ŚCIĄGNĄĆ KONSTYTUCJĘ 3 MAJA, KSIĘSTWA!!!!!!!!!!!!!!!!!!

PRAWA KARDYNALNE

Regulowały zasady ustroju, które obóz antyreformatorski chciał utrzymać. Można podzielić na dwie grupy: polityczne i społeczne.

1. Moc prawodawcza była w trzech stanach: królewskim, senatorskim i rycerskim czyli w rękach szlacheckiego sejmu.

2. Wiara katolicka ma prymat w państwie.

3. Utrzymanie wolnej elekcji

4. Dożywotniość urzędów i gwarancja nienaruszalności urzędów

5. Potwierdzenie unii lubelskiej

6. Równość szlachty w dostępie do urzędów, honorów, godności

7. Zwierzchnictwo dominalne pana nad chłopem ale nie mógł karać chłopa śmiercią

8. Terminy sejmu, zakaz przedłużania obrad jak jednomyślnie

9. Zachowanie liberum veto w przypadku materii status

1. Podatki

2. Powiększanie liczby wojsk

3. Polityka zagraniczna

4. Wojna i pokój

5. Nobilitować i indygenować (uznanie cudzoziemca)

6. Sprawy monetarne

7. Zachowanie obecnych urzędów i mieszanie kompetencji

8. Pospolite ruszenie

Prawa kardynalne z 1768 r. gwarantowała Rosja, z 1775 r. było potwierdzeniem tych praw plus ograniczenia do wyboru na tron Polaka, szlachcica posesjonata.

SEJM WIELKI

Obraduje w latach 1788-1792. Najważniejsza uchwalenie konstytucji oprócz tego. W styczniu 1790 zniesiono Radę Nieustającą. W miejsce tego powstały Komisja Skarbu, Wojska i Policji. Nowością była komisja policji. Te komisji w przeciwieństwie do poprzednich były wspólne dla Korony i dla Litwy. Ustanowione dwie regulacje:

• 24 marca 1791 r.- prawo o sejmikach, eliminowała możliwość udziału szlachty gołoty żeby nie miała wpływu magnateria

• Kwiecień 1791r.- mieszczaństwa; nie było równouprawnienia

• Nietykalność bez wyroku sądowego

• Nabywania dóbr ziemskich

• Piastowanie niższych urzędów

• Możliwość otrzymania szlachectwa

KONSTYTUCJA

• Trój podział władzy, suwerenność narodu pochodzi z woli narodu.

• Chłopi mieli podlegać ochronie praw ale nie było to szczegółowiej uregulowane. Chłop był przywiązany do ziemi, podlegał sądownictwu pana. Fizjokratyzm; chciano zachęcić chłopów do powrotu zza granicy i mieli otrzymać za to wolność osobistą.

• Założenia:

• federacyjny charakter państwa

• system rządów parlamentarnych, razem z votum nieufności

• WŁADZA WYKONAWCZA

• KRÓL- dziedziczność tronu w obrębie dynastii Wettinów, wprowadzono nieodpowiedzialność monarchy i dlatego szlachta nie mogła wypowiedzieć mu posłuszeństwa; primogenitura, w przypadku wymarcia rodu to wybierano innych dynastii. Ale sam też nic nie mógł bo jego akty wymagały kontrasygnaty. Uchwalano w jego imieniu ustawy ale nie miał prawa sankcji.

• STRAŻ PRAWA-

• KOMISJE RZĄDOWE- tak jakby dzisiaj inni ministrowie wchodzili do Rady Ministrów, a inni stali na czele ministerstw

• KOMISJE PORZĄDKOWE- administracja lokalna

Na nastepne

Wladza ustawodawcza, sadownicza

Czytać o Księstwie Warszawskim na po świętach

Historia prawa polskiego ćw.6 2010-03-24

Strona 2 z 2