Jawa w telefonach
Ostatnie miesiące przyniosły istny wysyp nowych modeli telefonów i organizerów wyposażonych w technologię Java, dzięki której użytkownik może pobierać i uruchamiać dodatkowe aplikacje. Czym jest Java i jak z niej korzystać?
Najdłużej obecnymi na rynku (znanymi w Polsce) urządzeniami wspierającymi Javę sq: Motorola Accompli 008, Nokia Communicator 9210 oraz Siemens SL45i, a obecnie dołączają do nich również najnowsze produkty Noki (3410, 6310i, 7210, 7650), Siemensa (MT50), Motoroli (v66i) czy Sony-Ericssona (P-800).
Na początku uporządkujmy nazewnictwo, należy bowiem rozróżnić dwie wersje technolog! Java dla urządzeń bezprzewodowych: „dużą" (Personal Java) oraz „małą" (Java 2 Mikro Edition).
Personal Java
To wersja bardziej zaawansowana, zapewniająca większe możliwości i pozwalająca na tworzenie aplikacji o stopniu złożoności porównywalnym z programami napisanymi w języku C++. Z tq odmianą Javy możemy się spotkać w bardziej zaawansowanych urządzeniach typu komunikator czy palmtop, gdyż aplikacje
Personal Java wymagają większej ilości pamięci i mocy obliczeniowej procesora niż jest im w stanie zapewnić tradycyjny telefon komórkowy. Ze względu na swoją złożoność, aplikacje napisane w języku Personal Java w większości pracują jedynie na konkretnym modelu telefonu/ organizera i przystosowanie ich do innych systemów i urządzeń wymaga poczynienia przez autorów zmian. Obecnie z technologią Personal Java możemy się spotkać między innymi w Nokiach: 9210, 9210i i 9290, : a także w mającym się niedługo pojawić na rynku telefonie SonyEricsson P-800. To odmiana najbardziej popularna, przystosowana w szczególności do pracy na telefonach komórkowych, a więc skierowana na najszerszy rynek. To właśnie z J2ME spotkać się możemy w najnowszych produktach firm Nokia, Siemens czy Ericsson, także tych najprostszych i najtańszych, jak 3410 i MT50, co dobitnie świadczy o tym, że Java trafiła pod strzechy. Obsługę aplikacji zapewnia również Nokia 9210 po uprzednim zainstalowaniu środowiska MIDP/CLDC w postaci pakieulder Dasha"), po uproszczone arkusze kalkulacyjne, notatniki, klientów Telnetu i poczty elektronicznej czy nawet przeglqdarki WAP i... WWW. Oczywiście należy „mierzyć siły na zamiary" i należycie ocenić możliwości swojego sprzętu, a przede wszystkim zastosowanego w naszym telefonie wyświetlacza. To, że dobrze napisany midlet uruchomi się na każdym czy prawie każdym urządzeniu, nie oznacza automatycznie, że będzie poprawnie działał. O ile na dużym ekranie Noki 7650 czy Siemensa SL45i z powodzeniem skorzystać można z większości zaawansowanych aplikacji takich jak klient VNC (zdalne sterowanie komputerem z telefonu z bezpośrednim widokiem fragmentu pulpitu Windows), czy arkusza kalkulacyjnego (jednocześnie wyświetlane sq 2 kolumny i 5-6 wierszy), o tyle korzystanie z takich midletów na mikroskopijnym wyświetlaczu MT50 po prostu mija się z celem. Czy więc Java w tanich telefonach wyposażonych w małe ekrany to tylko chwyt reklamowy? Skądże! Posiadacze takich urządzeń mają nadal do dyspozycji dziesiątki aplikacji o mniejszych wymaganiach „wizualnych", którym do pracy wystarczy kilka linijek tekstu, niewielkie menu obsługiwane klawiszami funkcyjnymi oraz klawiatura telefonu wsparta słownikiem T9.
Wśród tego typu programów znajdziemy tak ciekawe pozycje, jak „Safe" i „PocketPro- tu „MIDP Suitę", dostępnego bezpłatnie na stronach Forurr Nokia. Programy napisane w Java 2 Micro Edition zwane sq mi-dietami i posiadają dwie cechy szczególne: po pierwsze sq bardzo małe (zazwyczaj kilkadziesiąt, rzadko powyżej 1 00 KB), a po drugie znakomita większość z nich jest kompatybilna ze wszystkimi urządzeniami obsługującymi technologię Java, bez względu na system operacyjny czy producenta. Oznacza to, że te same programy mogq zostać pobrane i uruchomione zarówno przez użytkownika Siemensa MT50, Noki 3410, jak i Motoroli Accompli, bez jakichkolwiek dodatkowych zabiegów czy modyfikacji. Oczywiście zdarzają się midlety pracujące wyłącznie na jednym, konkretnym modelu telefonu (najczęściej dotyczy to SL45i lub Accompli 008), jednak jest ich niewiele, a to ograniczenie wynika bądź ze złego zaprogramowania, bądź też z faktu wykorzystania dodatkowych, specyficznych dla danego urządzenia elementów. Poprawnie zakodowane midlety wykryją rozmiar dostępnej w danym urządzeniu pamięci, wielkość i liczbę kolorów (bądź odcieni szarości) wyświetlacza, rozmiar czcionki, a także dopasują się do specyficznego interfejsu użytkownika czy stylu menu. Midlety składają się z dwóch plików: właściwej aplikacji (archiwum Java) o rozszerzeniu .jar oraz pliku opisu o rozszerzeniu .jad. Właśnie te dwa pliki trzeba pobrać, aby móc uruchomić aplikację w swoim telefonie. Sposób instalacji i uruchamiania midletów zależy od konkretnego urządzenia i jest opisany w instrukcji obsługi. Ilość możliwych do jednoczesnego zainstalowania midletów zależy od wielkości pamięci przewidzianej do tego celu przez producenta urządzenia.
W przypadku zwykłych telefonów jest to zazwyczaj od kilkuset kilobajtów do 1 MB pamięci Flash, co umożliwia instalację od kilku do kilkunastu midletów. Ponad przeciętną wybijają się zdecydowanie Nokia 7ó50 (4 MB pamięci), Sony-Ericsson P-800 (12 MB) oraz Nokia 9210 (i) Communicator i Siemens SL45i (w obu przypadkach wielkość uzależniona od posiadanej karty MMC - nawet do 128 MB). W tych urządzeniach bez problemu zainstalujemy nawet kilkaset aplikacji o przeciętnej wielkości.
Co zyskujemy?
Nasz telefon możemy wyposażyć w wiele funkcji, których standardowo w nim brakuje. Midlety dostępne sq większości bezpłatnie i bez problemu można znaleźć "d nich reprezentantów niemal każdej kategorii gier (zarówno tak proste jak „Kółko i krzyżyk", .zręcznościowych, typu ..et Fighter" czy klon „Bo-tector" (przechowywanie poufnych danych -PIN-ów, haseł, numerów kart kredytowych itp. w zaszyfrowanej i chronionej kodem dostępu postaci), „Groceries" (lista zakupów), „Kalendarz" (szczególnie przydatny użytkownikom Siemensa MT50, który takowego standardowo nie posiada), „JTask" (lista spraw do załatwienia), „LottoNumbers" (generator numerów totolotka), „Spruce Biorhythm" (kreślenie biorytmów) i wiele innych, podobnie jak całą gamę prostszych gier, którym do pracy wystarczy ekran graficzny o rozdzielczości rzędu 50x40 pikseli... Posiadacze „skromniejszych" modeli muszą również brać pod uwagę wolniejszy procesor i pamięć - telefon może pracować zbyt wolno. Faktem pozostaje jednak, że telefony dostępne w promocjach za 29 złotych stały się miniaturowymi komputerami, w których użytkownik może instalować wybrane przez siebie, dodatkowe aplikacje i używać ich natychmiast po wyjęciu telefonu z kieszeni.
Czasy, kiedy właścicielowi komórki pozostawało cieszyć się z kilku ikonek graficznych dodanych przez producenta w menu nowego modelu, odeszły już do historii, a nabywca telefonu w coraz mniejszym stopniu ograniczony jest funkcjami zaimplementowanymi przez jego projektantów mogąc dowolnie wybierać dodatkowe programy spełniające jego wymagania (oczywiście na miarę możliwości technicznych danego urządzenia).
W jednym z najbliższych numerów przedstawimy najciekawsze dostępne bezpłatnie midlety. Setki darmowych aplikacji MIDP znaleźć można na dwóch największych stronach WWW poświęconych midletom:
http://www.midlet.org oraz http://www.midletcentrol.com. Z listą kilkudziesięciu midletów zgodnych z Nokią 7650 (wraz z opisami z zdjęciami ekranów) zapoznać się można w serwisie My-Communicator.com - http://My-Communicator.com (sekcja 7650).
Jak pobrać program?
Zazwyczaj jednak jest to jedna (lub kilka) spośród następujących metod: OTA (Over The Air). Użytkownicy telefonów wyposażonych w przeglqdorkę WAP lub WWW mogą pobierać midlety bezpośrednio z Internetu. Po pobraniu zostaną one zainstalowane i będq dostępne w odpowiednim menu (Java, Rozrywka, Aplikacje itp.). instalacja za pomocą dołączonego do telefonu oprogramowania (np. Nokia PC Suitę) przez przewód połączeniowy lub IR. W tym wypadku midlet jest od razu instalowany w telefonie -wystarczy tylko wskazać programie. przesłanie poprzez podczerwień lub Bluetooth bezpośrednio z Windows (np. za pomocą Menedżera podczerwieni) - należy po prostu przesłać „ręcznie" pliki .jar i .jad z komputera lub organizera wyposażonego w odpowiedni port.
Po odebraniu midlet jest zazwyczaj dostępny w postaci wiadomości w Skrzynce odbiorczej, której otworzenie rozpocznie proces instalacji programu. przesłanie poprzez e-mail (dla telefonów wyposażonych w klienta
poczty elektronicznej, obsługującego wiadomości z załącznikami). Metodą „mieszaną" jest przesłanie do telefonu samego pliku opisowego .jad (wielkości zaledwie kilkuset bajtów). Po jego otworzeniu instalator zaproponuje nam automatyczne pobranie głównego pliku .jar bezpośrednio z Internetu.
Instalowanie aplikacji jawa
Jak więc można zainstalować midlety w telefonie komórkowym? Istnieje co najmniej kilka sposobów uzależnionych od funkcji oferowanych przez dany model aparatu. Instalacja za pomocą przeglqdarki WAP -OTA (Over The Air). Ta metoda jest najprostsza i nie wymaga zastosowania komputera czy kabli położeniowych. Użytkownik łączy się ze stroną WAP, na której dostępne sq do pobrania midlety, wybiera żądaną aplikację, a następnie po prostu pobiera jq do swojego telefonu. Po zakończeniu pobierania uruchamiany jest instalator, który instaluje program w odpowiednim folderze i w chwilę potem jest on już dostępny do użycia.
UWAGA: aby móc pobrać aplikację ze strony WAR należy skorzystać z połqczenia poprzez „internetowy" punkt dostępu - np. eranet (CSD) lub erainternet (GORS w sieci Era. Protokół WAP nie umożliwia pobierania plików z Internetu i w przypadku połqczenia przez punkt dostępowy WAP (np. erawap) otrzymamy jedynie komunikat o niemożności pobrania aplikacji. Należy więc utworzyć osobny profil zawierający konfigurację dla połqczenia GPRS-dane lub internetowego punktu dostępowego. Konieczne może się również okazać aktywowanie odpowiedniej usługi u operatora. Po otworzeniu strony głównej MidletCentral nowi użytkownicy muszą się bezpłatnie zarejestrować, po czym otrzymują już nieskrępowany dostęp do wszystkich zasobów serwisu. MidletCentral dostępny jest również poprzez WWW http://www.midletcentral.com, gdzie można zajrzeć, aby (przed pobieraniem midletów do telefonu) zapoznać się z ich dokładnymi opisami i przykładowymi „zrzutami ekranów". Instalacja poprzez podczerwień lub Bluetooth. Jeśli twój telefon posiada port podczerwieni lub Bluetooth oraz dysponujesz odpowiednim sprzętem w komputerze, możesz przesyłać midlety z dysku komputera wprost do telefonu. Aplikacje MIDP składają się zazwyczaj z dwóch plików - głównego pliku o rozszerzeniu. jar (Java AR-chive) oraz pliku opisowego. jad, potrzebnego dla instalatora. Właśnie te dwa pliki należy przesłać przez podczerwień lub Bluetooth do telefonu.
Po odebraniu ich przez aparat, zazwyczaj dostępne sq one jako nowa wiadomość. Jej otworzenie spowoduje automatyczne uruchomienie instalatora, który umieści pliki w odpowiednim dla danego telefonu folderze.
Po zainstalowaniu otrzymaną wiadomość można już usunąć, aby zwolnić miejsce w pamięci telefonu.
Instalacja za pomocą kabla. Jeśli twój telefon nie posiada portu IR ani Bluetooth, z pewnością można poduczyć go do komputera poprzez kabel szeregowy. W tym przypadku niezbędne będzie również odpowiednie dla danego telefonu oprogramowanie umożliwiające instalację midletów (np. SoftDataLink dla Siemensa czy PC Suitę dla Noki). Należy skorzystać więc z odpowiedniej funkcji oprogramowania, umożliwiającej instalację midletów - nie jest możliwe opisanie ich tutaj, ponieważ każdy program rozwiązuje to w inny sposób.
Są one jednak zazwyczaj szczegółowo wyjaśnione w pliku Pomocy programu. Jeśli program do wymiany danych z telefonem nie posiada osobnej funkcji dla instalacji midletów, należy po prostu przenieść je do aparatu tak jak zwykłe pliki, a następnie otworzyć i zainstalować już w samym telefonie. Jeśli pliki nie zostaną automatycznie rozpoznane, należy ręcznie umieścić je w odpowiednim folderze - np. Java/jam na karcie pamięci MMC w Siemensie SL-45i, a C:\System\MIDP dla Nokia 7650. Instalacjo przez Ten sposób dotyczy tylko tych telefonów które sq wyposażone w klienta poczty elektronicznej obsługującego wiadomości z załącznikami. Jeśli posiadasz taki telefon, możesz po prostu wysłać „do siebie" pliki jad i. jar w załączniku i odebrać je na telefonie. Po otworzeniu e-maila w telefonie z obsługo Java MIDP załączniki. jad i. jar sq zazwyczaj automatycznie rozpoznawane i uruchamiany jest instalator. Jeśli nie, należy je po prostu zapisać i skopiować do odpowiedniego folderu - jak w punkcie wyżej. Z tej metody można skorzystać również w opisanym wyżej serwisie MidletCentral - jedną z jego opcji jest wysyłanie midletów do użytkownika właśnie poprzez e-mail.
MMS.
Specyfikacja MMS umożliwia przesyłanie w zasadzie dowolnych danych binarnych, a więc i plików składowych aplikacji napisanych w Javie MIDR Co prawda MMS w Polsce to jeszcze melodia przyszłości, a na rynku dostępny jest tylko jeden telefon obsługujący ten standard (za to nie obsługujący Javy), lecz już niedługo będzie można przesyłać do siebie midlety pomiędzy telefonami GSM właśnie poprzez MMS. Jeśli więc zauważysz u kolegi w telefonie ciekawy program, będziesz mógł go poprosić o wysłanie go do ciebie i w ciągu parunastu sekund możesz zainstalować go również w swoim aparacie. Oczywiście, możliwość przesyłania tego typu danych zależeć będzie od oprogramowania danego telefonu (np. obecne oprogramowanie Nokia 7650 umożliwia wysyłanie MMS.
Komunikatory f i smartphones. f Na rynku pojawia się coraz więcej telefonów wyposażonych w moduł organizera czy PDA. Sztandarowym przykładem jest tutaj Nokia 9210 Communicator (starszy model -9110 - nie obsługuje języka Java), nowa Nokia 7650 czy zapowiadany na ostatni kwartał tego roku Sony Ericsson P-800. Urządzenia te stwarza j q o wiele większe możliwości w zakresie pobierania, instalacji i obsługi programów napisanych w języku Java. Pomaga w tym możliwość skorzystania z przeglądarki internetowej (a więc możliwość pobierania midletów ze zwykłych stron WWW), dostęp do pełnego systemu plików za pomocą menedżera plików wyposażonego w typowe funkcje „Kopiuj", „Przenieś" itp. oraz wbudowane zaawansowane funkcje wymiany danych z PC i z serwerami internetowymi (np. poprzez klienta FTP). W tych urządzeniach pobranie i zainstalowanie midletów nie stwarza żadnych problemów i nie wymaga specjalnych zabiegów, zresztą programy MIDP mają w nich znaczenie uboczne ze względu na obsługę aplikacji napisanych w języku C++ -znacznie bardziej zaawansowanych i szybszych - czy nawet Visual Basie (Nokia 9210). Opisane powyżej sposoby przesyłania midletów do telefonu z pewnością umożliwią każdemu wybór najbardziej dogodnej i obsługiwanej przez jego aparat formy instalacji. Metoda dostępna dla każdego telefonu wyposażonego w przeglqdorkę WAP oraz najprostszą w realizacji jest pobieranie midletów ze stron WAP