Polityka zagraniczna. Kolonie po 1815

(generalnie o Anglii do 1815 w konspekcie Epoka Napoleońska, tu tylko przypomnienie kilku zdobyczy terytorialnych)

AUSTRALIA

opanowana przez Anglików jeszcze w 1788, wysyłano tam przede wszystkim skazańców

KANADA

1791 - utworzenie dwóch prowincji - Dolna Kanada (stolica w Quebec, przewaga ludności francuskiej) oraz Górnej Kanady (stolica w Toronto, przewaga ludności angielskiej). Aby zapobiec uniezależnieniu, stworzono przy gubernatorach angielskich zgromadzenia narodowe oraz rady prawodawcze.

Ogólny zarys - po kongresie wiedeńskim (1815 -1850)

• utrzymanie kursu polityki równowagi sił na kontynencie

• bardzo wyraźny wzrost znaczenia Wlk. Brytanii na arenie międzynarodowej

• ekspansywna polityka kolonialna

• niedopuszczenie do odzyskania przez Francję dawnego jej znaczenia

• utrzymanie równowagi między Austrią a Prusami

• przeciwdziałanie polityce Rosji w Europie i Azji (tu szczególnie ważna kwestia upadającego imperium tureckiego)

TURCJA:

dwie przegrane wojny z Rosją => zaniepokojenie W.B.

1838 - traktat handlowy z Turcją (ograniczenie do minimum ceł dla W.B., pozwolenie na

handel wewnętrzny)

1840 - traktat londyński (zapewnienie Turcji jej dotychczasowego stanu posiadania)

1841 - konwencja londyńska (W.B., Rosja, Austria, Prus, Francji i Turcja - potwierdzenie)

INDIE:

rozszerzanie wpływów w Indiach, zagarnianie kolejnych organizmów

1816-1818 - rozgromienie resztek konfederacji marackiej, zagarnięcie Nepalu

1824 -1826 - zagarnięcie większości Birmy

1843-1849 - zajęcie Sindu, Kaszmiru i Pendżabu

Ekspansja w innych częściach Azji :

AFGANISTAN - zbrojna ekspedycja w 1839 wobec obawy rosnących wpływów Rosji (wycofanie się w 1841 wobec silnego powstania ludności, duże straty W.B.)

SINGAPUR - 1819

ADEN - 1839

HONGKONG - 1840

Oceania:

AUSTRALIA - w miejsce wysyłanych dotąd skazańców zaczęli napływać koloniści i osadnicy. Udaje się wyhodować b.dobrą gatunkowo rasę owiec (Australia staje się głównym eksporterem wełny, a później też i pszenicy)

NOWA ZELANDIA - 1839-1840

Afryka:

Rosnące wpływy W.B., przede wszystkim kosztem Burów

KRAJ PRZYLĄDKOWY - w 1837 wycofują się Burowie, zakładają osobne państwo Natal.

NATAL - ucisk miejscowej ludności przez Burów daje pretekst W.B. do ingerencji i zajęcia

Natalu w 1843. Burowie znów się przenoszą, tym razem na zachodzie tworzą Oranię.

ORANIA - aneksja i tej republiki burskiej (1848). Burowie zakładają nową - Transwal.

KANADA:

naruszanie przez gubernatorów decyzji politycznych reprezentacji kanadyjskiej rodzi opozycji, w końcu dochodzi do powstania - 1837 - które zostaje krwawo stłumione.

1840 - połączenie dotychczasowych dwóch prowincji w jedną (na czele gubernator i Parlament). Pierwsza z posiadłości brytyjskich, która uzyskała system rządów parlamentarnych

stosunki z USA

1817 - układ Rusha-Bogota

1818 - konwencja amerykańsko-brytyjska

1842 - Traktat Webstera-Asburtona

1846 - Traktat Oregoński

Ogólny zarys - epoka średniowiktoriańska (1851 - 1874)

• Anglia bierze udział w wielu konfliktach pośrednio, ale tylko w wojnie krymskiej bezpośrednio

• dewiza > utrzymanie równowagi w Europie, zabezpieczenie własnych wpływów ;

• duży wpływ Palmerstona, rzecznika liberalnego i zwolennika ruchów wyzwoleńczych (choć w kraju był dość konserwatywny)

TURCJA

wojna krymska (Anglia przyłącza się do działań wojennych w 1854), pokój paryski z 1856 to największy sukces właśnie Wlk.Brytanii, która zwyciężyła rywalizację na Bliskim Wschodzie z Rosją, zabezpieczyła sobie szlaki itd.

Ekspansja w Azji i na Dalekim Wschodzie:

INDIE - stłumienie powstania, przyłączenie Birmy Zachodniej (1856)

CHINY - wojny oraz wspólna z Francją i USA interwencja

JAPONIA - uzyskanie przywilej dla swoich obywateli i nawiązanie kontaktów z portami japońskimi (1854), narzucenie nowego, korzystniejszego kontraktu handlowego (1856)

Afryka

Nowe wyprawy geograficzne (m.in. Livingstone, który przeszedł kontynent poprzek), ugruntowanie wpływów, naciski itd.

KANADA

1864 - konferencja delegatów Górnej i Dolnej Kanady uchwaliła, że Kanada będzie konfederacją autonomicznych prowincji, z silnym rządem centralnym. Parlament brytyjski akceptuje to, Kanada zostaje pierwszym dominium.

Nadanie rządów parlamentarnych w pozostałych posiadłościach (Kanada od 1840):

1855 - Australia

1856 - Nowa Zelandia

1872 - Kraj Przylądka

stosunki z USA

1859 - tzw. Świńska Wojna

1871 - Traktat Waszyngtoński

2