background image

Autor: mgr Dorota Koldun 
Szkoła Podstawowa nr 65 
w Bydgoszczy 

 
 
 

SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE V 

OPRACOWANY NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA  

A. ŁUCZAK I A. MURDZEK „MIĘDZY NAMI” 

GDAŃSKIEGO WYDAWNICTWA OŚWIATOWEGO 

 

BLOK TEMATYCZNY: OCALMY ZIEMIĘ! 
 
TEMAT: Jakim człowiekiem jest osoba mówiąca w wierszu Czesława 

Janczarskiego „Nie mijam”? 

 
CELE:  

−  rozumienie tekstu poetyckiego na poziomie semantycznym i krytyczno-

twórczym; 

−  określanie i charakteryzowanie osoby mówiącej (podmiotu lirycznego); 
−  rozumienie funkcji przenośni i ich interpretacja; 

−  wyszukiwanie w tekście poetyckim odpowiedzi na postawione pytania; 

−  gromadzenie wyrazów kojarzących się z tytułem wiersza; 

−  rozumienie słowa altruista; 

−  redagowanie kilkuzdaniowej wypowiedzi na temat własnych przeżyć; 

−  dokonanie samooceny. 
 
METODY I TECHNIKI: słoneczko skojarzeniowe, praca z tekstem, ćwiczenia 

redakcyjne 

 
FORMY PRACY: indywidualna, w parach 
 
MATERIAŁ LITERACKI: wiersz Czesława Janczarskiego „Nie mijam”, A. 

Łuczak, A. Murdzek „Między nami”, podręcznik do 
klasy V 

 
POMOCE DYDAKTYCZNE: przygotowane w kopertach kartki z 
rzeczownikami pomocnymi przy analizie utworu (praca w parach); arkusz 
szarego papieru potrzebny przy autorefleksji; dla każdego ucznia mała 
karteczka, na której oceni swoją postawę; kapelusz lub pudełko, do którego będą 
wrzucane karteczki. 
 

background image

ORGANIZACJA LEKCJI:  
1.  Wprowadzenie. 
Analiza tytułu wiersza „Nie mijam”. Zapisanie skojarzeń. 
 
 

 

 

pomagam 

zatrzymuję się 

 

   nie 

pozostawiam 

 

 

 

nie mijam 

nie przechodzę 

obok 

  nie 

jestem 

obojętny 

 
2. Lektura wiersza. 
Po zapoznaniu się z treścią wiersza sprawdzamy, czy skojarzenia uczniów były 
adekwatne do tematu. W razie potrzeby nanosimy poprawki. 
 
3. Analiza treści pierwszej strofki. 
Wobec czego osoba mówiąca w wierszu nie jest obojętna? Komu pomaga? 
 
     skrzywdzonego 

kota 

nie 

mijam 

   psa 

kulawą nogą 

 

 

 

 

 

motyla leżącego na szynach 

     ptaka 

połamanym skrzydłem 

 
odnoszę – do domu zerwany kwiat 
schylam się – nad zbłąkaną mrówką 
 
4. Próba interpretacji przenośni (praca w parach). 
Spróbujmy pod postaciami zwierząt odnaleźć ludzi. Co im się mogło 
przydarzyć? Co czują? Pomocne będą wyrazy w kopertach.  
(Wyrazy, które przygotował nauczyciel, to: agresja, bezpieczeństwo, zagubienie, 
nieśmiałość, niebezpieczeństwo, kalectwo, wyrozumiałość, zagrożenie, 
samotność, opieka, bieda, lęk, ból, krzywda
). 
 
 
Przykładowy zapis na tablicy: 
 
     skrzywdzonego 

kota 

– 

krzywda, 

agresja 

 

 

 

 

 

psa z kulawą nogą – bieda, wyrozumiałość 

nie mijam  

motyla leżącego na szynach – zagrożenie, 
niebezpieczeństwo 

 

ptaka z połamanym skrzydłem – kalectwo, 
wyrozumiałość 

 
odnoszę – do domu zerwany kwiat – zagubienie, samotność 
schylam się – nad zbłąkaną mrówką – opieka, bezpieczeństwo 

background image

 
5. Ćw. 1, str. 92podręcznik 
Jak scharakteryzowałbyś osobę mówiącą w wierszu? 
 
Zapisanie tematu lekcji. 
 
Osoba mówiąca w wierszu jest dobra, wrażliwa, pomocna, wyrozumiała, 
opiekuńcza. 
 
Wyjaśnienie znaczenia słowa altruista.  
 
6. Analiza treści drugiej zwrotki. 
Ćw. 2, str. 92, podręcznik 
Wyjaśnienie przenośni charakteryzujących postawy ludzi we współczesnym 
świecie. 
podstępny krok kocich łap – ludzie są podstępni, oszukują, ukrywają swoje 
zamiary; 
psim zębem patrzą na siebie wrogo – są zaborczy, krzywdzą, ranią, nie chcą 
pomagać, nie chcą się dzielić; 
 
7. Z podanych przez nauczyciela na kartkach rzeczowników wybierz ten, który 
mówi o sytuacji, z którą się spotkałeś.  
(Uczniowie redagują krótką wypowiedź). 
Wybrałem rzeczownik zagubienie, ponieważ… 
 
8. Analiza treści trzeciej zwrotki i zarazem autorefleksja. 
Na dużym arkuszu papieru zapisujemy: 

Mijam 

Czasami mijam 

Nie mijam 

 
Uczniowie na małych karteczkach anonimowo zapisują, używając zwrotów, 
które są na dużym arkuszu, jak zazwyczaj postępują, gdy napotykają kogoś 
potrzebującego pomocy, i jak oceniają swoje postępowanie. Karteczki wrzucają 
do kapelusza lub pudełka.  
Zapisanie wyników na dużym arkuszu. Próba odpowiedzi na pytanie zawarte w 
ostatniej zwrotce. 
 
9. Zadanie domowe. 
Ćw. 3, str. 92, podręcznik 
Dla chętnych: Napisz apel do uczniów naszej szkoły, by nie przechodzili 
obojętnie wobec krzywdy innych.