Okr
ę
gowy Inspektorat Pracy w Katowicach, Katowice ul. Graniczna 29, tel.032 6041601
Wybrane informacje dotycz
ą
ce rozładunku i/lub załadunku
towarów niebezpiecznych
Podstawy prawne:
Umowa europejska dotycz
ą
ca mi
ę
dzynarodowego przewozu drogowego towarów
niebezpiecznych (ADR), sporz
ą
dzona w Genewie dnia 30 wrze
ś
nia1957 r. ogłoszona
w zał
ą
czniku do o
ś
wiadczenia rz
ą
dowego z 24 wrze
ś
nia 2002 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 194,
poz. 1671).
Ustawa z dnia 28 pa
ź
dziernika 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych
(Dz. U. nr 199, poz. 1671, zm. Dz.U. z 2007 r., nr 192, poz. 1381).
Uwaga: w dalszej cz
ęś
ci przepisy te zostały oznaczona odpowiednio jako „ADR” i „ustawa”
Czy wiesz
Ŝ
e:
Powy
Ŝ
sze przepisy nakładaj
ą
pewne obowi
ą
zki nie tylko na przewo
ź
nika towaru
niebezpiecznego. Stosuje si
ę
je odpowiednio do nadawcy, odbiorcy oraz innych osób
wykonuj
ą
cych czynno
ś
ci zwi
ą
zane z przewozem drogowym towarów niebezpiecznych.
Główni uczestnicy przewozu drogowego towarów niebezpiecznych:
Nadawca + Przewo
ź
nik + Odbiorca
s
ą
zobowi
ą
zani do przestrzegania przepisów (ADR + ustawa) dotycz
ą
cych
przewozu drogowego towarów niebezpiecznych.
Do obowi
ą
zków ci
ąŜą
cych na uczestnikach przewozu drogowego
(w tym na nadawcy i odbiorcy towaru niebezpiecznego) nale
Ŝą
:
Przeszkolenie (stosownie do obowi
ą
zków i odpowiedzialno
ś
ci) wszystkich
pracowników uczestnicz
ą
cych w czynno
ś
ciach zwi
ą
zanych z transportem drogowym
towarów niebezpiecznych (w tym przy załadunku lub rozładunku) w zakresie wymaga
ń
zwi
ą
zanych z takim przewozem (ADR – 8.2.1; ustawa – art. 19 ust.1).
Szkoleniem takim (zorganizowanym przez przedsi
ę
biorc
ę
lub na jego koszt) winny zosta
ć
obj
ę
te
osoby, których obowi
ą
zki wi
ąŜą
si
ę
z przewozem drogowym towarów niebezpiecznych; przykładowo:
pracownicy pakuj
ą
cy towary, pracownicy napełniaj
ą
cy opakowania, pracownicy dokonuj
ą
cy załadunku
i/lub rozładunku, pracownicy wypełniaj
ą
cy dokumenty przewozowe (cz
ę
sto s
ą
to faktury zawieraj
ą
ce
dodatkowo informacje wymagane umow
ą
ADR), pracownicy odpowiedzialni za dobór i znakowanie
opakowa
ń
, pracownicy firm spedycyjnych.
Wyznaczenie doradcy do spraw bezpiecze
ń
stwa w transporcie (drogowym) towarów
niebezpiecznych (ustawa - art. 21 ust.1).
Przepis ten nie dotyczy przedsi
ę
biorcy oraz innego podmiotu wykonuj
ą
cego przewóz drogowy
towarów niebezpiecznych lub zwi
ą
zane z tym przewozem załadunek lub rozładunek tych towarów
ka
Ŝ
dorazowo w ilo
ś
ciach, dla których umowa ADR nie wymaga odpowiedniego oznakowania
pojazdu (zwolnienia okre
ś
lone w 1.1.3.6 ADR, tzw. przewóz „bez tablic”)
Składanie rocznego sprawozdania z działalno
ś
ci przedsi
ę
biorcy w zakresie
przewozu towarów niebezpiecznych oraz czynno
ś
ci z tym zwi
ą
zanych
(rozładunku i/lub załadunku); (ustawa - art. 23 ust.2 pkt 1)
Przedsi
ę
biorca jest obowi
ą
zany przesła
ć
wojewodzie jeden egzemplarz rocznego sprawozdania,
w terminie do dnia 31 stycznia ka
Ŝ
dego roku nast
ę
puj
ą
cego po roku, którego dotyczy sprawozdanie.
Drugi egzemplarz rocznego sprawozdania przedsi
ę
biorca przechowuje w swojej siedzibie przez okres
5 lat.
Okr
ę
gowy Inspektorat Pracy w Katowicach, Katowice ul. Graniczna 29, tel.032 6041601
Opracowanie, wdro
Ŝ
enie i stosowanie planu ochrony towarów niebezpiecznych
du
Ŝ
ego ryzyka (ADR – 1.10.3.2.1)
Towarami niebezpiecznymi du
Ŝ
ego ryzyka s
ą
towary, które mog
ą
by
ć
u
Ŝ
yte, niezgodnie ze swoim
przeznaczeniem, w zamachach terrorystycznych i spowodowa
ć
w ten sposób powa
Ŝ
ne nast
ę
pstwa
w postaci licznych ofiar lub masowych zniszcze
ń
. Wykaz towarów niebezpiecznych du
Ŝ
ego ryzyka
zawiera umowa ADR. Przewo
ź
nicy, nadawcy i inni uczestnicy przewozu bior
ą
cy udział w przewozie
towarów niebezpiecznych du
Ŝ
ego ryzyka powinni przyj
ąć
, wdro
Ŝ
y
ć
i stosowa
ć
plan ochrony.
Wymagania jakie winien spełnia
ć
plan ochrony okre
ś
la umowa ADR.
Najcz
ę
stsze bł
ę
dy
•
prze
ś
wiadczenie,
Ŝ
e przepisy dotycz
ą
ce przewozu drogowego towarów niebezpiecznych
nie dotycz
ą
prowadzonej przez przedsi
ę
biorc
ę
działalno
ś
ci. Pogl
ą
d taki maj
ą
zwłaszcza odbiorcy,
którzy twierdz
ą
: „nie zajmuje si
ę
przewozem towarów niebezpiecznych, a zatem przepisy umowy
ADR mnie nie dotycz
ą
”,
•
brak przeszkolenia pracowników uczestnicz
ą
cych w czynno
ś
ciach zwi
ą
zanych z transportem
drogowym towarów niebezpiecznych lub pomijanie przy szkoleniach pewnych grup pracowników,
•
niewyznaczenie doradcy do spraw bezpiecze
ń
stwa w transporcie towarów niebezpiecznych,
czego konsekwencj
ą
jest mi
ę
dzy innymi niesporz
ą
dzanie rocznych sprawozda
ń
z działalno
ś
ci
przedsi
ę
biorcy w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych oraz czynno
ś
ci z tym zwi
ą
zanych,
•
nieujmowanie w rocznym sprawozdaniu (jw.) towarów niebezpiecznych du
Ŝ
ego ryzyka.
Jak w praktyce rozpozna
ć
czy w przedsi
ę
biorstwie stosujemy towary
niebezpieczne
i czy mamy obowi
ą
zek zatrudnia
ć
doradc
ę
do spraw bezpiecze
ń
stwa ?
•
na opakowaniu transportowym towaru niebezpiecznego umieszczone s
ą
:
o
numer rozpoznawczy towaru (numer UN) np. UN 1830 (kwas siarkowy), UN 1263
(farba lub materiał pokrewny do farby ),
o
nalepka/nalepki ostrzegawcze np.:
•
w karcie charakterystyki substancji/preparatu niebezpiecznego, który jest jednocze
ś
nie
towarem niebezpiecznym znajduj
ą
si
ę
zapisy wskazuj
ą
ce mi
ę
dzy innymi numer UN,
•
numer UN podany jest w dokumencie przewozowym towaru (np. CMR; rol
ę
takiego
dokumentu w transporcie krajowym mo
Ŝ
e pełni
ć
faktura zawieraj
ą
ca dodatkowo dane
wymagane umow
ą
ADR).
Wył
ą
czenie (zwalniaj
ą
ce z obowi
ą
zku zatrudniania doradcy) dotyczy jedynie przewozu
drogowego towarów niebezpiecznych lub zwi
ą
zanego z tym przewozem załadunku lub
rozładunku ka
Ŝ
dorazowo w ilo
ś
ciach, dla których umowa ADR nie wymaga
odpowiedniego oznakowania pojazdu (zwolnienia okre
ś
lone w 1.1.3.6 ADR, tzw. przewóz
„bez tablic”).
Ilo
ść
1
towaru, której przewóz nie wymaga oznakowania pojazdu tablicami ostrzegawczymi barwy
pomara
ń
czowej zale
Ŝ
y od kategorii transportowej towaru (kategorie: 0, 1, 2, 3, 4) zgodnie z poni
Ŝ
sz
ą
tabel
ą
0
1
2
3
4
0
20 lub 50
333
1000
bez ogranicze
ń
1) Ilo
ść
ta w zale
Ŝ
no
ś
ci od towaru wyra
Ŝ
ana jest poprzez: mas
ę
netto, mas
ę
brutto lub pojemno
ść
nominaln
ą
naczy
ń
[litr].
Znaj
ą
c nr UN towaru oraz ilo
ść
towaru jednorazowo: przewo
Ŝ
onego/ załadowanego/
rozładowanego mo
Ŝ
na okre
ś
li
ć
(na podstawie umowy ADR) czy wymagane jest
oznakowanie pojazdu.