosem na rzeczy pobrane z netu zwykle uważa się za dobry.
Spotlight
w Leopardzie umożliwia przeszukiwanie więcej niż jednego komputera. To bardzo przydatna
funkcja, jak ktoś ma w domu czy w pracy jakiś olbrzymi dysk podpięty do przykładowo Maca Mini i trzyma
na nim wszystko to, co nie mieści się na laptopie. Przeszukanie takiego dysku za pomocą Spotlight zajmuje
tylko chwilę i nie widać różnicy pomiędzy lokalnymi a zdalnymi plikami. Kolejnym miłym dodatkiem jest to,
że teraz po wpisaniu w Spotlight jakiegoś słowa, dostajemy jego definicję słownikową. Niestety, na razie
tylko po angielsku. W okienko Spotlighta można też wpisywać działania matematyczne, co na pewno
oszczędzi wielu osobom odpalania kalkulatora z Dashboardu.
Nowy Finder
generalnie sprawuje się rewelacyjnie, gdyż jest bardziej przejrzysty i przemyślany od swojego
poprzednika w Tigerze, jest też zauważalnie szybszy. Na starym już dość MacBooku zachowywał się
bardzo żwawo. Na pierwszy rzut oka zwracają uwagę duże, jak dla niektórych za duże ikony. Ich cel staje
się jasny, kiedy mamy więcej dokumentów, gdyż ikona prezentacji pokazuje jej pierwszy slajd, ikona PDF-a
jego pierwszą stronę. Wbrew pozorom to naprawdę wygodne, a gdyby ktoś chciał zobaczyć więcej detali,
może przełączyć się z widoku ikon do Cover Flow, znanego z iTunes.
Jest jednak coś o wiele lepszego, niż Cover Flow.
Quick Look
(Szybki Podgląd) to funkcja, która zdaniem
wielu użytkowników jest warta ceny całego systemu. Wystarczy nacisnąć spację, aby dowolny dokument
otworzył się natychmiast (rzeczywiście natychmiast) w specjalnym oknie, prezentując całą zawartość. W
oknie Quick Look możemy przechodzić pomiędzy stronami PDF-a, przełączać slajdy prezentacji,
dokumentu MS Word, oglądać filmy. Wiele razy przeszukując folder zawierający kilka wersji tej samej
reklamy, gdzie ikony niemal nie różniły się od siebie, a teraz nie będzie już z tym problemów. Quick Look to
funkcja podglądu plików bez uruchamiania dedykowanych programów. Wystarczy kliknąć dokument Worda
w Finderze i wcisnąć klawisz Spacji, a dokument zostanie wyświetlony, ale bez możliwości edycji.
Podobnie z plikami w dowolnym innym formacie.
Nowość stanowi aplikacja Time Machine, służąca do tworzenia kopii zapasowych. Time Machine to
kolejna funkcja, którą uznaje się za bardzo pożyteczną. Nawet jak ktoś starał się robić regularne backupy,
to kilka razy zdarzyło mu się zwykle, że skasował sobie jakiś plik bez kopii zapasowej. Po podłączeniu
zewnętrznego dysku, Leopard zadba o to, żeby użytkownik nie musiał się o to martwić. Funkcja ta
uznawana jest wręcz za najważniejszą nowość w Leopardzie. Maszyna Czasu ma zachęcić zwykłych
użytkowników do bardziej systematycznego wykonywania kopii zapasowych swoich danych. Narzędzie to
pozwala wykonywać przyrostowe kopie bezpieczeństwa (incremental backups), tzn. zamiast tworzenia
identycznej kopii dysku, sprawdza, które pliki zostały zmienione od chwili wykonania ostatniego backupu, i
zapisuje je. Kopia zapasowa systemu nie jest natomiast bootowalna, co znaczy, że w przypadku awarii
dysku twardego z partycją systemową, należy wymienić HDD i "postawić" system na nowo z
wykorzystaniem funkcji Restore i Migration Assistant na instalacyjnym DVD Leoparda (wszystkie dane
zostają oczywiście zachowane).
Świetną rzeczą jest możliwość otwierania plików .odt (format OpenDocument, używany m.in. przez pakiet
OpenOffice) przez systemowy Text Edit. Odkąd Apple wypuścił pakiet biurowy iWork, używa się go jako
podstawowego oprogramowania biurowego. Niestety, iWork nie otwierał dotąd dokuentów typu ODT, więc
użytkownik musiał „w zapasie” trzymać także NeoOffice. W tej chwili NeoOffice można wyeiliminować, jeśli
ktoś preferuje iWork.
Po ogromnym sukcesie iPhone przyszła pora na najnowsze dziecko koncernu, czyli na Leoparda. Apple
twierdzi, że Leopard zawiera około trzystu nowych funkcji, ale w gruncie rzeczy część z nich to tylko drobne
ulepszenia rozwiązań z poprzedniej wersji systemu. Chociaż produkt ten należałoby traktować jak
ewolucję, a nie rewolucję, to system zawiera jednak wiele użytecznych narzędzi. Parental Control pomaga
rodzicom w zarządzaniu dostępem do sieci - automatycznie identyfikuje zawartość, zawiera limit czasowy i
dziennik logowania się. Słownik z wbudowaną Wikipedią pozwalający na prawie natychmiastowy dostęp
do informacji, a Time Machine automatycznie tworzący kopie zapasowe, pozwala na odzyskiwanie plików i
automatycznie przywracanie ustawień systemowych.
ZFS w Systemie Leopard Mac OS
Dyrektor wykonawczy firmy Sun, Jonathan Schwartz powiedział, że Apple oficjalnie przedstawi
technologię na konferencji World Wide Developer Conference w San Francisco. ZFS jest pierwszym na
świecie 128-bitowym systemem plików, wspierającym obsługę pamięci masowych o pojemności 18
miliardów razy większej niż w systemach 64-bitowych. Zettabajt jest to jednostka równa 1024 eksabajtom,
czyli jednemu tryliardowi bajtów. Firma Sun opracowała technologię i wydała ją na licencji open source.
ZFS aktualnie jest obecny w systemie operacyjnym Sun Solaris. Zdaniem firmy ZFS ma zapewnić lepszą
integralność danych w porównaniu z obecnie stosowanym przez Apple systemu Journaled HFS+.
ZGODNOŚĆ OPROGRAMOWANIA
Firma Adobe przedstawiła listę aplikacji kompatybilnych z najnowszym systemem operacyjnym Apple.
Większość narzędzi działa pod Leopardem bez konieczności aktualizacji. Są jednak pewne nieliczne
wyjątki.
Z Mac OS X 10.5 w pełni zgodne są: Photoshop CS3, Flash CS3 Professional, Contribute CS3,
Dreamweaver CS3, Fireworks CS3, Flash Player 9, GoLive 9, Illustrator CS3, InCopy CS3, InDesign CS3,
Bridge CS3, Version Cue CS3, Device Central CS3 oraz Acrobat Connect (Start Meeting).
Wśród programów, które do działania pod Leopardem wymagać będą aktualizacji, znalazły się Acrobat 8
Professional, Premiere Pro CS3, After Effects CS3 Professional, Encore CS3 i Soundbooth CS3.
Patche do wspomnianych narzędzi zostaną udostępnione na stronie Adobe - do pobrania za darmo - w
grudniu 2007, z wyjątkiem Acrobat 8 Professional i Adobe Reader 8. Dla tych ostatnich aktualizacje mają
zostać przygotowane na styczeń 2008 r.
Starsze wersje produktów Adobe (i Macromedii) mogą współpracować z Leopardem, jednakże Adobe
ostrzega przed możliwymi problemami z instalacją i stabilnością ich działania. Nie należy się spodziewać
aktualizacji starszych wersji programów.
WERSJA POLSKA I ZNAKI
Leopard jest firmowo wyposażony w obsługę języka polskiego, od pierwszego okienka przy instalacji
możemy wybrać go jako preferowany. Poprzednie wersje Mac OS X były polonizowane „półoficjalnie” za
pomocą osobnego polonizatora dostarczanego przez SAD. Oficjalna polonizacja stawia na
„standaryzację”, czyli jak najmniej różnic przy przesiadce z innych systemów operacyjnych. Objawia się to
zarówno w warstwie komunikacji, gdzie słynne makowe „poniechaj” zostało zastąpione standardowym
„anuluj” jak i w obsłudze gdyż polskie ź i ż są na klawiaturze w tych miejscach, co w innych systemach.
Niestety, polonizacja nie jest przeprowadzona do końca. W systemie nie ma m.in. polskiego sprawdzania
pisowni Photoshop CS3, a używany w Tigerze cocoAspell nie jest na razie kompatybilny z Leopardem. O
obsłudze języka polskiego w aplikacji słownika podającej definicje słów też można na razie tylko pomarzyć.
Sposób wpisywania polskich znaków również wbrew ogólnej tendencji nie jest ustandaryzowany. O ile w
komputerach stacjonarnych, wyposażonych w dwa klawisze Alt nie ma żadnego problemu, o tyle laptopy
stanowiące, co jak pokazują badania rynku motor napędowy sprzedaży komputerów z jabłkiem są
pokrzywdzone. Polskie znaki w Leopardzie wpisujemy wciskając lewy Alt, podczas gdy w laptopach z
Windows i Linuksem wpisuję polskie znaki klikając w Alt z prawej strony spacji. W Makach nie ma prawego
Alt, na jego miejscu jest zbędny według części użytkowników drugi klawisz Enter. W Tigerze można go
zmapować jako dodatkowy Alt za pomocą narzędzia o nazwie DoubleCommand. Niestety, w Leopardzie
po up-grade ten trick na razie nie działa. Poza tym, skoro już polonizacja jest oficjalna, nie powinniśmy się
do takich tricków odwoływać. Niektórzy użytkownicy pytają czy nikt inżynierom w Cupertino czy też w
Irlandii, gdzie system był polonizowany nie powiedział, jak się wpisuje polskie znaki?
Ten problem jest jeszcze bardziej palący w Windows. Od czasu przestawienia Maków na procesory Intela,
można na nich bez problemu zainstalować system z Redmond. Apple wspiera to, oferując razem z
Leopardem oprogramowanie Boot Camp, zapewniające sterowniki do makowego sprzętu w Windows. O ile
zatem nie ma żadnego problemu z obsługą wbudowanej kamery, podświetlaniem klawiatury czy
emulowaniem prawego klawisza myszy, o tyle polskie znaki jeszcze stanowią problem. Tym większy, że w
Windows prawy Alt to coś innego niż „zwykły” Alt a trick z wciskaniem lewego Alt do uzyskania polskich
znaków w Windows już nie działa. Użytkownicy niecierpliwie czekają na rozwiązanie tego problemu
najchętniej przez Apple, o czym pisuje się na forach Macka. Jeśli może być jakiekolwiek rozwiązanie, to jak
dotąd wiadomo przy pomocy „Shift + ~, a” można uzyskać „ą” i analogicznie resztę znaków. Nie wszystkim
jednak klawisze „shift z tyldą plus literka” pasuje, z uwagi na praworęczne przyzwyczajenia. Jeśli ktoś
jednak zmienia system operacyjny, to zmienia także dużo mocniejsze przyzwyczajenia niż jeden klawisz na
klawiaturze, taki jak prawy alt. Wychodzi, że do tego, iż literki „ź” oraz „ż” są zamienione w stosunku do
innych systemów też się raczej trzeba było przyzwyczaić w systemie Macka.
SUGEROWANE POPRAWKI
Mimo entuzjastycznych recenzji, jakie najnowsza wersja systemu operacyjnego Apple zbiera w na całym
świecie oraz świetnych wyników sprzedaży, niektórzy eksperci zajmujący się na co dzień komputerowym
bezpieczeństwem sceptycznie wyrażają się o Leopardzie. Niektórzy twierdzą, iż pewne funkcje,
wprowadzone w Mac OS X 10.5, chociaż przydatne, wymagają poprawek. Jeden z badaczy zatrudnionych
w firmie Matasano Security, Thomas Ptacek, opublikował w Internecie szczególowe podsumowanie
zabezpieczeń Leoparda. Twierdzi on, iż nowe funkcje systemu - Sandboxing oraz Library Randomization -
są jeszcze niekompletne. Zastrzeżenia te są jak się wydaje jednak oparte bardziej na znajomości wad i
zalet oraz zagrożeń dla systemu Windows niż realnie dla systemu Mackintosh'a.
Druga z wymienionych funkcji ma utrudnić przeprowadzenie najpowszechniejszych ataków, takich jak
uruchomienie kodu powodującego błąd przepełnienia bufora bo napastnik wykorzystując lukę w
oprogramowaniu umieszcza kod w tym obszarze pamięci komputera, o którym wie, że zostanie
wykorzystany do otworzenia aplikacji. Podobny mechanizm o nazwie Address Space Load Randomization
- działa w Viście. Library Randomization ma utrudnić hakerowi zdobycie informacji, gdzie umieścić złośliwy
kod. Ptacek tłumaczy jednak, że Apple nie objęło tą ochroną wszystkich elementów systemu, pomijając
m.in. Dynamic Link Library. Luki w tej bibliotece wykorzystywał w ostatnich latach Dino Dai Zovi, tworząc
exploity na Maka.
Sandboxing z kolei to system który nakłada ograniczenia na uruchamiane w Mac OS X oprogramowanie -
dzięki niemu, nawet jeśli Leopard zostanie zhakowany, nie będzie możliwe instalowanie kolejnych
aplikacji. Ponownie jednak - zdaniem Ptacka - ochrona nie jest kompleksowa, mechanizmem nie objęto np.
przeglądarki internetowej, klienta poczty i komunikatora internetowego, a te, które zabezpieczono, również
nie są chronione w całości jak np. ochrona mechanizmu przeglądania plików Quick Look ogranicza się
tylko do zapobiegania ruchowi przychodzącego z Sieci. Dai Zovi, który zasłynął m.in. stwierdzeniem, że
Vista jest bezpieczniejsza niż Mac OS X, przekonuje tymczasem, iż obecnie większość ataków odbywa się
za pośrednictwem programów pocztowych, komunikatorów i przeglądarek, a nie bezpośrednio przez
niezabezpieczone porty komputera.
Niezależny badacz Rich Mogull za swój największy problem w Leopardzie uznał zaporę sieciową, którą -
jego zdaniem - wyposażono w mało czytelny interfejs, utrudniający kontrolę nad pojedynczymi usługami
systemu. Podobnie jak wcześniej wymienieni eksperci, Mogull uznał pracę programistów Apple za krok w
dobrym kierunku, chociaż spodziewał się więcej. Ptacek chwali zaś firmę Jobsa za to, iż wprowadza do
Mac OS X zabezpieczenia mimo iż nie musiała tego robić gdyż systemy te nigdy nie były obiektami
masowych ataków wirusami czy robakami. Mimo tego, jak się wyraził, przed firmą Apple jeszcze długa
droga, aby zrównać się z Microsoftem pod względem jakości mechanizmów ochronnych, tyle, że zapomniał
powiedzieć, że ilość szkodliwego oprogramowania i ataków na komputery Mac OS jest znacznie mniejsza
na liczbę użytkowników, stąd jego obawy wydają się wyolbrzymione.
PROBLEMY Z INSTALACJĄ UP-GRADE
Niektóre próby aktualizacji systemu operacyjnego do wersji Leopard kończyły się niepowodzeniem.
Objawia się to tym, że w ostatniej fazie aktualizacji, po restarcie, system zawiesza się ukazując jedynie
niebieski ekran. Użytkownikom systemu z jabłuszkiem od razu nasunęło się skojarzenie z niechlubnym,
windowsowym BSOD (blue screen of death = niebieski ekran śmierci). Koncern Apple w trakcie weekendu
po premierze wydał oświadczenie, w którym stwierdza, że problem może być związany z zainstalowanymi
wcześniej, a niekompatybilnymi z Leopardem aplikacjami APE (application enhancement software),
natomiast amerykański Computerworld podaje również aplikację Unsanity Enchancer jako możliwe źródło
występujących tu problemów. Firma Unsanity jest producentem oprogramowania pozwalającego
użytkownikom na modyfikacje interfejsu użytkownika systemu operacyjnego. Sama firma twierdzi, że jej
oprogramowanie nie powinno stwarzać żadnych problemów, chyba że używana jest jakaś bardzo stara
wersja, która została wydana zanim jeszcze firma Apple zaczęła stosować procesory Intela.
Jak wynika z wpisów na forum Apple, problemy z instalacją aktualizacji (Up-grade'a) mieli jednak także tacy
użytkownicy, którzy nigdy nie korzystali i nie instalowali APE, więc jak widać, całej winy za kłopoty z
Leopardem nie można zrzucić na aplikacje firm trzecich. Apple poleca dwa sposoby aktualizacji do
najnowszej wersji systemu operacyjnego Mac OS 10.5. Początkujący użytkownicy powinni wybrać opcję
"Archive and Install", natomiast bardziej zaawansowani użytkownicy mogą też spróbować innego
sposobu, wymagającego jednak użycia linii poleceń w celu usunięcia powodujących problem aplikacji
APE.
Problem nie dotyczy z zasady instalacji nowego systemu "na czysto", ale upgrejdu systemu z wersji 10.4 i to
tylko w niektórych przypadkach. Chyba raczej trudno winić producenta systemu za to, że występują
problemy z już zainstalowanymi w poprzednim systemie nakładkami typu shareware. Tego żaden
