Opracowano na podstawie  skryptu autorstwa Stefana Zawadzkiego i Karola Kociołka   

pt. "Laboratorium z chemii organicznej"  

wydanego w Łodzi w roku 1993 nakładem Politechniki Łódzkiej.  

OCTAN AMYLU (OCTAN PENTYLU) 

O

OH

HO

O

O

M.W.

60,1

88,15

130,18

 

Substraty:  

Alkohol pentylowy 

16,3 ml (13,2 g; 0,15 mola)  

Kwas octowy lodowaty  

17,2 ml (18 g; 0,3 mola)  

Kwas siarkowy stężony  

0,3 ml  

Wodorowęglan sodu  (nasycony roztwór)  

10 ml  

Siarczan sodu bezwodny  

1-2 g  

          W kolbie kulistej pojemności 100 ml umieszcza się 16,3 ml pentanolu 

(uwaga 1) i 17,2 ml lodowatego kwasu octowego (uwaga 2), a następnie dodaje 

ostrożnie 0,3 ml stężonego kwasu siarkowego. Kolbę zaopatruje się w chłodnicę 

zwrotną, wrzuca kamyki wrzenne i ogrzewa do łagodnego wrzenia przez 1 godzinę. 

Po ochłodzeniu mieszaninę przenosi się do rozdzielacza, w którym znajduje się 80 

ml wody, wytrząsa i oddziela górną warstwę estru. Octan pentylu przemywa się 

kolejno 30 ml wody, 10 ml nasyconego roztworu wodorowęglanu sodu i 20 ml 

wody. Po wysuszeniu bezwodnym siarczanem sodu, odsącza się środek suszący i 

destyluje ester ogrzewając kolbę w czapie grzejnej. Czysty octan pentylu wrze w 

temperaturze 142 – 149

o

C. Wydajność reakcji około 12 g (65%); n

20

D

 = 

1,402

; d = 

0,876 

g/cm

3

. 

 

         Uwaga 1.   Pary alkoholu pentylowego drażnią błony śluzowe. 

 

         Uwaga 2    Kwas octowy lodowaty jest cieczą żrącą.

 

Literatura: 

• 

MacKenzie Ch.A.: Experimental Organic Chemistry 3td Ed. 1967.Prentice- Hall, Inc. , str. 210; 

• 

Preparatyka Organiczna (tłum. z języka niemieckiego) Organikum, pod redakcją B. Bochwica. Wyd. II. 
PWN, Warszawa 1975., str. 447;  

• 

Vogel A.J.: Preparatyka Organiczna. Wyd. II, WNT, Warszawa 1984., str. 430