Rozwój dziecka od 2 do 10 roku życia


Opracowanie:

Dorota Cichecka,

Gr. V, ZEWiWP - studia podyplomowe

Rozwój dziecka od 0 do 10 roku życia

Stadium noworodka(niemowlęstwa) 1rok życia

Rozwój fizyczny:

-Wydatny rozwój - ciężar, wysokość, obwód głowy, klatki piersiowej, zmiana proporcji ciała

-Wzrost tkanki tłuszczowej i muskulatury i kośca - włókna mięśniowe grubieją i zrastają się

-Czaszka stosunkowo duża, część twarzowa mała, wysokie czoło, duże oczy, mały nosek, odstające uszy, małe usta

Rozwój motoryczny/ruchowy:

-prawo następstwa cefolokaudalnego- ruchy rozwijają się, a napięcie mięśni przekształca się od części głowowej do nóg

-prawo następstwa proksymodystalnego- rozwój ruchów od podłużnej osi ciała(kręgosłupa) do części od niej oddalonych,

-odruchy bezwarunkowe- wspólne dla noworodka i dorosłego np. odruch źrenicowy, normalne u noworodka i niemowlęcia, a patologiczne u dorosłego np. odruch Babińskiego, odruchy występujące tylko u noworodka np. odruch chwytny, toniczno - szyjny, oczno - karkowy Peipera, Moro - obejmowania,

- siatka centylowa faz rozwoju postawy: dzieci szybko chwytają i manipulują przedmiotami, stoją i chodzą z opóźnieniem; szybko stawają i chodzą, ruchy natomiast sztywne, kanciaste, silnie rozwinięte napięcie mięśniowe

-rozwój chwytu-

-stadium 1(4-5 miesięcy) -zbliża ręce do widzianego przedmiotu

-stadium2(5-6 miesięcy)-chwyt dłoniowy prosty, 4 palcami z wyłączeniem kciuka

-stadium3(7-8 miesięcy)- chwyt nożycowy, również kciukiem,

-stadium4(9 miesięcy)- chwyt pęsetkowy, kciuk przeciwstawia się palcom

Rozwój procesów poznawczych:

-1-2 tygodnie - krzyk,

-6-8 tygodnia dziecko przejawia reakcje mimiczne

-2 miesiące-gruchanie,

-3 miesiące-dźwięki gardłowe, następnie spółgłoskowe wargowe i przedniojęzykowe

-4 miesiące- potrafi odróżnić twarze bliskich, śledzi w sposób ciągły ,potrafi zlokalizować źródło dźwięku

- 5 miesiące-wrażliwość na melodię i intonację głosu, początki gaworzenia, artykułowania zgłosek,

-9-11 miesięcy-znaczenie pierwszych słów,

-11-12 miesięcy-początki mowy

-wg Piageta rozwój inteligencji- asymilacja- przyswajanie nowych informacji i włączanie w schemat czynności oraz akomodacja - proces dostosowania się do nowej sytuacji

Rozwój uczuć, kontaktów społecznych i osobowości:

-3 miesiąc- uśmiech

-4 miesiąc- inaczej zachowuje się na widok twarzy znanych i nieznanych, pojawienie się uczuć

-charakter społeczny

-noworodek-pobudzenie, zadowolenie, niezadowolenie, gniew, wstręt, strach

Interakcje z innymi dziećmi:

-4-5 miesięcy- obserwuje inne dzieci,

-8-9 miesięcy-płacze, gdy zwraca się uwagę na inne dziecko, daje zabawkę innemu dziecku

-9-10 miesięcy- naśladuje ruchy rówieśników, protestuje, gdy rówieśnik zabiera mu zabawkę

-10-11 miesięcy-inicjuje zabawę, złości się

Wiek poniemowlęcy od 1 do 3 roku życia

Rozwój fizyczny:

-Powiększenie ciężaru ciała i wysokości ciała,

- zaczyna częściowo zanikać podściółka tłuszczowa,

- obwód klatki piersiowej staje się większy od obwodu głowy

- postępuje proces kostnienia - ciemiączko zanika ok. 18 m. ż

- ustalają się fizjologiczne krzywizny kręgosłupa, a obręcz barkowa wzmacnia się,

- wyrastają pierwsze zęby(mleczne), pod koniec 3 r. ż mleczne uzębienie jest już skompletowane

Rozwój motoryczny/ruchowy:

-2 r. ż- ustala się postawa stojąca, a chód to podstawowy sposób przemieszczania, nieźle biega,

-brak automatyzacji i koordynacji ruchów,

-2r.ż- maleje liczba ruchów zbędnych, zwiększa się liczba ruchów kończyn i tułowia,

-uczy się pokonywać różne przeszkody,

-3 r. ż - potrafi nieść trzymane oburącz naczynie napełnione wodą i jeździ na 3 kołowym rowerku

-2r.ż- wzrasta precyzacja ruchów wykonywanych palcami, co jest możliwe dzięki koordynacji wzrokowo -ruchowej

-uczy się posługiwać przedmiotami codziennego użytku(naśladowanie)

Rozwój procesów poznawczych:

-kończąc 3 lata mówi pełnymi zdaniami i używa od 1 tys. słów

-rozwój spostrzeżeń-ukierunkowane na cel, wzrasta sprawność ruchowa

-uczy się widzieć, słyszeć i poznawać to, co je otacza poprzez analitory:
kinestetyczno-ruchowymi, dotykowymi, wzrokowymi, słuchowymi, węchowymi

-kontemplacja przedmanipulacyjna - zbieranie obrazów wzrokowych, nie zw. w pełną strukturę spostrzeżeniową,

Kontemplacja pomanipulacyjna- posługiwanie się obrazem całościowej struktury spostrzeżeniowej,

-uwaga- mimowolna, mało podzielna, ograniczony zakres, słaba koncentracja i przerzutność

-pamięć-mimowolna. Zapamiętuje szybko i trwale, posiada dużą zdolność przyswajania ruchów,

-wyobraźnia-odtwarza to co widziało, wg Piageta początki funkcji symbolicznej -zdolność przypominania sobie przedmiotów i sytuacji nie spostrzeganych aktualnie, zróżnicowane
i zinterioryzowane naśladownictwo,

-rozwój mowy:

-1-2r.ż-okres rozwoju mowy właściwej

-1,6-1,9r.ż- wieloznaczność słów, wzrost słownictwa, autonomiczna mowa

-1.6-1,9- 3r.ż-znacznie słów, zanikanie języka dziecięcego, opanowanie mowy dorosłych, rozwój mowy symbolicznej, początki mowy wiązanej(kontekstowej)

- rozwój myślenia- na początku słowa wiążą z przedmiotami, z jego obrazem, następnie wyobrażenia o przedmiocie. Wraz z wiekiem rozwija się znaczenie słów, umiejętność wnioskowania, przewidywania, dziecko uczy się również wybiegać myślą poza aktualnie istniejące sytuacje.

Rozwój uczuć, kontaktów społecznych i osobowości:

-życie uczuciowe:

-coraz bardziej wrażliwe na działanie bodźców słownych i sytuacji,

-podporządkowuje się w pewnym stopniu zakazom i nakazom, powciąga zachcianki,

-uczucia zmienne, reakcje gwałtowne,

-emocjonalność jest ustabilizowana i niezrównoważona,

-uczucia rozwijają się wraz z działalności tj. potrzebami,

-ścisła zależność nastroju od stanu fizycznego,

-uczucia rozwijają się pod wpływem środowiska i procesu wychowania,

-uczy się podzielać uczucia i je odwzajemniać,

-kontakty społeczne:

-pozytywny kontakt z otoczeniem- niezbędne do rozwoju mowy,

-kontakt społeczno-słowny- poprzedzany przez kontakt z działaniami przedmiotowymi,

-1etapem jest mowa sytuacyjna,

-2.r.ż-pragnienie przebywania z dorosłymi, 3r.ż-upodobniają się do rodziców

-2r.ż-w kontaktach z rówieśnikami przeważa nastawienie orientacyjno-badawcze

-początki osobowości:

-nieskrystalizowana i plastyczna

-kształtuje się różnie w zależności od warunków środowiskowych, procesu wychowawczego, dyscypliny, temperamentu

- przejawiają się rozwojowe i indywidualne zmienne zaczątkowe cechy woli i charakteru,

-samodzielne pokonywanie trudności

Wiek przedszkolny od 3 do 6 r. ż.

Rozwój fizyczny:

- Następuje dalszy wzrost masy ciała dzieci

- proces kostnienia:

3-4 r. ż. - kościec jest wrażliwy i giętki, więzadła są słabe i rozciągliwe, słaba jest też muskulatura.

4-5 r. ż. - proces kostnienia zaznacza się najwyraźniej w kościach nadgarstka. Przyczynia się to do usprawnienia dłoni.

5-6 r. ż. - wzmacnia się cały kościec i muskulatura; ustalają się naturalne krzywizny kręgosłupa: szyjna, grzbietowa i lędźwiowa; zaczynają się wyżynać zęby stałe.

- Wzrasta sprawność narządów wewnętrznych. Serce i płuca pracują wydajnie a szybkie tętno i oddech wyrównują ich małą pojemność.

- Układ pokarmowy posiada już pełną sprawność trawienną

- Układ nerwowy rozwija się wolniej, doskonali się jego budowa i funkcje.

Rozwój motoryczny/ruchowy:

- Dziecko w tym okresie doskonali swoje ruchy postawowo - lokomocyjne oraz ruchy warunkujące sprawne wykonywanie czynności na przedmiotach - (chód, bieg, skoki, wspinanie się, rzuty itp.).

- Największy wzrost sprawności następuje między 4 a 5 r. ż.

- wzrasta długość kroku przy biegu ( do 38 cm u 3latków do 80 cm u 6latków)

- 3-4 r. ż - ruchy rąk i nóg są słabo skoordynowane

6 r. ż. - ruchy harmonijne i estetyczne

- Utrzymanie ciała w równowadze statycznej i dynamicznej - dla 3latków jest to trudnym zadaniem, 4latki- średni, 5-6latki potrafią sobie radzić z tym bardzo dobrze

- Dalszy rozwój i doskonalenie się ruchów narzędziowych

3-4latki ubierają się i rozbierają przy pomocy dorosłego

5latki same potrafią zakładać ubrania, trudne jest dla nich zawiązanie sznurowadeł czy zapięcie guzików

6-7latki ruchy te mają już bardzo dobrze wytworze

Rozwój procesów poznawczych:

- wrażliwość wzrokowa:

3latki potrafią rozróżnić podstawowe barwy widma (czerwoną, zielona, żółta i niebieską) lecz nie potrafią ich nazywać

4latki potrafią nazwać poprawnie jeden kolor

5-6latki nazywają poprawnie cztery barwy zasadnicze

6-7latki rozróżniają odcienie barw

- wraz z wiekiem następuje wzrost ostrości wzroku dziecka

- wrażliwość słuchowa:

Zwiększona wrażliwość na dźwięki mowy ludzkiej oraz słuchu muzycznego

Dziecko potrafi śpiewać proste piosenki

Zaawansowane jest poczucie rytmu dzieci (przy dźwiękach muzyki klaszczą, podskakują, przytupują i tańczą)

- spostrzeżenia:

Brak umiejętności szczegółowej analizy spostrzeganego obiektu.

Dostrzegane są głownie te przedmioty i cechy, które odgrywają bezpośrednia rolę w wykonywanej czynności.

Odtwarzanie kształtów jest wpierw globalne, w uproszczeniu geometrycznym podobnym do kształtu wzoru. Dzieci 3lentie potrafią reprodukować figurę kolistą, 4-5latki odtwarzają figury w formie kolistej lub litery D, rysują co najmniej 3 rogi z kątem, 6latki reprodukują figury poprawnie.

Wraz z wiekiem wyobrażenie spostrzegawcze się rozwijają, staja się bardziej dokładne, pełne i wykończone.

- Uwaga:

Nie jest zbyt trwała i podzielna. Dziecko często zmienia przedmioty zainteresowań..

Uwaga jest mimowolna, skoncentrowana na bodźcach silnych i atrakcyjnych.

Wraz z wiekiem kształtują się zalążki uwagi dowolnej (dzieci 6letni potrafią już słuchać opowiadania wychowawczyni, zachowują się spokojnie).

- Pamięć:

Ma charakter mimowolny.

Dzieci lepiej pamiętają materiał obrazkowy i ruchowy niż słowno -logiczny.

Pod koniec wieku przedszkolnego zaobserwować można zaczątki pamięci dowolnej.

- Rozwój mowy:

Dzieci 3letnie operują ok. 1000 wyrazów oraz mają opanowane praktyczne podstawy systemu języka ojczystego.

Dzieci 6letnie posługują się swobodnie mową potoczną, potrafią bez trudu porozumiewać się z innymi przekazując im za pomocą języka dźwiękowego swe myśli, emocje i uczucia.

Dzieci opanowują coraz lepiej strukturę gramatyczną języka, jego system słowotwórczy, fleksyjny i składnikowy.

- Rozwój myślenia:

Myślenie jest czystko sytuacyjne. Podporządkowane jest zadaniom praktycznym, przejawia się w rozwiązywaniu problemów podczas zabaw i codziennych zajęć

Ma również charakter konkretno - wyobrażeniowy.

Rozwija się funkcja symboliczna, struktury logiczne, przyswajanie sobie pojęć oraz ich rozumienie.

Rozwój uczuć, kontaktów społecznych i osobowości:

- Rozwój uczuciowy:

Przejawy uczuć są wyraziste.

Dzieci nie potrafią maskować swoich uczuć, reagują afektywnie na wszystkie bodźce.

Uczucia dzieci cechuje afektywność i impulsywność.

Rozwija się intelektualizacja uczuć - dziecko nie tylko reaguje emocjonalnie na sytuacje ale ustosunkowuje się uczuciowo do faktów i zdarzeń.

Dzieci potrafią wyrażać i stopniowo opanowywać swoje uczucia.

- Rozwój społeczny:

Rozwój społeczny polega na zdobywaniu przez dziecko dojrzałości do współżycia w społeczeństwie.

Dzieci uczą się przystosowywać do innych.

Proces uspołecznienia ważna rodzina, wzrasta rola ojca.

Stosunki z rodzeństwem są niestałe, zależne od nastroju uczuciowego.

Kontakty społeczne z rówieśnikami mogą być pozytywne (przyjaźnie, wzajemna pomoc, koleżeńskość) bądź negatywne (zmierzające do osiągnięcia własnego celu).

Dzieci uczą się współpracy z innymi dziećmi poprzez zabawę (3latki potrafią tworzyć grupy 2-3 osobowe trwające wspólna zabawa trwa ok. 10 minut; 4-5latki grupy 2-5 osobowe, zabawa trwa ok. 1 godz.; 6-7latki tworzą bardziej liczne grupy oraz potrafią przez dłuższy czas razem się bawić). Umiejętność przyjmowania ról w zabawie z rówieśnikami.

Przejawy empatii.

- Kształtowanie się osobowości:

Kształtowanie się struktury osobowości w jej podstawowej formie.

Dziecko naśladuje innych w zabawie; kształtuje się jego motywacja i działania.

Kształtują się podstawowe nawyki i sposoby zachowani się, potrzeby i skala uczuć oraz wzory osobowościowe z którymi dziecko chciałoby się utożsamiać.

Młodszy wiek szkolny od 7 do 11-12 lat

Rozwój fizyczny:

-mięśnie i kości i układ nerwowy wzmocniły się i okrzepły,

- zostaje prawie zakończony rozrost mózgu,

-mięśnie u dzieci 7 letnich są jeszcze słabo rozwinięte.

-układ kostny- kościec jest miękki i plastyczny, dlatego przy siedzeniu kościec i stawy ulegają deformacją

-wyrastanie dalszych stałych zębów(prawie pełne uzębienie),

-przewaga wewnętrznego rozrastania się i dojrzewania organizmu nad wysokością ciała

-przyrost wysokości i ciężaru ciała powolne i równomierne,

- serce i płuca nie są w pełni rozwinięte, ale analizatory wzrokowe funkcjonują już tak sprawnie jak u dorosłego

Rozwój motoryczny/ruchowy:

-Pieter uważa, że we funkcji ruchliwości są to: siła, wytrzymałość, szybkość reakcji, koordynacja statystyczna i dynamiczna, pamięć, wyobraźnia motoryczna, ekonomia ruchów. Sprawności zaś: sprawność ruchowa-opanowanie ciała, nawyki ruchowe, oraz ogólna sprawność fizyczna: silni, szybcy, zręczni

-rozwój cech motorycznych nie jest jednakowy u chłopców i dziewcząt

-duża jeszcze pobudliwość, wykonują dużo ruchów zbytecznych i szybkich. Ulepsza się koordynacja ruchów, zręczność, precyzja, zmniejsza się podatność na zmęczenie

-udoskonalają się mimowolne i dowolne ruchy, wykorzystywane rozmaitymi grupami mięśniowymi

Rozwój procesów poznawczych:

-dynamiczny rozwój usamodzielnienie czynności umysłowych,

-kształtowanie i doskonalenie operacji konkretnych

-odwracalność operacji myślowych -ujęcie z różnych punktów widzenia,

-wyższy poziom: porównywanie, klasyfikowanie, abstrahowanie, uogólnianie, analiza i synteza, rozumienie zgodnie z zasadami logiki, wykrywanie zw. przyczynowo-skutkowych,

-wrażenia- w toku działalności dziecka, (wzrokowe -wzrasta ostrość wzroku, słuchowe

-spostrzeżenia- rozszerzenie zakresu i precyzują spostrzeżenia, obserwacja przedmiotów i zjawisk(dokładność, trwałość)

-obserwacja- skierowana na cel, wybiórcze spostrzeganie

-uwaga - rozwija się pod wpływem nauki, związków z koncentracją, trwałością i przerzutnością

-pamięć- związana z motywacją ma wpływ na aktywność, spostrzeganie, zapamiętywanie i działanie,

-uczenie się związane z rozwojem myślenia(logicznego)

-szkolne uczenie się to działalność poznawcza i umiejętność uczenia się i zapamiętywania stale wzrasta

-rozwój mowy-przeobraża się, rozszerza, funkcja symboliczna, pisana tworzenie wypowiedzi rozwiniętych

-nauka czytania-wymaga rozwiniętego słuchu fonetycznego, stała analiza i synteza,

Rozwój myślenia:

-rozwija się postać myślenia oglądowo-obrazowego opartego na wyobrażeniach

-rozwój myślenia pojęciowego, abstrakcyjnego, symbolicznego, słowno-logicznego,

-zdolność dokonywania operacji (rozszerza się poza realną rzeczywistość, do tego co potencjalnie możliwe,

-opanowanie formy odwracalności operacji inwersja (negacja)

-rozwój zdolności wnioskowania

Rozwój uczuć, kontaktów społecznych i osobowości:

Rozwój uczuciowy:

-intelektualizacja emocji, rozwój uczuć wyższych(uświadomiony stosunek do ludzi),

-ustosunkowanie się emocjonalne do treści i tematyki książek,

-wyraża w sposób burzliwy emocje, próbuje je hamować i zapanować nad nimi,

-reakcje emocjonalne wyraziste i czytelne

-stają się zdolne do przeżywania stanów emocjonalnych i nastrojów uczuciowych

Rozwój społeczny:

-dom rodzinny-kształtowanie postaw społecznych i moralnych,

-szkoła-uspołecznienie, normy, ideały, przygotowuje do współdziałania i współżycia,

-klasa szkolna-wychowanie i przyswajanie wiedzy, pełnoprawny i świadomy członek klasy

Kształtowanie się osobowości: -wewnętrzna pozycja- własny stosunek do obiektywnej sytuacji i miejsca, jakie zajmuje w tej chwili i jakie chce zająć ukształtowany na podstawie doświadczeń, możliwości, potrzeb i dążeń

Rozwój zainteresowań- kierunek uwagi, myśli i zamiarów -płynny i niestały

Rozwój moralny-okres heteronomii- przymusu lub realizmu moralnego, okres autonomii- moralność współdziałania i współpracy(szacunek, intencja).



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
diagnozowanie rozwoju dziecka od 3 do 30 miesiaca zycia
ROZWÓJ DZIECKA OD 0 DO 3 ROKU ŻYCIA
Ilg, Ames, Baker Rozwój psychoczny dziecka od 0 do 10 lat str 68 100

więcej podobnych podstron