ZAKRES EGZAMINU DYPLOMOWEGO  

dla kierunku studiów  

ENERGETYKA 

studia I stopnia in

ż

ynierskie 

specjalno

ść

 energetyka cieplna i j

ą

drowa 

 

3.

 

Zagadnienia eksploatacyjne 

 

3.1 Metody pomiaru ciśnienia, temperatury i przepływu płynu 

 

 

CIŚNIENIE 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

TEMPERATURA 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PRZEPŁYW 

 

Przepływ można zmierzyć: 

 

1)

 

 mierząc prędkość płynu przepływającego przez przewód o znanym polu powierzchni 
przekroju poprzecznego 

2)

 

przepływomierzem mechanicznym 

3)

 

przepływomierzem Dopplerowskim (wykorzystującym zjawisko Dopplera).

 

 

A)

 

 Pomiar prędkości miejscowej 

 

W obszarze przepływu mogą znajdować się punkty, w których prędkość przepływu v=0, 

nazywane punktami spiętrzenia (stagnacji), gdzie ciśnienie przybiera wartości ciśnienia całkowitego, 
zwanego ciśnieniem spiętrzenia.  

Jeżeli płyn poruszający się ruchem jednostajnym z prędkością 

∞

v

pod ciśnieniem 

∞

p

 napotyka 

przeszkodę w postaci ciała zanurzonego, to przed przeszkodą następuje spiętrzenie w punkcie S oraz 
opływ rozdzielonych strug dookoła tej przeszkody. 

 

B)

 

Rurka Pitota 

Najprostszym przyrządem służącym do pomiaru prędkości miejscowej jest tzw. rurka Pitota. Jest 

to rurka zagięta pod kątem 90

o

 i zwrócona wlotem pod prąd. Pionowe ramię rurki jest otwarte lub 

połączone z manometrem. 

W przypadku pomiaru miejscowych prędkości przepływu wody w przewodach otwartych wzór 

przyjmuje postać : 

gh

V

2

=

∞

 

 

gdzie: 

 h – wysokość spiętrzenia cieczy ponad powierzchnię swobodną, ponieważ ciśnienie w punkcie 
spiętrzenia p

1

=p

b

+

ρg(h+z), a ciśnienie statyczne przepływu niezakłóconego na głębokości z wynosi 

∞

p

=p

b

+

 

ρgz. 

 

 

 

 

Podczas pomiaru prędkości przepływu powietrza w tzw. otwartej przestrzeni pomiarowej o 

ciśnieniu 

∞

p

=p

b

 na najniższym poziomie cieczy w manometrze ustali się ciśneinie spiętrzenia p

1

=p

b

+

 

ρ

m

gΔz, a zatem: 

 

 

 

Rys. Pomiar prędkości w otwartej przestrzeni pomiarowej 

 

 

C)

 

 Rurka Prandtla 

 

Przyrządem pomiarowym umożliwiającym bezpośredni pomiar różnicy ciśnienia spiętrzenia i 

ciśnienia statycznego przepływu niezakłóconego jest rurka Prandtla. 

 

 

Odbiór ciśnienia statycznego 

∞

p

 odbywa się na pobocznicy rurki za pośrednictwem otworków. 

Ciśnienie przed rurką wzrasta, osiągając maksimum p

1

 bezpośrednio u wlotu do rurki, potem zmienia 

się, osiągając w odległości (6-8)d od wlotu wartość 

∞

p

. W tym przekroju powinien następować 

odbiór ciśnienia statycznego. 

Jeżeli różnica ciśnień jest mierzona za pomocą manometru różnicowego, to p

1

-

∞

p

=gΔz

m

(

ρ

m

-

ρ) i 

zależność przyjmie postać 

 

)

1

(

2

−

∆

=

∞

ρ

ρ

m

m

z

g

V

 

 

Rurki Prandtla są przeznaczone do pomiaru prędkości miejscowej strudze jednowymiarowej o 

znanym kierunku przepływu i w praktyce są stosowane do przepływu cieczy i gazów w rurociągach.