background image

ZALECENIA DIETETYCZNE

dla kobiet karmiących piersią

w okresie pierwszych 3 miesięcy karmienia

Produkty zalecane

Produkty przeciwwskazane

Pieczywo

pieczywo białe,

chałki,

sucharki, 

pieczywo chrupkie, 

graham, 

pieczywo razowe (2 kromki dziennie)

pieczywo razowe na zakwasie

Kasze

wszystkie rodzaje kasz, 

ryż, 

płatki, 

makarony

Mąki

pszenna, 

razowa, 

kukurydziana

Nabiał

mleko 2% tłuszczu (ok. 2 szklanek dziennie). 

Jeśli matka jest alergiczką można zastąpić 
naturalnym jogurtem, kefirem lub 
maślanką.

sery białe półtłuste, żółte i topione

śmietana 12 lub 18%

mleko 3,2% tłuszczu;

mleko powyżej 2 szklanek dziennie

jogurty smakowe

sery pleśniowe

śmietana powyżej 18%

         

Jajka

1 dziennie, jeśli nie ma alergii

Mięso, 

ryby, 

drób, wędliny

wszystkie gatunki chude

Szczególnie zalecane: królik i indyk

W razie alergii ograniczyć spożycie ryb do 
jednego razu w tygodniu

wszystkie gatunki tłuste,

kiełbasy, 

konserwy, 

mięso surowe, 

ryby wędzone

Tłuszcze

masło, 

miękkie margaryny, 

oleje: sojowy, rzepakowy, słonecznikowy, 

oliwa z oliwek

smalec, 

słonina, 

boczek, 

podgardle

Warzywa

Marchew, buraki, dynia, cukinia, cykoria, 
szparagi, szpinak, kapusta pekińska, kukurydza 
w kolbach, koperek, zielona pietruszka, 
kabaczek; 

brokuł i pomidor b/skórki w ograniczonych 
ilościach; 

Uwaga: pietruszka i seler mogą być przyczyną 
alergii u niemowląt

warzywa wzdymające: kapusta biała i 
czerwona, brukselka, kalafior, kalarepa, 
kapusta kiszona;

warzywa strączkowe: groch, fasola, bób, 
fasolka szparagowa, groszek zielony 

(soczewicę i soję w ograniczonych ilościach 
można spożywać);

cebula, czosnek, papryka, rzepa, grzyby, 
rzodkiewka, rzodkiew, ogórek kiszony

Owoce

jabłka, 

banany (jeden dziennie), 

plasterek cytryny do herbaty, 

morela suszona (na czczo przy zaparciach)

dojrzałe winogrona b/skórki, 

melon, 

arbuz, 

brzoskwinia

Owoce kwaśne (np. cytrusowe), 

owoce pestkowe (np. czereśnie i wiśnie), 

truskawki, 

agrest, 

ananas, 

porzeczki, 

kiwi

Słodycze

Cukier i słodycze w ograniczonych ilościach: 
dżem, miód, galaretki, ciasto drożdżowe, 
biszkopt, 

świeże soki z jabłek, marchwi, bananów 
(początkowo rozcieńczone wodą).

słodycze tłuste, 

czekolada, 

soki z pudełek, 

konserwowane owoce.

background image

ZALECENIA DIETETYCZNE

dla kobiet karmiących piersią

w okresie pierwszych 3 miesięcy karmienia

Dieta matki karmiącej powinna być lekkostrawna, wysokobiałkowa (4 – 5 posiłków dziennie), oparta 
na bazie potraw gotowanych, duszonych bez tłuszczu lub pieczonych w folii. Potrawy smażone w 
ograniczonych ilościach można wprowadzić nie wcześniej, niż po 3 miesiącach karmienia (smażenie 
na   oleju   rzepakowym   lub   oliwie   z   oliwek).   W   miarę   możliwości   należy   unikać   żywności 
wysokoprzetworzonej,   zawierającej   konserwanty,   sztuczne   barwniki   i   inne   chemiczne   ulepszacze 
żywności. Jeśli nie  ma  przeciwwskazań lekarskich należy spożywać  mleko i jego  przetwory, gdyż 
stanowią źródło najlepiej przyswajalnego wapnia.

W razie wystąpienia zaparć należy zastosować w diecie jogurt bio, kefir jednodniowy lub kompot z 
suszonych śliwek lub moreli. Dobrze jest wypić na czczo szklankę przegotowanej, ciepłej wody. W 
każdym posiłku powinny znajdować się warzywa i owoce. Niewskazane jest spożywanie słodyczy, 
szczególnie kakao i czekolady. Ilość płynów w diecie powinna wynosić około 2l dziennie.

Kobiety   obciążone   alergią   w   rodzinie   powinny   karmić   dziecko   piersią   minimum   6   miesięcy.   W  
sporadycznych przypadkach u niemowlęcia karmionego wyłącznie piersią mogą wystąpić objawy 
alergii, spowodowanej minimalną ilością alergenów pokarmowych w mleku matki. W takiej sytuacji  
dla matki zalecana jest dieta eliminacyjna. Należy wówczas wyeliminować z diety: 

mleko krowie i jego przetwory,

białko jaja kurzego,

ryby i owoce morza,

wołowinę i cielęcinę,

soję, orzechy ziemne i laskowe,

cytrusy, truskawki, poziomki,

czekoladę i kakao.

Po okresie 4-6 tygodni do jadłospisu wprowadzamy stopniowo nowe produkty i obserwujemy reakcję 
niemowlęcia.   W   razie   wystąpienia   jakichkolwiek   niepokojących   objawów   u   dziecka   należy 
skontaktować się z lekarzem pediatrą.

Karmienie piersią jest jedynym naturalnym sposobem żywienia niemowlęcia. Pozwala ona w pełni 
zaspokoić jego potrzeby żywieniowe i sprzyja jego prawidłowemu rozwojowi w późniejszym okresie 
dzieciństwa.   Badania   naukowe   wskazują   również,   że   prawdopodobnie   zapobiega   powstawaniu 
niektórych chorób wieku dojrzałego.

Sposób odżywiania kobiet karmiących piersią ma znaczący wpływ na stan zdrowia dziecka.

background image

ZALECENIA DIETETYCZNE

dla kobiet karmiących piersią

w okresie pierwszych 3 miesięcy karmienia

PRZYKŁADOWE JADŁOSPISY

ZESTAW  I

Śniadanie: chleb biały i graham, masło, jogurt naturalny, jajecznica z zieleniną, jabłko.
Drugie śniadanie: bułka drożdżowa z serem, domowej produkcji sok marchwiowo – 

jabłkowy (rozcieńczony wodą).
Obiad: krupnik, wołowina duszona w jarzynach, ziemniaki, kompot z jabłek.
Podwieczorek: kanapka z masłem i wędliną drobiową z zieleniną, jogurt naturalny.
Kolacja: sałatka jarzynowa (bez cebuli, pora i ogórka kiszonego), pieczywo mieszane, 

masło, wędlina chuda, słaba herbata.

ZESTAW  II

 

Śniadanie: pieczywo mieszane, masło, twarożek,   

jabłko pieczone, herbata z mlekiem.

 

Drugie   śniadanie:   pieczywo   mieszane,   masło,  

dżem, jogurt naturalny.
Obiad:   Rosół   z   indyka   (odtłuszczony)   z   lanym  

ciastem,   indyk   gotowany   –   pierś,   ziemniaki,  

marchewka gotowana, kisiel z jabłkiem.
Podwieczorek: galaretka jogurtowa, biszkopty.

Kolacja:   Ryba   gotowana   w   sosie   koperkowym,   pieczywo   mieszane,   masło,   słaba 

herbata, banan.

ZESTAW  III

Śniadanie: pieczywo mieszane, masło, ser żółty, cykoria z jabłkiem, jogurt naturalny.
Drugie śniadanie: Kanapka z wędliną z sałatą i masłem, sok marchwiowo – jabłkowy 

(domowy).
Obiad:   Pomidorowa   z   makaronem,   schab   pieczony   w   folii,   ziemniaki,   surówka   z 

kapusty pekińskiej z marchewką i jabłkiem, kompot z jabłek.
Podwieczorek: drożdżówka z jabłkiem, herbata z cytryną – 1 plasterek.
Kolacja:   Kasza   gryczana   z   masłem,   jajko   sadzone,   sałata   zielona   z   olejem,   jogurt 

naturalny.

background image

ZALECENIA DIETETYCZNE

dla kobiet karmiących piersią

w okresie pierwszych 3 miesięcy karmienia

PRZYKŁADOWE JADŁOSPISY

c.d.

ZESTAW  IV

Śniadanie:  Kasza kukurydziana na mleku, pieczywo mieszane, masło, herbata słaba, 
ser topiony, jabłko.

Drugie   śniadanie:   kanapka   z   masłem,   wędliną   i   pomidorem   bez   skórki,   herbata 
miętowa słaba.

Obiad:   Barszcz   czerwony   z   ziem-
niakami,   pierogi   z   serem   i   chudą 
śmietaną,   jabłko   duszone,   sok 
z marchwi i banana (domowy).

Podwieczorek: bułka maślana, jogurt 
naturalny, 3 sztuki moreli (dojrzałej). 

Kolacja:   klopsik   cielęcy   duszony 
z   cukinią,   pieczywo   mieszane,   masło, 
herbata słaba.

ZESTAW  V

Śniadanie: Pieczywo mieszane, masło, szynka chuda, jabłko, jogurt naturalny.

Drugie śniadanie: Kisiel domowy z jabłkiem duszonym, biszkopty.

Obiad:   Zacierkowa,   udko   kurczaka   w   sosie   potrawkowym,   ryż,   buraczki,   kompot   z 
jabłek.

Podwieczorek: kanapka z masłem i twarożkiem z koperkiem, herbata z plasterkiem 
cytryny.

Kolacja: Pieczywo mieszane, masło, pasta z jajka i szynki z zieloną pietruszką, surówka 
z marchwi i jabłka z olejem, herbata.

Opracowanie: inż. Czesława Bielecka, dietetyk