Ćwiczenia dodatkowe do rozdziału IV

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Przyporządkuj podanym postaciom związane z nimi wydarzenia.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Przeczytaj teksty źródłowe i odpowiedz na pytania.

I.

Królestwo było wycieńczone po wojnach. Przy niesprężystej administracji podatki nie wpływały - tak, że dochody nie wystarczały nawet na opłacenie wojska. Rada Administracyjna zdała cesarzowi [carowi Aleksandrowi I] raport [...] i jako jedyny środek zaradczy wnosiła na zmniejszenie wojska. Na ten raport odpowiedział cesarz bardzo ostro. Utrzymanie wojska było warunkiem istnienia Królestwa Polskiego.

Wtenczas książę Lubecki dowodził, że Królestwo może wydatkom zadość uczynić, lecz potrzebna jest gruntowna zmiana w administracji finansów. Wskutek tego został mianowany ministrem finansów.

Gdy książę objął ministerstwo, całkowity dochód Królestwa wynosił 55 milionów złotych polskich, właśnie tyle ile wynosiły wydatki na wojsko [...]. Przy końcu administracji księcia Lubeckiego dochód państwa podniósł się [...] na 88 milionów. Płace wojskowe i cywilne, zaległe i bieżące regularnie wypłacane. W skarbie publicznym była rezerwa około 80 milionów. Budowano gościńce [drogi], kopano kanały i inne wykonywano roboty publiczne. Podatki wpływały bez trudności.

Królestwo kongresowe i powstanie listopadowe.
W świetle źródeł przedstawił Bronisław Pawłowski,
Kraków 1923, s. 6.

A. Jaki był stan dochodów Królestwa Polskiego tuż po jego utworzeniu w 1815 r.?

..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

B. Dlaczego ministrem finansów został książę Lubecki?

..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

C. Jak oceniasz efekt działalności księcia jako ministra finansów?

..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

II.

Gromada Grudziąż do emigracji polskiej

Obywatele! Polska upadała egoizmem, poświęceniem jedynie zmartwychwstać zdoła [...].

Bólem polskiego ludu jest głód, zimno, choroby, chłosta, wzbronienie umysłowego wzrostu. Nędzę sprowadzają posiadacze, cierpienie - posiadacze. Ażeby ustalić równość, znieść nędzę
i pojedynczych tyranów [...], należy dążyć do tego, by ludzie nie dzielili się na obóz mający własność i obóz bez ziemi, na ród półbogów i naród stadniczych istot w ludzkie przyodziany rysy. [...]

Wielka emigracja, oprac. M. Żychowski [w:] Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 31, Warszawa 1962, s. 49-52.

A. Jakie stanowisko obrały Gromady Ludu Polskiego wobec prawa własności?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

B. Dlaczego - według Gromady Grudziąż - Polska znalazła się pod zaborami? Co należało zmienić, aby kraj się odrodził?

…………………………………………………………………………………………………...

…………………………………………………………………………………………………...

• powstanie krakowskie

• rabacja galicyjska

• Wiosna Ludów na Węgrzech

• Wiosna Ludów w Galicji

• Wiosna Ludów w Wielkopolsce

Jakub Szela •

Edward Dembowski •

Ludwik Mierosławski •

Henryk Dembiński •

---