Uniwersytet Łódzki

Wydział Filologiczny

Spis lektur

dla studentów filologii polskiej

Na podstawie dostarczonych materiałów opracowali

Jacek Brzozowski i Lidia Ignaczak

Łódź 2005

Spis rzeczy

I. Nauka o języku

Gramatyka opisowa języka polskiego

Leksykologia

Gramatyka historyczna języka polskiego

Gramatyka języka staro-cerkiewno-słowiańskiego

Dialektologia

Historia języka polskiego

Językoznawstwo ogólne

Kultura języka polskiego

II. Poetyka i teoria literatury

Poetyka

Teoria literatury

III. Historia literatury polskiej

Literatura staropolska

Oświecenie

Romantyzm

Pozytywizm

Młoda Polska

Literatura XX wieku

Literatura najnowsza

IV. Literatura powszechna

V. Specjalizacje (zestawienie częściowe)

Spis zawiera listę obowiązkowych oraz nieobowiązkowych (uzupełniających, zalecanych) lektur wyłącznie polonistycznych. Jego ogólny podział ściśle odpowiada podziałowi obligatoryjnej części programu studiów na poszczególne przedmioty. Z kolei zróżnicowany wewnętrzny układ lektur w ramach poszczególnych przedmiotów - wynika ze specyfiki i odmienności tych przedmiotów. Nie próbowano go też sprowadzać do jednego schematu.

Spis ma charakter przede wszystkim praktyczny: określa lekturowe obowiązki studenta. Ale nie tylko. Układaliśmy go bowiem i z tą nadzieją - mamy na myśli obszerną listę lektur uzupełniających bądź zalecanych - że będzie pierwszym przewodnikiem adepta polonistyki w jego drodze ku zawodowej samodzielności i dojrzałości.

I. Nauka o języku

Gramatyka opisowa języka polskiego

Fonetyka i fonologia

Opracowania podstawowe

Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i fonologia, red. L. Dukiewicz, I. Sawicka, Kraków 1995

Z. Stieber, Zarys fonologii współczesnej polszczyzny kulturalnej, w: Historyczna i współczesna fonologia języka polskiego, Warszawa 1968

N. S. Trubiecki, Podstawy fonologii, przeł. A. Heinz, Warszawa 1970

B. Wierzchowska, Wymowa polska, Warszawa 1970

Opracowania zalecane

M. Dłuska, Fonetyka polska, Kraków 1950

W. Doroszewski, O niektórych tendencjach fonetycznych we współczesnej wymowie polskiej, „Sprawozdania Komisji Językowej TNW” III, Warszawa 1949

W. Jassem, Podstawy fonetyki akustycznej, Warszawa 1973

W. Miodunka, Pochodzenie i wartość fonologiczna we współczesnej polszczyźnie, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XXIX, 1971

Słownik wymowy polskiej, red. M. Karaś, M. Madejowa, Warszawa - Kraków 1977

B. Wierzchowska, Opis fonetyczny języka polskiego, Warszawa 1967

Materiały pomocnicze

T. Benni, Palatogramy polskie, Kraków 1931

H. Koneczna, W. Zawadowski, Przekroje rentgenograficzne głosek polskich, Warszawa 1951

Morfologia

Opracowania podstawowe

Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, wyd. drugie zmienione, Warszawa 1998

R. Grzegorczykowa, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa 1979

R. Grzegorczykowa, J. Puzynina, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego, Warszawa 1970

A. Heinz, Fleksja a derywacja, „Język Polski” 1961, z. 5

M. Honowska, Zarys klasyfikacji derywatów, Wrocław 1967

Z. Klemensiewicz, Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, Warszawa 1970

R. Laskowski, Derywacja rzeczowników w dialektach laskich, Wrocław 1966 (rozdz. Podstawy teoretyczne)

A. Nagórko, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa 1996

Nauka o języku dla polonistów, red. S. Dubisz, wyd. drugie, Warszawa 1996

K. Michalewski, Termin „podstawa” i „baza” w słowotwórstwie synchronicznym, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” XXXIV, 1988

J. Strutyński, Gramatyka polska, Kraków 1999

J. Tokarski, Fleksja polska, Warszawa 1978

Opracowania zalecane

T. Brajerski, O polskiej stronie biernej, w: Symbolae polonicae in honorem Stanislai Jodłowski, Wrocław 1972

W. Doroszewski, Syntaktyczne podstawy słowotwórstwa, w: Z polskich studiów slawistycznych, red. K. Budzyk, Seria 2, Warszawa 1963

J. Dulewiczowa, Czasowniki denominalne w języku polskim i rosyjskim, Wrocław 1981

B. Ostromęcka-Frątczak, Czasowniki polskie z formantem rozdzielonym, Łódź 1983

R. Grzegorczykowa, Czasowniki odimienne we współczesnym języku polskim, Wrocław 1969

S. Jodłowski, Studia nad częściami mowy, Warszawa 1972

B. Kreja, Słowotwórstwo nazw żeńskich we współczesnym języku polskim, „Język Polski” 1964, z. 3

B. Kreja, Słowotwórstwo rzeczowników ekspresywnych w języku polskim, Gdańsk 1969

B. Kreja, Z morfologii i morfotaktyki współczesnej polszczyzny, Wrocław 1989

M. Kucała, O rodzaju gramatycznym w języku polskim, w: Kategorie gramatyczne grup imiennych w języku polskim, red. R. Laskowski, Wrocław 1976

H. Kurkowska, Budowa słowotwórcza przymiotników polskich, Wrocław 1954

R. Laskowski, Derywacja rzeczowników w dialektach laskich, Wrocław 1971 (rozdz. Budowa laskich rzeczowników derywatowych)

R. Laskowski, Budowa morfologiczna polskich przyrostków rzeczownikowych, „Język Polski” 1973, z. 2-3

R. Laskowski, Studia nad morfologią współczesnego języka polskiego, Wrocław 1975

R. Laskowski, H. Wróbel, Użycie paradygmatu w funkcji formantu słowotwórczego we współczesnym języku polskim, „Język Polski” 1964, z. 4

W. Mańczak, O repartycji końcówek dopełniacza -a, -u, „Język Polski” 1953, z. 2

W. Mańczak, Ile rodzajów w języku polskim, „Język Polski” 1954, z. 2

K. Michalewski, Dystrybucja formantu -ak w języku ogólnopolskim, „Prace Polonistyczne” XX, 1968

K. Michalewski, Dystrybucja polskich rzeczowników formantów przyrostkowych, Łódź 1981

K. Pisarkowa, Tryb przypuszczający i czas zaprzeszły w polszczyźnie współczesnej, „Język Polski” 1964, z. 4

W. Pomianowska, Klasyfikacja rzeczowników odrzeczownikowych, Wrocław 1963

Z. Saloni, Kategoria rodzaju we współczesnym języku polskim, w: Kategorie gramatyczne grup imiennych w języku polskim, red. R. Laskowski, Wrocław 1976

H. Satkiewicz, Produktywne typy słowotwórcze współczesnej polszczyzny, Warszawa 1969

M. Schabowska, O formalnej numeralizacji rzeczowników, „Język Polski” 1962, z. 2

S. Szlifersztajnowa, Kategoria strony, Wrocław 1969

W. Śmiech, Rozwój form czasu teraźniejszego czasownika w języku polskim, Łódź 1967

W. Śmiech, Funkcje aspektów czasownikowych we współczesnym języku ogólnopolskim, Łódź 1971

W. Śmiech, Derywacja prefiksalna czasowników polskich, Łódź 1986

J. Tokarski, Czasowniki polskie, Warszawa 1951

Z. Topolińska, Kategoria osoby w języku polskim, „Język Polski” 1962, z. 2

Z. Topolińska, O kategoriach gramatycznych polskiego imperatywu, „Język Polski” 1964, z. 3

D. Wesołowska, Leksykalizacja skrótowców, „Język Polski” 1958, z. 5

Składnia

Opracowania podstawowe

Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, red. Z. Topolińska, Warszawa 1984

S. Jodłowski, Podstawy polskiej składni, Warszawa 1977

Z. Klemensiewicz, Zarys składni polskiej, Warszawa 1963 (i wyd. nast.)

A. Nagórko, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa 1996

Nauka o języku dla polonistów, red. S. Dubisz, wyd. drugie, Warszawa 1996

Z. Saloni, M. Świdziński, Składnia współczesnego języka polskiego, wyd. czwarte zmienione, Warszawa 1998

J. Strutyński, Gramatyka polska, Kraków 1999

Opracowania zalecane

A. Bogusławski, O rozczłonkowaniu treściowym wypowiedzenia, w: Semiotyka i struktura tekstu, red. M. R. Mayenowa, Wrocław 1973

D. Buttler, Innowacje składniowe współczesnej polszczyzny, Warszawa 1976

Z. Gołąb, Próba klasyfikacji syntaktycznej czasowników polskich (na zasadzie konotacji), „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XXV, 1967

H. Misz, Opis grup syntaktycznych dzisiejszej polszczyzny pisanej, Bydgoszcz 1967

H. Misz, Studia nad składnią współczesnej polszczyzny pisanej, oprac. J. Maciejewski, Toruń 1981

K. Musiołek, Równoważnik zdania we współczesnym języku polskim, Wrocław 1978

O predykacji, red. A. Orzechowska, R. Laskowski, Wrocław 1974

K. Polański, Główne typy struktur zdaniowych w języku polskim, „Prace Językoznawcze” t. III, „Zeszyty Naukowe WSP w Katowicach”, nr 31, Katowice 1968

Problemy składni polskiej, oprac. A. M. Lewicki, Warszawa 1971

G. Walczak, Konotacja jako jedno z kryteriów klasyfikacji zdań złożonych, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XXXV, 1977

Leksykologia

Opracowania podstawowe

W. Doroszewski, Elementy leksykologii i semiotyki, Warszawa 1970

M. Grochowski, Zarys leksykologii i leksykografii, Toruń 1982

S. Kania, J. Tokarski, Zarys leksykologii i leksykografii polskiej, Warszawa 1984

W. Miodunka, Teoria pól językowych, Warszawa 1980

W. Miodunka, Podstawy leksykologii i leksykografii, Warszawa 1989

S. Urbańczyk, Słowniki i encyklopedie. Ich rodzaje i użyteczność, wyd. czwarte zmienione i poszerzone, Kraków 2000

J. Wierzchowski, Leksykologia i leksykografia (skrypt), Siedlce 1978

Opracowania zalecane

A. Bogusławski, Język w słowniku, Wrocław 1988

A. W. Cienkowski, Teoria etymologii ludowej, Warszawa 1972

W. Doroszewski, Z zagadnień leksykografii polskiej, Warszawa 1954

H. Górnowicz, Wstęp do onomastyki, Gdańsk 1988

S. Grabias, O ekspresywności języka, Lublin 1980

R. Grzegorczykowa, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa 1990

A. M. Lewicki, Frazeologia, w: Encyklopedia kultury polskiej XX w., red. J. Bartmiński, t. 2: Współczesny język polski, Wrocław 1993

T. Piotrowski, Z zagadnień leksykografii, Warszawa 1994

J. Tokarski, Słownictwo, Warszawa 1971

J. Tokarski, Znaczenie słowa i jego modyfikacje w tekście, Lublin 1987

Semantyka i słownik, red. A. Wierzbicka, Wrocław 1972

S. Skorupka, Frazeologia a składnia, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 1958, z. 17

Słownik i semantyka, red. E. Janus, Wrocław 1970

Studia z polskiej leksykografii współczesnej, red. Z. Saloni, Wrocław - Białystok 1988-1989

K. Waszakowa, Dynamika zmian w zasobie leksykalnym najnowszej polszczyzny, „Poradnik Językowy” 1995, nr 3

Współczesna leksyka, red. K. Michalewski, Łódź 2001

Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, red. M. Bassaj, D. Rytel, t. 1, Wrocław 1982

Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego, red. M. Szymczak, Warszawa 1978

Słowniki

K. Czarnecka, H. Zgółkowa, Słownik gwary uczniowskiej, Poznań 1991 (i wyd. nast.)

A. Dąbrowska, Słownik eufemizmów polskich, Warszawa 1998

M. Grochowski, Słownik polskich przekleństw i wulgaryzmów, Warszawa 1995

L. Kaczmarek, T. Skubalanka, S. Grabias, Słownik gwary studenckiej, Wrocław 1994 (i wyd. nast.)

S. Kania, Słownik argotyzmów, Warszawa 1995

M. Karaś, Słownik gwar polskich, t. 1-5, Kraków - Wrocław 1982-1998

J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Słownik języka polskiego, t. 1-8, Warszawa 1900-1927

G. Knapski, Thesaurus polono-latino-graecus, Kraków 1621

W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, wyd. osiemnaste, Warszawa 1989 (i wyd. nast.)

J. Krzyżanowski, Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, t. 1-4, Warszawa 1969-1978

S. B. Linde, Słownik języka polskiego, t. 1-6, Warszawa 1807-1814 (wyd. drugie poprawne i pomnożone wyd. A. Bielowski, Lwów 1854-1860; też wyd. fototyp.)

J. Mączyński, Lexicon Latino-Polonicum ex optimis Latinae linguae scriptoribus concinnatum, Królewiec 1564

Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 1999

M. Orgelbrand, Słownik języka polskiego, t. 1-2, Wilno 1861

S. Skorupka, Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1-2, Warszawa 1967 (i wyd. nast.)

F. Sławski, Słownik prasłowiański, t. 1-6, Wrocław 1974-1991

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880-1902

Słownik języka Adama Mickiewicza, red. K. Górski i S. Hrabec, przedmowa K. Wyki, t. I-XI, Wrocław 1962-1983

Słownik języka polskiego, red. nacz. W. Doroszewski, t. 1-11, Warszawa 1958-1969

Słownik polszczyzny XVI wieku, pod red. M. R. Mayenowej, t. 1-26, Wrocław 1966-1998

Słownik poprawnej polszczyzny, red. W. Doroszewski i H. Kurkowska, Warszawa 1973 (i wyd. nast.)

Słownik staropolski, pod red. S. Urbańczyka, t. 1-11, Wrocław 1953-1995

Słownik współczesnego języka polskiego, red. B. Dunaj, Warszawa 1996

Słownik wyrazów bliskoznacznych, pod red. S. Skorupki, wyd. szóste, Warszawa 1971 (i wyd. nast.)

Słownik wyrazów obcych, red. naczelny Z. Rysiewicz, wyd. siódme, Warszawa 1961 (i wyd. nast.)

W. Taszycki, Słownik staropolskich nazw osobowych, Wrocław 1965

J. Tuwim, Polski słownik pijacki i antologia bachiczna, wyd. drugie, Warszawa 1991

Gramatyka historyczna języka polskiego

Opracowania podstawowe

Z. Klemensiewicz, Historia języka polskiego, Warszawa 1961 (i wyd. nast.), cz. 1, § 22: Staropolskie początki ortografii

Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1955 (i wyd. nast.)

S. Rospond, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1971

Z. Stieber, Historyczna i współczesna fonologia języka polskiego, Warszawa 1966 (lub: Rozwój fonologiczny języka polskiego, Warszawa 1960)

J. Strutyński, Elementy gramatyki historycznej języka polskiego, Kraków 1998

Gramatyka języka staro-cerkiewno-słowiańskiego

Podręczniki

Cz. Bartula, Gramatyka języka staro-cerkiewno-słowiańskiego z ćwiczeniami (skrypt), wyd. drugie poprawione, Kielce 1978

Cz. Bartula, Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej na tle porównawczym, Warszawa 1981 (i wyd. nast.)

T. Brajerski, Język staro-cerkiewno-słowiański, wyd. szóste, Lublin 1977

T. Lehr-Spławiński, Cz. Bartula, Zarys gramatyki języka staro-cerkiewno-słowiańskiego na tle porównawczym, wyd. siódme, Wrocław 1976

Opracowania ogólne

M. Małecki, Najstarszy literacki język Słowian, Kraków 1947

T. Lehr-Spławiński, Żywoty Konstantyna i Metodego, przekład polski, ze wstępem i objaśnieniami oraz z dodatkiem zrekonstruowanych tekstów staro-cerkiewno-słowiańskich. Indeks wyrazów staro-cerkiewno-słowiańskich ułożyła J. Zamościńska-Kucałowa, Poznań 1959

T. Lehr-Spławiński, Konstantyn i Metody. Zarys monograficzny z wyborem źródeł, uzupełnił i wstępem poprzedził F. Sławski, Warszawa 1967

T. Lehr-Spławiński, W. Kuraszkiewicz, F. Sławski, Przegląd i charakterystyka języków słowiańskich, Warszawa 1954

Z. Stieber, Zarys gramatyki porównawczej języków słowiańskich, cz. I. Fonologia, Warszawa 1969; cz. II, 1. Fleksja imienna, Warszawa 1971; cz. II, 2. Fleksja werbalna, Warszawa 1973; wyd. drugie (jednotomowe), Warszawa 1979

Dialektologia

Opracowania podstawowe

K. Dejna, Dialekty polskie, wyd. pierwsze, Wrocław 1973 (wyd. drugie, Wrocław 1993)

K. Dejna, Atlas polskich innowacji dialektalnych, wyd. pierwsze, Warszawa - Łódź 1994 (wyd. drugie, Warszawa - Łódź 1994)

K. Nitsch, Wybór polskich tekstów gwarowych, Warszawa 1960

S. Urbańczyk, Zarys dialektologii polskiej, Warszawa 1984

Opracowania uzupełniające

K. Dejna, Podstawowe pojęcia oraz terminy dialektografii i dialektologii, w: Z polskich studiów slawistycznych, Seria III, Warszawa 1968

K. Dejna, Zasady i podstawy dialektologicznej regionalizacji terytorium etnicznego, „Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Naukowych ŁTN” XXVI, Łódź 1972

K. Dejna, Interferencja oraz integracja w gwarach, w: Z zagadnień ewolucji oraz interferencji językowej, Łódź 1991

K. Dejna, Atlas gwar polskich. Małopolska, Warszawa 1998

K. Dejna, S. Gala, A. Zdaniukiewicz, F. Czyżewski, Atlas gwar polskich. Mazowsze, Warszawa 2000

W. Doroszewski, Przedmiot i metody dialektologii, „Poradnik Językowy” 1953, z. 1-4

S. Gala, Pogranicze małopolsko-śląsko-wielkopolskie, cz. 1-2, Łódź 1994

S. Gala, Interferencje w językach i dialektach słowiańskich, Łódź 1997

I. Jaros, Gwary opoczyńskie na tle językowego pogranicza Małopolski i Mazowsza, Łódź 2000

A. Krupska-Perek, Predykacja zdaniotwórcza w gwarach (na podstawie tekstów z Polski centralnej), Łódź 1994

A. Krupska-Perek, Prozodyczne i pozajęzykowe elementy aktu komunikacji w badaniu i opisie składni gwarowej, „Studia Dialektologiczne” t. I, Kraków 1996, s. 229-236

M. Kucała, O słownictwie ludzi wyzbywających się gwar, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XIX, 1960

K. Nitsch, Dialekty języka polskiego, Warszawa 1957

K. Nitsch, Co to jest dialektologia historyczna, w: Wybór pism polonistycznych, Wrocław - Kraków 1958, t. 4

A. Strokowska, Pogranicze językowe wielkopolsko-mazowieckie, Łódź 1978

W. Taszycki, Co to jest dialektologia historyczna?, w: Rozprawy i studia polonistyczne, red. nauk. M. Karaś, t. 2, Wrocław 1961

Teoretyczne, badawcze i dydaktyczne założenia dialektologii, red. S. Gala, Łódź 1998

Historia języka polskiego

Teksty

A. Borawski, A. Furdal, Wybór tekstów do historii języka polskiego, Warszawa 1980

T. Skubalanka, M. Wojtak, J. Bartmiński, Wybór tekstów nowopolskich z XVIII-XX wieku, cz. 1-3, Lublin 1978

W. Taszycki, Wybór tekstów staropolskich XVI-XVIII wieku, Warszawa 1969

W. Wydra, W. R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do r. 1543, Wrocław 1984

Opracowania ogólne

Podręcznik podstawowy

Z. Klemensiewicz, Historia języka polskiego, cz. 1-3, Warszawa 1961-1972 (i wyd. nast.)

Inne podręczniki (do wyboru)

A. Brückner, Dzieje języka polskiego, Warszawa 1925 (i wyd. nast.)

T. Lehr-Spławiński, Język polski. Pochodzenie, powstanie, rozwój, Warszawa 1951 (i wyd. nast.)

B. Walczak, Zarys dziejów języka polskiego, Poznań 1995

Inne ujęcia całościowe (do wyboru)

S. Dubisz, Język - historia - kultura (wykłady, studia, analizy), Warszawa 2002

S. Jodłowski, Losy polskiej ortografii, Warszawa 1979

T. Skubalanka, Historyczna stylistyka języka polskiego. Przekroje, Wrocław 1984

Przewodnik po stylistyce polskiej, red. nauk. S. Gajda, Opole 1995

Opracowania szczegółowe

Historia języka jako dyscyplina naukowa

Opracowanie obowiązkowe

Z. Klemensiewicz, Zagadnienia i założenia historii języka polskiego, w: Składnia, stylistyka, pedagogika językowa, Warszawa 1982

Opracowania uzupełniające

I. Bajerowa, Strukturalna interpretacja historii języka, „Język Polski” 1969, z. 2

A. Furdal, Przedmiot i zakres historii języka polskiego, w: Studia językoznawcze poświęcone prof. dr. Stanisławowi Rospondowi, red. zespół, Wrocław 1966

Geneza polszczyzny etnicznej

Opracowanie obowiązkowe

L. Moszyński, Wstęp do filologii słowiańskiej, Warszawa 1984 (cz. II, § 103-119)

Periodyzacja dziejów języka polskiego

Opracowanie obowiązkowe

S. Urbańczyk, Periodyzacja dziejów polskiego języka literackiego, w: Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979

Kształtowanie się polskiego języka literackiego

Opracowanie obowiązkowe

M. R. Mayenowa, Problemy i stanowiska w dyskusji o pochodzeniu polskiego języka literackiego, w: Studia staropolskie, pod red. K. Budzyka, t. III, Wrocław 1956

Opracowania uzupełniające

S. Dubisz, Język - historia - kultura (wykłady, studia, analizy), Warszawa 2002, rozdz. 9, s. 191-212

B. Dunaj, Wstęp oraz rozdz. Zróżnicowanie geograficzne i kształtowanie się ponaddialektycznej normy, w: Język polski najstarszej doby piśmiennej (XII-XIII w.), Kraków 1975

W. Kuraszkiewicz, Pochodzenie polskiego języka literackiego w świetle wyników dialektologii historycznej, Wrocław 1953

W. Kuraszkiewicz, Pochodzenie polskiego języka literackiego, w: Studia staropolskie, pod red. K. Budzyka, t. III, Wrocław 1956

W. Kuraszkiewicz, Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, Warszawa 1986 (s. 51-128 - z części szczegółowej fragmenty o samogłoskach nosowych oraz część ogólna)

T. Lewaszkiewicz, O potrzebie nowego spojrzenia na genezę polskiego języka literackiego (z uwzględnieniem tła ogólnoeuropejskiego), w: Studia historycznojęzykowe I, pod red. M. Kucały i Z. Krążyńskiej, Kraków 1994

K. Nitsch, Pochodzenie polskiego języka literackiego, „Język Polski” 1913, z. 2; przedruk w: Wybór pism polonistycznych, t. 1, Wrocław 1954; Studia staropolskie, pod red. K. Budzyka, t. III, Wrocław 1956

S. Rospond, Średniowiecze, w: Kościół w dziejach języka polskiego, Wrocław 1985

J. Siatkowski, Rola języka czeskiego w rozwoju polszczyzny literackiej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” 23, 1990

Z. Stieber, Uwagi o pochodzeniu polskiego języka literackiego, „Język Polski” 1950, z. 4; przedruk w: Świat językowy Słowian, Warszawa 1974

W. Taszycki, Geneza polskiego języka literackiego w świetle tekstów historycznojęzykowych, „Lingua Poznanensis” 3, 1951; przedruk w: Studia staropolskie, pod red. K. Budzyka, t. III, Wrocław 1956; Rozprawy i studia polonistyczne, red. nauk. M. Karaś, t. 2, Wrocław 1961

S. Urbańczyk, Ogólne warunki powstania słowiańskich języków narodowych i literackich we wczesnym średniowieczu (na przykładzie polskim), w: Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979; Szkice z dziejów języka polskiego, Warszawa 1963

Rywalizacja języka polskiego z łaciną

Opracowanie obowiązkowe

J. Safarewicz, Wpływ łaciński na system gramatyczny polszczyzny, w: Symbolae polonicae in honorem Stanislai Jodłowski, Wrocław 1972

Opracowania uzupełniające

T. Brajerski, Ze składni tekstu makaronicznego, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” 5, 1965

S. Dubisz, Język - historia - kultura (wykłady, studia, analizy), Warszawa 2002, rozdz. 10, s. 213-238

W. Kuraszkiewicz, Makaronizmy u Paska, w: Barok w polskiej kulturze, literaturze i języku, praca zbiorowa pod red. M. Stępnia i S. Urbańczyka, Warszawa 1992

S. Skwarczyńska, Estetyka makaronizmu (Próba postawienia zagadnienia), w: Prace ofiarowane prof. Kazimierzowi Wóycickiemu, Lwów 1937

J. Zieniukowa, O języku gazety „Poczta Królewiecka” (1718-1720). Łacina w tekście polskim, w: Polszczyzna regionalna Pomorza (Zbiór studiów), t. 4, pod red. K. Handke, Warszawa 1991

Ortografia polska

Opracowanie obowiązkowe

T. Jodłowski, Losy ortografii polskiej, Warszawa 1979

Opracowania uzupełniające

S. Furmanik, O interpunkcji w drukach staropolskich, „Pamiętnik Literacki” 1955, z. 4

B. Kaczmarczyk, Teoria i praktyka ortograficzna Łukasza Górnickiego, „Rozprawy Komisji Językowej Wr.TN” XVII, 1991

M. Kucała, Wstęp, w: J. Parkosz, Traktat o ortografii polskiej, oprac. M. Kucała, Warszawa 1985

Najważniejsze zmiany w systemie gramatycznym

Opracowania obowiązkowe

I. Bajerowa, W sprawie zaniku samogłosek pochylonych w języku polskim, „Język Polski” 1958, z. 5

I. Bajerowa, Wstęp (rozdz. Cel pracy oraz Opracowanie materiału - założenia metodyczne), cz. III: Unifikacja, Zakończenie (wnioski ogólne), w: Kształtowanie się systemu polskiego języka literackiego w XVIII w., Wrocław 1964

I. Bajerowa, Zmiany fleksyjne języka polskiego we współczesnym 30-leciu na tle zmian fleksyjnych języka dawniejszego (XVIII, XIX w.), „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 35, 1977

T. Skubalanka, Język literacki w XIX wieku, w: Mickiewicz, Słowacki, Norwid. Studia nad językiem i stylem, Lublin 1997

Opracowania uzupełniające

I. Bajerowa, Polski język ogólny XIX wieku. Stan i ewolucja, t. 1-2, Katowice 1986-1992 (t. 1: Wstęp i Zakończenie, t. 2: Uwagi wstępne i Zakończenie)

K. Nitsch, Z historii polskich rymów. Studium językowe, Warszawa 1912

Z. Stieber, Przyczynki do historii polskich rymów. Rymy sandomierskie XVI-XVII w., „Język Polski” 1950, z. 3

J. Zieniukowa, Główne procesy normalizacyjne we fleksji rzeczowników od XVI do XIX w. (w świetle badań z ostatniego 30-lecia), „Język Polski” 1992, z. 2-3

Rozwój słownictwa polskiego

Opracowania obowiązkowe

D. Buttler, Z historii badań nad ewolucją znaczeniową wyrazów, w: Rozwój semantyczny wyrazów polskich, Warszawa 1978

W. Cyran, Mechanizm zapożyczania wyrazów w języku polskim, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” XX, 1974

Z. Orłoś, Polsko-czeskie związki językowe, Wrocław 1980 (lub: Tysiąc lat polsko-czeskich związków językowych, Kraków 1993, rozdz. I i II)

H. Rybicka, Losy wyrazów obcych w języku polskim, Warszawa 1976

T. Lehr-Spławiński, Element prasłowiański w dzisiejszym słownictwie polskim, w: Studia historyczne ku czci Stanisława Kutrzeby, Kraków 1938, t. 2; przedruk w: Rozprawy i szkice z dziejów kultury Słowian, Warszawa 1954

B. Walczak, Wpływ języka francuskiego na system gramatyczny polszczyzny, „Studia Polonistyczne” III, 1976

B. Walczak, Galicyzmy w polszczyźnie na tle historii związków polsko-francuskich, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” XXXII, 1986

Opracowania uzupełniające

D. Buttler, Zmiany słownikowe w polszczyźnie przełomu wieku XIX i XX, „Poradnik Językowy” 1972, z. 4-5

D. Buttler, Nowsze zapożyczenia rosyjskie w języku polskim, „Zeszyty Naukowo-Dydaktyczne Filii UW w Białymstoku”, z. 6. Humanistyka, t. 2, 1973

D. Buttler, XX-wieczna warstwa leksykalna zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie, w: Od kodu do kodu, Warszawa 1987

M. Cybulski, Bohemizmy leksykalne w XV-wiecznej części „Psałterza floriańskiego”, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” 23, 1990

G. Habrajska, Dziedzictwo stu lat kontaktów kulturalnych polsko-niemieckich w słownictwie łódzkim, w: Język a kultura, t. 7: Kontakty języka polskiego z innymi językami na tle kontaktów kulturowych, pod red. J. Maćkiewicz i J. Siatkowskiego, Wrocław 1992

L. A. Jankowiak, Prasłowiańskie dziedzictwo leksykalne we współczesnej polszczyźnie ogólnej, Warszawa 1997 (wybrane fragmenty przez prowadzącego zajęcia)

G. Rytter, Wschodniosłowiańskie zapożyczenia leksykalne w polszczyźnie XVII w, Łódź 1992

M. Szymczak, Uwagi wstępne, Zakończenie oraz wybór haseł, w: Nazwy stopni pokrewieństwa i powinowactwa rodzinnego w historii i dialektach języka polskiego, Warszawa 1966

S. Urbańczyk, Słownictwo staropolskie a wyższa kultura, w: Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979

E. Mańczak-Wohlfeld, Uwagi o wpływie języka angielskiego na polszczyznę końca XX wieku, „Język Polski” 1993, z. 4-5

D. Zawadzka, Zapożyczenia włoskie w języku polskim XVI w., „Kultura i Społeczeństwo” 1, 1976

Kształtowanie się odmian językowych

Opracowania obowiązkowe

M. Białoskórska, Postrzeganie zróżnicowania regionalnego polszczyzny do końca XVIII wieku, w: Region, regionalizm - pojęcia i rzeczywistość. Zbiór studiów, pod red. K. Handke, Warszawa 1993

W. R. Rzepka, B. Walczak, Socjolekt szlachecki w XVII w. (Próba ogólnej charakterystyki), w: Barok w polskiej kulturze, literaturze i języku, praca zbiorowa pod red. M. Stępnia i S. Urbańczyka, Kraków 1992

M. Wojtak, Elementy stylu urzędowego w „Ortylach magdeburskich”, „Język Polski” 1988, z. 4-5

Opracowania uzupełniające

D. Bieńkowska, Styl językowy przekładu Nowego Testamentu Jakuba Wujka (na materiale czterech Ewangelii), Łódź 1992 (rozdz. 2. oraz Zakończenie)

S. Borawski, Pojęcia i terminy do charakterystyki stylowego i funkcyjnego zróżnicowania polszczyzny, „Rozprawy Komisji Językowej Wr.TN” XVII, 1991 (lub: Klasyczne pojęcia i terminy do charakterystyki stylowego i funkcyjnego zróżnicowania polszczyzny, w: Wprowadzenie do historii języka polskiego. Zagadnienia historiozoficzne, Warszawa 2000)

S. Gajda, Współczesna polszczyzna naukowa. Język czy żargon?, Opole 1990

W. R. Rzepka, Status regionalizmów w polszczyźnie XIX wieku, w: Region, regionalizm - pojęcie i rzeczywistość. Zbiór studiów, pod red. K. Handke, Warszawa 1993

E. Umińska-Tytoń, Z problematyki kształtowania się stylu potocznego, „Stylistyka” II, 1993

E. Umińska-Tytoń, Co wiemy o łódzkich regionalizmach?, w: Wielkie miasto. Czynniki integrujące i dezintegrujące, red. D. Bieńkowska, Łódź 1995

B. Walczak, Siedemnastowieczny styl niski (na przykładzie „Liber chamorum” W. N. Trepki), w: Odmiany polszczyzny w XVII w., pod red. H. Wiśniewskiej i Cz. Kostyla, Lublin 1992

Dzieje teoretycznej refleksji o języku

Opracowanie obowiązkowe

hasło: Językoznawstwo polonistyczne - historia, w: Encyklopedia języka polskiego, red. S. Urbańczyk i M. Kucała, wyd. trzecie poprawione i uzupełnione, Wrocław 1999

Opracowania uzupełniające

K. Nitsch, Ze wspomnień językoznawcy, Warszawa 1960 (wybrane fragmenty)

W. Taszycki, Wstęp, w: Obrońcy języka polskiego. Wiek XV-XVIII, Wrocław 1953 (i wyd. nast.)

S. Urbańczyk, Polskie słowniki oświeceniowe, w: Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979

B. Walczak, W. R. Rzepka, Łukasza Górnickiego teoria kultury języka, „Studia Polonistyczne” 1992, t. XVIII /XIX

Kulturowe czynniki warunkujące rozwój języka polskiego

Opracowania uzupełniające

I. Bajerowa, Wpływ techniki na ewolucję języka polskiego, Kraków 1980 (wybrane zagadnienia)

S. Urbańczyk, Komisja Edukacji Narodowej wobec języka polskiego, w: Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979

S. Urbańczyk, Sytuacja językowa w Polsce XVII w., w: Barok w polskiej kulturze, literaturze i języku, praca zbiorowa pod red. M. Stępnia i S. Urbańczyka, Kraków 1992

Kształtowanie się polskiego systemu onomastycznego

Opracowania obowiązkowe

H. Górnowicz, Wstęp do onomastyki, Gdańsk 1988 (lub: E. Jakus-Borkowa, Nazewnictwo polskie, Opole 1987; lub: hasło Nazwy własne, w: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. II: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław 1993)

Opracowania uzupełniające

S. Gala, Słowotwórstwo nazwisk i przezwisk ludności byłego powiatu piotrkowskiego, „Studia Językoznawcze” IV, 1979

M. Kamińska, Onomastyka biblijna tekstów przekładowych jako problem badawczy, w: Onomastyka literacka, red. M. Biolik, Olsztyn 1993

M. Malec, Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce jako odbicie uniwersalistycznych cech ówczesnej kultury, w: V Ogólnopolska konferencja onomastyczna, red. K. Zierhoffer, Poznań 1988

M. Malec, Onomastyczne sygnały obecności elementów europejskiej kultury literackiej w średniowieczu polskim, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” 23, 1990

S. Rospond, Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Wrocław 1984

K. Rymut, Imię - nazwisko - przezwisko w historii języka polskiego, w: V Ogólnopolska konferencja onomastyczna, red. K. Zierhoffer, Poznań 1988

E. Umińska-Tytoń, Imiona w Polsce używane na tle tradycji kulturowych, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” XLV, 2000

Językoznawstwo ogólne

Opracowania podstawowe

Encyklopedia języka polskiego, red. M. Kucała, S. Urbańczyk, Wrocław 1999

J. Bańczerowski, J. Pogonowski, T. Zgółka, Podstawy języka, w: Wstęp do językoznawstwa, Poznań 1982

A. Heinz, Dzieje językoznawstwa w zarysie, Warszawa 1978

F. Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa 1983

T. Milewski, Językoznawstwo, Warszawa 1965 (i wyd. nast.)

K. Polański, Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław 1993

A. Weinsberg, Językoznawstwo ogólne, Warszawa 1983 (część A: Przedmiot i działy językoznawstwa)

Kultura języka polskiego

Opracowania podstawowe

M. Bugajski, Językoznawstwo normatywne, Warszawa 1993

D. Buttler, H. Kurkowska, H. Satkiewicz, Kultura języka polskiego, t. 1-2, Warszawa 1986

Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 1999

Słownik poprawnej polszczyzny, red. W. Doroszewski i H. Kurkowska, Warszawa 1973 (i wyd. nast.)

Opracowania zalecane

I. Bartmińska, J. Bartmiński, Słownik wymowy i odmiany nazwisk obcych, Olsztyn 1992

S. Bąba, Innowacje frazeologiczne współczesnej polszczyzny, Poznań 1989

S. Bąba, B. Walczak, Na końcu języka. Poradnik leksykalno-gramatyczny, Warszawa - Poznań 1992

M. Brzezina, Wariancja rodzaju gramatycznego rzeczowników nieżywotnych w potocznej polszczyźnie, Wrocław 1982

D. Buttler, Wyrazy modne, „Przegląd Humanistyczny” 1962, z. 4

D. Buttler, Polski dowcip językowy, Warszawa 1968

D. Buttler, Dobór wyrazów a komunikatywność tekstu, „Poradnik Językowy” 1969, z. 10

D. Buttler, Innowacje składniowe współczesnej polszczyzny, „Poradnik Językowy” 1982, z. 6

A. Cegieła, A. Markowski, Z polszczyzną za pan brat, Warszawa 1982

W. Doroszewski, O kulturę słowa. Poradnik językowy, Warszawa 1964

W. Doroszewski, Kryteria poprawności językowej, Warszawa 1978

W. Doroszewski, Istota i mechanizm błędów językowych, w: Język, myślenie, działanie, Warszawa 1982

S. Grabias, T. Skubalanka, Społeczne uwarunkowania stylów języka, „Socjolingwistyka” 2, 1979

Język zwierciadłem kultury, czyli nasza codzienna polszczyzna, red. H. Zgółkowa, Poznań 1988

S. Jodłowski, Losy polskiej ortografii, Warszawa 1979

B. Klebanowska, W. Kochański, A. Markowski, O dobrej i złej polszczyźnie, Warszawa 1985

Z. Klemensiewicz, Główne tendencje rozwojowe składni polskiej, w: Ze studiów nad językiem i stylem, Warszawa 1969

Z. Klemensiewicz, Składnia, stylistyka, pedagogika językowa, Warszawa 1982

H. Kurkowska, S. Skorupka, Stylistyka polska. Zarys, Warszawa 1959

A. Markowski, 500 zagadek o języku polskim, Warszawa 1975

K. Michalewski, Neologizm, neosemantyzm, metafora, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” XXXVIII, 1993

J. Miodek, Kultura języka w teorii i praktyce, Wrocław 1983

J. Miodek Odpowiednie dać rzeczy słowo. Szkice o współczesnej polszczyźnie, Wrocław 1987

J. Miodek, O języku do kamery, Rzeszów 1992

W. Pisarek, Poczucie językowe, znajomość języka i praktyka językowa, „Socjolingwistyka” 1, 1977

W. Pisarek, Słownik języka niby-polskiego, czyli błędy językowe w prasie, Wrocław 1978

K. Pisarkowa, Odchylenie a kreatywność w języku potocznym, „Polonica” III, 1977

Polszczyzna piękna i poprawna, red. S. Urbańczyk, Wrocław 1966

Z. Saloni, Błędy językowe w pracach pisemnych uczniów liceum ogólnokształcącego, Warszawa 1971

A. Wilkoń, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice 1981

Współczesna polszczyzna, red. H. Kurkowska, Warszawa 1981

H. i T. Zgółkowie, Językowy savoir-vivre, Poznań 1993

Słowniki

W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, wyd. osiemnaste, Warszawa 1989 (i wyd. nast.)

Nowy słownik ortograficzny PWN, red. E. Polański, Warszawa 1999

Praktyczny słownik poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, red. A. Markowski, Warszawa 1995

S. Skorupka, Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1-2, Warszawa 1967 (i wyd. nast.)

Słownik języka polskiego, red. nacz. W. Doroszewski, t. 1-11, Warszawa 1958-1969

Słownik współczesnego języka polskiego, red. B. Dunaj, Warszawa 1996

Słownik wymowy polskiej, red. M. Karaś, M. Madejowa, Warszawa 1977

Słownik wyrazów kłopotliwych, red. M. Bańko, M. Krajewska, wyd. drugie poprawione, Warszawa 1995

Słownik wyrazów obcych PWN, red. J. Tokarski, Warszawa 1971 (wyd. 25., uzup. i popr., Warszawa 1991)

II. Poetyka i teoria literatury

Poetyka

Podręczniki, słowniki, encyklopedie

E. Miodońska-Brookes, A, Kulawik, M. Tatara, Zarys poetyki, Warszawa 1979 (i wyd. nast.)

B. Chrząstowska, S. Wysłouch, Poetyka stosowana, Warszawa 1987

J. Culler, Teoria literatury, przeł. M. Bassaj, Warszawa 1998

G. Gazda, Słownik europejskich kierunków i grup literackich XX wieku, Warszawa 2000

M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Zarys teorii literatury, wyd. drugie zmienione, Warszawa 1967 (i wyd. nast.)

M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, T. Kostkiewiczowa, Słownik terminów literackich, Wrocław 1988 (i wyd. nast.)

A. Kulawik, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Warszawa 1990

Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. 1-II, Warszawa 1984 (i wyd. nast.)

H. Markiewicz, Główne problemy wiedzy o literaturze, wyd. piąte przejrzane i uzupełnione, Kraków 1980

M. R. Mayenowa, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, wyd. drugie uzupełnione i poprawione, Wrocław 1979

P. Pavis, Słownik terminów teatralnych, przeł. i oprac. S. Świontek, Wrocław 1999

Poetyka. Zarys encyklopedyczny, pod red. M. R. Mayenowej (seria)

S. Skwarczyńska, Wstęp do nauki o literaturze, t. III, Warszawa 1965

Słownik literatury staropolskiej (Średniowiecze. Renesans. Barok), pod red. T. Michałowskiej, przy udziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Wrocław 1990 (i wyd. nast.)

Słownik literatury polskiego Oświecenia, pod red. T. Kostkiewiczowej, Wrocław 1977 (i wyd. nast.)

Słownik literatury polskiej XIX w., pod red. J. Bachórza i J. Kowalczykowej, Wrocław 1991 (i wyd. nast.)

Słownik literatury polskiej XX w., pod red. A. Brodzkiej i in., Wrocław 1992 (zwłaszcza hasła: Fantastyka, Groteska, Nowela, Opowiadanie, Mikropowieść, Parodia, Powieść, Realizm)

R. Wellek, A. Warren, Teoria literatury, przekład pod red. i z posłowiem M. Żurowskiego, Warszawa 1970 (i wyd. nast.)

J. Ziomek, Retoryka opisowa, Wrocław 1990

Zbiory studiów

Genologia polska. Wybór tekstów, pod red. E. Miodońskiej-Brookes, A. Kulawika, M. Tatary, Warszawa 1983

Nowe problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1992

Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976

Problemy teorii literatury, Seria I-IV, pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988

Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Seria I-II, Wrocław 1977-1988

Stylistyka polska. Wybór tekstów, pod red. E. Miodońskiej-Brookes, A. Kulawika, M. Tatary, Warszawa 1973

Teorie form narracyjnych w niemieckim kręgu językowym. Antologia, pod red. R. Handke, Kraków 1980

Z historii poetyki

Arystoteles, Poetyka, przeł. i oprac. H. Podbielski, Wrocław 1983, BN II 209

E. Sarnowska-Temeriusz, Zarys dziejów poetyki (Od starożytności do końca XVII wieku), Warszawa 1985; wyd. drugie zmienione pt. Przeszłość poetyki. Od Platona do Giambattisty Vica, Warszawa 1995

Opracowania szczegółowe

Wstęp do poetyki

E. Benveniste, Semiologia języka, w: Znak, styl, konwencja, przeł. K. Falicka, wybrał i wstępem opatrzył M. Głowiński, Warszawa 1977

J. Culler, Co to jest literatura i czy pytanie to ma jakiekolwiek znaczenie?, w: Teoria literatury, przeł. M. Bassaj, Warszawa 1998

U. Eco, Sześć przechadzek po lesie fikcji, przeł. J. Jarniewicz, Warszawa 1995

M. Gołaszewska, Klasyfikacja sztuk, w: Zarys estetyki, Kraków 1973

R. Ingarden, O psychologii i psychologizmie w nauce o literaturze, w: Studia z estetyki, t. III, Warszawa 1970

H. Markiewicz, Wyznaczniki literatury, w: Główne problemy wiedzy o literaturze, wyd. piąte przejrzane i uzupełnione, Kraków 1980

H. Markiewicz, Fikcja powieściowa, w: Teorie powieści za granicą, Warszawa 1995

M. R. Mayenowa, Pojęcia i terminy ogólnosemiotyczne, Elementarna jednostka znakowa w języku: morfem - słowo - wypowiedź, Pojęcie metajęzyka i metatekstu, w: Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, wyd. drugie uzupełnione i poprawione, Wrocław 1979

M. Nussbaum, Czytać aby żyć, „Teksty Drugie” 2002, z. 1/2

R. Nycz, Teoria interpretacji: problem pluralizmu, w: Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1993

R. Nycz, Osoba w nowoczesnej literaturze: ślady obecności, w: Osoba w literaturze i komunikacji literackiej, pod red. E. Balcerzana i W. Boleckiego, Warszawa 2000

Pogranicza i korespondencje sztuk, pod red. T. Cieślikowskiej i J. Sławińskiego, Wrocław 1980 (wybrane teksty)

J. Płuciennik, Postać literacka, emotikony i identyfikacje, w: Literackie identyfikacje i oddźwięki. Poetyka a empatia, Łódź 2002

K. Rosner, Świat przedstawiony a funkcja poznawcza dzieła literackiego, w: Problemy teorii literatury, Seria II, pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988

S. Sawicki, Między autorem a podmiotem mówiącym, „Pamiętnik Literacki” 1977, z. 2; przedruk w: Poetyka. Interpretacja. Sacrum, Warszawa 1981

A. Okopień-Sławińska, Problemy semantyki wypowiedzi: o postaciach znaczenia, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976; przedruk w: Semantyka wypowiedzi poetyckiej, Wrocław 1985 (wyd. drugie, Kraków 1998)

A. Okopień-Sławińska, Semantyka „ja” literackiego („Ja” tekstowe wobec „ja” twórcy), „Teksty” 1981, nr 6; przedruk w: Semantyka wypowiedzi poetyckiej, Wrocław 1985 (wyd. drugie, Kraków 1998); zob. też: Teoretycznoliterackie tematy i problemy, pod red. J. Sławińskiego, Wrocław 1986

J. Sławiński, Wokół teorii języka poetyckiego, w: Dzieło, język, tradycja, Warszawa 1974; przedruk w: Problemy teorii literatury, Seria I, pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988

J. Sławiński, Analiza, interpretacja i wartościowanie dzieła literackiego, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976

W. Tatarkiewicz, Pojęcie formy, w: Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 1975

R. Wellek, A. Warren, Istota literatury, Literatura wobec innych sztuk, Sposób istnienia dzieła literackiego, w: Teoria literatury, przekład pod red. i z posłowiem M. Żurowskiego, Warszawa 1970 (i wyd. nast.)

R. Wellek, Pojęcie formy i struktury w krytyce XX wieku, przeł. J. Sieradzki, w: Pojęcia i problemy nauki o literaturze, wybrał i przedmową poprzedził H. Markiewicz, Warszawa 1979

Stylistyka

S. Balbus, Stylizacja i zjawiska pokrewne w procesie historycznoliterackim, „Pamiętnik Literacki” 1983, z. 2

E. Czaplejewicz, Dzieje dialogu w literaturze, w: Dialog w literaturze, pod red. E. Czaplejewicza i E. Kasperskiego, Warszawa 1978

T. Dobrzyńska, Metafora, Wrocław 1984 (zwłaszcza rozdział I)

T. Dobrzyńska, Mówiąc przenośnie… Studia o metaforze, Warszawa 1994

A. Kulawik, Teoria wiersza, Wrocław 1987

M. Podraza-Kwiatkowska, Pojęcie symbolu, w: Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 1975

G. Lakoff, M. Johnson, Metafory w naszym życiu, przeł. i wstępem opatrzył T. P. Krzeszowski, Warszawa 1988

M. R. Mayenowa, Słownik i gramatyka (zwłaszcza rozdz. 10: Metafora), w: Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, wyd. drugie uzupełnione i poprawione, Wrocław 1979

D. S. Muecke, Ironia: podstawowe klasyfikacje, przeł. G. Cendrowska, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. l; przedruk w: Ironia, pod red. M. Głowińskiego, Seria: Tematy teoretycznoliterackie. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, Gdańsk 2002 (tu też inne teksty do wyboru)

J. Mukařovský, Dialog a monolog, przeł. J. Mayen, w: Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców, wybór, redakcja i słowo wstępne J. Sławiński, Warszawa 1970

O figurach, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 4

L. Pszczołowska, Z. Kopczyńska, Heksametr polski. Właściwości rytmiczne i funkcje znakowe, „Pamiętnik Literacki” 1983, z. 2 (lub: Funkcje semantyczne form wierszowych w poezji polskiego romantyzmu. Mickiewicz - Słowacki - Zaleski, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 3)

P. Ricoeur, Metafora i symbol, przeł. K. Rosner, w: Tekst, język, interpretacja, Warszawa 1989

S. Skwarczyńska, Stylizacja i jej miejsce w nauce o literaturze, w: Wokół teatru i literatury, Warszawa 1971; przedruk w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, pod red. E. Miodońskiej-Brookes, A. Kulawika, M. Tatary, Warszawa 1973

Studia o metaforze, „Pamiętnik Literacki” 1983, z. 2 i 1984, z. 2

Tropy, „Pamiętnik Literacki” 1971, z. 3

J. Ziomek, Retoryka opisowa, Wrocław 1990 (fragmenty o alegorii oraz ironii, s. 238-249)

Genologia

E. Balcerzan, W stronę genologii multimedialnej, „Teksty Drugie” 1999, z. 6; przedruk w: Genologia dzisiaj, pod red. W. Sołeckiego i I. Opackiego, Warszawa 2000

S. Sawicki, Gatunek literacki: pojęcie klasyfikacyjne, typologiczne, politypiczne, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976; przedruk w: Poetyka. Interpretacja. Sacrum, Warszawa 1981

S. Skwarczyńska, Nie dostrzeżony problem podstawowy genologii, w: Problemy teorii literatury, Seria II, pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988

B. Witosz, Gatunek w refleksji tekstologicznej, „Teksty Drugie” 2001, z. 5

Liryka

E. Balcerzan, Sytuacja gatunków, w: Przez znaki, Poznań 1972

J. Culler, Nowoczesna liryka: ciągłość gatunku a praktyka krytyczna, przeł. T. Kunz oraz: T. Kunz, Jonathana Cullera poszukiwanie modelu nowoczesnej liryki, w: Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze, pod red. R. Nycza, Kraków 1998

J. Culler, Retoryka, poetyka i poezja, w: Teoria literatury, przeł. M. Basaj, Warszawa 1998

H. Friedrich, Struktura nowoczesnej liryki. Od połowy XIX do połowy XX wieku, przeł. i opatrzyła wstępem E. Feliksiak, Warszawa 1978 (zwł. rozdz. V: Liryka europejska XX wieku)

J. Trzynadlowski, Ewolucja liryki, w: Problemy teorii literatury, Seria I, pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988

Cz. Zgorzelski, Historycznoliterackie perspektywy genologii w badaniach nad liryką, „Pamiętnik Literacki” 1965, z. 2; przedruk w: Problemy teorii literatury, Seria II, pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988

Cz. Zgorzelski, Perspektywy genologii w badaniach poezji współczesnej, „Teksty” 1975, z. l

Epika

M. Bachtin, Epos a powieść, tłum. (z przekładu czeskiego) J. Baluch, „Pamiętnik Literacki” 1970, z. 3; przedruk w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Seria I, Wrocław 1977

J. Barth, Postmodernizm: literatura odnowy, przeł. J. Wiśniewski, „Literatura na Świecie” 1982, nr 5-6

J. Barth, Literatura wyczerpania, przeł. J. Wiśniewski, w: Nowa proza amerykańska, pod red. Z. Lewickiego, Warszawa 1983

K. Bartoszyński, hasło Czasu konstrukcje w literaturze polskiej XX wieku, w: Słownik literatury polskiej XX wieku, red. A. Brodzka i in., Wrocław 1993

K. Bartoszyński, Dwa mity współczesnej powieści, w: Powieść w świecie literackości, Warszawa 1991

T. Cieślikowska, hasła Nowela i Opowiadanie, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 1961, z. l

T. Cieślikowska, hasło Nouveau roman, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 1975, z. 2

J. Culler, Narracja, w: Teoria literatury, przeł. M. Bassaj, Warszawa 1998

M. Głowiński, Narracja jako monolog wypowiedziany, w: Z teorii i historii literatury, pod red. K. Budzyka, Wrocław 1963; przedruk w: Gry powieściowe. Szkice z teorii i historii form narracyjnych, Warszawa 1973

M. Głowiński, Powieść jako metodologia powieści, w: Porządek, chaos, znaczenie. Szkice o powieści współczesnej, Warszawa 1968

R. Humphrey, Strumień świadomości - techniki, przeł. S. Amsterdamski, „Pamiętnik Literacki” 1970, z. 4; przedruk w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Seria I, Wrocław 1977

Z. Lewicki, Czas w prozie strumienia świadomości, Warszawa 1975

B. McHale, Od powieści modernistycznej do postmodernistycznej: zmiana dominanty, przeł. M. P. Markowski, w: Postmodernizm. Antologia przekładów, wybrał, oprac. i przedmową opatrzył R. Nycz, Kraków 1997

H. Markiewicz, Teorie powieści za granicą, Warszawa 1995 (wybrane rozdziały)

K. Rosner, Narracja jako struktura rozumienia, „Teksty Drugie” 1999, z. 3

E. Szary-Matywiecka, hasło Autotematyzm, w: Słownik literatury polskiej XX w., pod red. A. Brodzkiej i in., Wrocław 1992

S. Skwarczyńska, Epos i powieść, w: Z teorii literatury. Cztery rozprawy, Łódź 1947

F. Stanzel, Sytuacja narracyjna i epicki czas przeszły, przeł. R. Handke, „Pamiętnik Literacki” 1970, z. 4; przedruk w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Seria I, Wrocław 1977; Teorie form narracyjnych w niemieckim kręgu językowym. Antologia, wybór tekstów, oprac. i przekład R. Handke, Kraków 1980

F. Stanzel, Typowe formy powieści, w: Teorie form narracyjnych w niemieckim kręgu językowym. Antologia, wybór tekstów, oprac. i przekład R. Handke, Kraków 1980

J. Trzebiński, Narracja jako sposób rozumienia świata, w: Praktyki opowiadania, pod red. B. Owczarka, Z. Mitosek i W. Grajewskiego, Kraków 2001

K. Wóycicki, Z pogranicza gramatyki i stylistyki, w: Stylistyka teoretyczna w Polsce, pod red. K. Budzyka, Łódź 1946

Dramat

J. Abramowska, Literatura - dramat - teatr, w: Wprowadzenie do nauki o teatrze, pod red. J. Deglera, Wrocław 1976, t. 1; przedruk w: Problemy dramatu i teatru, pod red. J. Deglera, Wrocław 1988

Co się stało z teatralną teorią dramatu?, „Teatr” 1997, nr 3 (wypowiedzi M. Głowińskiego, S. Świontka, J. Deglera)

J. Misiewicz, Istota dramatu, w: Problemy teorii dramatu i teatru, pod red. J. Deglera, t. I, Wrocław 2003

D. Ratajczak, Teatralność i sceniczność, w: Problemy teorii dramatu i teatru, pod red. J. Deglera, t. I, Wrocław 2003

S. Skwarczyńska, Dramat - literatura czy teatr, w: Wprowadzenie do nauki o teatrze, pod red. J. Deglera, Wrocław 1976, t. 1; przedruk w: Problemy dramatu i teatru, pod red. J. Deglera, Wrocław 1988

I. Sławińska, Odczytanie dramatu, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976

S. Świontek, Dialog i dramat 2, w: Dialog - dramat - metateatr. (Z problemów teorii tekstu dramatycznego), Łódź 1990 (wyd. drugie, Warszawa 2000)

S. Świontek, Wykład dziesiąty. Dialog dramatyczny a dialog potoczny. Część pierwsza; Wykład jedenasty. Dialog dramatyczny a dialog potoczny. Część druga; Wykład dwunasty. Dialog dramatyczny a dialog powieści, w: Sławomira Świontka dwanaście wykładów z wprowadzenia do wiedzy o teatrze. Zapis wykładów wygłoszonych dla studentów I roku kulturoznawstwa, oprac. i red. L. Karczewski, I. Lewkowicz, M. Wójcik, Łódź 2003, s. 74-88

A. Ubersfeld, Teatr - przedstawienie, w: Czytanie teatru I, przeł. J. Żurowska, Warszawa 2002

Teoria literatury

Antologie i zbiory studiów

Antologia współczesnej krytyki literackiej we Francji, wybór i wstęp W. Karpińskiego, Warszawa 1974

Ciało i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie - antologia szkiców, pod red. A. Nasiłowskiej, Warszawa 2001

Dekonstrukcja, pod red. R. Nycza, Seria: Tematy teoretycznoliterackie. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, Gdańsk 2000

Krytyka feministyczna. Siostra teorii i historii literatury, pod red. G. Borkowskiej i L. Sikorskiej, Warszawa 2000

Praska szkoła strukturalna w 1. 1926-1948. Wybór materiałów, red. M. R. Mayenowa, przeł. i komentarzem opatrzył W. Górny, Warszawa 1966

Psychoanaliza i literatura, Seria: Tematy teoretycznoliterackie. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, Gdańsk 2001

Rosyjska szkoła stylistyki, wybór tekstów i oprac. M. R. Mayenowa i Z. Saloni, Warszawa 1970

Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Seria I-II, Wrocław 1977-1988

Sztuka interpretacji, wybór i oprac. H. Markiewicza, t. I-II, Wrocław 1971

Teoria badań literackich w Polsce. Wypisy, oprac. H. Markiewicz, t. I-III, Kraków 1960

Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. I, cz. 1-2, t. II, cz. 1-4, Kraków 1965-1986

Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. I-III, Kraków 1976 (wyd. drugie zmienione); t. IV, Kraków 1992

Znak, styl, konwencja, wybrał i wstępem opatrzył M. Głowiński, Warszawa 1977

Podręczniki i opracowania ogólne

J. Culler, Teoria literatury, przeł. M. Bassaj, Warszawa 1998

G. Gazda, Słownik europejskich kierunków i grup literackich XX wieku, Warszawa 2000

T. Hawkes, Strukturalizm i semiotyka, przeł. J. Sieradzki, Warszawa 1988

B. Kaniewska, A. Legeżyńska, Teoria literatury. Skrypt dla studentów filologii polskiej, Poznań 2002

Literatura i jej interpretacje, pod red. L. Nyirö, Warszawa 1987

H. Markiewicz, Rzut oka na współczesną teorię badań literackich za granicą, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, t. I, Kraków 1976

H. Markiewicz, Polska nauka o literaturze. Zarys rozwoju, wyd. drugie, Warszawa 1985

H. Markiewicz, Rzut oka na najnowszą teorię badań literackich za granicą, w: Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, Warszawa 1989

Z. Mitosek, Teorie badań literackich, wyd. trzecie rozszerzone, Warszawa 1995

Po strukturalizmie. Współczesne badania teoretycznoliterackie, pod red. R. Nycza, Wrocław 1992

S. Skwarczyńska, Systematyka głównych kierunków w badaniach literackich, Łódź 1948

S. Skwarczyńska, Rzut oka na rozwój teorii badań literackich od kierunków romantycznych do postpozytywistycznych, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. l, cz. l, Kraków 1965

S. Skwarczyńska, Rzut oka na rozwój teorii badań literackich od przełomu antypozytywistycznego do roku 1945, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. II, cz. 2, Kraków 1981

S. Skwarczyńska, Kierunki w badaniach literackich od romantyzmu do połowy XX wieku, Warszawa 1984

Słownik literatury polskiej XX wieku, pod red. A. Brodzkiej i in., Wrocław 1992 (hasła dotyczące fenomenologii, hermeneutyki, strukturalizmu, semiotyki)

E. Sarnowska-Temeriusz, Zarys dziejów poetyki. (Od starożytności do końca XVII wieku), Warszawa 1985; wyd. drugie zmienione pt. Przeszłość poetyki. Od Platona do Giambattisty Vica, Warszawa 1995

Teksty i opracowania szczegółowe

Przełom antypozytywistyczny

Teksty podstawowe

W. Dilthey, Przeżycie i poezja, przeł. O. Dobijanka, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. II, cz. l, Kraków 1974

Teksty uzupełniające

B. Croce, Estetyka jako nauka o ekspresji a językoznawstwo ogólne, przeł. H. Sułek, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. II, cz. l, Kraków 1974

Opracowania

M. Janion, Dilthey, w: Humanistyka: poznanie i terapia, Warszawa 1982

Z. Kuderowicz, Światopogląd a życie u Diltheya, Warszawa 1966

K. Sauerland, Od Diltheya do Adorna. Studia z estetyki niemieckiej, Warszawa 1986

B. Skarga, Wstęp, w: U progu współczesności. Z dziejów doktryn antypozytywistycznych, red. B. Skarga, Wrocław 1978

Psychoanaliza

Teksty podstawowe

Z. Freud, Pisarz a fantazjowanie, przeł. M. Leśniewska, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. II, cz. l, Kraków 1974

Teksty uzupełniające

B. Bettelheim, teksty do wyboru, w: Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, przeł. i przedmową opatrzyła D. Danek, t. 1-2, Warszawa 1985

M. Bonaparte, Psychoanalityczna interpretacja opowiadania „Berenice” E. A. Poe, przeł. T. Rybowski, w: Sztuka interpretacji, wybór i oprac. H. Markiewicza, t. I, Wrocław 1971

E. Drewermann, Istotnego nie widać. Rzecz o „Małym Księciu” [wybrany fragment], przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 1996

E. Fromm, Bajka o Czerwonym Kapturku, w: Zapomniany język. Wstęp do rozumienia snów, baśni i mitów, wstępem opatrzył K. T. Toeplitz, przeł. J. Marzęcki, Warszawa 1977 (i wyd. nast.)

Opracowania

F. Crews, Czy literaturę można poddawać psychoanalizie?, przeł. M. B. Fedewicz, w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, Seria II, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Wrocław 1988

E. Fiała, Modele freudowskiej metody badania dzieła literackiego, Lublin 1991

J. Fizer, Psychologizm i psychoestetyka. Historyczno-krytyczna analiza związków, przeł. J. Stawiński, wstępem opatrzyła A. Kuczyńska, Warszawa 1991

G. Hartmann, Freud versus interpretator, w: Dekonstrukcja, pod red. R. Nycza, Gdańsk 2000

Z. Rosińska, Psychoanalityczne myślenie o sztuce, Warszawa 1985

Z. Rosińska, Freud, Warszawa 1993

Psychologia głębi (Junga)

Teksty podstawowe

C. G. Jung, Psychologia i twórczość, przeł. K. Krzemień-Ojak, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. II, cz. l, Kraków 1974; przeł. Z. Rosińska, w: Z. Rosińska, Jung, Warszawa 1982

Teksty uzupełniające

M. Bodkin, Wzorce archetypowe w poezji tragicznej, przeł. P. Mroczkowski, „Pamiętnik Literacki” 1969, z. 2; przedruk w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. II, cz. l, Kraków 1974; Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, Seria I, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Wrocław 1977

M. L. von Franz, Interpretacja archetypowa opowiadania B. Goetza „Królestwo bezprzestrzenne”, przeł. J. Prokopiuk, „Literatura na Świecie” 1978, nr 3

C. G. Jung, O stosunku psychologii analitycznej do dzieła poetyckiego. Ulisses i Picasso, w: Archetypy i symbole. Pisma wybrane, wybrał, przeł. i wstępem poprzedził J. Prokopiuk, Warszawa 1976

Opracowania

J. Jacobi, Psychologia C. G. Junga, przeł. S. Ławicki, Warszawa 1968

Z. Rosińska, Jung, Warszawa 1982

Ph. Wheelwright, Symbol archetypowy, przeł. M. B. Fedewicz, w: Symbole i symbolika, wybrał i wstępem opatrzył M. Głowiński, Warszawa 1990

Krytyka tematyczna i bachelard

Teksty podstawowe

Wybrane teksty z „Pamiętnika Literackiego” 1971, z. 2 i 1981, z. 4 oraz z: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1976, t. I i II; Antologia współczesnej krytyki literackiej we Francji, wybór i wstęp W. Karpińskiego, Warszawa 1974

Teksty uzupełniające

G. Bachelard, Obraz literacki, w: Wyobraźnia poetycka. Wybór pism, wyboru dokonał H. Chudak, przeł. H. Chudak, A. Tatarkiewicz, przedmowa J. Błońskiego, Warszawa 1975

G. Bachelard, Wstęp do „Poetyki przestrzeni”, przeł. W. Błońska, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1976, t. II

Ch. Mauron, Wprowadzenie do psychokrytyki, przeł. W. Błońska, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1976, t. II

Opracowania

J. Błoński, Przedmowa, w: G. Bachelard, Wyobraźnia poetycka. Wybór pism, wyboru dokonał H. Chudak, przeł. H. Chudak, A. Tatarkiewicz, przedmowa J. Błońskiego, Warszawa 1975

M. Głowiński, Wprowadzenie (do francuskiej krytyki tematycznej), „Pamiętnik Literacki” 1971, z. 2

Krytyka archetypowa i mitograficzna

Teksty podstawowe

L. A. Fiedler, Archetyp i sygnatura. Analiza związków między biografią a poezją, przeł. K. Stamirowska, „Pamiętnik Literacki” 1969, z. 2; przedruk w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. II, Kraków 1976

N. Frye, Mit, fikcja, przemieszczenie, przeł. E. Muskat-Tabakowska, „Pamiętnik Literacki” 1969, z. 2; przedruk w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, Seria I, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Wrocław 1977

N. Frye, Archetypy literatury, przeł. A. Bejska, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. II, Kraków 1976

Teksty uzupełniające

E. Fromm, Istota języka symbolicznego oraz Mit o Edypie w: Zapomniany język. Wstęp do rozumienia snów, baśni i mitów, wstępem opatrzył K. T. Toeplitz, przeł. J. Marzęcki, Warszawa 1977 (i wyd. nast.)

Opracowania

E. Kuźma, Kategoria mitu w badaniach literackich, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 4; przedruk w: Nowe problemy metodologiczne literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1992

E. Mieletinski, Poetyka mitu, przeł. J. Dancygier, przedmową opatrzyła M. R. Mayenowa, Warszawa 1981

H. Podbielski, Nowsze teorie mitu, w: Z zagadnień literatury greckiej, Lublin 1978

E. Sarnowska-Temeriusz, W kręgu badań tematologicznych, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976

Formalizm

Teksty podstawowe

B. Eichenbaum, Jak jest zrobiony „Płaszcz” Gogola?, przeł. M. Czermińska, w: Rosyjska szkoła stylistyki, wybór tekstów i oprac. M. R. Mayenowa i Z. Saloni, Warszawa 1970; przedruk w: Sztuka interpretacji, wybór i oprac. H. Markiewicz, t. l, Warszawa 1971

W. Szkłowski, Wskrzeszenie słowa, przeł. F. Siedlecki, w: Rosyjska szkoła stylistyki, wybór tekstów i oprac. M. R. Mayenowa i Z. Saloni, Warszawa 1970

W. Szkłowski, Sztuka jako chwyt, przeł. R. Luźny, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. II, cz. 3, Kraków 1986

Teksty uzupełniające

B. Eichenbaum, Teoria metody formalnej, w: Szkice o prozie i poezji, wybór i przekład L. Pszczołowska, R. Zimand, Warszawa 1983 (lub: Teoria „metody formalnej”, przeł. R. Luźny, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. II, cz. 3, Kraków 1986)

R. Jakobson, Co to jest poezja?, przeł. M. R. Mayenowa, w: W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, t. 2, Warszawa 1989

S. Niekludow, „Sujet” a realizacje przestrzenno-czasowe w rosyjskiej bylinie (Tezy), przeł. A. Jędrzejkiewicz, w: Semiotyka kultury, wybór i oprac. E. Janus i M. R. Mayenowa, przedmowa S. Żółkiewski, Warszawa 1977

W. Winogradow, Zagadnienie narracji wypowiadawczej w stylistyce, przeł. F. Siedlecki, w: L. Spitzer, K. Vossler, W. Winogradow, Z zagadnień stylistyki, Warszawa 1937

Opracowania

R. Jakobson, Kazańska szkoła polskiej lingwistyki, przeł. A. Werpachowska, w: W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, wybór, redakcja naukowa i wstęp M. R. Mayenowa, t. 2, Warszawa 1989

M. R. Mayenowa, Rosyjskie propozycje teoretyczne w zakresie form poetyckich (1916-1930), w: Rosyjska szkoła stylistyki, wybór tekstów i oprac. M. R. Mayenowa i Z. Saloni, Warszawa 1970

K. Pomorska, Teoria języka poetyckiego i przedmiot poetyki w tzw. szkole formalnej, „Pamiętnik Literacki” 1963, z. 4

K. Rosner, Formaliści rosyjscy jako twórcy koncepcji języków funkcjonalnych, w: Semiotyka strukturalna w badaniach nad literaturą, Kraków 1981

D. Ulicka, Widma formalizmu, w: Stereotypy w literaturze i tuż obok, pod red. W. Boleckiego i G. Gazdy, Warszawa 2003

R. Zimand, Siużet - co to za zwierz?, „Teksty” 1972, z. 6

Strukturalizm

Teksty podstawowe

R. Barthes, Działalność strukturalistyczna, przeł. A. Tatarkiewicz, w: Mit i znak, wybór i słowo wstępne J. Błońskiego, Warszawa 1970

R. Barthes, Śmierć autora, przeł. M. P. Markowski, „Teksty Drugie” 1999, z. 1-2

R. Jakobson, Poetyka w świetle językoznawstwa, przeł. K. Pomorska, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. II, Kraków 1976; przedruk w: W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, wybór, redakcja naukowa i wstęp M. R. Mayenowa, t. 2, Warszawa 1989

J. Mukařovský, O strukturalizmie, przeł. J. Mayen, w: Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców, wybór, redakcja i słowo wstępne J. Sławiński, Warszawa 1970

Teksty uzupełniające

A. J. Greimas, Ku teorii interpretacji opowiadania mitycznego, przeł. A. Grzegorczyk i E. Umińska-Plisenko, w: E. Leach, A. J. Greimas, Rytuał i narracja, Warszawa 1989

M. R. Mayenowa, O perspektywie poetyki inaczej, w: T. Todorov, Poetyka, przeł. S. Cichowicz, Warszawa 1984; także w: M. R. Mayenowa, Studia i rozprawy, wybór i oprac. A. Axer i T. Dobrzyńska, Warszawa 1993

J. Mukařovsky, Pojęcie całości w teorii sztuki, przeł. H. Janaszek-Ivanićkova, w: Znak, styl, konwencja, wybrał i wstępem opatrzył M. Głowiński, Warszawa 1977

J. Mukařovský, Strukturalizm dla wszystkich. Rozmowa z prof. drem Janem Mukařovskim, tłum. J. Baluch, „Teksty” 1981, z. l

J. Piaget, Strukturalizm, przeł. S. Cichowicz, Warszawa 1972

Tezy Praskiego Koła, w: Praska szkoła strukturalna w 1. 1926-1948. Wybór materiałów, red. M. R. Mayenowa, przeł. i komentarzem opatrzył W. Górny, Warszawa 1966

T. Todorov, Poetyka, przeł. S. Cichowicz, Warszawa 1984

Opracowania

D. Danek, Obrona prozy. Wokół koncepcji poetyckości praskiej szkoły strukturalnej, w: O polemice literackiej w powieści, Warszawa 1972

M. Głowiński, Posłowie, w: T. Hawkes, Strukturalizm i semiotyka, przeł. I. Sieradzki, Warszawa 1988

T. Hawkes, Strukturalizm i semiotyka, przeł. I. Sieradzki, Warszawa 1988

M. R. Mayenowa, Analiza doktryny stylistycznej Praskiego Koła, w: Praska szkoła strukturalna w 1. 1926-1948. Wybór materiałów, red. M. R. Mayenowa, przeł. i komentarzem opatrzył W. Górny, Warszawa 1966

K. Rosner, Koncepcja języków funkcjonalnych w badaniach strukturalistów czeskich, w: Semiotyka strukturalna w badaniach nad literaturą, Kraków 1981

J. Sławiński, J. Mukařovský - program estetyki strukturalnej, w: J. Mukařovský, Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców, wybór, redakcja i słowo wstępne J. Sławiński, Warszawa 1970

Semiotyka

Teksty podstawowe

E. Benveniste, Semiologia języka, przeł. K. Falicka, w: Znak, styl, konwencja, wybrał i wstępem opatrzył M. Głowiński, Warszawa 1977

J. Łotman, Wstęp, Sztuka jako język, Sztuka wśród innych systemów znaków, w: Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984

Wybrane teksty z: Semiotyka kultury, wybór i oprac. E. Janus i M. R. Mayenowa, Warszawa 1977

Teksty uzupełniające

R. Barthes, Znak w wyobraźni, przeł. J. Lalewicz, w: Mit i znak, wybór i słowo wstępne J. Błoński, Warszawa 1970

E. Hall, Bezgłośny język, przeł. R. Zimand, Warszawa 1987

J. Łotman, Wykłady z poetyki strukturalnej, przeł. i oprac. S. Balbus, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. II, Kraków 1976

J. Łotman, O znaczeniach we wtórnych systemach modelujących, przeł. J. Faryno, „Pamiętnik Literacki” 1969, z. 1; przedruk w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, Seria I, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Wrocław 1977

C. Levi-Strauss, Myśl nieoswojona, przeł. A. Zajączkowski, Warszawa 1965

Opracowania

H. Buczyńska-Garewicz, Poszukiwanie sensu semiotyki, „Teksty” 1980, z. 2

B. Gasparow, Szkoła tartuska lat 60-tych jako zjawisko semiotyczne, przeł. B. Żyłko, „Pamiętnik Literacki” 1991, z. 2

P. Guiraud, Semiologia, przeł. S. Cichowicz, Warszawa 1974

H. Markiewicz, Pytania do semiotyków, w: Teoretycznoliterackie tematy i problemy, pod red. J. Sławińskiego, Wrocław 1986; przedruk w: Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, Warszawa 1989

M. R. Mayenowa, Klasyczne propozycje semiotyki sztuki - J. Mukařovský i Ch. Morris, Semiotyka sztuki w szkole radzieckiej, w: Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, wyd. drugie uzupełnione i poprawione, Wrocław 1979

J. Pelc, Wstęp do semiotyki, Warszawa 1982 (wybrane fragmenty)

K. Rosner, Prace literaturoznawcze J. Łotmana, w: Semiotyka strukturalna w badaniach nad literaturą, Kraków 1981

S. Żółkiewski, O tartuskiej szkole semiotyki, w: Kultura. Socjologia. Semiotyka literacka, Warszawa 1979

New Criticism

Teksty podstawowe

Wybrane teksty z: Nowa Krytyka. Antologia, wybór H. Krzeczkowski, wstęp i oprac. Z. Łapiński, Warszawa 1983

Opracowania

Z. Łapiński, Nowa krytyka po latach, w: Nowa Krytyka. Antologia, wybór H. Krzeczkowski, wstęp i oprac. Z. Łapiński, Warszawa 1983

J. Szili, Nowa krytyka, przeł. P. Kuhiwczak, w: Literatura i jej interpretacje, pod red. L. Nyirö, Warszawa 1987

Fenomenologia

Teksty podstawowe

R. Ingarden, O tzw. prawdzie w literaturze, w: Studia z estetyki, t. 1, Warszawa 1966

R. Ingarden, Z teorii dzieła literackiego (Dwuwymiarowa budowa dzieła sztuki literackiej, Schematyczność dzieła literackiego, Dzieło literackie i jego konkretyzacje), w: Problemy teorii literatury, wyboru dokonał H. Markiewicz, Seria I, Wrocław 1967

Teksty uzupełniające

R. Ingarden, O poznawaniu dzieła literackiego (§ 4: Podstawowe twierdzenia o budowie dzieła literackiego) oraz O różnych rozumieniach „prawdziwości” w dziele sztuki, w: Studia z estetyki, t. 1, Warszawa 1966

J. P. Sartre, Czym jest literatura? Wybór szkiców krytycznoliterackich, wybór A. Tatarkiewicz, przeł. J. Lalewicz, Warszawa 1970

Opracowania

K. Bartoszyński, Teoria miejsc niedookreślenia na tle Ingardenowskiego systemu filozoficznego, w: Teoria i interpretacja, Warszawa 1975

Fenomenologia Romana Ingardena, „Studia Filozoficzne”, Warszawa 1972 (wyd. specjalne)

L. Kołakowski, Husserl - filozofia doświadczenia rozumiejącego, w: Drogi nowoczesnej filozofii, oprac. M. Siemek, Warszawa 1978

S. Lem, Filozofia przypadku. Literatura w świetle empirii, Kraków 1968

H. Markiewicz, R. Ingarden o dziele literackim, „Estetyka” 1961, t. II

H. Markiewicz, Fikcja w dziele literackim a jego zawartość poznawcza, w: Główne problemy wiedzy o literaturze, wyd. piąte przejrzane i uzupełnione, Kraków 1980

A. Szczepańska, Estetyka R. Ingardena, Warszawa 1989

D. Ulicka, Ingardenowska filozofia literatury. Konteksty, Warszawa 1992

Teoria aktów mowy

Teksty podstawowe

R. Ohmann, Akty mowy a definicja literatury, przeł. B. Kowalik i W. Krajka, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 2

Teksty uzupełniające

M. Głowiński, Mimesis językowa w wypowiedzi literackiej, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 4; przedruk w: Poetyka i okolice, Warszawa 1992

R. Ohmann, Mowa - działanie - styl, przeł. K. Rosner, w: Znak, styl, konwencja, wybrał i wstępem opatrzył M. Głowiński, Warszawa 1977

R. Ohmann, Literatura jako akt, przeł. B. Kowalik i W. Krajka, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. IV, cz. l, Kraków 1992

J. Searle, Status logiczny wypowiedzi fikcyjnej, przeł. H. Buczyńska-Garewicz, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 2

Opracowania

W. Tomasik, Od „ etiolacji” do „ ideologii szczerości”. Teoria aktów mowy i literatura, „Pamiętnik Literacki” 1990, z. 3; przedruk w: Po strukturalizmie. Współczesne badania teoretycznoliterackie, pod red. R. Nycza, Wrocław 1992

Hermeneutyka

Teksty podstawowe

H. G. Gadamer, Uniwersalność problemu hermeneutycznego, przeł. M. Łukasiewicz, „Pamiętnik Literacki” 1977, z. 4

P. Ricoeur, Teoria interpretacji: dyskurs i nadwyżka znaczenia, przeł. K. Rosner, w: Język, tekst, interpretacja, Warszawa 1989

Teksty uzupełniające

Wybrane teksty z „Pamiętnika Literackiego” 1992, z. l; Wokół rozumienia. Studia i szkice z hermeneutyki, wyboru i przekładu dokonał G. Sowiński, Kraków 1993

Opracowania

K. Rosner, Hermeneutyka jako krytyka kultury: Heidegger, Gadamer, Ricoeur, Warszawa 1991

K. Rosner, hasło Hermeneutyka, w: Słownik literatury polskiej XX w., pod red. A. Brodzkiej i in., Wrocław 1992

Bachtin i intertekstualizm

Teksty podstawowe

M. Bachtin, Dialog, przeł. J. Faryno, A. i A. Goreniowie, N. Modzelewska, D. Danek, w: Bachtin. Dialog. Język. Literatura, red. E. Czaplejewicz i E. Kasperski, Warszawa 1983

M. Głowiński, O intertekstualności, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 4; przedruk w: Nowe problemy metodologiczne literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1992; Poetyka i okolice, Warszawa 1992

M. Pfister, Koncepcje intertekstualności, przeł. M. Łukasiewicz, „Pamiętnik Literacki” 1991, z. 4

Teksty uzupełniające

R. Barthes, Teoria tekstu, przeł. A. Milecki, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. IV, cz. 2, Kraków 1992

J. Culler, Presupozycje i intertekstualność, przeł. K. Rosner, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 3; przedruk w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, Seria II, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Wrocław 1988

G. Genette, Palimpsesty, przeł. A. Milecki, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. IV, cz. 2, Kraków 1992

Wybrane teksty z: Między tekstami. Intertekstualność jako problem poetyki historycznej, red. J. Ziomek, J. Sławiński, W. Bolecki, Warszawa 1992

Wybrane teksty z „Pamiętnika Literackiego” 1988, z. l i 2 oraz 1991, z. 4

Opracowania

S. Balbus, Między stylami, Kraków 1993

T. Cieślikowska, Intertekstualność, w: W kręgu genologii, intertekstualności, teorii sugestii, Warszawa 1995 (wybrane fragmenty)

H. Markiewicz, Odmiany intertekstualności, „Ruch Literacki” 1988, z. 4/5; przedruk w: Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, Warszawa 1989

R. Nycz, Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy, w: Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1995

Dekonstrukcjonizm

Teksty podstawowe

P. de Mann, Autobiografia jako od-twarzanie, przeł. M. B. Fedewicz, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 2

J. Hillis Miller, Krytyk jako żywiciel i pasożyt, przeł. G. Borkowska, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 2; przedruk w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. IV, cz. 2, Kraków 1992

Teksty uzupełniające

J. Derrida, Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych, przeł. M. Adamczyk, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 2 (lub jw., przeł. W. Kalaga, w: Współczesna teoria badań literackich zagranicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. IV, cz. 2, Kraków 1992)

J. Derrida, Biała mitologia. Metafora w tekście filozoficznym, przeł. W. Krzemień, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 3

Opracowania

A. Burzyńska, Dekonstrukcja jako krytyka interpretacji, „Ruch Literacki” 1985, nr 5-6

A. Burzyńska, Dekonstrukcja - próba krytycznego bilansu, w: Po strukturalizmie. Współczesne badania teoretycznoliterackie, pod red. R. Nycza, Wrocław 1992

J. Culler, Dekonstrukcja i jej konsekwencje dla badań literackich, przeł. M. B. Fedewicz, „Pamiętnik Literacki” 1987, z. 4

R. Nycz, Dekonstrukcjonizm w teorii literatury, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 4; przedruk w: Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1993

T. Sławek, Via femina. Dekonstrukcja jako styl krytyki, w: Interpretacje i style krytyki, Katowice 1988

Aktualny spór o interpretację

U. Eco, R. Rorty, J. Culler, C. Brooke-Rose, Interpretacja i nadinterpretacja, przeł. T. Bieroń, Kraków 1996

Feminizm. Gender Criticism

Teksty podstawowe

E. Showalter, Krytyka feministyczna na bezdrożach, przeł. I. Kalinowska-Blackwood, „Teksty Drugie” 1993, nr 4-5

Teksty uzupełniające

„Teksty Drugie” (Śmiech feministek) 1993, nr 4-6

„Teksty Drugie” (Feminizm po polsku) 1995, nr 3-4

Opracowania

I. Iwasiów, Płeć skonstruowana, w: Gender dla średnio zaawansowanych. Wykłady szczecińskie, Warszawa 2004

K. Kujawińska-Courtney, Feministyczna krytyka literacka: teorie i praktyki, „Pamiętnik Literacki” 1998, z. 3

A. Łebkowska, Czy „płeć” może uwieść poetykę, w: Poetyka bez granic, pod red. W. Boleckiego i W. Tomasika, Warszawa 1995

Neopragmatyzm i spór o interpretację

TEKSTY PODSTAWOWE

S. Fish, Czy na tych ćwiczeniach jest tekst?, przeł. M. Smoczyński, w: Interpretacja, retoryka, polityka, pod red. A. Szahaja, Kraków 2002

U. Eco, R. Rorty, J. Culler, C. Brooke-Rose, Interpretacja i nadinterpretacja, przeł. T. Bieroń, Kraków 1996

Teksty uzupełniające

S. Fish, Jak rozpoznać wiersz, gdy się go widzi, przeł. A. Grzeliński, w: j.w.

R. Shusterman, Interpretacja a rozumienie, przeł. A. Orzechowski, w: Estetyka pragmatyczna. Żywe piękno i refleksja nad sztuką, Wrocław 1998

„Teksty Drugie” (Granice interpretacji) 1997, nr 6 i „Teksty Drugie” (Granice tekstu) 1998, nr 4

Opracowania

R. Rorty, Wstęp do polskiego wydania esejów Stanleya Fisha, przeł. A. Szahaj, w: Interpretacja, retoryka, polityka

A. Szahaj, Zniewalająca moc kultury, w: j.w.

III. Historia literatury polskiej

Literatura staropolska

Podręczniki podstawowe

T. Michałowska, Średniowiecze, Warszawa 1995 (i wyd. nast.)

J. Ziomek, Renesans, Warszawa 1973 (i wyd. nast.)

Cz. Hernas, Barok, Warszawa 1973 (i wyd. nast.)

Podręczniki uzupełniające

T. Witczak, Literatura średniowiecza, Warszawa 1990 (i wyd. nast.)

J. Ziomek, Literatura odrodzenia, Warszawa 1987 (i wyd. nast.)

Cz. Hernas, Literatura baroku, Warszawa 1987 (i wyd. nast.)

I. Chrzanowski, Historia literatury niepodległej Polski 965-1795, Warszawa 1930 (i wyd. nast.)

J. Kleiner, Zarys dziejów literatury polskiej, t. 1, Wrocław 1947 (i wyd. nast.)

J. Krzyżanowski, Dzieje literatury polskiej, Warszawa 1979

Historia literatury polskiej w zarysie, red. M. Stępień, A. Wilkoń, t. 1, Warszawa 1990

J. Starnawski, Zarys dziejów literatury staropolskiej, Lublin 1993, Towarzystwo Naukowe KUL, Prace Wydziału Historyczno-Filologicznego 61

Lektury obowiązkowe

Utwory literackie

Średniowiecze

Anonim tzw. Gall, Kronika polska, oprac. M. Plezia, Wrocław 1965, BN I 59 (i wyd. nast.); przedruk: Wrocław 2003, „Skarby Biblioteki Narodowej” (wybrana jedna księga)

Jan Kanapariusz, Świętego Wojciecha Żywot Pierwszy (lub: Brunon z Kwerfurtu, Świętego Wojciecha Żywot Drugi), w: Piśmiennictwo czasów Bolesława Chrobrego, tłum. K. Abgarowicz, Warszawa 1966 (lub Żywot św. Stanisława, w: Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski, tłum. J. Pleziowa, oprac. M. Plezia, Warszawa 1987)

Mistrz Wincenty (tzw. Kadłubek), Kronika polska, oprac. B. Kürbis, Wrocław 1992, BN I 227; przedruk: Wrocław 2003, „Skarby Biblioteki Narodowej” (wybrana jedna księga)

Kazania gnieźnieńskie, Kazania świętokrzyskie, Psałterz floriański, Psałterz puławski, Jan z Szamotuł: Kazania o Maryi Pannie Czystej, w: W. Wydra, W. R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do r. 1543, Wrocław 1984; Średniowieczna proza polska, oprac. S. Vrtel-Wierczyński, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1959, BN I 68

Jan Długosz, Roczniki, w: „By czas nie zaćmił i niepamięć”. Wybór kronik średniowiecznych, oprac. A. Jelicz, Warszawa 1975 (i wyd. nast.)

Stanisław Ciołek, Pochwała Krakowa; Adam Świnka, Nagrobek Zawiszy Czarnemu; Wincenty z Kielczy, Hymn do św. Stanisława i Sekwencja o św. Stanisławie, w: Najstarsza poezja polsko-łacińska (do połowy XVI w.), oprac. M. Plezia, Wrocław 1952, BN I 141

Pieśń Sandomierzanina, Rozmowa Mistrza Polikarpa ze śmiercią, Satyra na chytrych kmieciów, Skarga umierającego (przekaz A i B razem z Dusza z ciała wyleciała), Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego, Wiersz Słoty o chlebowym stole, w: Średniowieczna poezja polska świecka, oprac. S. Vrtel-Wierczyński, wyd. trzecie rozszerzone i zmienione, Wrocław 1952, BN I 60; Polska poezja świecka XV wieku, oprac. M. Włodarski, wyd. czwarte zmienione, Wrocław 1997, BN I 60

Legenda o św. Aleksym, Rozmyślanie przemyskie (lub Rozmyślania dominikańskie), Sprawa chędoga o męce Pana Chrystusowej (lub: Baltazar Opeć: Żywot Pana Jezu Krysta), Raj duszny, w: W. Wydra, W. R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do r. 1543, Wrocław 1984

Ach krolu wieliki nasz (Legenda o św. Aleksym); Bogurodzica; Bog wszechmogący wstał z martwy [zaducy]; Dusze Święty, zawitaj k nam; Jezus Chrystus, Bog Człowiek, mądrość Oćca swego; Maryja, czyste dziewice; O wszego świata wszytek lud; Posłuchajcie, bracia miła; Przez twe święte z martwy wstanie; Zdrow bądź, krolu anjelski; Zdrowaś, gwiazdo morska, Święta Matko; Zstałać się rzecz wielmi dziwna; Władysław z Gielniowa, Jezusa Judasz przedał za pieniądze nędzne, Augustus kiedy krolował, Anna niewiasta niepłodna, Już się anjeli wiesielą, w: Średniowieczna pieśń religijna polska, oprac. M. Korolko, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1980, BN I 65

Historia Aleksandra Wielkiego, Historia Trzech Króli, Poncjan (Historia o siedmi mędrcach), Marcin Bielski, Żywoty filozofów, w: W. Wydra, W. R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do r. 1543, Wrocław 1984

Renesans

Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Hioba, Księga Psalmów (wybór: 10 psalmów), Pieśń nad pieśniami, Treny Jeremiasza (Lamentacje), Księga Daniela (zwłaszcza Dn 5-6 i 12-13), jedna z Ewangelii do wyboru, Dzieje Apostolskie (zwłaszcza 1-10 i 27-28); listy św. Pawła, zwłaszcza List do Rzymian, Objawienie św. Jana (Apokalipsa) w: Biblia, to jest Księgi Starego i Nowego Testamentu, przekł. Jakub Wujek, Kraków 1599; toż, oprac. Stanisław Styś, Kraków 1956 i wyd. nast. (tylko porównawczo Biblia Tysiąclecia, tu zwłaszcza wstępy do wskazanych ksiąg)

Rozmowy, które miał król Salomon mądry z Marchołtem grubym a sprosnym; Sowiźrzał, w: Proza polska wczesnego renesansu 1510-1550, oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa 1954

Do wyboru: Wyprawa plebańska, Komedia rybałtowska nowa, Fraszki Sowiźrzała nowego, Peregrynacyja Maćkowa, w: Antologia literatury sowizdrzalskiej XVI i XVII w., oprac. S. Grzeszczuk, Wrocław 1966, BN I 186 (i wyd. nast.)

Wybrane wiersze Andrzeja Krzyckiego (5 utworów), Filipa Kallimacha (2), Jana Dantyszka (5 oraz wybrane Hymny), Jana z Wiślicy (2), Klemensa Janickiego (5, szczególnie Księga żalów), Konrada Celtisa (2), Mikołaja Hussowskiego (fragment), w: Antologia poezji polsko-łacińskiej 1470-1543, wstępem opatrzyła i oprac. A. Jelicz, przekł. K. Jeżewskiej i E. Jędrkiewicza, Warszawa 1956 (i wyd. nast.); I. Lewandowski, Antologia poezji łacińskiej w Polsce. Renesans, Poznań 1996. Część utworów wymienionych autorów można znaleźć także w wydaniach: Jan Dantyszek: Pieśni, wybrała i przeł. z łaciny A. Kamieńska, Olsztyn 1973 (i wyd. nast.); Klemens Janicki, Poezje wybrane, wybór oprac., przeł. i wstępem poprzedził Z. Kubiak, Warszawa 1975 (i wyd. nast.); Andrzej Krzycki, Poezje, przeł. E. Jędrkiewicz, oprac. A. Jelicz, Warszawa 1962

Łukasz Górnicki, Dworzanin polski, oprac. R. Pollak, wyd. drugie, Wrocław 1954, BN I 109; Pisma, oprac. R. Pollak, t. 1-2, Warszawa 1961 (księga pierwsza)

Filip Kallimach, Życie i obyczaje Grzegorza z Sanoka, oprac. A. Obrębski, Łódź 1994

Sebastian Fabian Klonowic, Flis, oprac. S. Hrabec, Wrocław 1951, BN I 137 lub oprac. A. Karpiński, Warszawa 1984

Jan Kochanowski: wybór elegii łacińskich (5), Muza, Satyr, Psałterz Dawidów (10 psalmów), Fraszki (obszerny wybór), Pieśni, Odprawa posłów greckich, Treny

zalecane wydania: Z łacińska śpiewa Słowian Muza. Elegie, foricenia, liryki, w przekładzie L. Staffa, wstępem poprzedził Z. Kubiak, Warszawa 1982 (i wyd. nast.); Dzieła polskie, oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa 1952 (i wyd. nast.); Psałterz Dawidów, oprac. J. Ziomek, Wrocław 1960, BN I 174; Psałterz Dawidów, oprac. K. Meller, Kraków 1997; Fraszki, oprac. J. Pelc, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1991, BN I 163; Pieśni, oprac. L. Szczerbicka-Ślękowa, wyd. czwarte zmienione, Wrocław 1997, BN I 100; Odprawa posłów greckich, oprac. T. Ulewicz, wyd. dziesiąte, zupełnie zmienione, Wrocław 1962, BN I 3 (i wyd. nast.); Treny, oprac. J. Pelc, wyd. piętnaste zmienione, Wrocław 1986, BN I 1 (i wyd. nast.)

Biernat z Lublina, Opisanie krótkie żywota Ezopowego oraz 10 wybranych bajek, w: Wybór pism, oprac. J. Ziomek, Wrocław 1954, BN I 149; przedruk: Wrocław 2004, „Skarby Biblioteki Narodowej”; Ezop, wstęp S. Grzeszczuk, oprac. J. S. Gruchała, Kraków 1997

Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej, w: Wybór pism, oprac. W. Voisé, Wrocław 1977, BN I 229; przedruk: Wrocław 2003, „Skarby Biblioteki Narodowej”

Stanisław Orzechowski, do wyboru: Mowa […] na pogrzebie Zygmunta Jagiellończyka, […] króla polskiego, Rozmowa albo dyjalog około egzekucyjej Polskiej Korony, Quincunx, Żywot i śmierć Jana Tarnowskiego, w: Wybór pism, oprac. J. Starnawski, Wrocław 1972, BN I 210

Mikołaj Rej, Krótka rozprawa, Figliki, Wizerunk, Źwierzyniec, Żywot człowieka poczciwego (jedna księga)

zalecane wydania: Pisma wierszem. (Wybór), oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław 1954, BN I 151; Wybór pism, wyboru dokonał i oprac. J. Ślaski, Warszawa 1975 (i wyd. nast.); Żywot człowieka poczciwego, oprac. i wstępem opatrzył J. Krzyżanowski, Wrocław 1956, BN I 152; przedruk: t. 1-2, Wrocław 2003, „Skarby Biblioteki Narodowej”

Piotr Skarga, Kazania sejmowe, oprac. J. Tazbir przy współudziale M. Korolki, Wrocław 1972, BN I 70 (i wyd. nast.); przedruk: Wrocław 2003, „Skarby Biblioteki Narodowej” (Kazanie pierwsze oraz jedno do wyboru)

Szymon Szymonowic, Sielanki i pozostałe wiersze polskie, oprac. J. Pelc, wyd. drugie zmienione, Wrocław 2000, BN I 182 (Dafnis, Kołacze, Czary, Żeńcy)

Andrzej Trzecieski, Żywot i sprawy Mikołaja Reja z Nagłowic, w: M. Rej, Wybór pism, wyboru dokonał i oprac. J. Ślaski, Warszawa 1975 (i wyd. nast.)

Mikołaj z Wilkowiecka, Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim, oprac. J. Okoń, Wrocław 1971, BN I 201 (Redakcja A); przedruk: Wrocław 2004, „Skarby Biblioteki Narodowej”

Barok

Wybrane wiersze Elżbiety Drużbackiej, Adama Korczyńskiego, Hieronima Morsztyna, Zbigniewa Morsztyna, Daniela Naborowskiego, Krzysztofa Niemirycza, Łukasza Opalińskiego, Dominika Rudnickiego, Samuela Twardowskiego, Jana Żabczyca, oraz poezja konfederacji barskiej, w: Poeci polskiego baroku, oprac. J. Sokołowska i K. Żukowska, t. 1-2, Warszawa 1965

Wybrane wiersze (po jednym z każdej części) z: Helikon sarmacki. Wątki i tematy polskiej poezji barokowej, wybór tekstów, wstęp i komentarz A. Vincenz, oprac. tekstów i bibliografii M. Malicki, Wrocław 1989, BN I 259

Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III, oprac. R. Pollak, Wrocław 1970, BN I 88; przedruk: t. 1-2, Wrocław 2003, „Skarby Biblioteki Narodowej”; Opis obyczajów za panowania Augusta III, wstęp M. Dernałowicz, oprac. A. Skarżyńska, Warszawa 1985 (i wyd. nast.) - wybrane fragmenty

Wespazjan Kochowski, wybór liryków i epigramatów oraz 3 utwory z Psalmodii polskiej, w: Utwory poetyckie, oprac. M. Eustachiewicz, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1991, BN I 92

Stanisław Herakliusz Lubomirski, Orfeusz, Eklezyjastes, Rozmowy Artaksesa i Ewandra (Rozmowa III), w: Wybór pism, wyd. R. Pollak, Wrocław 1955, BN I 145; Poezje zebrane, wyd. A. Karpiński, Adwerbia moralia, oprac. M. Mejor, t. 1: Teksty, t. 2: Komentarze, Warszawa 1995-1996

Jan Andrzej Morsztyn: wybór wierszy z Kanikuły i Lutni oraz przekład Cyda

zalecane wydania: Utwory zebrane, oprac. L. Kukulski, Warszawa 1971; Wybór poezji, oprac. W. Weintraub, Wrocław 1988, BN I 257

Jan Andrzej Morsztyn [Pierre Corneille], Cyd albo Roderyk, komedyja hiszpańska, oprac. W. Folkierski, Kraków 1923, BN II 8 (i wyd. nast.); toż, oprac. M. Brahmer, Kraków 1948, BAPiP, nr 63; J. A. Morsztyn, Utwory zebrane, oprac. L. Kukulski, Warszawa 1971; toż, wyd. A. Karpiński i A Stepnowski, Warszawa 1999, BPS t. 16

Zbigniew Morsztyn, Wybór wierszy, oprac. J. Pelc, Wrocław 1975, BN I 215 (wybór wierszy)

Krzysztof Opaliński, Satyry, oprac. L. Eustachiewicz, Wrocław 1953, BN I 147 (jedna satyra do wyboru)

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki, wstęp i objaśnienia W. Czapliński, wyd. piąte zmienione, Wrocław 1979, BN I 62; przedruk: t. 1-2, Wrocław 2003, „Skarby Biblioteki Narodowej” (fragmenty)

Wacław Potocki, Wiersze wybrane, oprac. S. Grzeszczuk, wstęp J. S. Gruchała, wyd. trzecie zmienione, Wrocław 1992, BN I 19 (wybór wierszy); Wojna chocimska, wyd. i oprac. A. Brückner, Kraków 1924, BN I 75; przedruk: Wrocław 2003, „Skarby Biblioteki Narodowej”

Maciej Kazimierz Sarbiewski, Liryki oraz Droga rzymska i fragment Lechiady, przeł. T. Karyłowski, oprac. M. Korolko przy współudziale J. Okonia, Warszawa 1980 (trzy wybrane pieśni)

Mikołaj Sęp Szarzyński, Rytmy abo wiersze polskie oraz cykl erotyków, oprac. i wstępem poprzedził J. Krzyżanowski, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1973, BN I 118; Poezje, wstęp i oprac. J. S. Gruchała, Kraków 1997; Poezje zebrane, wyd. R. Grześkowiak i A. Karpiński przy współudziale K. Mrowcewicza, Warszawa 2003, BPS, t. 23

Torquato Tasso, Gofred abo Jeruzalem wyzwolona, przekł. P. Kochanowski, oprac. R. Pollak, Wrocław 1951, BN II 4 (jedna pieśń do wyboru)

Samuel Twardowski, Dafnis drzewem bobkowym, oprac. J. Okoń, Wrocław 1976, BN I 227, lub: Nadobna Paskwalina, oprac. J. Okoń, Wrocław 1980, BN I 87

Józef Bartłomiej Zimorowic, Trużenicy, Kozaczyzna, Burda ruska, w: Sielanki nowe ruskie, oprac. L. Szczerbicka-Ślęk, Wrocław 1999, BN I 287; Sielanki nowe ruskie (Wybór), wybór, oprac. i wstęp K. Płachcińska, Łódź 1994

Szymon Zimorowic, Roksolanki, oprac. L. Ślękowa, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1983, BN I 73; Roksolanki, oprac. i wstęp L. Kukulski, Warszawa 1981; Roksolanki, wyd. R. Grześkowiak, Warszawa 1999, BPS, t. 13

Opracowania

J. Starnawski, Średniowiecze, Warszawa 1975 (i wyd. nast.), „Biblioteka Polonistyki”

J. Woronczak, Polskość i europejskość literatury naszego średniowiecza, w: Problemy literatury staropolskiej, Seria I, red. Janusz Pelc, Wrocław 1972 (lub w: Studia o literaturze średniowiecza i renesansu, Wrocław 1993)

A. Borowski, Renesans, Warszawa 1992, „Biblioteka Polonistyki”

J. Pelc, Literatura renesansu w Polsce, Warszawa 1994 (trzy rozdziały wstępne)

A. Sajkowski, Barok, Warszawa 1987, „Biblioteka Polonistyki”

J. Pelc, Barok - epoka przeciwieństw, Warszawa 1993 (jeden rozdział do wyboru)

Uwaga!

Zaleca się znajomość ukazujących się aktualnie czasopism literackich i ogólnokulturalnych o charakterze naukowym, odejmujących problematykę związaną z literaturą i kulturą staropolską: „Barok” (kwartalnik, wyd. w Warszawie od 1994); „Pamiętnik Literacki” (kwartalnik wyd. od 1902 we Lwowie, od 1950 we Wrocławiu); „Przegląd Humanistyczny” (wyd. w Warszawie od 1957, obecnie dwumiesięcznik); „Ruch Literacki” (miesięcznik, wyd. w Warszawie od 1926; aktualnie dwumiesięcznik, wyd. w Krakowie od 1960 przez Komisję Hist. Lit. PAN przy współudziale Tow. Lit. im. A. Mickiewicza; zob. nr spec. 6/2001: Irena Burkot, Anna Strzebońska, Bibliografia zawartości „Ruchu Literackiego” za lata 1960-2000)

Lektury uzupełniające

Utwory literackie (po jednej pozycji z każdego okresu do wyboru)

Średniowiecze

Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, wstęp językoznawczy E. Ostrowska, oprac. muzyczne H. Feicht, Wrocław 1962, BPP Seria A nr 1

Dramaty staropolskie. Antologia, oprac. J. Lewański, t. 1-6, Warszawa 1959-1963 (obejmuje teksty od średniowiecza do baroku - uwzględnić zwłaszcza w t. 1. Dramat mieszczański: Sąd Parysa; Mikołaj Rej, Kupiec; w t. 4 - Piotr Baryka, Z chłopa król)

Polskie wierszowane legendy średniowieczne, wyd. i oprac. S. Vrtel-Wierczyński i W. Kuraszkiewicz, Wrocław 1962, BPP Seria A nr 2

Psałterz floriański łacińsko-polsko-niemiecki. Rękopis Biblioteki Narodowej w Warszawie, wyd. R. Ganszyniec, W. Taszycki, S. Kubica… staraniem i pod red. L. Bernackiego, Lwów 1939 (1938); toż reprint: oprac. M. Cybulski, Łódź 2002 (zaleca się szczególnie nowe opracowanie, s. 11-55 oraz przekład polski, od s. 278, w wyborze jak przy Kochanowskim)

Rozmyślania dominikańskie, t. 1-2, wyd. i oprac. K. Górski i W. Kuraszkiewicz, Wrocław 1965, BPP Seria A nr 3

Toć jest dziwne a nowe. Antologia literatury polskiego średniowiecza, oprac. A. Jelicz, Warszawa 1987 (wybrane utwory, zwłaszcza hymny)

Renesans

Antologia pamiętników polskich XVI wieku, red. R. Pollak, Wrocław 1966

Dawna facecja polska (XVI-XVIII wiek), oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa 1960

Literatura ariańska w Polsce XVI wieku. Antologia, oprac. L. Szczucki i J. Tazbir, Warszawa 1959 (teksty Szymona Budnego, Marcina Czechowicza i Faustyna Socyna)

Patrząc na rozmaite świata tego sprawy. Antologia polskiej poezji renesansowej, oprac. J. Sokołowska, Warszawa 1984

Poeci polscy od średniowiecza do baroku, oprac. K. Żukowska, Warszawa 1977 (wybór)

Poeci renesansu. Antologia, oprac. J. Sokołowska, Warszawa 1959

Staropolska poezja ziemiańska. Antologia, oprac. J. S. Gruchała, S. Grzeszczuk, Warszawa 1988 (utwory z XVI wieku)

Z duchem w rozmawianiu. Szesnastowieczna proza polska, oprac. W. Walecki, Kraków 1991 (wybrane utwory, zwłaszcza Marcina Kromera i Piotra Skargi)

Marcin Bielski, Satyry, wyd. W. Wisłocki, Kraków 1889

Sebastian Grabowiecki, Rymy duchowne, wyd. K. Mrowcewicz, Warszawa 1996, BPS, t. 5

Stanisław Grochowski, Wirydarz abo Kwiatki rymów duchownych o dziecięciu Panu Jezusie, wyd. J. Dąbkowska, Warszawa 1997, BPS, t. 8

Stanisław Kleryka, Ułomki pień dworskich, oprac. J. Starnawski, Łódź 1996

Sebastian Fabian Klonowic, Roxolania. Roksolania czyli ziemie Czerwonej Rusi, wyd. i przeł. M. Mejor, Warszawa 1996

Jan Ostroróg, Memoriał w sprawie uporządkowania Rzeczypospolitej, oprac. A. Obrębski, Łódź 1994

Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem, oprac. K. Górski i W. Taszycki, Wrocław 1953, BPP Seria B nr 1; Postylla, oprac. K. Górski i W. Kuraszkiewicz, Wrocław 1965, BPP Seria B nr 14

Piotr Skarga: żywoty św. Wojciecha, św. Stanisława, św. Jadwigi Śląskiej, św. Jana Kantego, w: Żywoty świętych polskich, Kraków 1987

Barok

I w odmianach czasu smak jest. Antologia polskiej poezji barokowej, oprac. J. Sokołowska, Warszawa 1991

Staropolska poezja ziemiańska. Antologia, oprac. J. S. Gruchała, S. Grzeszczuk, Warszawa 1988 (utwory z XVII wieku)

Staropolskie pastorałki dramatyczne, oprac. J. Okoń, Wrocław 1989, BN I 269 (wybrany utwór)

Wysoki umysł w dolnych rzeczach zawikłany. Antologia polskiej poezji metafizycznej epoki baroku, oprac. K. Mrowcewicz, Warszawa 1993

Lodovico Ariosto, Orland Szalony, przekł. P. Kochanowski, oprac. R. Pollak, Wrocław 1965, BN II 150

Józef Baka, Poezje, oprac. i wstępem opatrzyli A. Czyż i A. Nawarecki, Warszawa 1986

Benedykt Chmielowski, Nowe Ateny albo Akademia wszelkiej scjencji pełna, oprac. J. J. i M. Lipscy, Kraków 1966

Giambattista Marino, Liryki miłosne, oprac. J. Okoń, Łódź 1996

Kasper Miaskowski, Zbiór rytmów, wyd. A. Nowicka-Jeżowa, Warszawa 1995, BPS, t. 3

Hieronim Morsztyn, Światowa rozkosz z ochmistrzem swoim i ze dwunastą swych służebnych panien, wyd. A. Karpiński, Warszawa 1995, BPS, t. 1

Daniel Naborowski, Poezje wybrane, wyboru dokonał i oprac. K. Karasek, Warszawa 1980

Łukasz Opaliński, Wybór pism, wyd. S. Grzeszczuk, Wrocław 1959, BN I 172

Maciej Kazimierz Sarbiewski, Wykłady poetyki (Praecepta poetica), przeł. i oprac. S. Skimina, Wrocław 1958, BPP Seria B nr 5 (fragment o poincie i dowcipie oraz - z Charakterów lirycznych - o Kochanowskim); O poezji doskonałej, przekł. M. Plezia, Wrocław 1954, BPP (fragmenty cz. I, rozdz. 1)

Kasper Twardowski, Pochodnia Miłości Bożej z piącią strzał ognistych, wyd. K. Mrowcewicz, Warszawa 1995

Samuel Twardowski, Władysław IV, król polski i szwedzki (Wybór), oprac. J. Okoń, przy współpracy M. Kurana, Łódź 1998, „Literatura dla Wszystkich”, nr 15

Stanisław Żółkiewski, Początek i progres wojny moskiewskiej, wstęp i oprac. A. Borowski, Kraków 1998

Opracowania (po dwie pozycje z każdego okresu do wyboru)

Średniowiecze

Antyk w polskiej kulturze średniowiecznej, „Filomata” 1991, nr 403

T. Borawska, K. Górski, Umysłowość średniowiecza, Warszawa 1993

E. R. Curtius, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, tłum. i oprac. A. Borowski, Kraków 1997

A. Czyż, Bogurodzica - między Wschodem a Zachodem, „Ogród” 1991, nr 4

Filozofia i myśl społeczna XIII-XV wieku, wybór, oprac., wstęp i przypisy J. Domański, Warszawa 1978

A. Guriewicz, Kultura i społeczeństwo średniowiecznej Europy. Exempla XIII wieku, przekł. Z. Dobrzycki, Warszawa 1997

Kultura Polski średniowiecznej X-XIII w., red. J. Dowiat, Warszawa 1985

J. Lewański, Dramat i teatr średniowiecza i renesansu w Polsce, Warszawa 1981

J. Ptaśnik, Kultura wieków średnich, Warszawa 1925

H. Samsonowicz, Złota jesień polskiego średniowiecza, Warszawa 1971

J. Starnawski, Średniowieczna poezja religijna, Warszawa 1992., Biblioteka Analiz Literackich, nr 74

S. Swieżawski, Kultura umysłowa wieków średnich, w: Rozum i tajemnica, Kraków 1960

Średniowiecze. Studia o kulturze, t. 1-4, Wrocław 1961-1969

T. Ulewicz, Iter romano-italicum Polonorum, czyli o związkach umysłowo-kulturalnych Polski z Włochami w wiekach średnich i renesansie, Kraków 1999

S. Urbańczyk, Bogurodzica. Problemy czasu powstania i tła kulturowego, „Pamiętnik Literacki” 1978, z. 1 (lub w: Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979)

M. Włodarski, Ars moriendi w literaturze polskiej XV i XVI wieku, Kraków 1987

W. Wydra, Władysław z Gielniowa. Z dziejów średniowiecznej poezji polskiej, Poznań 1992

B. Zientara, Świt narodów europejskich. Powstanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej, Warszawa 1985 (i wyd. nast.)

Renesans

Antyk w polskiej kulturze renesansowej, cz. 1: „Filomata” 1991, nr 405; cz. 2: „Filomata” 1991, nr 406

C. Backvis, Renesans i barok w Polsce. Studia o kulturze, wybór i oprac. H. Dziechcińska i E. J. Głębicka, Warszawa 1993

C. Backvis, Szkice o kulturze staropolskiej, oprac. A. Biernacki, Warszawa 1975

Cracovia litterarum. Kultura umysłowa i literacka Krakowa i Małopolski w dobie renesansu. Księga zbiorowa Międzynarodowej Sesji Naukowej w czterechsetlecie zgonu Jana Kochanowskiego (w Krakowie, 10-13 października 1984 r.), Wrocław 1991 (wybór; zwłaszcza rozprawy na temat mecenatu, życia literackiego i kultury językowej czasów Kochanowskiego)

J. Domański, Początki humanizmu, Wrocław 1982

Filozofia i myśl społeczna XVI wieku, wybór, oprac., wstęp i przyp. L. Szczucki, Warszawa 1978

T. Klaniczay, Renesans. Manieryzm. Barok, wybór i posłowie J. Ślaski, przekł. E. Cygielska, Warszawa 1986

J. Krzyżanowski, Romans polski wieku XVI, Warszawa 1962

S. Łempicki, Wiek złoty i czasy romantyzmu w Polsce, wybór i oprac. J. Starnawski, Warszawa 1992

R. Mackenney, Europa XVI wieku. Ekspansja i konflikt, przekł. A. Staniewska i D. Dywańska, Warszawa 1993

J. Pelc, Europejskość i polskość literatury naszego renesansu, Warszawa 1980

J. Pelc, Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej, Warszawa 1980

J. Starnawski, Odrodzenie. Czasy - ludzie - książki, Łódź 1992

J. Starnawski, Wieki średnie i wiek renesansowy. Studia, Łódź 1996

S. Tarnowski, Pisarze polityczni XVI wieku, Kraków 2001 (przedruk edycji z 1886 r.)

W. Weintraub, Rzecz czarnoleska, Kraków 1977

A. Wyczański, Między kulturą a polityką. Sekretarze królewscy Zygmunta Starego (1506-1548), Warszawa 1990

Barok

E. Angyal, Świat słowiańskiego baroku, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa 1972

Antyk w dobie polskiego baroku, „Filomata” 1992, nr 408

Barok w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej. Drogi przemian i osmozy kultur. Materiały konferencji naukowej Barok w krajach Europy Środkowej i Wschodniej (Warszawa 23-25 marca 1999 r.), red. J. Pelc, K. Mrowcewicz, M. Prejs, Warszawa 2000 (do wyboru rozprawy o związkach kultury polskiej i europejskiej)

S. Cynarski, Sarmatyzm - ideologia i styl życia, [w]: Polska XVII w., red. J. Tazbir, Warszawa 1974

Z. Kuchowicz, Człowiek polskiego baroku, Łódź 1992

Z. Kuchowicz, Obyczaje staropolskie XVII-XVIII wieku, Łódź 1975 (i wyd. nast.)

T. Munck, Europa XVII wieku. 1598-1700. Państwo, konflikty i porządek społeczny, przekł. R. Sudół, Warszawa 1998

Z. Ogonowski, Filozofia polityczna w Polsce XVII wieku i tradycje demokracji europejskiej, wyd. drugie rozszerz., Warszawa 1999

J. Okoń, Dramat i teatr szkolny. Sceny jezuickie XVII wieku, Wrocław 1970

Literatura polskiego baroku w kręgu idei. Referaty z konferencji zorganizowanej przez Katedrę Literatury Staropolskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Kazimierzu nad Wisłą 1-22 X 1993 r., red. A. Nowicka-Jeżowa i in., Lublin 1995

J. Sokolski, Staropolskie zaświaty. Obraz piekła, czyśćca i nieba w barokowej literaturze polskiej wobec tradycji średniowiecznej, Wrocław 1991

J. Sokołowska, Spory o barok. W poszukiwaniu modelu epoki, Warszawa 1971, lub J. Sokołowska, Dwie nieskończoności. Szkice o literaturze barokowej Europy, Warszawa 1978

J. Starnawski, W świecie barokowym, Łódź 1992 (szczególnie rozprawa Barok)

Opracowania pomocnicze

Przewodniki

J. Czachowska, R. Loth, Przewodnik polonisty. Bibliografie, biblioteki, muzea literackie, Wrocław 1989

J. Starnawski, Warsztat bibliograficzny historyka literatury polskiej, Warszawa 1971; 1983

Bibliografie

Bibliografia literatury polskiej. „Nowy Korbut”. Piśmiennictwo staropolskie, t. 1, Warszawa 1963; t. 2, 1964; t. 3, 1965

Dramat staropolski od początków do powstania sceny Narodowej. Bibliografia, t. 1, Wrocław 1965; t. 2, cz. 1, Wrocław 1976; cz. 2, 1978 (opis skrócony)

K. Estreicher, Bibliografia polska, t. 12-34, Kraków 1891-1951 (układ alfabetyczny; od t. 23 S. Estreicher; t. 34 K. Estreicher [mł.])

Encyklopedie

Mała encyklopedia kultury antycznej, Warszawa 1983 (i wyd. nast.)

Z. Gloger, Encyklopedia staropolska ilustrowana, ze wstępem J. Krzyżanowskiego, Warszawa 1985 (lub wyd. wcześniejsze: t. 1-4, 1900-1903; 1978)

A. Brückner, Encyklopedia staropolska, t. 1-2, Warszawa 1937-1938 (lub wyd. późniejsze)

M. Korolko, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990 (i wyd. nast.)

Encyklopedia Biblii, Warszawa 1997

Encyklopedia Krakowa, Kraków 2001

Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, 1564-1995, oprac. L. Grzebień SJ, Kraków 1996

Religia. Encyklopedia PWN, red. T. Gadacz i B. Milerski, t. 1 (-10), Warszawa 2001-

Słowniki

M. Bocian, współpraca U. Kraut, I. Lenz, Leksykon postaci biblijnych…, przekł. J. Zychowicz, Kraków 1995

Cz. Jędraszko, Łacina na co dzień, Warszawa 1977 (i wyd. nast.)

D. Forstner, Świat symboliki chrześcijańskiej, przekł. W. Zakrzewska i in., Warszawa 1990

S. Kalinkowski, Aurea dicta. Złote słowa. Słynne łacińskie sentencje, przysłowia i powiedzenia, Warszawa 1993

W. Kopaliński, Słownik symboli, Warszawa 1990

S. B. Linde, Słownik języka polskiego, t. 1-6, Warszawa 1807-1814; Lwów 1854 (lub: edycja fotoofsetowa, Warszawa 1951)

M. Lurker, Słownik obrazów i symboli biblijnych, przekł. K. Romaniuk, Poznań 1989

S. Reczek, Podręczny słownik dawnej polszczyzny, Wrocław 1968

Słownik języka Jana Chryzostoma Paska, red. H. Koneczna i W. Doroszewski, t. 1-2, Wrocław 1965-1973

Słownik języka polskiego XVII i pierwszej połowy XVIII wieku, t. 1, z. 1-2, Kraków 1999

Słownik literatury staropolskiej, red. T. Michałowska przy udziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Wrocław 1990 (i wyd. nast.)

Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M. R. Mayenowa, t. 1-21, Wrocław 1966 (i wyd. nast.)

Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego, red. M. Kucała, t. 1, Kraków 1995, t. 2, 1998, t. 3, 2003

Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. 1-10, Wrocław 1953-1989

Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 1976 (i wyd. nast.)

Syntezy i inne opracowania pomocnicze

M. Bogucka, Dzieje kultury polskiej do 1918 r., Wrocław 1987

A. Brückner, Dzieje kultury polskiej w zarysie, t. 1-3, Kraków 1930-1931; t. 4, 1946; wyd. 3, 1957-1958 (lub reprint)

K. Bukowski, Biblia a literatura polska. Antologia, Poznań 1988 (i wyd. nast.)

J. Czerniatowicz, Recepcja poezji greckiej w Polsce w XVI-XVII wieku, Wrocław 1966

J. Domański, Z. Ogonowski, L. Szczucki, Zarys dziejów filozofii w Polsce. Wieki XIII-XVIII, Warszawa 1989

K. Górski, Zarys dziejów duchowości w Polsce, Kraków 1986

M. Kossowska, Biblia w języku polskim, t. 1, Poznań 1968

J. Krzyżanowski, Tradycje literackie polszczyzny. Od Galla do Staffa, oprac. M. Bokszczanin, Warszawa 1992 (studium: O artyzmie „Kazań świętokrzyskich”)

H. Lausberg, Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze, przeł, oprac. i wstęp A. Gorzkowski, Bydgoszcz 2002

J. Z. Lichański, Retoryka od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka, Warszawa 1992

Lektury polonistyczne. Średniowiecze - renesans - barok, red. A. Borowski i J. S. Gruchała, t. 1, Kraków 1992; t. 2, 1993; t. 3, red. J. S. Gruchała, 1999; t. 4 Jan Kochanowski, red. A. Gorzkowski, Kraków 2001; Retoryka a tekst literacki, t. 1-2, red. M. Hanczakowski i J. Niedźwiedź, Kraków 2003

Łacina w Polsce, Zeszyty Naukowe, red. J. Axer, z. 1-2: Między Slavia Latina i Slavia Orthodoxa, Warszawa 1995

A. W. Mikołajczak, Łacina w kulturze polskiej, Wrocław 1998

Ks. K. Panuś, Zarys kaznodziejstwa w Kościele katolickim, cz. 1: Kaznodziejstwo w Kościele powszechnym, Kraków 1999

Pisarze staropolscy. Sylwetki, red. S. Grzeszczuk, t. 1, Warszawa 1990; t. 2, 1997

Problemy literatury staropolskiej, red. J. Pelc, Seria I, Wrocław 1972; Seria II, 1973; Seria III, 1978

E. Sarnowska-Temeriusz, Zarys dziejów poetyki, Warszawa 1985

W. Tatarkiewicz, Historia estetyki, t. 1: Estetyka starożytna, t. 2: Estetyka średniowieczna, Wrocław 1962; t. 3: Estetyka nowożytna, Wrocław 1967

S. Zabłocki, Od prerenesansu do oświecenia. Z dziejów inspiracji klasycznych w literaturze polskiej, Warszawa 1986

J. Ziomek, Retoryka opisowa, Wrocław 1990

Oświecenie

Lektury obowiązkowe

Utwory literackie

Wiersze Cypriana Godebskiego, Antoniego Goreckiego, Jakuba Jasińskiego, Brunona Kicińskiego, Kajetana Koźmiana, Franciszka Morawskiego, Ludwika Osińskiego, Stanisława Starzyńskiego, Józefa Szymanowskiego, Franciszka Wężyka, Jana Pawła Woronicza, Józefa Wybickiego, w: Poezja polskiego Oświecenia. Antologia, oprac. J. Kott, wyd. drugie poprawione i rozszerzone, Warszawa 1956 (i wyd. nast.); Zbiór poetów polskich XIX wieku, oprac. P. Hertz, ks. 1, Warszawa 1959; Świat poprawiać - zuchwałe rzemiosło. Antologia poezji polskiego Oświecenia, oprac. T. Kostkiewiczowa i Z. Goliński, Warszawa 1981; Z. Libera, Poezja polska XVIII wieku, Warszawa 1976 (i wyd. nast.); Z. Libera, Poezja polska 1800-1830, Warszawa 1984

Wybrane utwory z: Literatura barska. (Antologia), oprac. J. Maciejewski, wyd. drugie zupełnie zmienione, Wrocław 1976, BN I 108; „Monitor” 1765-1785, oprac. E. Aleksandrowska, Wrocław 1976, BN I 226; „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” (1770-1777), oprac. J. Platt, Wrocław 1968, BN I 195

Józef Baka: wybrane wiersze, w: Poezje, oprac. i wstępem opatrzyli A. Czyż i A. Nawarecki, Warszawa 1986

Wojciech Bogusławski: Cud mniemany, czyli Krakowiacy i górale, oprac. S. Dąbrowski i S. Straus, Wrocław 1956, BN I 162 (i wyd. nast.)

Franciszek Bohomolec: Małżeństwo z kalendarza, w: Komedie na teatrum, oprac. i wstępem poprzedził J. Kott, teksty oprac. J. Jackl, Warszawa 1960

Kazimierz. Brodziński: wybór utworów, w: Wybór pism, oprac. A. Witkowska, Wrocław 1966, BN I 191 (i wyd. nast.)

Franciszek Ksawery Dmochowski: Sztuka rymotwórcza, oprac. S. Pietraszko, Wrocław 1956, BN I 158

Alojzy Feliński: Barbara Radziwiłłówna

zalecane wydania: Barbara Radziwiłłówna, oprac. M. Szyjkowski, Kraków 1920, BN I 9; Polska tragedia neoklasycystyczna, wybór i oprac. D. Ratajczakowa, Wrocław 1988, BN I 260

Franciszek Salezy Jezierski: Katechizm o tajemnicach rządu polskiego, Niektóre wyrazy porządkiem abecadła zebrane i stosownymi do rzeczy uwagami objaśnione, w: Wybór pism, oprac. Z. Skwarczyński, wstęp J. Ziomek, Warszawa 1952

Franciszek Karpiński: wybór wierszy oraz Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem, w: Poezje wybrane, oprac. T. Chachulski, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1997, BN I 89; Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem, oprac. R. Sobol, Warszawa 1987

Franciszek Dionizy Kniaźnin: wybór wierszy, w: Wybór poezji, oprac. W. Borowy, Wrocław 1948, BN I 129; Wiersze wybrane, wybrał, oprac. i wstępem poprzedził A. K. Guzek, Warszawa 1981 (tutaj zwłaszcza wiersze późne)

Józef Koblański: wybrane wiersze, w: Wiersze Józefa Koblańskiego i Stanisława Szczęsnego Potockiego - zapomnianych poetów Oświecenia, wybór przygotowała oraz teksty, wstęp i komentarze oprac. E. Aleksandrowska, Wrocław 1980

Hugo Kołłątaj: Listów Anonima część pierwsza, druga i trzecia, w: Wybór pism politycznych, oprac. B. Leśnodorski, Wrocław 1952, BN I 140

Ignacy Krasicki: Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, Pan Podstoli (wybrane fragmenty), Rozmowy zmarłych, Myszeidos, Monachomachia, Antymonachomachia, Satyry, Listy poetyckie, Bajki i przypowieści, Bajki nowe, Wiersze różne, Wiersze z prozą, Uwagi

zalecane wydania: Pisma wybrane, oprac. Z. Goliński, M. Klimowicz, R. Wołoszyński, pod red. T. Mikulskiego, Warszawa 1954, t. 1-4; Pisma poetyckie, oprac. Z. Goliński, t. I-II, Warszawa 1976; Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, oprac. M. Klimowicz, wyd. siódme zmienione, Wrocław 1975, BN I 41; Pan Podstoli, oprac. J. Krzyżanowski, Kraków 1927, BN I 101, lub ze wstępem i w oprac. K. Stasiewicz, Olsztyn 1994; Myszeidos. Pieśni X, oprac. J. Maślanka, Wrocław 1982, BN I 244; Monachomachia i Antymonachomachia, oprac. Z. Goliński, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1977, BN I 197; Satyry i Listy, wstęp J. T. Pokrzywniak, tekst i komentarze oprac. Z. Goliński, wyd. trzecie poprawione, Wrocław 1988, BN I 169; Bajki, oprac. Z. Goliński, Wrocław 1975, BN I 220; Uwagi, wstęp i oprac. Z. Libera, Warszawa 1997

Wojciech (Albert) Mier: wybrane wiersze, w: Poezje zebrane, zebrał i oprac. E. Rabowicz; uzupełniła i przygotowała do druku E. Aleksandrowska, Wrocław 1991

Adam Naruszewicz: wybór utworów, w: Liryki wybrane, wybrał i wstępem poprzedził J. W. Gomulicki, Warszawa 1964; Wiersze, wstęp B. Wolska, opracowanie tekstów studenci filologii polskiej Wydziału Filologicznego UŁ, uczestnicy specjalizacji edytorskiej, pod kierunkiem i przy współudziale B. Wolskiej, Łódź 2001; Satyry, wstęp i oprac. B. Wolska, Kraków 2002 (dla porównania: Satyry, oprac. S. Grzeszczuk, Wrocław 1962, BN I 179)

Julian Ursyn Niemcewicz: Powrót posła, wybrane bajki

zalecane wydanie: Powrót posła oraz wybór bajek politycznych, oprac. Z. Skwarczyński, wyd. ósme, Wrocław 1972, BN I 4

Fryderyk Skarbek: Pamiętniki Seglasa, oprac. K. Bartoszyński, Warszawa 1959

Stanisław Staszic: Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego, wybrane wiersze, w: Abyśmy o ojczyźnie naszej radzili. Antologia publicystyki doby stanisławowskiej, oprac. Z. Goliński, Warszawa 1984; Pisma filozoficzne i społeczne, oprac. i wstępem poprzedził B. Suchodolski, t. 1-2, Warszawa 1954; Z. Libera, Poezja polska 1800-1830, Warszawa 1984

Stanisław Trembecki: wybór wierszy, Sofiówka, w: Pisma wszystkie, wyd. krytyczne, oprac. J. Kott, t. 1-2, Warszawa 1953; Wiersze wybrane, wybrał i wstępem poprzedził J. W. Gomulicki, Warszawa 1965; Sofiówka, wyd. J. Snopek, Warszawa 2000

Tomasz Kajetan Węgierski: Organy i wybrane wiersze, w: Wiersze wybrane, wybrał, tekst ustalił oraz wstępem poprzedził J. W. Gomulicki, Warszawa 1974; Poezje wybrane, oprac. T. Chachulski, Wrocław 1997, BN I 89; Organy, oprac. J. W. Gomulicki, Warszawa 1956

Maria z Czartoryskich Wirtemberska: Malwina czyli domyślność serca, wyd. i wstępem poprzedził K. Wojciechowski, wyd. drugie, Kraków 1925, BN I 23

Jan Paweł Woronicz: wybór wierszy, w: Pisma wybrane, oprac. M. Nesteruk i Z. Rejman, Wrocław 2002, BN I 299

Franciszek Zabłocki: Fircyk w zalotach, Król w kraju rozkoszy, wybrane wiersze

zalecane wydania: Fircyk w zalotach, oprac. J. Pawłowiczowa, wyd. drugie uzupełnione, Wrocław 1969, BN I 176 (i wyd. nast.); Król w kraju rozkoszy, tekst ustaliła, wstępem i objaśnieniami opatrzyła J. Pawłowiczowa, Wrocław 1973, BN I 214; Z. Libera, Poezja polska XVIII wieku, Warszawa 1976 (i wyd. nast.); Teatr Franciszka Zabłockiego, wstęp, komentarz edytorski, nota językowa J. Pawłowiczowa, t. 3-4, Wrocław 1995-1996

Krytyka literacka

Teksty Adama Kazimierza Czartoryskiego, Franciszka Salezego Dmochowskiego, Filipa Neriusza Golańskiego, Franciszka Karpińskiego, Józefa Franciszka Królikowskiego, Stanisława Kostki Potockiego, Euzebiusza Słowackiego, Józefa Szymanowskiego, Jana Śniadeckiego, w: Oświeceni o literaturze. Wypowiedzi pisarzy polskich 1740-1800. Świadomość literacka w Polsce. Antologia, oprac. T. Kostkiewiczowa i Z. Goliński, Warszawa 1993; Oświeceni o literaturze. Wypowiedzi pisarzy polskich 1801-1830, oprac. T. Kostkiewiczowa i Z. Goliński, Warszawa 1995

Opracowania

W. Borowy, O poezji polskiej w wieku XVIII, red. i posłowie Z. Stefanowska, nota historycznoliteracka Z. Goliński, Kraków 1978

Z. Goliński, Ignacy Krasicki, Warszawa 1979

J. W. Gomulicki, Młody „gniewny” polskiego Oświecenia, w: T. K. Węgierski, Wiersze wybrane, wybrał, tekst ustalił oraz wstępem poprzedził…, Warszawa 1974

A. K. Guzek, Lekcja historii w puławskim zamku, w: F. D. Kniaźnin, Wiersze wybrane, wybrał, oprac. i wstępem poprzedził A. K. Guzek, Warszawa 1981

R. Kaleta, Stary Dąbrowskiego mazurek, w: Oświeceni i sentymentalni, Wrocław 1971

J. Kleiner, Ignacy Krasicki, Pierwszy cykl satyr Krasickiego, Drugi cykl satyr Krasickiego, Bajki i przypowieści Krasickiego, w: O Krasickim i Fredrze. Dziesięć rozpraw, Wrocław 1956

M. Klimowicz, Narodziny i pierwsze lata sceny narodowej, w: Początki teatru stanisławowskiego, Warszawa 1965

M. Klimowicz, Teatr Narodowy w latach 1774-1778, w: Teatr Narodowy w dobie Oświecenia 1765-1794, pod red. J. Kotta, Warszawa 1967

M. Klimowicz, Oświecenie, Warszawa 1972 (i wyd. nast.)

M. Klimowicz, Wstęp, w: I. Krasicki, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, oprac…, wyd. siódme zmienione, Wrocław 1975, BN I 41

T. Kostkiewiczowa, Klasycyzm, sentymentalizm, rokoko. Szkice o prądach literackich polskiego Oświecenia, Warszawa 1975 (i wyd. nast.)

T. Kostkiewiczowa, Ignacego Krasickiego myśli o zadomowieniu i ruchliwości, O poetyce wierszy lirycznych Krasickiego, „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki” - propozycja lektury, O ważnych motywach słownych w poezji Krasickiego, O języku poetyckim Ignacego Krasickiego, w: Studia o Krasickim, Warszawa 1997

T. Kostkiewiczowa, Ignacego Krasickiego „Wiersze z prozą”, w: „Wiek Oświecenia. Ignacy Krasicki w dwusetlecie śmierci” 18, 2002

T. Mikulski, Adresaci listów Krasickiego, Kurdesz nad kurdeszami, Nad tekstami Kniaźnina, w: W kręgu oświeconych. Studia. Szkice. Recenzje. Notatki, Warszawa 1960

Pisarze polskiego Oświecenia, pod red. T. Kostkiewiczowej i Z. Golińskiego, t. 1-3, Warszawa 1992-1996 (tu: sylwetki i teksty pisarzy zalecanych w liście lektur)

J. T. Pokrzywniak, „Satyra prawdę mówi” czyli rzecz o fałszywych przesłankach, „Pamiętnik Literacki” 1984, z. 4

R. Przybylski, Klasycyzm, czyli prawdziwy koniec Królestwa Polskiego, Warszawa 1983 (i wyd. nast.); szczególnie zalecana interpretacja Sofiówki

W. Pusz, Dobroć moralnej igraszki, Przedpowstaniowy śpiewnik studencki, Dlaczego musiało wybuchnąć? Z literackich świadectw przedpowstaniowej świadomości narodowej, w: Między Krasickim i Słowackim. Studia, eseje, opinie, Kraków 1992

W. Pusz, „Zastanowić się potrzeba…” - czyli uwagi o „Uwagach” Ignacego Krasickiego, w: „Wiek Oświecenia. Ignacy Krasicki w dwusetlecie śmierci” 18, 2002

Z. Raszewski, Teatr Narodowy w latach 1779-1789, w: Teatr Narodowy w dobie Oświecenia 1765-1794, pod red. J. Kotta, Warszawa 1967

Z. Skwarczyński, Wstęp, w: J. U. Niemcewicz, Powrót posła oraz wybór bajek politycznych, oprac. Z. Skwarczyński, wyd. ósme, Wrocław 1972, BN I 4

Słownik literatury polskiego Oświecenia, pod red. T. Kostkiewiczowej, Wrocław 1977 (i wyd. nast.)

B. Wolska, Pan i pies - król i poeta. O „wierszach w materiach politycznych” Stanisława Trembeckiego z lat 1773-1798, w: „Napis” (Tom poświęcony literaturze okolicznościowej i użytkowej), Seria VI: 2000

P. Żbikowski, Klasycyzm postanisławowski. Zarys problematyki, wyd. drugie uzupełnione i poprawione, Warszawa 1999 (zwłaszcza rozdz. V: Teoria genologiczna klasycyzmu postanisławowskiego)

Lektury zalecane

Bibliografie, zbiory tekstów i prace zbiorowe

Abyśmy o ojczyźnie naszej radzili. Antologia publicystyki doby stanisławowskiej, oprac. Z. Goliński, Warszawa 1984

Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 4-6: Oświecenie, oprac. E. Aleksandrowska z zespołem, Warszawa 1966-1972

Europejskie źródła myśli estetyczno-literackiej polskiego oświecenia. Antologia wypowiedzi pisarzy francuskich, niemieckojęzycznych i angielskich 1674-1810, oprac. T. Kostkiewiczowa, Z. Goliński, Warszawa 1997

Ludzie Oświecenia o języku i stylu, oprac. Z. Florczak i L. Pszczołowska, pod red. M. R. Mayenowej, t. 1-2, Warszawa 1958

Oświeceni o literaturze. Wypowiedzi pisarzy polskich 1740-1800, oprac. T. Kostkiewiczowa i Z. Goliński, Warszawa 1993

Oświeceni o literaturze. Wypowiedzi pisarzy polskich 1801-1830, oprac. T. Kostkiewiczowa i Z. Goliński, Warszawa 1995

Polska krytyka literacka (1800-1918). Materiały, red. J. Z. Jakubowski, t. 1, przygotowali J. Krzyżanowski, Z. Libera, E. Warzenica, Warszawa 1959

Polska myśl filozoficzna. Oświecenie. Romantyzm, oprac. H. Hinz i A. Sikora, Warszawa 1964

Opracowania szczegółowe

E. Aleksandrowska, Wstęp, w: „Monitor” 1765-1785, oprac…, Wrocław 1976, BN I 226

T. Kostkiewiczowa, Horyzonty wyobraźni. O języku poezji czasów Oświecenia, Warszawa 1984

J. Kott, Główne problemy teatru w dobie Oświecenia, w: Teatr Narodowy w dobie Oświecenia 1765-1794, pod red. J. Kotta, Warszawa 1967

J. Kott, Prowincjonalny Karpiński, w: F. Karpiński, Wiersze wybrane, wybrał i wstępem poprzedził…, Warszawa 1966

P. Matuszewska, Wolter w twórczości Krasickiego, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 2

E. Rabowicz, Oświeceniowe „Przewodniki” po warszawskich domach rozkoszy, w: „Przewodniki warszawskie” 1977. „Zeszyty Naukowe Wydz. Humanistycznego UG”, Gdańsk 1985

Z. Raszewski, Krakowiaki i górale, Staroświecczyzna i postęp czasu, w: Staroświecczyzna i postęp czasu. O teatrze polskim (1765-1865), Warszawa 1963

R. Wierzbowski, Z problematyki poetyckich replik Adama Naruszewicza (1), „Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Humanistyczno-Społeczne”, Seria I, z. 47, Łódź 1979

Romantyzm

Lektury obowiązkowe

Utwory literackie

Dumy i ballady Augusta Bielowskiego, Aleksandra Chodźki, Felicjana Faleńskiego, Seweryna Filleborna, Aleksandra Fredry, Stefana Garczyńskiego, Cypriana Godebskiego, Aleksandra Grozy, Teofila Lenartowicza, Dominika Lisieckiego, Anny Mostowskiej, Juliana Ursyna Niemcewicza, Antoniego Edwarda Odyńca, Mieczysława Romanowskiego, Lucjana Siemieńskiego, Rajnolda Suchodolskiego, Władysława Syrokomli, Krystyna Lacha Szyrmy, Kornela Ujejskiego, Franciszka Wężyka, Stefana Witwickiego, Włodzimierza Wolskiego, Tomasza Zana, Romana Zmorskiego, w: Ballada polska, oprac. Cz. Zgorzelski przy współudziale I. Opackiego, Wrocław 1962, BN I 177

Wiersze Ryszarda Berwińskiego, Gustawa Ehrenberga, Seweryna Goszczyńskiego, Ludwika Kondratowicza (W. Syrokomli), Teofila Lenartowicza, Wincentego Pola, Mieczysława Romanowskiego, Kornela Ujejskiego, Edmunda Wasilewskiego, Stefana Witwickiego, Włodzimierza Wolskiego, Józefa Bohdana Zaleskiego, Romana Zmorskiego, w: Zbiór poetów polskich XIX wieku, oprac. P. Hertz, ks. 2, Warszawa 1961

Aleksander Fredro: Pan Jowialski, Śluby panieńskie, Zemsta, Świeczka zgasła, Trzy po trzy lub Zapiski starucha

zalecane wydania: Pisma wszystkie, wyd. krytyczne oprac. S. Pigoń, wstępem poprzedził K. Wyka, t. 1-13, Warszawa 1955-1968; Pan Jowialski, oprac. W. Billip, wyd. trzecie zmienione, Wrocław 1968, BN I 36; Śluby panieńskie, oprac. M. Inglot, wyd. szóste, Wrocław 1986, BN I 22; Zemsta, wstęp i komentarz M. Inglot, wyd. jedenaste rozszerzone, Wrocław 1986, BN I 32

Seweryn Goszczyński: Zamek kaniowski, Król zamczyska

zalecane wydania: Zamek kaniowski, oprac. M. Grabowska i M. Janion, Warszawa 1958; Król zamczyska, wyd. trzecie zmienione, oprac. M. Inglot, Wrocław 1961, BN I 50

Józef Korzeniowski: Kollokacja lub Spekulant, Karpaccy górale

zalecane wydania: Kollokacja, oprac. i wstępem opatrzył S. Kawyn, wyd. trzecie zmienione, Wrocław 1958, BN I 28; Spekulant, wstępem i objaśnieniami zaopatrzył K. Wojciechowski, wyd. drugie przejrzane, Kraków 1924, BN I 25; Karpaccy górale. Dramat w 3 aktach oraz O Hucułach, oprac. S. Kawyn, wyd. trzecie zmienione, Wrocław 1969, BN I 63

Zygmunt Krasiński: wiersze (Bóg mi odmówił tej anielskiej miary…, Serce mi pęka, światło się umyka…, Do D. Po śmierci, Zawsze i wszędzie, Nim słońce wzejdzie, rosa wyżre oczy…, I słowik tylko po święty Wit śpiewa…), Władysław Herman i dwór jego (lub: Agaj-Han. Powieść historyczna), Nie-Boska komedia, Irydion, Psalmy przyszłości

zalecane wydania: Dzieła literackie, wybrał, notami i uwagami opatrzył P. Hertz, t. I-III, Warszawa 1973; Nie-Boska komedia, wstęp napisała M. Janion, tekst i przypisy M. Grabowska, wyd. ósme zmienione, Wrocław 1965, BN I 24 (i wyd. nast.); Nie-Boska komedia, oprac. J. Kleiner, wyd. piąte, Wrocław 1959, BN I 24 (i wyd. nast.); Irydion, oprac. W. Kubacki, Wrocław 1967, BN I 42; Psalmy przyszłości, w: Z. Krasiński, Psalmy przyszłości. J. Słowacki, Odpowiedź na „Psalmy przyszłości”, oprac. M. Kridl, Kraków 1928, BN I 107

Józef Ignacy Kraszewski: Brühl (lub Hrabina Cosel bądź Stara baśń), Ulana

zalecane wydania: Brühl, oprac. J. Feldman, Kraków 1928, BN I 114 (i wyd. nast.); Hrabina Cosel. Powieść historyczna, przygotował do druku A. Jarosz, posłowiem opatrzył J. Kajtoch, przypisami opatrzyli A. Jarosz i A. Kott, Warszawa 1962; Ulana, oprac. S. Tomaszewski, Wrocław 1988

Walery Łoziński: Zaklęty dwór

zalecane wydanie: Zaklęty dwór. Powieść w dwóch częściach, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław 1959, BN I 96

Dominik Magnuszewski: Zemsta panny Urszuli, w: Zemsta panny Urszuli, oprac. K. Bartoszyński, Poznań 1959

Antoni Malczewski: Maria. Powieść ukraińska

zalecane wydania: Maria. Powieść ukraińska, oprac. R. Przybylski, wyd. trzecie zmienione, Wrocław 1958, BN I 46; Maria. Powieść ukraińska, oprac. J. Ujejski, wyd. drugie przejrzane, Kraków 1925, BN I 46

Adam Mickiewicz: wiersze (Zima miejska, Oda do młodości, Żeglarz [„O morze zjawisk…”], Ballady i romanse, Przyjaciele, Zając i żaba, Sonety [odeskie], Sonety krymskie, Farys, Trzech Budrysów, Czaty, Do ***. Na Alpach w Splügen 1829, Arcy-Mistrz, Rozmowa wieczorna, Rozum i wiara, Mędrcy, Ucieczka, Reduta Ordona, Chłop i źmija, Król chory i lisy, Tchórz na wyborach, Osieł i pies, Koza, kózka i wilk, Śniła się zima…, Do Samotności, Zdania i uwagi, Widzenie, Snuć miłość…, Nad wodą wielką i czystą…, Ach, już i w rodzicielskim domu…, Uciec z duszą na listek…, Gdy tu mój trup…, Polały się łzy me czyste…), Grażyna, Konrad Wallenrod, Dziady, Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego, Pan Tadeusz, wybór pism estetyczno-krytycznych, wykłady VIII-XI i XVI kursu trzeciego Literatury słowiańskiej

zalecane wydania: Dzieła, [wydanie jubileuszowe], t. I-XVI, Warszawa 1955; Dzieła wszystkie, pod red. K. Górskiego, t. I: Wiersze, cz. 1-4, oprac. Cz. Zgorzelski, Wrocław 1971-1986; Wybór poezyj, t. I-II, oprac. Cz. Zgorzelski, wyd. czwarte przejrzane, Wrocław 1997, BN I 6 i 66; Dzieła [wydanie rocznicowe], t. I: Wiersze, oprac. Cz. Zgorzelski, Warszawa 1993; Grażyna, oprac. Z. Libera, Warszawa 1982; Konrad Wallenrod, oprac. S. Chwin, wyd. trzecie zmienione, Wrocław 1991, BN I 72; Dziady, przypisy i uwagi o tekstach S. Pigoń, posłowie Z. Stefanowska, Warszawa 1986; Dziady, oprac. M. Cieśla-Korytowska, Kraków 1998; Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego, oprac. Z. Stefanowska, wyd. piąte zmienione, Wrocław 1956, BN I 17; Pan Tadeusz, oprac. S. Pigoń, wyd. szóste, Wrocław 1971, BN I 83 (i wyd. nast.); Pisma estetyczno-krytyczne, oprac. H. Życzyński, Kraków 1924, BN I 79

Maurycy Mochnacki: O literaturze polskiej w wieku dziewiętnastym

zalecane wydanie: O literaturze polskiej w wieku dziewiętnastym, oprac. Z. Skibiński, Łódź 1985

Cyprian Norwid: wiersze (wybór z Vade-mecum oraz Samotność, Pióro, Pożegnanie, Do spółczesnych [Oda], Na zgon poezji, Naturalizm [spółczesny ekstrem]), Quidam. Przypowieść, Assunta (czyli spojrzenie). Poema, Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem, Pierścień Wielkiej Damy, Czarne kwiaty, Białe kwiaty

zalecane wydania: Dzieła zebrane, oprac. J. W. Gomulicki, t. I. Wiersze. Tekst, t. II. Wiersze. Komentarze, Warszawa 1966; Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 1-11, Warszawa 1971-1976; Vade-mecum, oprac. J. Fert, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1999, BN I 271; Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem, wstęp i oprac. S. Sawicki, Kraków 1997; Pierścień Wielkiej Damy, czyli Ex-machina Durejko, oprac. S. Świontek, Wrocław 1990, BN I 247

Henryk Rzewuski: fragmenty Pamiątek Soplicy

zalecane wydania: Pamiątki Soplicy, z autografu wyd. i oprac. Z. Szweykowski, Kraków 1928, BN I 112; Pamiątki Soplicy, oprac. i posłowiem opatrzyła Z. Lewinówna, Warszawa 1997

Juliusz Słowacki: wiersze (Oda do wolności, Kulig, Nie wiadomo co, czyli Romantyczność, Paryż, Duma o Wacławie Rzewuskim, Rozłączenie, W sztambuchu Marii Wodzińskiej, Rzym, Hymn [„Smutno mi, Boże…”], Na sprowadzenie prochów Napoleona, Pieśń na Nilu, Rozmowa z piramidami, Piramidy, Na szczycie piramid, Z Nilu. Do ***, Testament mój, Tak mi Boże dopomóż, Przy kościołku…, Bo to jest wieszcza najjaśniejsza chwała…, Sowiński w okopach Woli, Przez furie jestem targan ja, Orfeusz…, W pamiętniku Zofii Bobrówny, Do pastereczki, siedzącej na druidów kamieniach w Pornic nad oceanem, Dajcie mi tylko jedną ziemi milę…, Daję wam tę ostatnią koronę pamiątek…, Baranki moje…, Jak dawniej - oto stoję na ruinach…, Los mię już żaden nie może zatrwożyć…, Anioł ognisty - mój anioł lewy…, Zachwycenie, Jeżeli kiedy w tej mojej krainie…, Kiedy pierwsze kury Panu śpiewają…, Córka Cerery, Uspokojenie, Gdy noc głęboka wszystko uspi i oniemi…, wybór z Przypowieści i epigramatów), Jan Bielecki, Arab, Lambro, Godzina myśli, Kordian, Horsztyński, Anhelli, Trzy poemata (Ojciec zadżumionych, W Szwajcarii, Wacław), Poema Piasta Dantyszka herbu Leliwa o piekle, Balladyna, Lilla Weneda, Mazepa, Beniowski. Poema. Pięć pierwszych pieśni, Fantazy, Ksiądz Marek, Sen srebrny Salomei, Genezis z Ducha, fragmenty Króla-Ducha

zalecane wydania: Dzieła wszystkie, pod red. J. Kleinera i (od t. XII) W. Floryana, t. I-XVII, Wrocław 1952-1975; Dzieła, pod red. J. Krzyżanowskiego, wyd. trzecie, t. I-XIV, Wrocław 1959; Liryki, wybór i oprac. M. Bizana i P. Hertza, Warszawa 1959; Ja Orfeusz. Liryki i fragmenty z lat 1836-1849, wybrał i wstępem poprzedził M. Bizan, Warszawa 1974; Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski, Z. Przychodniak, Poznań 2005; Powieści poetyckie, oprac. M. Kridl, Kraków 1925, BN I 47; J. Słowacki, Kordian, M. Bizan, P. Hertz, Glosy do „Kordiana”, wyd. drugie, Warszawa 1972; Kordian, oprac. M. Inglot, wyd. szóste zmienione, Wrocław 1974, BN I 2; Anhelli, wstępem i objaśnieniami zaopatrzył J. Ujejski, Kraków 1920, BN I 7 (i wyd. nast.); Trzy poemata, wyd. i objaśnił J. Maurer, Kraków 1922, BN I 49 (i wyd. nast.); J. Słowacki, Balladyna, M. Bizan i P. Hertz, Glosy do „Balladyny”, Warszawa 1970; Balladyna, oprac. M. Inglot, wyd. piąte zmienione, Wrocław 1976, BN I 51; Lilla Weneda, wstępem i objaśnieniami zaopatrzył M. Janik, Kraków 1920, BN I 19 (i wyd. nast.); Mazepa, wstępem i objaśnieniami zaopatrzył B. Gubrynowicz, Kraków 1924, BN I 76; Beniowski, wyd. całkowite w nowym układzie, oprac. J. Kleiner, Kraków 1920, BN I 13/14 (i wyd. nast.); Beniowski. Poema, oprac. A. Kowalczykowa, wyd. czwarte zmienione, Wrocław 1996, BN I 13/14; Fantazy, oprac. S. Kołaczkowski, Kraków 1927, BN I 105; Fantazy, oprac. M. Inglot, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1966, BN I 105 (i wyd. nast.); Ksiądz Marek, oprac. M. Piwińska, wyd. trzecie zmienione, Wrocław 1991, BN I 29; Sen srebrny Salomei, oprac. A. Kowalczykowa, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1992, BN I 57; Genezis z Ducha, fragmenty Króla-Ducha, w: Krąg pism mistycznych, oprac. A. Kowalczykowa, Wrocław 1982, BN I 245

Ludwik Sztyrmer: Pantofel. Historia mojego kuzyna, Frenofagiusz i Frenolesty

zalecane wydanie: Powieści nieboszczyka Pantofla, oprac. L. Sokół, Warszawa 1978

Narcyza Żmichowska: Poganka

zalecane wydanie: Poganka, wyd. drugie przejrzane, oprac. T. Boy-Żeleński, Wrocław 1950, BN I 121

Krytyka literacka

Wybór tekstów Kazimierza Brodzińskiego, Michała Grabowskiego, Kajetana Koźmiana, Adama Mickiewicza, Maurycego Mochnackiego, Jana Śniadeckiego, w: Walka romantyków z klasykami, oprac. S. Kawyn, Wrocław 1963, BN I 183; Idee programowe romantyków polskich. Antologia, oprac. A. Kowalczykowa, Wrocław 1991, BN I 261

Opracowania

J. Fert, Norwid - poeta dialogu, Wrocław 1982

M. Janion, Romantyzm a początek świata nowożytnego, Romantyzm polski wśród innych romantyzmów, „Kuźnia natury”, w: Gorączka romantyczna, Warszawa 1975

M. Janion, M. Żmigrodzka, Historyzm i romantyczna historia, Romantyzm i rewolucja, w: Romantyzm i historia, Warszawa 1978

A. Kowalczykowa, Słowacki, Warszawa 1994 (i wyd. nast.)

W. Kubacki, Arcydramat Mickiewicza. Studia nad III częścią „Dziadów”, Kraków 1951

Z. Łapiński, Norwid, Kraków 1971 (i wyd. nast.)

I. Opacki, Człowiek w sonetach przełomu, „Ewangelija” i „nieszczęście”, w: Poezja romantycznych przełomów. Szkice, Wrocław 1972 (wyd. nast. pt. „W środku niebokręga”. Poezja romantycznych przełomów, Katowice 1995)

Z. Raszewski, Słowacki i Mickiewicz wobec teatru romantycznego, w: Staroświecczyzna i postęp czasu, Warszawa 1963

J. M. Rymkiewicz, D. Siwicka, A. Witkowska, M. Zielińska, Mickiewicz. Encyklopedia, Warszawa 2001

Z. Stefanowska, O „Romantyczności”, Świat owadzi w IV części „Dziadów”, Wielka - tak, ale dlaczego Improwizacja?, w: Próba zdrowego rozumu. Studia o Mickiewiczu, Warszawa 1976

Z. Stefanowska, Norwidowski romantyzm, w: Strona romantyków. Studia o Norwidzie, Lublin 1993

W. Weintraub, Poeta i prorok. Rzecz o profetyzmie Mickiewicza, Warszawa 1982 (i wyd. nast.)

A. Witkowska, Mickiewicz. Słowo i czyn, wyd. czwarte zmienione, Warszawa 1998

A. Witkowska, R. Przybylski, Romantyzm, wyd. trzecie, Warszawa 1997

Cz. Zgorzelski, O sztuce poetyckiej Mickiewicza. Próby zbliżeń i uogólnień, Warszawa 1976

Cz. Zgorzelski, Liryka w pełni romantyczna. Studia i szkice o wierszach Słowackiego, Warszawa 1981

Lektury zalecane

Utwory literackie

Listy Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego i Cypriana Norwida - dowolny wybór

Manifesty romantyzmu 1790-1830. Anglia, Niemcy, Francja, wybór tekstów i oprac. A. Kowalczykowa, wyd. drugie rozszerzone, Warszawa 1995

Niemiecka ballada romantyczna, oprac. Z. Ciechanowska, Wrocław 1963, BN II 142

Teofil Lenartowicz, Wybór poezji, oprac. J. Nowakowski, wyd. czwarte uzupełnione i poprawione, Wrocław 1972, BN I 5

Adam Mickiewicz, Dzieła wszystkie [wydanie sejmowe], t. XVI. Rozmowy z Adamem Mickiewiczem, zebrał i oprac. S. Pigoń, przedmowę napisał W. Mickiewicz, Warszawa 1933

Wincenty Pol, Pieśni Janusza, w: Wybór poezji, oprac. M. Janion, Wrocław 1963, BN I 21; Pieśni Janusza, oprac. J. Kallenbach, Kraków 1921, BN I 33

Kornel Ujejski, Wybór poezji i prozy, oprac. K. Poklewska, wyd. trzecie zmienione, Wrocław 1992, BN I 37

Stefan Witwicki, Piosenki sielskie, poezje biblijne i inne wiersze, wybór i oprac. W. J. Podgórski, Warszawa 1986

Józef Bohdan Zaleski, Wybór poezji, wstęp B. Stelmaszczyk-Świontek, wybór i komentarz C. Gajkowska, wyd. trzecie zmienione, Wrocław 1985, BN I 30

„Biblioteka Romantyczna”

A. Biernacki, Sztambuch romantyczny, Kraków 1994

Ł. Ginkowa, „Koń ma duszę w sobie”, Kraków 1988

M. Janion, Reduta. Romantyczna poezja niepodległościowa, Kraków 1979

J. Jarosińska, Kuchnia romantyczna i polska, Kraków 1994

A. Kijowski, O dobrym Naczelniku i niezłomnym Rycerzu, Kraków 1984

A. Kowalczykowa, Ciemne drogi szaleństwa, Kraków 1978

A. Kowalczykowa, Pejzaż romantyczny, Kraków 1982

M. Maciejewski, „Choć Radziwiłł, alem człowiek” - gawęda romantyczna prozą, Kraków 1985

M. Piwińska, Miłość romantyczna, Kraków 1984

R. Przybylski, Ogrody romantyków, Kraków 1978

R. Przybylski, Podróż Juliusza Słowackiego na Wschód, Kraków 1982

B. Mądra-Shallcross, Dom romantycznego artysty, Kraków 1992

J. Kamionka-Straszakowa, Błękitny kwiat. Almanach romantycznej poezji i prozy dla miłośników literatury na rok 1983, Kraków 1983

J. Kamionka-Straszakowa, Do ziemi naszej. Podróże romantyków, Kraków 1988

Z. Trojanowiczowa, Sybir romantyków, Kraków 1992

A. Witkowska, „Ja, głupi Słowianin”, Kraków 1980

Bibliografie, kompendia źródłowe, słowniki, zbiory studiów

Antoniemu Malczewskiemu w 170 rocznicę pierwszej edycji „Marii”. Materiały sesji naukowej, Białystok 5-7 V 1995, pod red. H. Krukowskiej, Białystok 1997

Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 7-9: Romantyzm, oprac. zespół pod kier. I. Śliwińskiej i S. Stupkiewicza, Warszawa 1968-1972

Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 11: H. Gacowa, Juliusz Słowacki, Wrocław 2000

W. Billip, Mickiewicz w oczach współczesnych. Dzieje recepcji na ziemiach polskich w latach 1818-1830. Antologia, Wrocław 1962

„Dziady” Adama Mickiewicza. Poemat. Adaptacje. Tradycje, red. B. Dopart, Kraków 1999

Juliusza Słowackiego „rym błyskawicowy”. Interpretacje, praca zbiorowa pod red. S. Makowskiego, Warszawa 1980

L. Gomolicki, Dziennik pobytu A. Mickiewicza w Rosji 1824-1829, Warszawa 1949

Kalendarz życia i twórczości Juliusza Słowackiego, oprac. E. Sawrymowicz przy współpracy S. Makowskiego i Z. Sudolskiego, Warszawa 1960

Kronika życia i twórczości Mickiewicza, pod red. S. Pigonia: M. Dernałowicz, K. Kostenicz, Z. Makowiecka, Lata 1798-1824, Warszawa 1957; M. Dernałowicz, Od „Dziadów” części trzeciej do „Pana Tadeusza”. Marzec 1832 - czerwiec 1834, Warszawa 1966; M. Dernałowicz, Paryż, Lozanna. Czerwiec 1834 - październik 1840, Warszawa 1996; Z. Makowiecka, Mickiewicz w Collége de France. Październik 1840 - maj 1844, Warszawa 1968; Z. Makowiecka, Brat Adam. Maj 1844 - grudzień 1847, Warszawa 1975; K. Kostenicz, Legion włoski i „Trybuna Ludów”. Styczeń 1848 - grudzień 1849, Warszawa 1969; K. Kostenicz, Ostatnie lata. Styczeń 1850 - 26 listopada 1855, Warszawa 1978

Liryki lozańskie Adama Mickiewicza. Strona Lemanu. Antologia, oprac. M. Stala, Kraków 1998

„Maria” i Antoni Malczewski. Kompendium źródłowe, oprac. H. Gacowa, przedmowę napisał J. Maciejewski, Wrocław 1974

Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, Seria III: Literatura polska w kraju w latach 1831-1864, pod red. M. Janion, M. Dernałowicz, M. Maciejewskiego, t. 1-3, Kraków 1975-1992

„Pan Tadeusz” i jego dziedzictwo. Poemat, red. B. Dopart, F. Ziejka, Kraków 1999

Polska XIX wieku. Państwo - społeczeństwo - kultura. Pod red. S. Kieniewicza, Warszawa 1982

Problemy polskiego romantyzmu, pod red. M. Żmigrodzkiej i Z. Lewinówny, Seria I-III, Wrocław 1971-1981

Sądy współczesnych o twórczości Słowackiego, oprac. B. Zakrzewski, K. Pecold, A. Ciemnoczołowski, Wrocław 1963

Słowacki mistyczny. Propozycje i dyskusje sympozjum. Warszawa 10-11 grudnia 1979, pod red. M. Janion i M. Żmigrodzkiej, Warszawa 1981

Słowacki współczesny, praca zbiorowa pod red. M. Troszyńskiego, Warszawa 1999

Słowacki współczesnych i potomnych. W 150 rocznicę śmierci Poety, pod red. J. Borowczyka i Z. Przychodniaka, Poznań 2000

Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 1991 (i wyd. nast.)

Studia i szkice o Słowackim, „Prace Polonistyczne” LII, 1997

Studia romantyczne, pod red. M. Żmigrodzkiej, Wrocław 1973

Style zachowań romantycznych. Propozycje i dyskusje sympozjum. Warszawa 6-7 grudnia 1982 roku, pod red. M. Janion i M. Zielińskiej, Warszawa 1986

I. Śliwińska, W. Roszkowska, S. Stupkiewicz, Adam Mickiewicz. Zarys bibliograficzny, Warszawa 1957

Trzynaście arcydzieł romantycznych, pod red. E. Kiślak i M. Gumkowskiego, Warszawa 1996

Wiersze Adama Mickiewicza. Analizy, komentarze, interpretacje, pod red. J. Brzozowskiego, Łódź 1998

Opracowania szczegółowe

M. H. Abrams, Zwierciadło i lampa. Romantyczna teoria poezji a tradycja krytycznoliteracka, przeł. M. B. Fedewicz, Gdańsk 2003

J. Bachórz, Realizm bez „chmurnej jazdy”. Studia o powieściach Józefa Korzeniowskiego, Warszawa 1979

A. Boleski, Juliusza Słowackiego liryka lat ostatnich (1842-1848), Łódź 1949

A. Boleski, W sferze wyobraźni poetyckiej Juliusza Słowackiego. Główne motywy obrazowania, Łódź 1960

J. Brzozowski, Odczytywanie znaczeń. Studia o poezji Mickiewicza, Łódź 1997

J. Brzozowski, Odczytywanie romantyków. Szkice i notatki o Mickiewiczu, Malczewskim i Słowackim, Kraków 2002

M. Cieśla, Mistyczna struktura wyobraźni Słowackiego, Wrocław 1979

K. Cysewski, S. Rzepczyński, O „Czarnych kwiatach” Norwida, Słupsk 1996

R. Fieguth, Rozpierzchłe gałązki, Warszawa 2002

M. Janion, Polacy i ich wampiry, w: Wobec zła, Chotomów 1989

J. Kamionkowa, Rola poety w społeczeństwie i jego literacki wizerunek własny, w: Życie literackie w Polsce w 1 połowie XIX wieku. Studia, Warszawa 1970

Z. Kępiński, Mickiewicz hermetyczny, Warszawa 1980

A. Kijowski, Listopadowy wieczór, w: Granice literatury. Wybór szkiców krytycznych i historycznych, t. 2, Warszawa 1991

J. Kleiner, Słowacki, wyd. drugie, Łódź 1947 (i wyd. nast.)

J. Kleiner, Mickiewicz, wyd. trzecie poprawione, t. I-II, Lublin 1995-1998 (lub wyd. wcześniejsze)

J. Kleiner, Juliusz Słowacki. Dzieje twórczości, wstęp i oprac. J. Starnawski, t. 1-4, Kraków 1999

A. Kowalczykowa, Warszawa romantyczna, Warszawa 1987

A. Kowalczykowa, Dramat i teatr romantyczny, Warszawa 1997

A. Kowalska, Warszawa literacka w okresie przełomu kulturalnego 1815-1822, Warszawa 1961

A. Kowalska, Mochnacki i Lelewel. Współtwórcy życia umysłowego Warszawy i kraju, Warszawa 1971

G. Królikiewicz, Terytorium ruin. Ruina jako obraz i temat romantyczny, Kraków 1993

W. Kubacki, Z Mickiewiczem na Krymie, Warszawa 1977

A. Kubale, Dziecko romantyczne. Szkice o literaturze, Wrocław 1984

J. Kułakowska, Formy modlitewne w twórczości Słowackiego, od „Hymnu” do „Zachwycenia”, Kraków 1996

A. Kurska, Fragment romantyczny, Wrocław 1989

L. Libera, Juliusza Słowackiego „Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu”, Poznań 1993

J. Maciejewski, Florenckie poematy Słowackiego, Wrocław 1974

J. Maciejewski, Powieści poetyckie Słowackiego, oprac. i przygotowanie do druku J. Fiećko, Poznań 1992

M. Maciejewski, Narodziny powieści poetyckiej w Polsce, Wrocław 1970

M. Maciejewski, Poetyka - gatunek - obraz. W kręgu poezji romantycznej, Wrocław 1977

J. Maślanka, W epoce romantyzmu, w: Literatura a dzieje bajeczne, wyd. drugie rozszerzone, Warszawa 1990

S. Pigoń, Zawsze o Nim. Studia i odczyty o Mickiewiczu, Kraków 1960 (i wyd. nast.)

M. Piwińska, Złe wychowanie. Fragmenty romantycznej biografii, Warszawa 1981

K. Poklewska, Fredro, Warszawa 1977

G. Poulet, Romantyzm, przeł. P. Taranczewski, w: Metamorfozy czasu. Szkice krytyczne, wybór J. Błońskiego i M. Głowińskiego, przedmowa J. Błońskiego, Warszawa 1977

J. Przyboś, Czytając Mickiewicza, Warszawa 1950 (i wyd. nast.)

R. Przybylski, Słowo i milczenie Bohatera Polaków. Studium o „Dziadach”, Warszawa 1993

W. Pyczek, Jerozolima Słoneczna Juliusza Słowackiego, Lublin 1999

Rozjaśnianie ciemności. Studia i szkice o Norwidzie, red. J. Brzozowski, B. Stelmaszczyk, Kraków 2002

J. M. Rymkiewicz, Słowacki. Encyklopedia, Warszawa 2004

S. Sawicki, Norwida walka z formą, Warszawa 1986

A. Sikora, Myśliciele polskiego romantyzmu, Chotomów 1992

D. Siwicka, Ton i bicz. Mickiewicz wśród towiańczyków, Warszawa 1990

J. Skuczyński, Odmiany form dramatycznych w okresie romantyzmu. Słowacki - Mickiewicz - Krasiński, Toruń 1993

S. Skwarczyńska, Mickiewiczowskie „powinowactwa z wyboru”, Warszawa 1957

M. Stanisz, Wczesnoromantyczne spory o poezję, Kraków 1998

Z. Stefanowska, Historia i profecja. Studium o „Księgach narodu i pielgrzymstwa polskiego” Adama Mickiewicza, Warszawa 1962

Z. Sudolski, Krasiński. Opowieść biograficzna, Warszawa 1997

Z. Sudolski, Mickiewicz. Opowieść biograficzna, wyd. drugie, Warszawa 1997

Z. Sudolski, Norwid. Opowieść biograficzna, Warszawa 2003

Z. Sudolski, Słowacki. Opowieść biograficzna, Warszawa 1996

W. Szturc, Ironia romantyczna, Warszawa 1992

W. Tatarkiewicz, Romantyzm czyli rozpacz semantyka, „Pamiętnik Literacki” 1971, z. 4

J. Tomkowski, Juliusz Słowacki i tradycje mistyki europejskiej, Warszawa 1984

S. Treugutt, „Beniowski”. Kryzys indywidualizmu romantycznego, Warszawa 1964

Z. Trojanowicz, Rzecz o młodości Norwida, Poznań 1968

A. Walicki, Między filozofią, religią i polityką. Studia o myśli polskiej epoki romantyzmu, Warszawa 1983

R. Wellek, Pojęcie romantyzmu w historii literatury, Pojęcie romantyzmu po latach, przeł. I. Sieradzki, w: Pojęcia i problemy nauki o literaturze, wybrał i przedmową poprzedził H. Markiewicz, Warszawa 1979

A. Witkowska, Towiańczycy, Warszawa 1989

K. Wyka, „Pan Tadeusz”, I. Studia o poemacie, II. Studia o tekście, Warszawa 1963

D. Zamącińska, Słynne - nieznane. Wiersze późne Mickiewicza, Słowackiego, Norwida, Lublin 1985

J. Lasecka-Zielakowa, Powieść poetycka w Polsce w okresie romantyzmu, Wrocław 1990

M. Zielińska, Opowieść o Gustawie i Maryli, Warszawa 1989 (i wyd. nast.)

Pozytywizm

Lektury obowiązkowe

Utwory literackie

- Do wyboru jeden dramat Edwarda Lubowskiego lub Zygmunta Sarneckiego lub Kazimierza Zalewskiego

zalecane wydanie: Dramat mieszczański epoki pozytywizmu warszawskiego, wstęp i oprac. T. Sivert, Wrocław 1953

- Adam Asnyk: wybór wierszy, w: Wybór poezji, oprac. E. Kucharski, Kraków 1924, BN I 67 (i wyd. nast.); Poezje, wstęp S. Lichański, Warszawa 1975; Poezje zebrane, wstęp Z. Mocarska-Tycowa, Toruń 1995

- Michał Bałucki: Grube ryby lub Dom otwarty, Komedia za kratą, Szpital wariatów, Donżuan powiatowy

zalecane wydania: Pisma wybrane, wybór i red. T. Drewnowski, J. Skórnicki i A. Żyga, przedmowa T. Drewnowski, t. 1-12, Kraków 1956 (t. 4, 9,11, 12); Grube ryby. Dom otwarty, oprac. T. Weiss, Wrocław 1984, BN I 236

- Józef Bliziński: Pan Damazy lub Rozbitki

zalecane wydania: Pan Damazy, oprac. J. Garbaczowska, wyd. trzecie zmienione, Wrocław 1956, BN I 38; Rozbitki, oprac. J. Garbaczowska, Wrocław 1953, BN I 143; Komedie, oprac. J. Pociecha, wstęp J. Garbaczowska, Kraków 1967

- Adolf Dygasiński: Beldonek, Gody życia

zalecane wydanie: Pisma wybrane, pod red. B. Horodyskiego, t. 1-24, Warszawa 1949-1954 (t. 1, 4, 19)

- Maria Konopnicka: wybrane wiersze, wybór nowel (Pod prawem, Mendel Gdański, Miłosierdzie gminy, Banasiowa, Na werandzie, Morze odeszło), Wrażenia z podróży (I. Ischl), w: Pisma zebrane, t. 1-4, oprac. A. Brodzka, Warszawa 1974-1976; Poezje, oprac. A. Brodzka, Warszawa 1963 (i wyd. nast.); „Umiem być ptakiem”. Wybór poezji, wybór, wstęp i komentarze B. Mazan, Łódź 1990

- Józef Ignacy Kraszewski: Noce bezsenne. Wspomnienia i fantazje, Wielki nieznajomy lub Szalona

zalecane wydania: Pamiętniki, oprac. i wstępem poprzedził W. Danek, Wrocław 1972, BN I 207; Wielki nieznajomy, w: Dzieła. Powieści obyczajowe, Kraków 1960; Szalona, oprac. tekstu, noty wydawcy i słowniczka B. Górska, Kraków 1986

- Jan Lam: Wielki świat Capowic lub Głowy do pozłoty

zalecane wydanie: Dzieła literackie, pod red., ze wstępem i komentarzami S. Frybesa, t. 1-4, Warszawa 1956-1957 (t. 1 i 2); Głowy do pozłoty, wstęp i oprac. S. Frybes, Wrocław 1953, BN I 148

- Józef Narzymski: Ojczym. Powieść współczesna, oprac. Z. Żabicki, Wrocław 1958, BN I 168

- Eliza Orzeszkowa: wybór nowel (Sielanka nieróżowa, Julianka), zbiór Gloria victis, powieści (Pan Graba lub Marta, Meir Ezofowicz, Cham, Nad Niemnem)

zalecane wydania: Dzieła wybrane, red. J. Krzyżanowski i in., t. 1-12, Warszawa 1954; Meir Ezofowicz, posłowiem opatrzył J. Krzyżanowski, słowniczek M. Bokszczanin, Warszawa 1988; Cham, wstęp i oprac. G. Borkowska, Kraków 1998; Nad Niemnem, t. 1-3, oprac. J. Bachórz, Wrocław 1996, BN I 292

- Bolesław Prus: wybór nowel (Cienie, Pieśń świata, Omyłka, Z legend dawnego Egiptu, Powracająca fala, Grzechy dzieciństwa, On, Nawrócony, Sen), Placówka, Faraon, Emancypantki, Lalka

zalecane wydania: Pisma, pod red. Z. Szweykowskiego, t. 1-29, Warszawa 1948-1952; Opowiadania i nowele. Wybór, wstęp i oprac. T. Żabski, Wrocław 1966, BN I 291 (i wyd. nast.); Lalka, oprac. J. Bachórz, wyd. drugie przejrzane, t. I-II, Wrocław 1998, BN I 262

- Henryk Sienkiewicz: wybór nowel (Humoreski z teki Worszyłły, Szkice węglem, Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela, Latarnik, Janko Muzykant, Bartek Zwycięzca, Ta trzecia, Orso, Sachem, Pójdźmy za nim), Trylogia (Ogniem i mieczem, Potop, Pan Wołodyjowski), Quo vadis?, Krzyżacy, Bez dogmatu (lub: Rodzina Połanieckich, lub: Wiry)

zalecane wydania: Pisma wybrane, t. I-XVII, Warszawa 1987-1988; Wybór nowel i opowiadań, oprac. T. Bujnicki, Wrocław 1979, BN I 231; Ogniem i mieczem, wstęp B. Mazan, komentarz D. Mazanowa, t. 1-2, Wrocław 1990; Potop, wstęp B. Mazan, komentarz D. Mazanowa, t. 1-3, Wrocław 1991; Pan Wołodyjowski, wstęp B. Mazan, komentarz D. Mazanowa, Wrocław 1995; Quo vadis?, wstęp i słownik K. Poklewska, Wrocław 1994 lub wyd. w opracowaniu i ze wstępem T. Żabskiego, Wrocław 2003, BN I 298; Wiry, w: Dzieła, red. J. Krzyżanowski, t. 35-36, Warszawa 1951

- Antoni Sygietyński, Wysadzony z siodła. Powieść z życia współczesnego, Kraków 1958 (lub: Na skałach Calvados. Powieść z życia normandzkich rybaków, Kraków 1956)

- Adam Szymański: trzy wybrane teksty z: Szkice, wstęp i oprac. B. Burdziej, Kraków 1998

- Aleksander Świętochowski: wybór nowel (jedna nowela z cyklu O życie, Klub szachistów, Sam w sobie), Ojciec Makary (lub: Aureli Wiszar, lub: Regina), w: Pisma, t. 1-8, Kraków - Warszawa 1896-1909; Nowele i opowiadania. Wybór, oprac. S. Sandler, Wrocław 1965, BN I 185; Dusze nieśmiertelne, wstęp i oprac. S. Sandler, Wrocław 1957, BN I 165

- Stanisław Witkiewicz: Na przełęczy. Wrażenia i obrazy z Tatr, w: Pisma zebrane, red. J. Z. Jakubowski i M. Olszaniecka, t. 3, cz. 1, Kraków 1970

- Gabriela Zapolska: Sezonowa miłość, Ich czworo, Moralność pani Dulskiej, Skiz

zalecane wydania: Żabusia. Ich czworo, oprac. T. Weiss, Wrocław 1974, BN I 219; Sezonowa miłość. Powieść współczesna, posłowie T. Weiss, Kraków 1953 (i wyd. nast.); Moralność pani Dulskiej, oprac. T. Weiss, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1972, BN I 187 (i wyd. nast.); Moralność pani Dulskiej. Komedia w 3 aktach, wstęp J. Z. Jakubowski, Kronika życia i twórczości G. Zapolskiej J. J. Lipski, posłowie J. Czachowska, wyd. trzynaste, Łódź 1973; Skiz, w: Dzieła wybrane, wybór i red. J. Skórnicki i T. Weiss, t. 15, Kraków 1958

Publicystyka i krytyka literacka

- Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, oprac. J. Kulczycka-Saloni, Wrocław 1985, BN I 249 lub z: Publicystyka okresu pozytywizmu. Antologia, oprac. S. Fita, Warszawa 2002

- Piotr Chmielowski: Utylitaryzm w literaturze

zalecane wydanie: Pisma krytycznoliterackie, t. 1, wstęp i oprac. H. Markiewicz, Warszawa 1966

- Jan Lam: trzy wybrane kroniki, w: Wybór kronik, wstęp i oprac. S. Frybes, Warszawa 1954

- Bolesław Prus: Studia literackie, artystyczne i polemiki, w: Pisma, pod red. Z. Szweykowskiego, t. 29, Warszawa 1950; Kroniki, wybór, wstęp i oprac. J. Bachórz, Wrocław 1994, BN I 285

- Antoni Sygietyński: Współczesna powieść we Francji: I. Gustaw Flaubert, III. Emil Zola, w: Pisma krytyczne wybrane, zebrał, sprawdził i przedmowę napisał Z. Szweykowski, Warszawa 1932, cz. 1; Pisma krytyczne. Krytyka literacka i artystyczna, wybrał i oprac. J. Z. Jakubowski, Warszawa 1951; Z pism, wstęp i wybór T. Weiss, Kraków 1971, t. 1

- Aleksander Świętochowski: My i wy, szkice o Orzeszkowej, Prusie i Sienkiewiczu, w: Wybór pism krytycznoliterackich, wstęp i oprac. M. Brykalska, Warszawa 1973; oraz trzy wybrane felietony w: Liberum veto, t. 1-2, oprac. M. Brykalska, wstęp S. Sandler, Warszawa 1973

- Stanisław Witkiewicz: Sztuka i krytyka u nas (lub: Mickiewicz jako kolorysta) w: Pisma zebrane, t. 1, słowo wstępne J. Z. Jakubowski, wstęp i komentarz M. Olszaniecka, Kraków 1971

Opracowania

- J. Baculewski, Maria Konopnicka, Warszawa 1978

- A. Baczewski, Poezja Adama Asnyka, Rzeszów 1991

- A. Brodzka, Maria Konopnicka, Warszawa 1961

- T. Bujnicki, Pierwszy okres twórczości Henryka Sienkiewicza, Kraków 1968

- T. Bujnicki, Sienkiewicz i historia. Studia, Warszawa 1981

- T. Bujnicki, Sienkiewicza „Powieści z lat dawnych”. Studia, Kraków 1996

- P. Chmielowski, Pozytywizm warszawski i jego przeciwnicy, w: Pisma krytycznoliterackie, oprac. H. Markiewicz, Warszawa 1961, t. 1

- J. Detko, Eliza Orzeszkowa, Warszawa 1971

- E. Ihnatowicz, Literacki świat rzeczy. O realiach w pozytywistycznej powieści obyczajowej, Warszawa 1995

- E. Ihnatowicz, Literatura polska drugiej połowy XIX wieku (1864-1914), Warszawa 2000

- Inspiracje i motywy biblijne w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski, red. H. Filipkowska i S. Fita, Lublin 1999

- J. Z. Jakubowski, Zapomniane ogniwo. Studium o Adolfie Dygasińskim, Warszawa 1978

- J. Krzyżanowski, Czciciele światła oraz Adam Asnyk - poeta czasów niepoetyckich, w: W kręgu wielkich realistów, Wrocław 1962

- J. Krzyżanowski, Henryka Sienkiewicza żywot i sprawy, Warszawa 1966 (i wyd. nast.)

- J. Krzyżanowski, Twórczość Henryka Sienkiewicza, Warszawa 1970 (i wyd. nast.)

- „Lalka” i inne, red. J. Bachórz, M. Głowiński, Warszawa 1992

- H. Markiewicz, Pozytywizm, wyd. trzecie zmienione i rozszerzone, Warszawa 1999

- B. Mazan, Wczesne dramaty Aleksandra Świętochowskiego. „Niewinni”, „Ojciec Makary”, „Piękna”. Zarys monograficzny, Łódź 1993

- Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, Seria IV: Literatura polska w okresie realizmu i naturalizmu, pod. red. J. Kulczyckiej-Saloni, H. Markiewicza, Z. Żabickiego, t. 1-4, Warszawa 1965-1971

- Paczoska E., "Lalka" czyli rozpad świata, Białystok 1995

- Problematyka religijna w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski. Świadectwa poszukiwań, red. S. Fita, Lublin 1993

- J. Rurawski, Gabriela Zapolska, Warszawa 1981

- J. Kulczycka-Saloni, Nowelistyka Bolesława Prusa, Warszawa 1969

- J. Kulczycka-Saloni, Pozytywizm, Warszawa 1971

- J. Kulczycka-Saloni, Literatura polska lat 1876-1902 a inspiracje Emila Zoli. Studia, Wrocław 1974

- J. Kulczycka-Saloni, Sprawa naturalizmu polskiego, w: Problemy literatury polskiej okresu pozytywizmu, pod red. E. Jankowskiego, J. Kulczyckiej-Saloni, Seria III, Wrocław 1984

- J. Kulczycka-Saloni, Wstęp, w: Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, , Wrocław 1985, BN I 249

- Z. Szweykowski, Twórczość Bolesława Prusa, Poznań 1947 (i wyd. nast.)

- J. Tynecki, Światopogląd pozytywizmu - próba odtworzenia, w: Światopogląd pozytywizmu. Wybór pism, wstęp B. Mazan, Łódź 1996

Lektury zalecane

Bibliografie, zbiory studiów i opracowania szczegółowe

- Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 12: Józef Ignacy Kraszewski, oprac. S. Stupkiewicz, I. Śliwińska, W. Roszkowska-Sykałowa, Kraków 1966

- Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 13-16: Literatura pozytywizmu i Młodej Polski, oprac. zespół pod kier. Z. Szweykowskiego i J. Maciejewskiego, Warszawa 1970-1982

- Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 17, vol. 1: Bolesław Prus (Aleksander Głowacki), oprac. T. Tyszkiewicz pod kier. Z. Szweykowskiego i J. Maciejewskiego, Warszawa 1981

- Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 17, vol. 2: H. Gacowa, Eliza Orzeszkowa, Wrocław 1999

- G. Borkowska, Pozytywiści i inni, Warszawa 1996

- B. Mazan, Pozytywizm warszawski z perspektywy mikroświatów tekstowych, Łódź 2002

- Mieszczaństwo i mieszczańskość w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku, red. E. Ihnatowicz, Warszawa 2000 „Pamiętnik Literacki” 2000, z. 2 - prace o pozytywizmie

- Pozytywizm. Język epoki, red. G. Borkowska i J. Maciejewski, Warszawa 2001

- Pozytywizm i negatywizm. My i wy po stu latach, pod red. nauk. Bogdana Mazana, przy współpracy Słowini Tyneckiej-Makowskiej, Łódź 2005

- Problemy literatury polskiej okresu pozytywizmu, pod red. E. Jankowskiego, J. Kulczyckiej-Saloni, Seria I-III, Wrocław 1980-1984

- J. Tomkowski, Mój pozytywizm, Warszawa 1993

- J. Kulczycka-Saloni, D. Knysz-Rudzka, E. Paczoska, Naturalizm i naturaliści w Polsce. Poszukiwania, doświadczenia, kreacje, Warszawa 1992

- Sienkiewicz i epoki. Powinowactwa, red. E. Ihnatowicz, Warszawa 1999

- Świętochowski i rówieśnicy, red. B. Mazan i Z. Przybyła, Częstochowa - Łódź 2001

Młoda Polska

Lektury obowiązkowe

Utwory literackie

- Poezja Młodej Polski, wybrał, wstępem i notami biograficznymi poprzedził M. Jastrun, wyd. trzecie, Wrocław 1967, BN I 125 (i wyd. nast.); tu: wiersze Rolicz Liedera, Żuławskiego, Miriama

- Wacław Berent: Próchno, Ozimina lub Żywe kamienie

zalecane wydania: Próchno, oprac. J. Paszek, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1998, BN I 234; Ozimina, oprac. M. Głowiński, Wrocław 1974, BN I 213; Żywe kamienie, oprac. M. Popiel, Wrocław 1992, BN I 280

- Stanisław Brzozowski: Sam wśród ludzi

zalecane wydanie: Sam wśród ludzi, oprac. M. Wyka, Wrocław 1979, BN I 228

- Karol Irzykowski: Pałuba. Sny Marii Dunin

zalecane wydanie: Pałuba. Sny Marii Dunin, oprac. A. Budrecka, Wrocław 1981, BN I 240

- Roman Jaworski, Zepsuty ornament, Trzecia godzina, jeden tekst do wyboru, [w:] Historie maniaków, wstęp M. Głowiński, Kraków 1978

- Jan Kasprowicz: wybrane wiersze

zalecane wydanie: Wybór poezji, oprac. J. J. Lipski, wyd. trzecie rozszerzone, Wrocław 1990, BN I 120

- Jan Artur Kisielewski: W sieci lub Karykatury

zalecane wydanie: Dramaty, oprac. R. Taborski, Wrocław 1969, BN I 196

- Maria Komornicka, Utwory poetyckie prozą i wierszem, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1996

- Antoni Lange: Wiersze wybrane, wybór i oprac. P. Bukowiec, Kraków 2003.

- Bolesław Leśmian: wiersze z Sadu rozstajnego

zalecane wydania: Poezje wybrane, oprac. J. Trznadel, wyd. drugie, Wrocław 1983, BN I 217 (i wyd. nast.); Poezje zebrane, t. 1-2, wstęp M. Jakitowicz, oprac. A. Madyda, Toruń 1993

- Tadeusz Miciński: utwory z tomu W mroku gwiazd, w: Poezje, oprac. J. Prokop, Kraków 1980

- Adolf Nowaczyński: Gladiolus tavernalis. Mieczyk kawiarniany, w: Wybór pism satyrycznych, wybór i wstęp T. Weiss, oprac. J. Leśniak, Kraków 1974, t. 1

- Władysław Orkan: W roztokach

zalecane wydanie: W roztokach, oprac. S. Pigoń, Wrocław 1965, BN I 188

- Bronisława Ostrowska: Poezje wybrane, oprac. i wstęp A. Wydrycka, Kraków 1999 (Biblioteka Pozezji Młodej Polski)

- Włodzimierz Perzyński: Aszantka

zalecane wydanie: Wybór komedii, oprac. Lesław Eustachiewicz, Wrocław 1980, BN I 237

- Stanisław Przybyszewski: Dzieci szatana; Złote runo lub Śnieg

zalecane wydania: Dzieci szatana, oprac. tekstu, nota edytorska, przypisy i posłowie G. Matuszek, Kraków 1993; Wybór pism, oprac. R. Taborski, Wrocław 1966, BN I 190; Śnieg, wyd. drugie, Warszawa 1907

- Władysław Stanisław Reymont: Ziemia obiecana, Chłopi, Komediantka, Marzyciel

zalecane wydania: Wybór nowel, wybór i posłowie L. Sobierajski, Warszawa 1954; Pisma, z przedmową Z. Szweykowskiego, oprac. i do druku przygotował A. Bar, t. 1-20, Warszawa 1948-1952; Dzieła wybrane, wybór i red. H. Markiewicz i J. Skórnicki, z przedmową L. Budreckiego, t. 1-12, Kraków 1957; Pisma, wyd. krytyczne pod red. Z. Szweykowskiego, oprac. i przygotowali do druku T. Jodełka-Burzecki i I. Orlewiczowa, t. 1-11, Warszawa 1968-1980; Ziemia obiecana, oprac. M. Popiel, t. 1-2, Wrocław 1996, BN I 286; Chłopi, oprac. F. Ziejka, wyd. drugie poszerzone, t. 1-2, Wrocław 1991, BN I 179; Dzieła wybrane, red. zbior., t. 6-7, Warszawa 2000

- Tadeusz Rittner: W małym domku

zalecane wydanie: W małym domku, oprac. Z. Raszewski, Wrocław 1954, BN I 116

- Karol Hubert Rostworowski: Judasz z Kariothu lub Kajus Cezar Kaligula

zalecane wydanie: Wybór dramatów, oprac. J. Popiel, Wrocław 1992, BN I 281

- Wacław Sieroszewski: Na kresach lasów

zalecane wydania: Na kresach lasów, wyd. krytyczne pod red. S. Pigonia, Kraków 1947; Dzieła, red. A. Lam i J. Skórnicki, t. 5, Kraków 1963

- Leopold Staff: wiersze z tomów: Sny o potędze, Dzień duszy, Ptakom niebieskim, Gałąź kwitnąca, Uśmiechy godzin, Łabędź i lira

zalecane wydanie: Wybór poezji, wyboru dokonał i wstępem poprzedził M. Jastrun, przypisy oprac. M. Bojarska, Wrocław 1963, BN I 181 (i wyd. nast.)

- Andrzej Strug: Jutro, Zakopanoptikon

zalecane wydania: Jutro, Warszawa 1963; Zakopanoptikon, tekst, przedmowa, nota wyd. i przypisy R. Hennel, Kraków 1989

- Kazimierz Przerwa-Tetmajer: Poezje (seria I, II i III), Na skalnym Podhalu

zalecane wydania: Poezje, Warszawa 1980; Poezje wybrane, oprac. i wstępem poprzedził J. Krzyżanowski, wyd. drugie zmienione, Wrocław 1968, BN I 123; Na skalnym Podhalu. Wybór, wybrał i oprac. J. Kolbuszewski, Wrocław 1998, BN I 290

- Józef Weyssenhoff: Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego, posłowie M. Szypowska, Warszawa 1972

- Stanisław Ignacy Witkiewicz: 622 upadki Bunga, czyli demoniczna kobieta

zalecane wydanie: S.I. Witkiewicz, Dzieła zebrane, t. 1: 622 upadki Bunga, oprac. A. Micińska, Warszawa 1992.

- Stanisław Wyspiański: Klątwa, Wesele, Wyzwolenie, Noc listopadowa, Powrót Odysa

zalecane wydania: Dzieła zebrane, red. zespołowa pod kier. L. Płoszewskiego, t. 1-16, Kraków 1958-1971; Wesele, oprac. J. Nowakowski, wyd. czwarte, Wrocław 1977, BN I 218; Wyzwolenie, oprac. A. Łempicka, Wrocław 1970, BN I 200; Wyzwolenie, Lelewel, Noc listopadowa, oprac. J. Nowakowski, Wrocław 1967, BN I 193; Achilleis, Powrót Odysa, oprac. J. Nowakowski, Wrocław 1984, BN I 248

- Kazimiera Zawistowska: Wybór poezji, wstęp, wybór i oprac. A. Baranowska, Warszawa 1981

- Tadeusz Żeleński-Boy: Znaszli ten kraj?…

zalecane wydanie: Znaszli ten kraj?…, wstęp i wybór T. Weiss, przypisy i objaśnienia R. Hennel, Wrocław 1983, BN I 246

- Stefan Żeromski: Rozdzióbią nas kruki, wrony, Doktor Piotr, Zmierzch, Zapomnienie, Siłaczka, Echa leśne, Ludzie bezdomni, Wierna rzeka, fragmenty Dzienników

zalecane wydania: Dzieła, red. S. Pigoń, wstęp H. Markiewicz, Seria I-V, Warszawa 1956-1957; Wybór opowiadań, oprac. A. Hutnikiewicz, Wrocław 1971, BN I 203; Pisma zebrane, pod red. Z. Golińskiego, Seria I, t. 1-2, oprac. Z. J. Adamczyk, Warszawa 1981-1983; Wierna rzeka, oprac. Z. J. Adamczyk, Wrocław 1978, BN I 232; Dzienniki (Wybór), oprac. J. Kądziela, Wrocław 1980, BN I 238

- Jerzy Żuławski: Na srebrnym globie, wstęp S. Lem, posłowie K. Kordylewski, Kraków 1975

Publicystyka i krytyka literacka

- Stanisław Brzozowski: My młodzi, Współczesna powieść polska

zalecane wydanie: My młodzi [w:] Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, wyd. trzecie przejrzane i uzupełnione, Wrocław 2000, BN I 212; Współczesna powieść polska [w:] Współczesna powieść i krytyka. wstęp T. Burek, Kraków 1984

- Artur Górski: Młoda Polska, w: Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, wyd. trzecie przejrzane i uzupełnione, Wrocław 2000, BN I 212

- Karol Irzykowski: Czyn i słowo, Dwie rewolucje, Dostojny bzik tragiczności, w: Wybór pism krytycznoliterackich, oprac. M. Głowala, Wrocław 1975, BN I 222

- Ignacy Matuszewski: Sztuka i społeczeństwo, [Nastrój, sugestia, symbol], Ewolucja powieści egzotycznej i Wacław Sieroszewski, w: Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, wyd. trzecie przejrzane i uzupełnione, Wrocław 2000, BN I 212; Z pism, wyboru dokonał, wstępem opatrzył i oprac. S. Sandler, Warszawa 1965, t. 2

- Wacław Nałkowski, Forpoczty ewolucji psychicznej i troglodyci [w:] Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, wyd. trzecie przejrzane i uzupełnione, Wrocław 2000, BN I 212;

- Zenon Przesmycki: Walka ze sztuką, Maurycy Maeterlinck. Stanowisko jego w literaturze belgijskiej i powszechnej, Los geniuszów

zalecane wydanie:Walka ze sztuką, Maurycy Maeterlinck. Stanowisko jego w literaturze belgijskiej i powszechnej [w:] Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, wyd. trzecie przejrzane i uzupełnione, Wrocław 2000, BN I 212; Los geniuszów [w:] Wybór pism krytycznych. oprac. E. Korzeniewski, t. II, Kraków 1967.

- Stanisław Przybyszewski: Confiteor, O „nową” sztukę, O dramacie i scenie, w: Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, wyd. trzecie przejrzane i uzupełnione, Wrocław 2000, BN I 212; Wybór pism, oprac. R. Taborski, Wrocław 1966, BN I 190

Opracowania

- W. Bolecki, Groteska [w:] Słownik literatury polskiej XX wieku, pod red. A. Brodzkiej, Wrocław 1992

- E. Boniecki, Struktura "nagiej duszy": studium o Stanisławie Przybyszewskim, Warszawa 1993

- L. Eustachiewicz, Dramaturgia Młodej Polski, Wrocław 1982 (i wyd. nast.)

- M. Głowiński, Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Leśmiana, Warszawa 1981

- W. Gutowski, Nagie dusze i maski. (O młodopolskich mitach miłości), Kraków 1992

- S. Helsztyński, Przybyszewski, Kraków 1966 (i wyd. nast.)

- A. Hutnikiewicz, Żeromski, Warszawa 1987

- A. Hutnikiewicz, Młoda Polska, Warszawa 1994

- E. Ihnatowicz, Literatura polska drugiej połowy XIX wieku (1864-1914), Warszawa 2000

- Inspiracje i motywy biblijne w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski, red. H. Filipkowska i S. Fita, Lublin 1999

- B. Kocówna, Władysław Reymont, Warszawa 1986 i następne

- J. Kolbuszewski, Tatry w literaturze polskiej, Kraków 1982

- J. Krzyżanowski, Neoromantyzm polski 1890-1918, wyd. trzecie, Warszawa 1980

- J.J. Lipski, Wstęp [w:] J. Kasprowicz, Wybór poezji. oprac. J.J. Lipski, Wrocława 1973, BN I 120

- A. Łepicka, Wyspiański pisarz dramtyczny. Idee i formy, Kraków 1973

- M. Podraza-Kwiatkowska, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski. Teoria i praktyka, Kraków 1975 (i wyd. nast.)

- M. Podraza-Kwiatkowska, Literatura Młodej Polski, Warszawa 1992

- M. Podraza-Kwiatkowska, Wstęp, w: Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, oprac.…, wyd. trzecie przejrzane i uzupełnione, Wrocław 2000, BN I 212

- J. Kwiatkowski, U podstaw liryki Leopolda Staffa, Warszawa 1966

- I. Maciejewska, Leopold Staff. Lwowski okres twórczości, Warszawa 1965

- A. Z. Makowiecki, Młodopolski portret artysty, Warszawa 1971

- Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, Seria V: Literatura okresu Młodej Polski, t. 1-4, pod red. K. Wyki, A. Hutnikiewicza i M. Puchalskiej, Warszawa - Kraków 1968-1977

- M. Popiel, Oblicza wzniosłości. Estetyka powieści młodopolskiej, Kraków 1999

- Problematyka religijna w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski. Świadectwa poszukiwań, red. S. Fita, Lublin 1993

- J. Prokop, Żywioł wyzwolony. Studium o poezji Tadeusza Micińskiego, Kraków 1978

- T. Walas, Ku otchłani: Dekadentyzm w literaturze polskiej 1890-1905, Kraków 1986

-M. Wallis, Secesja, Warszawa 1984

- W. Weiss, Cyganeria Młodej Polski, Kraków 1970

- K. Wyka, Modernizm polski, Charakterystyka okresu Młodej Polski, Programy, syntezy i polemiki literackie okresu, Młoda Polska jako problem i model kultury, Wstęp do „Pałuby”, w: Młoda Polska, t. 1-2, Kraków 1977

- Wyspiański w oczach współczesnych, oprac. L. Płoszewski, t. 1-2, Kraków 1971

Lektury zalecane

Bibliografie, zbiory studiów i opracowania szczegółowe

- Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 13-16: Literatura pozytywizmu i Młodej Polski, oprac. zespół pod kier. Z. Szweykowskiego i J. Maciejewskiego, Warszawa 1970-1982

- Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 18, vol. 2: R. Loth, Jan Kasprowicz, Warszawa 1994

- T. T. Burek, Przybyszewski kusiciel. [w:] Stanisław Przybyszewski. W 50-lecie zgonu autora: studia, pod red. H. Filipkowskiej, Wroclaw 1982

- W. Feldman, Współczesna literatura polska 1864-1918, wstęp T. Walas, oprac. M. Rydlowa, t. 1-2, Kraków 1985

- M. Głowiński, Ekspresja i empatia. Studia o młodopolskiej krytyce literackiej, Kraków 1997

- M. Głowiński, Powieść młodopolska, Wrocław 1969

- Literatura Młodej Polski. Między XIX a XX wiekiem, red. E. Paczoska i J. Sztachelska, Białystok 1998

- J. Majda, Młodopolskie Tatry literackie, Kraków 1999

- R. Nycz, Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław 1997

- M. Stala, Metafora w liryce Młodej Polski. Metamorfozy widzenia poetyckiego, Warszawa 1988.

- M. Stala, Pejzaż człowieka. Młodopolskie wyobrażenia o duszy, duchu i ciele, Kraków 1994

- Stulecie Młodej Polski. Studia, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1985

- Twórczość Bolesława Leśmiana. Studia i szkice, red. T. Cieślak i B. Stelmaszczyk, Kraków 2000

- W kręgu Młodej Polski. Studia i szkice, red. J. Sztachelska, Białystok 1998

Literatura XX wieku

Lektury obowiązkowe

Utwory literackie

Wybrane utwory z: A. Lam, Polska awangarda poetycka. Programy lat 1917-1923, Kraków 1969, t. 2; Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, wstęp i komentarz Z. Jarosiński, wybór i przygotowanie tekstu H. Zaworska, Wrocław 1978, BN I 230; Antologia poezji polskiej od średniowiecza do XX wieku, ułożył P. Matywiecki, Gdańsk 1997, t. 2

Wybrane utwory (zwłaszcza Mariana Czuchnowskiego, Tadeusza Peipera, Władysława Sebyły i Adama Ważyka), w: Poezja polska. Antologia, w układzie S. Grochowiaka i J. Maciejewskiego, Warszawa 1973, t. 2

Wybrane utwory (zwłaszcza Wojciecha Bąka, Jana Brzękowskiego, Stanisława Czernika, Mariana Czuchnowskiego, Pawła Hertza, Kazimiery Iłłakowiczówny, Światopełka Karpińskiego, Jalu Kurka, Stefana Napierskiego, Mariana Piechala, Stanisława Piętaka, Lecha Piwowara, Antoniego Słonimskiego, Lucjana Szenwalda, Jerzego Zagórskiego), w: Poezja polska okresu międzywojennego. Antologia, wybór i wstęp M. Głowiński i J. Sławiński, przypisy oprac. J. Stradecki, cz. 1-2, Wrocław 1987 (i wyd. nast.), BN I 253

Wiersze Jacka Bierezina, Lecha Dymarskiego, Lothara Herbsta, Krzysztofa Karaska, Juliana Kornhausera, Leszka A. Moczulskiego, Stanisława Stabry, Leszka Szarugi, w: Określona epoka. Nowa Fala 1968-1993. Wiersze i komentarze, wybrał, ułożył i skomentował T. Nyczek, Kraków 1995

Wybrane utwory z: Poezja Polski Walczącej 1939-1945. Antologia, oprac. J. Szczawiej, t. 1-2, Warszawa 1974

Utwory Mariana Hemara, Mariana Pankowskiego i Kazimierza Wierzyńskiego, w: Polski dramat emigracyjny 1939-1969. Antologia, wybór i oprac. D. Ratajczakowa, Poznań 1993

Jerzy Andrzejewski: Bramy raju oraz inna dowolnie wybrana powieść

zalecane wydanie: Trzy opowieści, oprac. W. Maciąg, Wrocław 1998, BN I 288

Krzysztof Kamil Baczyński: wybór wierszy

zalecane wydania: Utwory zebrane, komentarz edytorski A. Kmita-Piorunowa, wstęp K. Wyka, wyd. drugie uzupełnione, t. 1-2, Kraków 1970; Wybór poezji, oprac. J. Święch, wyd. drugie, Wrocław 1998, BN I 265; Poezje, oprac. J. Święch, wyd. drugie, t. 1-2, Lublin 1998

Stanisław Barańczak, Wybór wierszy i przekładów, Warszawa 1997

Miron Białoszewski: wybór wierszy z tomów Obroty rzeczy, Rachunek zachciankowy, Mylne wzruszenia, Było i było, Odczepić się, Oho; Pamiętnik z powstania warszawskiego, Obmapywanie Europy czyli Dziennik okrętowy, AAAmeryka

zalecane wydania: Pamiętnik z powstania warszawskiego, Warszawa 1970 (i wyd. nast.); Wiersze, wyboru dokonał autor, przedmowa J. Sławińskiego, Warszawa 1976; Oho, Warszawa 1985; Obmapywanie Europy. AAAmeryka. Ostatnie wiersze, Warszawa 1988; Utwory zebrane, t. 1, Warszawa 1987 i t. 7, Warszawa 1994; Wybór poezji, wyboru dokonał L. Soliński, Warszawa 1996; Wiersze. Wybór, Warszawa 2003

Jacek Bocheński, Boski Juliusz. Zapiski antykwariusza, Warszawa 1961 (i wyd. nast.)

Tadeusz Borowski: opowiadania z tomów Pożegnanie z Marią oraz Kamienny świat

zalecane wydanie: Utwory wybrane, oprac. A. Werner, wyd. drugie przejrzane, Wrocław 1997, BN I 276

Kazimierz Brandys, Wariacje pocztowe

zalecane wydania: Wariacje pocztowe, uzup. J. Zieliński, wyd. trzecie uzupełnione, Londyn 1989; Wariacje pocztowe, Warszawa 1994

Władysław Broniewski: wybór wierszy

zalecane wydanie: Poezje 1923-1961, wybór, oprac. i szkic wstępny o poecie W. Woroszylski, Warszawa 1995; Poezje zebrane, wyd. krytyczne, oprac. i wstęp F. Lichodziejewska, t. 1-4, Płock - Toruń 1997

Leopold Buczkowski, Czarny potok, Warszawa 1954 (i wyd. nast.)

Andrzej Bursa; wybór wierszy

zalecane wydanie: Utwory wierszem i prozą, wybrał, oprac. i wstępem poprzedził S. Stanuch, wyd. trzecie poprawione, Kraków 1982

Michał Choromański: Zazdrość i medycyna lub Schodami w górę, schodami w dół

zalecane wydania: Zazdrość i medycyna, wyd. szóste, Poznań 1979; Schodami w górę, schodami w dół, Poznań 1967

Józef Czechowicz: wybór wierszy

zalecane wydanie: Wybór poezji, oprac. T. Kłak, wyd. drugie, Wrocław 1985, BN I 199; Poezje zebrane, oprac. A. Madyda, wstępem poprzedziła M. Jakitowicz, Toruń 1997

Maria Dąbrowska: Noce i dnie oraz wybór opowiadań

zalecane wydanie: Noce i dnie, posłowie E. Korzeniewska, t. 1-4, Warszawa 1972; Opowiadania, oprac. W. Maciąg, Wrocław 1972, BN I 208

Stanisław Dygat, Jezioro Bodeńskie

zalecane wydanie: Jezioro Bodeńskie, edycję przygotowali K. i M. Milewscy, wyd. ósme, Warszawa 1981

Tadeusz Gajcy: wybór wierszy

zalecane wydanie: Wybór poezji. Misterium Niedzielne, oprac. S. Bereś, Wrocław 1992, BN I 283

Konstanty Ildefons Gałczyński: wybrane wiersze i poematy

zalecane wydanie: Wybór poezji, oprac. M. Wyka, wyd. piąte uzupełnione, Wrocław 1983, BN I 189

Witold Gombrowicz: Bakakaj, Iwona, księżniczka Burgunda, Ferdydurke, Trans-Atlantyk, Ślub, Operetka, Pornografia lub Kosmos, fragmenty Dziennika (1953-1969)

zalecane wydania: Dzieła, red. naukowa tekstu J. Błoński, wyd. drugie, t. 1-11, Kraków 1987-1988 (t. 12: Varia, wyd. pierwsze, Kraków 1995)

Stanisław Grochowiak: wybór wierszy

zalecane wydania: Poezje, wybór i wstęp J. Maciejewskiego, Warszawa 1980; Wybór poezji, oprac. J. Łukasiewicz, Wrocław 2000, BN I 296

Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat. Zapiski sowieckie, wybór opowiadań (Skrzydła ołtarza, Książę Niezłomny, Don Ildebrando i inne do wyboru), Dziennik pisany nocą (fragmenty)

zalecane wydania: Inny świat. Zapiski sowieckie, Warszawa 1989 (i wyd. nast.); Opowiadania zebrane, zebrał i oprac. Z. Kudelski, t. 1-2, Warszawa 1999; Dziennik pisany nocą (1972-1992), wyd. trzecie krajowe, Warszawa 1990-1993

Henryk Grynberg, Żydowska wojna, Warszawa 1965

Zygmunt Haupt, Pierścień z papieru, wstęp K. Rutkowski, posłowie A. Stasiuk, Czarne 1997

Zbigniew Herbert: wybór wierszy

zalecane wydania: 89 wierszy, Kraków 1998 (i wyd. nast.); Wiersze wybrane, Kraków 2004; Poezje, wyd. drugie poszerzone, Warszawa 1998

Marek Hłasko, Pierwszy krok w chmurach

zalecane wydanie: Pierwszy krok w chmurach. Następny do raju, oprac. J. Pyszny, Wrocław 1989, BN I 295

Jarosław Iwaszkiewicz: wybór wierszy oraz wybór opowiadań (Bitwa na równinie Sedgemoor, Brzezina, Kochankowie z Marony, Kościół w Skaryszewie, Matka Joanna od Aniołów, Młyn nad Lutynią, Młyn nad Utratą, Panny z Wilka, Stara cegielnia, Tatarak, Wzlot)

zalecane wydania: Mapa pogody, Warszawa 1977; Muzyka wieczorem, Warszawa 1980; Poezje, wybrał i wstępem opatrzył B. Zadura, Lublin 1989; Opowiadania, t. 1-6, Warszawa 1979-1980

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska: wybór wierszy

zalecane wydanie: Wybór poezji, oprac. J. Kwiatkowski, wyd. czwarte rozszerzone, Wrocław 1980, BN I 194

Mieczysław Jastrun: wybór wierszy

zalecane wydania: Poezje, przedmowa J. Rogoziński, wyd. drugie uzupełnione, Warszawa 1972; Poezje, wyboru dokonał i posłowiem opatrzył J. Kuryluk, Warszawa 1997

Ryszard Kapuściński: Cesarz, Warszawa 1982 (i wyd. nast.) oraz inna dowolnie wybrana książka

Tadeusz Konwicki, Sennik współczesny, Warszawa 1963 (i wyd. nast.)

Hanna Krall: Zdążyć przed Panem Bogiem, Kraków 1979 oraz inny wybrany tom reportaży (opowiadań)

Ryszard Krynicki: wybór wierszy

zalecane wydanie: Magnetyczny punkt. Wybrane wiersze i przekłady, Warszawa 1996

Andrzej Kuśniewicz, Lekcja martwego języka, Kraków 1977 (lub inna powieść)

Stanisław Jerzy Lec, Myśli nieuczesane (wybór)

zalecane wydanie: Myśli nieuczesane, wyd. i oprac. L. Kośka, t. 1-2, Kraków 1998

Jan Lechoń: wybór wierszy

zalecane wydanie: Poezje, oprac. R. Loth, Wrocław 1990, BN I 256

Stanisław Lem: Solaris, Warszawa 1961 (i wyd. nast.) lub Cyberiada, Kraków 1967 (i wyd. nast.)

Bolesław Leśmian: wybór wierszy z Łąki, Napoju cienistego i Dziejby leśnej

zalecane wydania: Poezje wybrane, oprac. J. Trznadel, wyd. trzecie, Wrocław 1991, BN I 217; Poezje zebrane, oprac. A. Madyda, wstępem opatrzyła M. Jakitowicz, wyd. trzecie przejrzane, Toruń 2000

Jerzy Liebert: wybór wierszy

zalecane wydania: Poezje, wyboru dokonał M. Toporowski, wstęp Z. Bieńkowskiego, Warszawa 1963; Poezje, z przedmową B. Ostromęckiego, wyd. trzecie uzupełnione, Warszawa 1983

Ewa Lipska: wybór wierszy

zalecane wydanie: Wakacje mizantropa. Utwory wybrane, Kraków 1993

Józef Mackiewicz, Droga donikąd, Warszawa 1990

Hanna Malewska, Apokryf rodzinny, Kraków 1965 (i wyd. nast.)

Czesław Miłosz: wybór wierszy i poematów, Dolina Issy

zalecane wydania: Wiersze, t. 1-3, Kraków 1993 (i wyd. nast.); Na brzegu rzeki, Kraków 1994; To, Kraków 2000; Druga przestrzeń, Kraków 2002; Dolina Issy, posłowie M. Zaleski, Kraków 1998

Sławomir Mrożek: wybór opowiadań, Tango, Emigranci

zalecane wydanie: Dzieła zebrane, t. 1-12, Kraków 1994-1998

Wiesław Myśliwski, Widnokrąg, Warszawa 1998

Zofia Nałkowska: Granica, Medaliony

zalecane wydania: Granica, oprac. W. Wójcik, Wrocław 1971, BN I 204; Medaliony, Warszawa 1946 (i wyd. nast.)

Marek Nowakowski: wybór opowiadań

zalecane wydanie: Od „Benka Kwiaciarza” do „Księcia Nocy”. Opowiadania wybrane, Kraków 1995

Beata Obertyńska: wybór wierszy

zalecane wydanie: Wiersze wybrane, wyboru dokonał M. Sprusiński, wstępem i notą wyd. opatrzył A. Z. Makowiecki, Warszawa 1983

Włodzimierz Odojewski, Zasypie wszystko, zawieje, Warszawa 1990 (i wyd. nast.)

Teodor Parnicki: Tylko Beatrycze, Warszawa 1962 (i wyd. nast.) lub inna powieść

Halina Poświatowska: wybór wierszy

zalecane wydanie: Wiersze wybrane, Kraków 1985 (i wyd. nast.)

Julian Przyboś: wybór wierszy

zalecane wydania: Pisma zebrane, oprac. R. Skręt, t. 1-2: Utwory poetyckie, przedmowa J. Kwiatkowski, Kraków 1984-1994; Sytuacje liryczne. Wybór poezji, oprac. E. Balcerzan, Wrocław 1985, BN I 266

Karol Hubert Rostworowski, Niespodzianka

zalecane wydanie: Wybór dramatów, oprac. J. Popiel, Wrocław 1992, BN I 281

Tadeusz Różewicz: wybór wierszy i poematów oraz Kartoteka, Świadkowie albo nasza mała stabilizacja, Białe małżeństwo

zalecane wydania: Na powierzchni poematu i w środku. Nowy wybór wierszy, Warszawa 1983; Poezja, t. 1-2, Kraków 1988; Niepokój. Wybór wierszy z lat 1944-1994, Warszawa 1995; Płaskorzeźba, Wrocław 1991; zawsze fragment. recycling, Wrocław 1998; Matka odchodzi, Wrocław 1999; Nożyk profesora, Wrocław 2001; Teatr, wyboru dokonał autor, wstęp J. Kelera, t. 1-2, Kraków 1988

Jarosław Marek Rymkiewicz: wybór wierszy

zalecane wydania: Poezje wybrane, Warszawa 1981; Moje dzieło pośmiertne, Kraków 1993; Znak niejasny, baśń półżywa, Warszawa 1999

Bruno Schulz: Sklepy cynamonowe, Sanatorium Pod Klepsydrą

zalecane wydanie: Opowiadania, wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, Wrocław 1989, BN I 264

Edward Stachura: wybór wierszy oraz Siekierezada

zalecane wydanie: Poezja i proza, red. H. Bereza i in., wstęp K. Rutkowski, posłowie H. Bereza, t. 1-5, Warszawa 1984

Leopold Staff: wybór wierszy

zalecane wydanie: Wybór poezji, wyboru dokonał i wstępem poprzedził M. Jastrun, przypisy oprac. M. Bojarska, Wrocław 1963, BN I 181 (i wyd. nast.)

Julian Stryjkowski, Głosy w ciemności, Kraków 1993

Jerzy Szaniawski: Żeglarz, Adwokat i róże, Dwa teatry

zalecane wydanie: Wybór dramatów, oprac. A. Hutnikiewicz, Wrocław 1988, BN I 263

Andrzej Szczypiorski, Msza za miasto Arras, Warszawa 1970 (i wyd. nast.)

Wisława Szymborska: wybór wierszy

zalecane wydania: Poezje, przedmowa J. Kwiatkowskiego, Warszawa 1970 (i wyd. nast.); Wiersze wybrane, Kraków 2000 (i wyd. nast.)

Anna Świrszczyńska: wybór wierszy

zalecane wydanie: Poezja, wybór Cz. Miłosz, Warszawa 1997

Władysław Terlecki, Twarze 1863, Warszawa 1979

Stefan Themerson, Wykład profesora Mmaa, Warszawa 1958 (i wyd. nast.)

Julian Tuwim: wybór wierszy, Bal w Operze

zalecane wydania: Wiersze wybrane, oprac. M. Głowiński, wyd. czwarte rozszerzone, Wrocław 1986, BN I 184 (i wyd. nast.); Bal w Operze, przedmowa. Cz. Miłosza, Kraków 1999

Jan Twardowski: wybór wierszy

zalecane wydanie: Jak tęcza co sobą nie zajmuje miejsca. Wybór wierszy, wybór, wstęp i kalendarium A. Iwanowska, Warszawa 1997

Zbigniew Uniłowski, Wspólny pokój

zalecane wydanie: Wspólny pokój i inne utwory, oprac. B. Faron, Wrocław 1976, BN I 224

Aleksander Wat: JA z jednej strony i JA z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka, wybór wierszy

zalecane wydanie: Poezje zebrane, w oprac. A. Micińskiej i J. Zielińskiego, Kraków 1992

Kazimierz Wierzyński: wybór wierszy

zalecane wydanie: Wybór poezji, wybór, oprac. tekstu, wstęp Krzysztof Dybciak, komentarze Katarzyna Dybciak i Krzysztof Dybciak, Wrocław 1991, BN I 275

Stanisław Ignacy Witkiewicz: Janulka, córka Fizdejki, Matka, Szewcy, W małym dworku, Nienasycenie, Pożegnanie jesieni

zalecane wydania: Wybór dramatów, wyboru dokonał i wstępem poprzedził J. Błoński, tekst i przypisy oprac. M. Kwaśny, wyd. drugie poprawione, Wrocław 1983, BN I 221; Nienasycenie, oprac. J. Degler i L. Sokół, Warszawa 1996; Pożegnanie jesieni, oprac. A. Micińska, Warszawa 1992

Józef Wittlin: wybór wierszy oraz Sól ziemi

zalecane wydania: Poezje, wstęp J. Rogozińskiego, Warszawa 1978 (wyd. drugie: Warszawa 1981); Wybór poezji, wstęp i nota biograficzna W. Ligęza, Kraków 1998; Sól ziemi, oprac. E. Wiegandt, Wrocław 1991, BN I 278

Rafał Wojaczek, List do nieznanego poety, wybór i wstęp S. Stabro, Kraków 1985

Adam Zagajewski, Dzikie czereśnie. Wybór wierszy, Kraków 1992

Stefan Żeromski: Uciekła mi przepióreczka, Przedwiośnie

zalecane wydania: Uciekła mi przepióreczka, w: Dzieła, red. S. Pigoń, wstęp H. Markiewicz, Seria III, t. 4, Warszawa 1957; Przedwiośnie, oprac. Z. J. Adamczyk, Wrocław 1982, BN I 242

Eseje

Antologia polskiej krytyki literackiej na emigracji 1945-1985, wybór i wstęp J. Dąbała, Lublin 1992

Stanisław Barańczak, Poezja i duch uogólnienia. Wybór esejów 1970-1995, Kraków 1996

Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem, Warszawa 1995

Zbigniew Herbert, Barbarzyńca w ogrodzie, Wrocław 1995 (i wyd. nast.)

Konstanty Aleksander Jeleński, Szkice, wybór W. Karpiński, Kraków 1990

Zygmunt Kubiak, Przestrzeń dzieł wiecznych, Kraków 1993 (i wyd. nast.)

Czesław Miłosz, Metafizyczna pauza, wybór, oprac. i wstęp J. Gromek, Kraków 1995

Czesław Miłosz, Ziemia Ulro, Kraków 1994 (i wyd. nast.)

Ryszard Przybylski, Baśń zimowa. Esej o starości, Warszawa 1998

Jerzy Stempowski, Eseje, wybór i wstęp W. Karpiński, Kraków 1984

Stanisław Vincenz, Po stronie dialogu, do druku podał A. Vincenz t. 1-2, Warszawa 1983

Aleksander Wat, Dziennik bez samogłosek, oprac. K. i P. Pietrychowie, Warszawa 2001

Opracowania

S. Balbus, Świat ze wszystkich stron świata. O Wisławie Szymborskiej, Kraków 1996

E. Balcerzan, Poezja polska w latach 1939-1965, wyd. drugie, t. 1-2, Warszawa 1984-1988

S. Barańczak, Język poetycki Mirona Białoszewskiego, Wrocław 1974

J. Błoński, Wszystkie sztuki Sławomira Mrożka, Kraków 1995

S. Burkot, Proza powojenna 1945-1987, wyd. drugie, Warszawa 1991

S. Burkot, Literatura polska w latach 1986-1995, Kraków 1998

T. Drewnowski, „Walka o oddech”. O pisarstwie Tadeusza Różewicza, Warszawa 1990

T. Drewnowski, Próba scalenia. Literatura polska 1944-1998. Obiegi - wzorce - style, Warszawa 1997

A. Fiut, Moment wieczny. O poezji Czesława Miłosza, Warszawa 1993

Gombrowicz i krytycy, wybór i oprac. Z. Łapiński, Kraków 1984

A. Hutnikiewicz, Od Czystej Formy do literatury faktu. Główne teorie i programy literackie dwudziestolecia, Warszawa 1974 (i wyd. nast.)

Z. Jarosiński, Literatura lat 1945-1975, Warszawa 1996

J. Jarzębski, Gra w Gombrowicza, Warszawa 1982

J. Kwiatkowski, Literatura Dwudziestolecia, Warszawa 1990 (i wyd. nast.)

Literatura emigracyjna 1939-1989, red. J. Garliński i in., t. 1-2, Katowice 1994-1996

M. Szulc Packalen, Pokolenie 68. Studium o poezji polskiej lat siedemdziesiątych, Warszawa 1997

J. Święch, Literatura polska w latach drugiej wojny światowej, Warszawa 1997

T. Venclova, Aleksander Wat obrazoburca, przełożył J. Goślicki, Kraków 1997

Lektury zalecane

Utwory literackie

Jerzy Andrzejewski, Ład serca, Warszawa 1983; Miazga, Warszawa 1981 (i wyd. nast.)

Juliusz Kaden-Bandrowski, Generał Barcz, oprac. M. Sprusiński, Wrocław 1975, BN I 223

Stanisław Barańczak, Chirurgiczna precyzja. Elegie i piosenki z lat 1995-1997, Kraków 1998

Zbigniew Bieńkowski, Liryki i poematy, przedmowa J. Kwiatkowskiego, Warszawa 1975

Roman Brandstaetter, Poezje. Wiersze liryczne, poematy i hymny, wstęp Z. Lichniak, Warszawa 1980

Kornel Filipowicz, Rzadki motyl, wyboru dokonała W. Szymborska, Kraków 1995

Jerzy Harasymowicz, Wybór wierszy, wyboru dokonał K. Lisowski, Kraków 1986

Julia Hartwig, Wybór wierszy, Warszawa 2000

Ireneusz Iredyński, Dzień oszusta. Człowiek epoki, Kraków 1995

Bruno Jasieński, Utwory poetyckie, manifesty, szkice, oprac. E. Balcerzan, Wrocław 1972, BN I 211

Anna Kamieńska, Wybór wierszy, Warszawa 1982

Tymoteusz Karpowicz, Słoje zadrzewne, posłowie A. Falkiewicz, Wrocław 1999

Jerzy Krzysztoń, Obłęd, Warszawa 1995

Maria Kuncewiczowa, Cudzoziemka, Warszawa 1984

Bronisław Maj, Światła, Kraków 1994

Artur Międzyrzecki, Wiersze dawne i nowe, Warszawa 1992

Zofia Nałkowska, Niecierpliwi, Warszawa 1978

Tadeusz Nowak, I co na niebie, i co jest na ziemi. Wiersze z lat 1949-1991, wybór, układ i posłowie S. Balbus, Kraków 1995

Tadeusz Nowakowski, Obóz wszystkich świętych, Warszawa 1989

Włodzimierz Odojewski, Jedźmy, wracajmy i inne opowiadania, Warszawa 2000

Poezja polska 1914-1939. Antologia, wybór i oprac. R. Matuszewski, S. Pollak, Warszawa 1962

Jan Polkowski, Elegie z tymowskich gór i inne wiersze, Kraków 1990

Powiedz mi prawdę. Antologia poezji pokolenia 68, wyd. D. Pawelec, Warszawa 1990

Piotr Sommer, Nowe stosunki wyrazów, Poznań 1997

Bohdan Zadura, Prześwietlone zdjęcia. Poezje i przekłady, Lublin 1990

Eseje, szkice, dzienniki, wspomnienia

Józef Czapski, Patrząc, wybór esejów i posłowie J. Pollakówny, Kraków 1983; Czytając, wybór, wstęp i oprac. J. Zieliński, Kraków 1990

Maria Dąbrowska, Dzienniki, wybór, wstęp i przyp. T. Drewnowski, t. 1-5, Warszawa 1988

Gustaw Herling-Grudziński, Godzina cieni. Eseje, posłowie Z. Kudelski, Kraków 1991

Zbigniew Herbert, Martwa natura z wędzidłem, Wrocław 1993 (i wyd. nast.)

Karol Irzykowski, Wybór pism krytycznoliterackich, oprac. M. Głowala, Wrocław 1975, BN I 222

Mieczysław Jastrun, Eseje wybrane, Wrocław 1971

Andrzej Kijowski, Granice literatury. Wybór szkiców krytycznych i historycznych, zebrał, oprac. i wstępem poprzedził T. Burek, t. 1-2, Warszawa 1991

Bolesław Miciński, Podróż do piekieł i inne eseje, wstęp A. Michnik, Kraków 1994

Zofia Nałkowska, Dzienniki, wstęp i komentarz H. Kirchner, t. 1-6, Warszawa 1975-2000

Tadeusz Peiper, Pisma wybrane, oprac. S. Jaworski, Wrocław 1979, BN I 235

Polska krytyka literacka (1800-1918). Materiały, red. J. Z. Jakubowski, t. 5 przygotował A. Biernacki, Warszawa 1966

Tadeusz Różewicz, Przygotowanie do wieczoru autorskiego, w: Proza, t. 1-2, Kraków 1990

Jerzy Stempowski, Szkice literackie, wybór i oprac. J. Timoszewicz, Warszawa 1988

Leopold Tyrmand, Dziennik 1954, Warszawa 1989

Aleksander Wat, Mój wiek. Pamiętnik mówiony. Rozmowy prowadził i przedmową opatrzył Cz. Miłosz, do druku przygotowała L. Ciołkoszowa, cz. 1-2, Warszawa 1990

Adam Ważyk, Cudowny kantorek, Warszawa 1979

Józef Wittlin, Pisma pośmiertne i inne eseje, wybór, oprac. i przedmowa J. Zieliński, Warszawa 1991; Orfeusz w piekle XX wieku, Kraków 2001

Bibliografie, słowniki, zbiory studiów

J. Czachowska, M. K. Maciejewska, T. Tyszkiewicz, Literatura polska i teatr w latach II Wojny Światowej, t. 1-3, Wrocław 1983-1986

Czapski i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. oraz posłowie M. Kitowska-Łysiak, M. Ujma, wstęp J. Woźniakowski, Lublin 1996

Czytamy utwory współczesne. Analizy, red. T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, Warszawa 1967

Czytanie Schulza, red. J. Jarzębski, Kraków 1994

Dlaczego Herbert. Wiersze i komentarze, oprac. nauk. i techniczne. K. Poklewska, T. Cieślak, J. Wiśniewski, Łódź 1992

Dlaczego Różewicz. Wiersze i komentarze, red. J. Brzozowski i J. Poradecki, Łódź 1993

G. Gazda, Słownik europejskich kierunków i grup literackich XX wieku, Warszawa 2000

E. Głębicka, Grupy literackie w Polsce 1945-1989. Leksykon, wyd. drugie poszerzone, Warszawa 2000

Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997

Literatura polska 1918-1975, red. nauk. A. Brodzka, H. Zaworska, A. Żółkiewski, t. I: Literatura polska 1918-1932, t. II: Literatura polska 1933-1944, Kraków 1979-1993

Literatura polska 1918-1975: Bibliografia do tomów 1 i 2: J. Stradecki, Dokumentacja bibliograficzna 1918-1944, Warszawa 1975

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny, red. naukowi A. Hutnikiewicz, A. Lam, wyd. pierwsze poprawione, t. 1-2, Warszawa 2000

O wierszach Mirona Białoszewskiego. Szkice i interpretacje, oprac. naukowe i redakcyjne J. Brzozowski, Łódź 1993

O wierszach Wisławy Szymborskiej. Szkice i interpretacje, pod red. J. Brzozowskiego, Łódź 1996

Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, VI: Literatura polska w okresie międzywojennym, red. J. Kądziela, J. Kwiatkowski, I. Wyczańska, t. 1-2, Warszawa 1975, t. 3-4, Kraków 1993

Odojewski i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. oraz posłowie S. Barć, Lublin 1999

Pisanie Białoszewskiego. Szkice, pod red. M. Głowińskiego i Z. Łapińskiego, Warszawa 1993

Poeci dwudziestolecia międzywojennego, red. I. Maciejewska, t. I-II, Warszawa 1982

Polska bibliografia literacka - ukazuje się od r. 1954; obejmuje kolejne lata, poczynając od r. 1944/1945

Polski esej. Studia, pod red. M. Wyki, Kraków 1991

Poznawanie Herberta, wybór i wstęp A. Franaszek, t. I-II, Kraków 1998-2000

Poznawanie Miłosza. Studia i szkice o twórczości poety, pod red. nauk. J. Kwiatkowskiego, Kraków 1985

Poznawanie Miłosza 2, cz. 1, pod red. A. Fiuta, Kraków 2000

Poznawanie Miłosza 2, cz. 2, pod red. A. Fiuta, Kraków 2001

Problemy literatury polskiej lat 1890-1939, pod red. H. Kirchner i Z. Żabickiego, Seria I-II, Wrocław 1972-1974

Prozaicy dwudziestolecia międzywojennego. Sylwetki, red. B. Faron, Warszawa 1972 (i wyd. nast.)

Radość czytania Szymborskiej. Wybór tekstów krytycznych, oprac. S. Balbus i D. Wojda, Kraków 1996

Słownik literatury polskiej XX w., red. A. Brodzka i in., Wrocław 1992

Słownik współczesnych pisarzy polskich, oprac. zespół pod red. E. Korzeniewskiej, Seria I, t. 1-4, Warszawa 1963-1966, Seria II, t. 1-3, Warszawa 1977-1980

Sporne postaci literatury współczesnej, red. A. Brodzka, L. Burska, t. 1-3, Warszawa 1994-1996

Studia o Leśmianie, pod red. M. Głowińskiego i J. Sławińskiego, Warszawa 1971

Studia o Stanisławie Ignacym Witkiewiczu, pod red. M. Głowińskiego i J. Sławińskiego, Wrocław 1971

Szkice o poezji A. Wata, pod red. J. Brzozowskiego i K. Pietrych, Warszawa 1999

Twórczość Bolesława Leśmiana. Studia i szkice, pod red. T. Cieślaka i B. Stelmaszczyk, Kraków 2000

Twórczość Zbigniewa Herberta. Studia, red. M. Woźniak-Łabieniec i J. Wiśniewski, Kraków 2001

Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik bibliograficzny, oprac. zespół pod red. J. Czachowskiej i A. Szałagan, t. 1-6 [A-P], Warszawa 1994-1999

J. Zieliński, Leksykon polskiej literatury emigracyjnej, wyd. drugie poprawione i poszerzone, Lublin 1990

Opracowania szczegółowe

E. Balcerzan, Poezja polska w latach 1918-1939, Warszawa 1996

E. Balcerzan, Poezja polska w latach 1939-1965, t. I-II, Warszawa 1982 (i wyd. nast.)

S. Barańczak, Uciekinier z Utopii. O poezji Zbigniewa Herberta, Wrocław 1994

S. Bereś, Ostatnia wileńska plejada. Szkice o poezji kręgu Żagarów, Warszawa 1990

J. Błoński, Zmiana warty, Warszawa 1961

J. Błoński, Odmarsz, Kraków 1978

J. Błoński, Forma, śmiech i rzeczy ostateczne. Studia o Gombrowiczu, Kraków 1994

J. Błoński, Miłosz jak świat, Kraków 1998

W. Bolecki, Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym: Witkacy, Gombrowicz, Schulz i inni, Kraków 1996

W. Bolecki, G. Herling-Grudziński, Rozmowy w Dragonei, Warszawa 1997

W. Bolecki, G. Herling-Grudziński, Rozmowy w Neapolu, Warszawa 2000

P. Czapliński, Ślady przełomu. O prozie polskiej 1976-1996, Kraków 1997

P. Czapliński, P. Śliwiński, Literatura polska 1976-1998. Przewodnik po prozie i poezji, Kraków 2000

Czesława Miłosza autoportret przekorny. Rozmowy przeprowadził Aleksander Fiut, Kraków 1994 (i wyd. nast.)

M. Fik, Kultura polska po Jałcie, Londyn 1989 (lub: Warszawa 1991)

M. Głowiński, Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana, Warszawa 1981

M. Głowiński, Rytuał i demagogia. Trzynaście szkiców o sztuce zdegradowanej, Warszawa 1992

R. Gorczyńska [E. Czarnecka], Podróżny świata. Rozmowy z Czesławem Miłoszem. Komentarze, Kraków 1992 (i wyd. nast.)

M. Indyk, Granice spójności narracji. Proza Leopolda Buczkowskiego, Wrocław 1987

J. Jarzębski, W Polsce czyli wszędzie. Szkice o polskiej prozie współczesnej, Warszawa 1992

S. Jaworski, Między awangardą a nadrealizmem. Główne kierunki przemian poezji polskiej w latach trzydziestych na tle europejskim, Kraków 1976

T. Kłak, Czasopisma Awangardy, t. I-II, Wrocław 1978-1979

J. Kornhauser, A. Zagajewski, Świat nie przedstawiony, Kraków 1974

A. Kowalczykowa, Programy i spory literackie w dwudziestoleciu 1918-1939, wyd. drugie rozszerzone, Warszawa 1981

J. Kwiatkowski, Eleuter. Szkice o wczesnej poezji Jarosława Iwaszkiewicza, Warszawa 1966

J. Kwiatkowski, Klucze do wyobraźni, wyd. drugie rozszerzone, Kraków 1973

J. Kwiatkowski, Notatki o poezji i krytyce, Kraków 1975

J. Kwiatkowski, Magia poezji. (O poetach polskich XX wieku), wybór i wstęp M. Podraza-Kwiatkowska i A. Łebkowska, posłowie M. Stala, Kraków 1995

A. Nasiłowska, Trzydziestolecie 1914-1944, Warszawa 1997

R. Nycz, Sylwy współczesne, wyd. drugie, Kraków 1996

M. Porębski, Granice współczesności 1909-1925, wyd. drugie, Warszawa 1989

A. Sandauer, Poeci czterech pokoleń, w: Zebrane pisma krytyczne, t. 1, Warszawa 1981

J. Sławiński, Koncepcje języka poetyckiego Awangardy Krakowskiej, Wrocław 1965

A. Sobolewska, Maksymalnie udana egzystencja. Szkice o życiu i twórczości Mirona Białoszewskiego, Warszawa 1997

S. Stabro, Poezja i historia. Od Żagarów do Nowej Fali, Kraków 1995

M. Stala, Druga strona. Notatki o poezji współczesnej, Kraków 1997

L. Szaruga, Walka o godność. Poezja polska w latach 1939-1988. Zarys głównych problemów, Wrocław 1993

W. P. Szymański, Moje Dwudziestolecie 1918-1939, Kraków 1998

W. Tomasik, Słowo o socrealizmie. Szkice, Bydgoszcz 1991

J. Trznadel, Hańba domowa. Rozmowy z pisarzami, Lublin 1990 (i wyd. nast.)

K. Wyka, Rzecz wyobraźni, wyd. drugie rozszerzone, Warszawa 1977

M. Zaleski, Przygoda drugiej awangardy, Wrocław 1984

M. Danielewicz-Zielińska, Szkice o literaturze emigracyjnej, Wrocław 1992

Literatura najnowsza

Spis poniższy proszę traktować wyłącznie jako wskazówkę lekturową, jako przewodnik

po dziełach literackich i opracowaniach pomocny w studiowaniu przedmiotu.

Poezja i proza

Antologia nowej poezji polskiej 1990-1999, red. M. Czyżowski i R. Honet, Kraków 2000

Macie swoich poetów. Liryka polska urodzona po 1960 roku. Wypisy, wybór i oprac. P. Dunin-Wąsowicz, J. Klejnocki, K. Varga, Warszawa 1996 (wyd. drugie 1997)

Po Wojaczku 2: „bruLion” i niezależni, red. J. Klejnocki, t. 1-2, Warszawa 1991-1992

Przyszli barbarzyńcy, Kraków 1991

Poza słowa. Antologia wierszy 1976-2006, red. T. Dąbrowski, Gdańsk 2006

Baran Marcin – wybór wierszy

Biedrzycki Miłosz – wybór wierszy

Bieńczyk Marek, Terminal, Warszawa 1994

Bieńkowski Dawid, Nic, Warszawa 2005

Bonowicz Wojciech – wybór wierszy

Chwin Stefan, Hanemann, Gdańsk 1995

Cyranowicz Maria – wybór wierszy

Dąbrowski Tadeusz – wybór wierszy

Dehnel Jacek – wybór wierszy i tom prozy Lala, Warszawa 2007

Filipiak Izabela, Absolutna amnezja, Poznań 1995

Foks Darek – wybór wierszy

Goerke Natasza, 47 na odlew, Warszawa 2002

Gretkowska Manuela, My zdies emigranty, Kraków 1991; Kabaret metafizyczny, Warszawa 1999; Polka, Warszawa 2001

Gutorow Jacek – wybór wierszy

Honet Roman – wybór wierszy

Huelle Paweł, Weiser Dawideki, Gdańsk 1987; Mercedes-benz: z listów do Hrabala, Kraków 2002

Jarniewicz Jerzy – wybór wierszy

Jaworski Krzysztof – wybór wierszy

Jurewicz Aleksander, Lida, Gdańsk 1994; Pan Bóg nie słyszy głuchych, Gdańsk 1995

Kapela Jaś – wybór wierszy

Karpowicz Ignacy, Niehalo, Wołowiec 2006

Kielar Marzanna Bogumiła – wybór wierszy

Klejnocki Jarosław – wybór wierszy

Kobierski Radosław – wybór wierszy

Koehler Krzysztof – wybór wierszy

Kuczok Wojciech, Gnój, Warszawa 2003 lub inne wyd.

Liebera Antoni, Mademe, Kraków 1999

Machej Zbigniew – wybór wierszy

Macierzyński Piotr – wybór wierszy

Maliszewski Karol – wybór wierszy

Melecki Maciej – wybór wierszy

Masłowska Dorota, Paw królowej, Warszawa 2005

Nahacz Mirosław, Osiem cztery, Wołowiec 2003

Niewiadomski Andrzej – wybór wierszy

Odija Daniel, Ulica, Wołowiec 2001 lub Tartak, Wołowiec 2003

Pasewicz Edward – wybór wierszy

Piątek Tomasz, Heroina, Wołowiec 2002

Pilch Jerzy, Spis cudzołożnic. Proza podróżna, Londyn 1993; Moje pierwsze samobójstwo, Warszawa 2006

Pluszka Adam – wybór wierszy

Podgórnik Marta – wybór wierszy

Podsiadło Jacek, Wiersze zebrane, Warszawa 1998; I ja pobiegłem w tę mgłę. Wiersze wybrane, wybór i przed. P. Marcinkiewicz, Kraków 2000

Różycki Tomasz, Dwanaście stacji, Kraków 2004 i wybór wierszy

Sendecki Marcin – wybór wierszy

Shuty Sławomir, Zwał, Warszawa 2004

Siwczyk Krzysztof – wybór wierszy z tomu List otwarty, Wrocław 2006

Sosnowski Andrzej – wybór wierszy z tomu Dożynki, Wrocław 2006

Stasiuk Andrzej, Mury Hebronu, Warszawa 1992 (i następne); Opowieści galicyjskie, Kraków 1995; Jadąc do Babadag, Wołowiec 2004

Strumyk Grzegorz, Łzy, Warszawa 2000

Suska Dariusz – wiersze z tomu Cała w piachu, Wołowiec 2004

Świetlicki Marcin – wybór wierszy oraz powieść Dwanaście, Kraków 2006

Szlosarek Artur – wybór wierszy

Szuber Janusz – wybór wierszy

Tkaczyszyn-Dycki Eugeniusz – wybór wierszy

Tokarczuk Olga, Prawiek i inne czasy, Warszawa 1996 (i następne); Dom dzienny, dom nocny, Wałbrzych 1998 (i następne)

Tryzna Tomek, Panna Nikt, Warszawa 1995; Taniec w skorupkach, Warszawa 2007

Tulli Magdalena, Sny i kamienie, Warszawa 1995 (i następne); Skaza, Warszawa 2006

Varga Krzysztof, Tequila, Wołowiec 2001

Wencel Wojciech – wybór wierszy

Wiedemann Adam, Sęk Pies Brew, Warszaw 1998

Wróblewski Grzegorz – wybór wierszy

Zadura Bohdan – wybór wierszy

Inspiracje, poeci na nowo odkryci (którzy nie znaleźli się w Spisie lektur z literatury XX wieku)

Ashbery John – wybór wierszy (np. z: „Literatura na Świecie” 1986, nr 7)

Miłobędzka Krystyna – wybór wierszy z tomu Zbierane 1960-2005, Wrocław 2006

O’Hara Frank, Twoja pojedynczość, tłum. Piotr Sommer, Warszawa 1987 lub z: „Literatura na Świecie” 1986, nr 7)

Wirpsza Witold – wybór wierszy

Dramat

Pokolenie porno i inne niesmaczne utwory teatralne. Antologia najnowszego dramatu polskiego w wyborze Romana Pawłowskiego, Kraków 2004.

Made in Poland. Dziewięć sztuk teatralnych z Polski w wyborze Romana Pawłowskiego, Kraków 2006.

Villqist Ingmar, Noc Helvera. Beztlenowce. Jednoaktówki, Warszawa 2001.

Opracowania

Browarny Wojciech, Opowieści niedyskretne. Formy autorefleksyjne w prozie polskiej lat dziewięćdziesiątych, Wrocław 2002

Była sobie krytyka. Wybór tekstów z lat dziewięćdziesiątych i pierwszych, Katowice 2003

Czapliński Przemysław, Ślady przełomu. O prozie polskiej 1976-1996, Kraków 1997

Czapliński Przemysław, Efekt bierności. Literatura w czasie normalnym, Kraków 2004

Czapliński Przemysław, Leciński Maciej, Szybowicz Eliza, Warkocki Błażej, Kalendarium życia literackiego 1976-2000, Kraków 2003

Czapliński Przemysław, Powrót Centrali. Literatura w nowej rzeczywistości, Kraków 2007

Czapliński Przemysław, Ruchome marginesy. Szkice o literaturze lat 90., Kraków 2002

Czapliński Przemysław, Świat podrobiony. Krytyka i literatura wobec nowej rzeczywistości, Kraków 2003

Czapliński Przemysław, Wzniosłe tęsknoty. Nostalgie w prozie lat dziewięćdziesiątych, Kraków 2001

Czapliński Przemysław, Śliwiński Piotr, Literatura polska 1976=1998. Przewodnik po prozie i poezji, Kraków 2000

Dunin Kinga, Czytając Polskę. Literatura polska po roku 1989 wobec dylematów nowoczesności, Warszawa 2004

Dunin-Wąsowicz Paweł, Oko smoka. Literatura tzw. Pokolenia „bruLionu” wobec rzeczywistości III RP, Warszawa 2000

Gada!zabić? pantologia neolingwizmu, red. Maria Cyranowicz i Paweł Kozioł, Warszawa 2005

Glensk Urszula, Proza wyzwolonej generacji 1989-1999, Kraków 2002

Grupiński Rafał, Kiec Izolda, Niebawem spadnie błoto czyli kilka uwag o literaturze nieprzyjemnej, Poznań 1997

Gutorow Jacek, Niepodległość głosu. Szkice o poezji polskiej po 1968 roku, Kraków 2003

Gutorow Jacek, Urwany ślad. O wierszach Karpowicza, Różewicza i Sosnowskiego, Wrocław 2007

Jarzębski Jerzy, Apetyt na Przemianę. Notatki o prozie współczesnej, Kraków 1997

Klejnocki Jarosław, Literatura w czasach zarazy. Szkice i polemiki, Warszawa 2006

Klejnocki Jarosław, Sosnowski Jerzy, Chwilowe zawieszenie broni. O twórczości tzw. Pokolenia „bruLionu” (1986-1996), Warszawa 1996

Lachman Magdalena, Gry z „tandetą” w prozie polskiej po 1989 roku, Kraków 2004

Legeżyńska Anna, Krytyk jako domokrążca. Lekcje literatury z lat 90., Poznań 2002

Literatura polska 1990-2000, t. 1-2, red. Tomasz Cieślak i Krystyna Pietrych, Kraków 2002

Liternet.pl, red. Piotr Marecki, Kraków 2003

Maliszewski Karol, Nasi klasycyści, nasi barbarzyńcy. Szkice o nowej poezji, Bydgoszcz 1999

Maliszewski Karol, Nowa poezja polska 1989-1999, Wrocław 2005

Nowacki Dariusz, Zawód: czytelnik. Notatki o polskiej prozie lat 90, Kraków 1999

Orska Joanna, Liryczne narracje. Nowe tendencje w poezji polskiej 1989-2006, Kraków 2006

Orski Mieczysław, A mury runęły, Wrocław 1995

Orski Mieczysław, Autokreacje i mitologie, Wrocław 1997

Orski Mieczysław, Rozbite zwierciadło. Krytyczny przewodnik po gościńcach nowej polskiej prozy, Wrocław 2006

Parnas bis. Słownik literatury polskiej urodzonej po 1960 roku, wyd. trzecie i ostatnie, oprac. P. Dunin-Wąsowicz, K. Varga, warszawa 1998

Polska proza i poezja po 1989 roku wobec tradycji, red. Aleksander Główczewski i Maciej Wróblewski, Toruń 2007

Pospolite ruszenie. Czasopisma kulturalno-literackie w Polsce po 1989 roku, rozmowy z redaktorami Piotr Marecki, Kraków 2005

Śliwiński Piotr, Przygody z wolnością. Uwagi o poezji współczesnej, Kraków 2002

„Teksty Drugie” 1996, nr 5 – zbiór artykułów

Tekstylia bis. Słownik Młodej polskiej literatury, red. Piotr Marecki, Kraków 2006

Tekstylia. O „rocznikach siedemdziesiątych”, red. Piotr Marecki, Igor Stokfiszewski, Michał Witkowski, Kraków 2002

Uniłowski Krzysztof, Koloniści i koczownicy. O najnowszej prozie i krytyce literackiej, Kraków 2002

Wieczorek Marcin, bruLion. Instrukcja obsługi, Kraków 2005

IV. Literatura powszechna

Lektury obowiązkowe

Biblia (szczególnie: Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Hioba, Księga Psalmów, Pieśń nad pieśniami, Treny Jeremiasza, Księga Daniela, Ewangelia według św. Mateusza, Ewangelia według św. Jana, św. Pawła 1 List do Koryntian, św. Pawła List do Efezjan, Apokalipsa św. Jana)

Dzieje Tristana i Izoldy

Hymny kościelne

Kwiatki św. Franciszka z Asyżu

Opowieści o królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu

Pieśń o Cydzie

Pieśń o Rolandzie

Ajschylos: Prometeusz skowany, Oresteja

Guillaume Apollinaire: wybór wierszy (m. in. Alkohole, Kaligramy)

Lodovico Ariosto: Orland szalony

Honoré de Balzac: Ojciec Goriot, Eugenia Grandet, Ludwik Lambert

Charles Baudelaire: Kwiaty zła

Samuel Beckett: Czekając na Godota, Końcówka

William Blake: wybór wierszy

Giovanni Boccaccio: Dekameron

Jorge Luis Borges: Fikcje, Alef

Josif Brodski: wybór wierszy

Michaił Bułhakow: Mistrz i Małgorzata

George G. N. Byron: Giaur, Korsarz, Manfred, fragmenty Wędrówek Childe Harolda lub Don Juana

Pedro Calderon de la Barca: Książę Niezłomny, Życie snem

Albert Camus: Dżuma

Miguel de Cervantes Saavedra: Don Kichot

François R. Chateaubriand: Atala lub René

Samuel T. Coleridge: wybór wierszy

Joseph Conrad: Lord Jim, Jądro ciemności

Pierre Corneille: Cyd

Julio Cortazar: Gra w klasy

Antoni Czechow: Trzy siostry, Wujaszek Wania, Wiśniowy sad

Dante Alighieri: Boska Komedia

Daniel Defoe: Przypadki Robinsona Cruzoe

Charles Dickens: Oliwer Twist

Denis Diderot: Kubuś Fatalista i jego pan

Fiodor Dostojewski: Zbrodnia i kara

Umberto Eco: Imię róży

Thomas Stearns Eliot: wybór wierszy (m. in. Ziemia jałowa)

Ralph W. Emerson: fragmenty Przedstawicieli ludzkości, wybór wierszy

Eurypides: Medea, Fedra, Elektra

William Faulkner: Wściekłość i wrzask lub Absalomie, Absalomie…

Henry Fielding: Historia życia Toma Jonesa

Gustaw Flaubert: Pani Bovary, Trzy opowieści

André Gide: Lochy Watykanu lub Fałszerze

Johann Wolfgang Goethe: Cierpienia młodego Wertera, Faust, wybór ballad

Nikołaj Gogol: Martwe dusze lub wybór opowiadań

Günter Grass: Blaszany bębenek

Nathaniel Hawthorne: Szkarłatna litera

Heinrich Heine: wybór wierszy

Ernest Hemingway: wybrane opowiadania, Komu bije dzwon

E. T. A. Hoffmann: Piaskun, Złoty garnek, Diable eliksiry, Kota Mruczysława poglądy na życie

Homer: Iliada, Odyseja

Horacy: wybór pieśni, satyr, ód i listów (w tym List do Pizonów)

Victor Hugo: Hernani lub wybór wierszy, lub któraś z powieści

Joris Karl Huysmans: Na wspak

Henrik Ibsen: Nora albo Dom lalki, Upiory, Dzika kaczka

Eugéne Ionesco: Krzesła lub Lekcja, Łysa śpiewaczka, Macbett

Jacopo da Voragine: Złota legenda

James Joyce: Portret artysty z czasów młodości

Franz Kafka: Proces

John Keats: wybór wierszy

Pierre A. F. Choderlos de Laclos: Niebezpieczne związki

Jean de La Fontaine: Bajki

Michaił Lermontow: wybór wierszy (m. in. Demon), Bohater naszych czasów

Matthew G. Lewis: Mnich

James Macpherson: Pieśni Osjana

Maurice Maeterlinck: Ślepcy, Wnętrze, Pelleas i Melisanda

Thomas Mann: Czarodziejska góra lub Doktor Faustus

Christopher Marlowe: Tragedia Doktora Fausta

Gabriel García Márquez: Sto lat samotności

Guy de Maupassant: wybór opowiadań

Herman Melville: Moby Dick

John Milton: Raj utracony

Molière: Świętoszek, Skąpiec, Don Juan

Alfred de Musset: Nie igra się z miłością, Kaprysy Marianny, Spowiedź dziecięcia wieku

Novalis: Hymny do nocy; Henryk von Ofterdingen

Owidiusz: Metamorfozy

Francesco Petrarca: Sonety

Luigi Pirandello: Sześć postaci scenicznych w poszukiwaniu autora

Edgar Allan Poe: William Wilson, Zagłada domu Usherów, Kruk

Alexander Pope: Porwany lok

Antoine F. Prévost: Historia Manon Lescaut i kawalera des Grieux

Marcel Proust: W poszukiwaniu straconego czasu (tu: W stronę Swanna)

Aleksander Puszkin: wybór wierszy, fragm. Eugeniusza Oniegina, Dama pikowa

François Rabelais: Gargantua i Pantagruel

Jean Racine: Andromacha, Berenika, Fedra

Rainer Maria Rilke: wybór wierszy (m. in. Elegie duinejskie), Malte

Jean Arthur Rimbaud: Sezon w piekle, Iluminacje, wybór wierszy

Pierre de Ronsard: wybór wierszy

Jean Jacques Rousseau: Nowa Heloiza, Wyznania

Friedrich Schiller: Intryga i miłość, Zbójcy

Walter Scott: Waverley, Ivanhoe, Rob Roy lub inna powieść historyczna

William Shakespeare: Hamlet, Makbet, Romeo i Julia, Otello, Sen nocy letniej

George Bernard Shaw: Profesja pani Warren, Pigmalion

Percy B. Shelley: wybór wierszy

Sofokles: Antygona, Król Edyp

Stendhal: Czerwone i czarne lub Pustelnia parmeńska

Laurence Sterne: Podróż sentymentalna

Artur Strindberg: Panna Julia, Gra snów, Sonata widm

Jonathan Swift: Podróże Guliwera

Torquato Tasso: Gofred albo Jerozolima wyzwolona

Lope de Vega: Owcze źródło

Paul Verlaine: wybór wierszy

François Villon: Wielki Testament

Voltaire: Kandyd, Prostaczek, Zadig

Walt Whitman: Źdźbła trawy

Oscar Wilde: Portret Doriana Graya, eseje

William Wordsworth: wybór wierszy

Émile Zola: Germinal, Rougon-Macquartowie (tu: W matni)

Lektury zalecane

Edda

Gilgamesz

Kalewala

Księga tysiąca i jednej nocy

Mahabharata

Pieśń o Nibelungach

Powieść o Róży

Ramajana

Rigweda

Saga o Gunnlaungu wężowym języku, Saga o Njalu, Saga z Laxdalu

Słowo o wyprawie Igora

Upaniszady

Żywot Łazika z Tormesu

Abe Kôbô: Kobieta z wydm

Anna Achmatowa: Poezje (m. in. Paciorki różańca, Requiem)

Edward Albee: Kto się boi Wirginii Woolf?, Trzy wysokie kobiety

Rafael Alberti: Chłodna mięta mórz

Hans Christian Andersen: Baśnie

Ivo Andrić: Panna, Wakacje na południu, Rozmowa z Goyą

Angielska poezja metafizyczna XVII wieku (John Donne, Georege Herbert, Richard Crashaw, Andrew Marvell, Henry Vaughan)

Jean Anouilh: Skowronek

Apulejusz: Metamorfozy albo Złoty osioł

Louis Aragon: Wielki Tydzień, Dzwony Bazylei

Arystofanes: Ptaki, Chmury, Żaby

Św. Augustyn: Wyznania

Wystan Hugh Auden: wybór wierszy

Isaak Babel: Konna gwardia, Opowiadania odeskie

Ingeborg Bachmann: Malina

Honoré de Balzac: Stracone złudzenia, Jaszczur, Serafita

John Barth: Bakunowy Faktor

Matsuo Bashô: Z podróżnej sakwy

Charles Baudelaire: Paryski spleen

Pierre A. de Beaumarchais: Cyrulik sewilski, Wesele Figara

Saul Bellow: Herzog

Thomas Bernhard: Kalkwerk, Naprawiacz świata, Bratanek Wittgensteina, Komediant

Ambrose Bierce: wybór opowiadań

Björnsterne Björnson: Dziewczę ze Słonecznego Wzgórza, Marsz weselny

Karen Blixen: Siedem niesamowitych opowieści, Pożegnanie z Afryką

Aleksander Błok: wybór wierszy

Johannes Bobrowski: Młyn Levina

Heinrich Böll: Utracona cześć Katarzyny Blum, Zwierzenia klowna

Jorge Luis Borges: Twórca, Raport Brodiego, Księga piasku, Pamięć Szekspira

Bertolt Brecht: Opera za trzy grosze, Życie Galileusza, Matka Courage, Kaukaskie kredowe koło

Herman Broch: Śmierć Wergilego, Kusiciel

Josif Brodski: Śpiew wahadła

Emily Brontë: Wichrowe wzgórza

Robert Browning: wybór wierszy

Martin Buber: Opowieści chasydów

Karl Georg Büchner: Śmierć Dantona, Woyzeck

Michaił Bułhakow: Biała Gwardia, Powieść teatralna

Iwan Bunin: opowiadania (m. in. Cieniste aleje)

Robert Burns: Poematy

Michel Butor: Odmiany czasu

Italo Calvino: Nasi przodkowie, Opowieści kosmikomiczne

Albert Camus: Eseje, Obcy, Upadek

Elias Canetti: Auto da fé, Ocalony język, Pochodnia w uchu, Gra oczu

Karel Čapek: Fabryka absolutu

Truman Capote: Harfa traw, Śniadanie u Tiffany’ego, Psy szczekają, Z zimną krwią, Muzyka dla kameleonów

Alejo Carpentier: Podróż do źródeł czasu

Lewis Carroll: Alicja w krainie czarów

José Camilo Cela: Mazurek dla dwóch nieboszczyków

Paul Celan: wybór wierszy

René Char: Wspólna obecność

Geoffrey Chaucer: Opowieści kanterberyjskie

Louis-Ferdinand Céline: Podróż do kresu nocy

Gilbert K. Chesterton: Człowiek, który był czwartkiem

Blaise Cendrars: wybór wierszy

Emil Michel Cioran: Zarys rozkładu, Zły demiurg

Paul Claudel: Zwiastowanie, Krzysztof Kolumb, Atłasowy trzewiczek

Joseph Conrad: Korsarz, Szaleństwo Almayera, Nostromo, Smuga cienia

Julio Cortazar: 62. Model do składania, Opowieści o kronopiach i famach i inne historie

Charles de Coster: Przygody Dyla Sowizdrzała

Claude P. de Crébillon: Sofa. Baśń moralna

Edward Estlin Cummings: wybór wierszy

Marina Cwietajewa: wybór wierszy

Cyceron: Sen Scypiona

Antoni Czechow: Mewa (Czajka)

Miguel Delibes: Pięć godzin z Mariem, Niewinni święci

Charles Dickens: Klub Pickwicka, David Copperfield

Emily Dickinson: wybór wierszy

Denis Diderot: Kuzynek mistrza Rameau, Zakonnica

Heimitio von Doderer: Demony

John R. Dos Passos: Manhattan Transfer, 42 równoleżnik

Fiodor Dostojewski: Wspomnienia z domu umarłych, Gracz, Idiota, Biesy, Bracia Karamazow

Lawrence George Durrell: Kwartet aleksandryjski

Friedrich Dürrenmatt: Wizyta starszej pani, Fizycy

Thomas Stearns Eliot: Mord w katedrze, Zjazd rodzinny, Coctail Party

Paul Eluard: wybór wierszy

Mihail Eminescu: wybór wierszy

Per Olov Enquist: Piąta zima magnetyzera, Dla Fedry, Z życia glist, Noc trybad

Erazm z Rotterdamu: Rozmowy, Pochwała głupoty

Ilja Erenburg: Burzliwe życie Lejzorka Rojtszwańca

Ezop: Bajki

William Faulkner: Azyl, Światłość w sierpniu

Francis Scott K. Fitzgerald: Wielki Gatsby

Gustaw Flaubert: Salambo, Szkoła uczuć, Bouvard i Pécuchet

Anatole France: Gospoda pod Królową Gęsią Nóżką

Max Frisch: Stiller, Homo Faber

Robert Frost: wybór wierszy

Carlos Fuentes: Aura, Śmierć Artemia Cruz, Terra nostra, Diana

John Galsworthy: Saga rodu Forsyte’ów

Federico Garcia Lorca: wybór wierszy

Gabriel García Marquez: Jesień patriarchy, Kronika zapowiedzianej śmierci, Miłość w czasach zarazy

Jean Genet: Dziennik złodzieja, Murzyni, Pokojówki, Balkon

Allen Ginsberg: wybór wierszy

Jean Giraudoux: Amfitrion 38, Wariatka z Chaillot, Wojny trojańskiej nie będzie, Elektra, Ondyna

Johann Wolfgang Goethe: Herman i Dorota

Nikołaj Gogol: Rewizor, Ożenek, opowiadania (m. in. Nos, Płaszcz)

William Golding: Władca much, Wieża

Maksim Gorki: Matka

Günter Grass: Kot i mysz, Turbot

Graham Green: W Brighton, Moc i chwała, Monsignore Kichote

Aleksander Gribojedow: Mądremu biada

Jakub i Wilhelm Grimm: Baśnie

Hafiz: Pieśni miłosne Hafiza

Knut Hamsun: Głód

Peter Handke: Krótki list na długie pożegnanie. Pełnia szczęścia

Jaroslav Hašek: Przygody dobrego wojaka Szwejka

Gerhart Hauptmann: Tkacze

Václav Havel: Teatr

Seamus Heaney: wybór wierszy

Herman Hesse: Wilk stepowy, Gra szklanych paciorków

Hezjod: Prace i dni

Fryderyk Hölderlin: wybór wierszy, Hyperion

Bohumil Hrabal: Pociągi pod specjalnym nadzorem

Aldous Huxley: Kontrapunkt, Nowy wspaniały świat

Henrik Ibsen: Wróg ludu, Hedda Gabler

Max Jacob: proza poetycka (m. in. Kubek do kości)

Henry James: wybór opowiadań

Alfred Jarry: Ubu król czyli Polacy

Siergiej Jesienin: wybór wierszy

Juan Ramón Jimenez: Srebrzynek i ja

James Joyce: Dublińczycy, Ulisses

Franz Kafka: Zamek, Ameryka, opowiadania (m. in. Kolonia karna, Przemiana)

Kalidasa: Siakuntala

Kawabata Yasunari: Kraina śniegu, Tysiąc żurawi, Śpiące piękności

Konstandinos Kawafis: wybór wierszy

Gottfried Keller: Zielony Henryk

Rudyard Kipling: Księga dżungli

Danilo Kiš: opowiadania (m. in. Grobowiec dla Borysa Dawidowicza, Lekcja anatomii)

Heinrich von Kleist: Rozbity dzban

Iwan Kryłow: Bajki

Alfred Kubin: Po tamtej stronie

Milan Kundera: Żart, Śmieszne miłości, Życie jest gdzie indziej, Księga śmiechu i zapomnienia, Nieznośna lekkość bytu

Pär Lagerkvist: Barabasz, Kat, Karzeł, Sybilla, Śmierć Ahaswera

Selma Lagerlöf: Gösta Berling, Cudowna podróż

Philip Larkin: wybór wierszy

François de La Rochefoucauld: Maksymy

Lautréamont: Pieśni Maldorora

Dawid Herbert Lawrence: Kochanek Lady Chatterley

Halldór Kiljan Laxness: Dzwon Islandii, Sprzedana wyspa

Siegfried Lenz: Lekcja niemieckiego

Sinclair Lewis: Babbitt

Alain R. Lesage: Diabeł Kulawy, Przypadki Idziego Blasa

Gotthold E. Lessing: Minna von Barnhelm

José Lezama Lima: Raj

Mario Vargas Llosa: Rozmowa w katedrze, Pantaleon i wizytantki, Pochwała macochy

Longos: Dafnis i Chloe

Lope de Vega: Pies ogrodnika

Malcolm Lowry: Pod wulkanem

Lukian: Dialogi

Lukrecjusz: O naturze wszechrzeczy

Antonio Machado y Ruiz: Serce i kamień

Niccolo Machiavelli: Książę

Włodzimierz Majakowski: Pluskwa, Łaźnia, wybór wierszy

Stéphane Mallarmé: wybór wierszy

André Malraux: Dola człowiecza

Thomas Mann: Buddenbrookowie, Józef i jego bracia, opowiadania (m. in. Tonio Kröger, Śmierć w Wenecji)

Osip Mandelsztam: wybór wierszy

Marie de France: Pieśni

Pierre Marivaux: Komedie

François Mauriac: Kłębowisko żmij

Menander: Odludek albo Mizantrop

Prosper Mérimée: Carmen, Czyśćcowe dusze, Tamango

James Merrill: wybór wierszy

Henri Michaux: Niejaki Piórko, Gdzie indziej, Seans z workiem

Henry Miller: Zwrotnik Raka, Zwrotnik Koziorożca

Mishima Yukio: Ballada o miłości, Madame de Sade

Moličre: Mizantrop, Mieszczanin szlachcicem

Michel de Montaigne: Próby

Eugenio Montale: wybór wierszy

Charles de Montesquieu: Listy perskie

Alberto Moravia: Obojętni, Pogarda, Rzymianka

Thomas More: Utopia

Iris J. Murdoch: Jednorożec

Robert Musil: Niepokoje wychowanka Törlesa, Człowiek bez właściwości

Vladimir Nabokov: Lolita, Pnin

Eugene O’Neill: Pożądanie w cieniu wiązów, Żałoba przystoi Elektrze

George Orwell: Rok 1984, Folwark zwierzęcy

John Osborne: Miłość i gniew

Blaise Pascal: Myśli

Boris Pasternak: Doktor Żywago, wybór wierszy

Petroniusz: Satiricon

Harold Pinter: Powrót do domu, Przyjęcie, Dozorca, Zdrada

Sylvia Plath: Szklany klosz, wybór wierszy, opowiadania

Platon: Uczta

Plautus: Żołnierz samochwał

Ezra Pound: Pieśni

Erich Maria Remarque: Na Zachodzie bez zmian

Alain Robbe-Grillet: Gumy, Żaluzje, Dom schadzek

Fernando de Rojas: Celestyna

Romain Rolland: Jan Krzysztof, Colas Breugnon

Jean Jacques Rousseau: Marzenia samotnego wędrowca

Donatien A. F. de Sade: Niedole cnoty, Zbrodnie miłości, Justyna czyli nieszczęścia cnoty

Sa’di z Szirazu: Gulistan, to jest ogród różany

Safona: Pieśni

Antoine de Saint-Exupéry: Nocny lot, Ziemia, planeta ludzi, Twierdza

Saint-John Perse: Anabaza

Jerome David Salinger: Buszujący w zbożu

José Saramago: Baltazar i Blimunda, Miasto ślepców

Nathalie Sarraute: Portret nieznajomego

Jean-Paul Sartre: dramaty (Muchy, Przy drzwiach zamkniętych, Ladacznica z zasadami), Mdłości

Friedrich Schiller: Maria Stuart, Wilhelm Tell, Don Carlos, wybór ballad

Anne Seghers: Siódmy krzyż

William Shakespeare: Poskromienie złośnicy, Wieczór trzech króli, Ryszard III, Król Lear, Burza

Aleksander Sołżenicyn: Archipelag GUŁag 1918-1956, wybór opowiadań

Germaine de Staël: wybór pism

Gertrude Stein: Autobiografia Alicji B. Toklas

John E. Steinbeck: Grona gniewu, Myszy i ludzie, Na wschód od Edenu

Laurence Sterne: Życie i myśli J. W. Pana Tristrama Shandy

Robert Louis Stevenson: Doktor Jekyll i Mr Hyde

Tom Stoppard: Rosenkrantz i Guildenstern nie żyją, Akrobaci, Arkadia

August Strindberg: Ojciec

Jules Supervielle: wybór wierszy

Patrick Süskind: Pachnidło, Kontrabasista

Warłam Szałamow: Opowieści kołymskie

Rabindranath Tagore: Dom i świat, wybór wierszy

Teokryt: Sielanki

William M. Thackeray: Targowisko próżności

Tirso de Molina: Uwodziciel z Sewilli i Kamienny Gość

Lew Tołstoj: Wojna i pokój, Anna Karenina, Śmierć Iwana Iljicza, Sonata Kreutzerowska

Giuseppe Tomasi di Lampedusa: Lampart

John R. R. Tolkien: Hobbit, czyli tam i z powrotem, Władca pierścieni

Iwan Turgieniew: Ojcowie i dzieci, opowiadania

Mark Twain: Przygody Chucka, wybór opowiadań i humoresek

Miguel de Unamuno: Mgła

Sigrid Undset: Krystyna córka Lavransa

Paul Valéry: wybór wierszy

Vercors: Milczenie morza i inne opowiadania

Jules Verne: 20000 mil podmorskiej żeglugi, W 80 dni dookoła świata

Tarjei Vesaas: Ptaki, Nocne czuwanie

Voltaire: Traktat o tolerancji

Kurt Vonnegut: Rzeźnia numer pięć

Horace Walpole: Zamek w Otranto

John Webster: Biała diablica

Georg Herbert Wells: Wehikuł czasu, Wojna światów

Wergiliusz: Eneida, Bukoliki, Georgiki

Tennesee Williams: Tramwaj zwany pożądaniem, Szklana menażeria

Virginia Woolf: Pani Dalloway, Fale, Dama w lustrze, Własny pokój

William Butler Yates: Tajemnicza róża, wybór wierszy

Émile Zola: Nana

V. Specjalizacje (zestawienie częściowe)

Język tekstu w edycji (specjalizacja edytorska)

I. Bajerowa, Polski język ogólny XIX w. Stan i ewolucja, t. 1-2, Katowice 1986-1992

T. Dobrzyńska, Tekst. Próba syntezy, Warszawa 1993

S. Gajda, Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym, Warszawa 1982

K. Górski, Interpunkcja w „Panu Tadeuszu”, „Pamiętnik Literacki” 1968, z. 2

S. Jodłowski, Losy polskiej ortografii, Warszawa 1979

Nowy słownik poprawnej polszczyzny, red. A. Markowski, Warszawa 1999

Nowy słownik ortograficzny, red. E. Polański, Warszawa 2002

Z. Saloni, Co wolno redaktorowi wydawniczemu?, „Język Polski” 1995

Studia nad składnią polszczyzny mówionej, red. T. Skubalanka, Warszawa 1978

Zasady wydawania tekstów staropolskich, oprac. J. Woronczak, Warszawa 1956

Specjalizacja dziennikarska

Abecadło dziennikarza, red. A. Niczyperowicz, Poznań 1996

E. Balcerzan, W stronę genologii multimedialnej, „Teksty Drugie” 1999, nr 6

S. Bortnowski, Warsztaty dziennikarskie, Warszawa 1999

J. Bralczyk, Język na sprzedaż, Warszawa 1996

Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Kraków 2000

J. Fras, Dziennikarski warsztat językowy, Wrocław 1999

W. Furman, A. Kaliszewski, K. Wolny-Zmorzyński, Gatunki dziennikarskie, Rzeszów 2000

T. Goban-Klas, Media i komunikowanie masowe, Kraków 1999

M. Kita, Wywiad prasowy, Katowice 1998

M. Kunczik, A. Zipfel, Wprowadzenie do nauki o dziennikarstwie i komunikowaniu, Warszawa 2000

P. Lewański, Retoryka reklamy, Wrocław 1998

A. Magdoń, Reporter i jego warsztat, Kraków 2000

M. Mrozowski, Media masowe, Warszawa 2001

Nowe media, nowe w mediach, red. I. Borkowski, A. Woźny, Wrocław 2001

O warsztacie dziennikarskim, red. J. Adamski, Warszawa 2002

W. Pisarek, Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 2002

Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, red. E. Basikowska, A. Mikołajczuk, Warszawa 2003

Słowo w kulturze mediów, red. Z. Suszyński, Białystok 1999

Tekst w mediach, red. K. Michalewski, Łódź 2002