SCENARIUSZ Z ZAKRESU MUZYKOTERAPII
WEDŁUG MOBILNEGO MODELU REKREACJI MUZYCZNO - RUCHOWEJ
DR MACIEJA KIERYŁO
CELE OGÓLNE:
odreagowanie napięć psychiczno - fizycznych przez takie formy muzyczne jak: silna emisja głosowa, rytmizacja tekstu, taniec indywidualny ;
kształcenie wrażliwości słuchowej przez wyrażanie muzyki tańcem ;
odzwierciedlenie swoich stanów emocjonalnych dzięki niewerbalnym środkom komunikacji ( pantomima, gest, ruch ).
POMOCE:
baloniki, gumy krawieckie, materace, gazety, instrumenty perkusyjne ;
magnetofon oraz kasety z nagraniami .
LITERATURA:
M. Kierył „ Elementy muzykoterapii w pracy pedagoga” w „ Wychowanie muzyczne w szkole” , 1993 / 1
B. Niewiarowska „ Muzykoterapia dla każdego - rozmowa z Maciejem Kieryłem , lekarzem medycyny, muzykoterapeutą i anestezjologiem” w „ Wychowanie muzyczne w szkole” , 1993 / 1
R. Klöppel , S. Vliex „ Rytmika w wychowaniu i terapii” , Warszawa 1995
PRZEBIEG ZAJĘCIA:
I. ODREAGOWANIE
1. „ Dwa radia” - podział grupy na dwa zespoły. Każdy zespół wybiera krótkie hasło ( np. pożar, gola itp. ). Prowadzący informuje , że sygnałem „włączającym” radia jest podniesienie przez niego rąk do góry , natomiast ich opuszczenie oznacza „wyłączenie”. W momencie „włączenia” radia każda grupa stara się bardzo głośno ( nawet krzycząc ) wypowiadać swoje hasło.
2. „ Wyskocz z siebie kłopoty, problemy” - dowolny sposób realizacji skoków do bardzo
szybkiej i agresywnej muzyki. W momencie przerwy każdy wykonuje jakąś minę, odzwierciedlając swój stan emocjonalny ( np. smutek, radość, szczęście, niezadowolenie )
Muzyka: Metallica „The four Horseman”
3. „Taniec z gazetą” - indywidualny taniec z arkuszem gazety, dowolna interpretacja bardzo szybkiej muzyki .
Pomoce: arkusz gazety dla każdego dziecka
Muzyka: Classic Philharmonic Hits „Can can” - Offenbach
4. „ Papierowe śnieżki” - grupa podzielona na dwa zespoły, które stoją naprzeciwko siebie.
Dzieci ugniatają gazetę tworząc kulki. Następnie uderzają rękoma w kolana i rzucają się kulkami . Na przerwę w muzyce każdy otrzepuje się ze śniegu.
Pomoce: arkusz gazety dla każdego dziecka
Muzyka: Polskie przeboje na akordeon cz. 2, „ Chachary”
II. ZRYTMIZOWANIE
„ Dziwne stonogi” - podział grupy na taką ilość zespołów, by w każdym zespole było
po 4-5 dzieci. Pierwsza osoba jest „głową”, pozostałe są „nogami”. Wszyscy trzymają się w pasie. Pierwsze dziecko wymyśla jakiś krok, reszta musi zgodnie go powtórzyć. Na przerwę w muzyce pierwsze dziecko idzie na koniec. Zabawę należy powtórzyć tyle razy, ile jest dzieci w zespole.
Muzyka: Classic Philharmonic Hits Marsz Radeckiego” - Strauss
„ Ruski samolot” - zabawa rytmiczna. Dzieci wykonują rytmiczne uderzenia według
schematu :
a.) uderzenie o kolana dłońmi,
b.) klaśnięcie przed sobą,
c.) skrzyżowanie: prawa ręka na lewy bark,
d.) skrzyżowanie: lewa ręka na prawy bark,
e.) prawa ręka - zgięta w pięść- nad prawym kolanem, lewa ręka uderza w prawą pięść dwa razy,
f.) jak wyżej, tylko zmiana rąk,
g.) dwa uderzenia o zewnętrzne strony uda,
h.) dwa uderzenia o wewnętrzne strony uda,
Schemat ten powtarzamy kilka razy.
Muzyka: Hollywood hits „ Grek Zorba - taniec” M. Theodorakis
„ Stoi na stacji...” - rytmizacja znanego tekstu. Podział grupy na 5 zespołów.
Każdy z nich otrzymuje fragment tekstu do rytmizacji oraz instrumenty perkusyjne. Zespoły dokonują rytmizacji w rytmie przez siebie wybranym. Najpierw grupy rytmizują tekst według kolejności:
1 zespół: Stoi na stacji
2 zespół: Lokomotywa
3 zespół: Ciężka, ogromna
4 zespół: I pot z niej spływa
5 zespół: Tłusta oliwa.
Odmienną wersją może być wypowiadanie tekstu według schematu kanona.
Pomoce: instrumenty perkusyjne dla każdego dziecka
„ Deszczyk” - rytmizacja gestykularna w ruchu. Początkowo prowadzący pokazuje
kolejne etapy wykonywanych gestów, później powtarza wraz z dziećmi. Na tle muzyki wszyscy chodzą po sali za prowadzącym i razem pokazują deszczyk. Można zmienić wersję chodzenia - zespołami, indywidualnie .
Schemat wykonywanych gestów:
a.) pada deszcz - ręce wzniesione nad głową, obniżają się i pokazują spadające krople - 4 razy,
b.) wieje wiatr - ręce nad głową - pokazanie gestów wiejącego wiatru - 8 razy,
c.) nagle błysk - klaśnięcie przed sobą - 1 raz,
d.) nagle grzmot - silne tupnięcie nogą - 1 raz,
e.) potem wyszła piękna tęcza - zataczanie koła od głowy ku dołowi - 1 raz.
Punkty od c do e powtarzamy kilka razy.
Muzyka: Enio Morricone „' The very of” - utwór „ Meni name ist Nobody”
III. UWRAŻLIWIENIE
1. „ Masaż” - wykonanie masażu na plecach kolegi z uwzględnieniem ruchów adekwatnych
do treści wiersza:
Słonko świeci ,
Kroczą słonie,
Biegną konie po betonie.
Idą panie na szpileczkach,
Z gryzącymi pieseczkami.
Płynie sobie kręta rzeczka,
Pada bardzo drobny deszczyk,
Czujesz dreszczyk ? ( delikatne dotknięcie kręgów szyjnych)
Następuje zmiana ról.
Muzyka: Enio Morricone , płyta jak wyżej, utwór „ Nese Family Theme”
2. „ Ciężki kamień i baloniki” - w zależności od słyszanej muzyki ( kontrastowa w
charakterze i dynamice ) odzwierciedlenie płynności ruchów, odpowiadających niesieniu bardzo ciężkiego kamienia lub balonika.
Muzyka: dwa utwory z płyty „ The classic experience”: Prokofiew „ Montagues i Capulets” oraz Strauss „ Karnawał w Wenecji”
3. „ Mój nastrój” - dzieci dobierają się w pary i ukazują swoje nastroje, samopoczucie
mimiką twarzy, gestem, ruchem ciała.
4. „ Pociesz smutnego” - dzieci dobierają się w pary. Jedno dziecko udaje, że jest smutne
drugie stara się go pocieszyć odpowiednim gestem i słowem.
5. „ Na balu” - spontaniczny, indywidualny taniec przedstawiający słyszaną muzykę.
Muzyka: płyta „ The classic experience” - Strauss „ Nad pięknym , modrym Dunajem”
IV. RELAKS
1. „ Nad brzegiem morza” - czytanie tekstu relaksacyjnego na tle bardzo delikatnej i spokojnej muzyki. Dzieci wygodnie leżą na materacach i słuchają.
Jest słoneczny, letni dzień. Idę wolno brzegiem morza, stąpam po żółtym, gładkim piasku. Bose stopy zapadają się w nim. Piasek cichutko skrzypi - jest miękki i bardzo, bardzo ciepły. Po jednej stronie widzę spokojne morze i daleki horyzont. Po drugiej - pachnący, sosnowy las. Od morza wieje lekki, bardzo delikatny wiatr. Aromat drzew miesza się z zapachem wody. Błękit łączy się z zielenią i kolorem żółtym. Od barw i zapachów trochę kręci mi się w głowie. Zamykam oczy - jestem senny. Jak dobrze leży się na plaży. Ciało grzeje mi piasek i promienie słońca. Delikatny plusk fal uspakaja mnie. W górze błękit nieba. Zapadam powoli w półsen. Wszystko staje się nierealne, nieważne. Z oddali dochodzi stłumiony gwar głosów. Otacza mnie cichy, jednostajny szum morza i piękna muzyka.
Autor: dr M. Kierył
Muzyka: Enio Morricone , płyta „ Cockeyes song”
Pomoce: materac dla każdego dziecka
2. Ćwiczenia oddechowe w pozycji siedzącej:
siad skrzyżny : wdech - oczy otwarte; wydech - oczy zamknięte,
siad skrzyżny : wdech w pozycji wyprostowanej ; wydech przy lekkim skłonie w przód,
siad skrzyżny : wdech - skrzyżowanie rąk na piersiach; wydech - położenie rąk na kolanach.
Muzyka: płyta jak wyżej
V. AKTYWIZACJA
1. „ Jesteś moim cieniem” - dzieci dobierają się w pary i wykonują takie same ruchy jak
partner. Zmiana ról.
Muzyka: Strauss „ Nad pięknym, modrym Dunajem”
2. „ Samba mixer” - dzieci ustawiają się w kole i wykonują ruchy według schematu:
lewa stopa do przodu z równoczesnym pstryknięcie palcami prawej dłoni i odwrotnie - 4 razy,
lewa ręka z tyłu na plecach, prawa nad głową i zmiana - 4 razy,
klaśnięcie w uda - 1 raz,
klaśnięcie przed sobą - 1 raz,
równocześnie obiema rękoma pstryknięcie palcami przed sobą - 2 razy.
Muzyka: Instrumental collection „ Clarinet Pollue”
3. „ Taniec z balonem” dowolne zabawy taneczne z balonikiem, który nie może upaść
na ziemię.
Pomoce: balon dla każdego dziecka
Muzyka: Classic Philharmonic Hits Rossini „ Wilhelm Tell”
4. „ Zabawy a gumą” - dowolne rozciąganie gumy, przechodzenie przez nią, pod nią -
według inwencji dzieci. Na początku dzieci bawią się indywidualnie, później w parach.
Pomoce: guma krawiecka dla każdego dziecka
Muzyka: płyta jak wyżej, utwór Rossini „ Figaro- il barbiere di siviglia”
5. Pożegnanie - dzieci stoją w kręgu , podają sobie ręce i „ puszczają” promyczek szczęścia.
Opracowanie:
Barbara Błażejewska - Przedszkole Publiczne Nr 6 W Pile
Aleksandra Schoen-Kamińska - Zespół Szkół Nr 3w Pile
15 Lutego 2002
6