39 „Nie rzucim ziemi skąd nasz ród”- walka o polskość w zaborze pruskim podręcznik, str. 224-225

Germanizacja - zabór pruski
ADMINISTRACJA germanizacja administracji- niemiecki językiem urzędowym- 1876 r.
SZKOLNICTWO germanizacja szkolnictwa- nauka w języku niemieckim nawet języka polskiego i religii
WALKA O ZIEMIĘ osadnictwo niemieckie: - działalność Komisji Kolonizacyjnej ( 1886) ( wykupywanie ziemi od polskich właścicieli i osadnictwo ludności z Niemiec, nikłe skutki ) - działalność HAKATY- Niemieckiego Związku Kresów Wschodnich- (nazwa od inicjałów nazwisk założycieli: Hansemann, Kennemann, Tiedemann)- społeczna organizacja antypolska, wspierająca germanizację, jak Komisja Kolonizacyjna wykupywała ziemię od polskich właścicieli i sprowadzała osadników z głębi Niemiec niemiecka, nacjonalistyczna organizacja antypolska, założona w 1894 w Poznaniu przez Hennemanna, Kennemanna i Tiedemanna. Dążyła do wytępienia polskości poprzez propagandę antypolską, ustawowy zakazu używania języka polskiego w szkołach, urzędach, a nawet na zebraniach legalnych organizacji, na których Polacy nie stanowili zdecydowanej większości uczestników ( ustawa kagańcowa 1908 r. - nakaz używania niemieckiego, gdy Polacy nie stanowili 60 % zebranych). Prowadziła antypolską politykę aż do rozwiązania w 1934 ! - ustawa z 1904 r. - zakaz budowy nowych domów przez Polaków bez zgody administracji
Rugi pruskie ( 1885)- usunięcie z terenu zaboru pruskiego polskich chłopów, urodzonych w innych zaborach, a pracujących w majątkach tego zaboru
KULTURA / KOŚCIÓŁ Kulturkampf- walka z polskością, walka o kulturę, prowadzona przez „żelaznego kanclerza” Otto von Bismarcka, skierowana głównie przeciw ostoi polskości- Kościołowi katolickiemu - represje wobec duchownych ( uwięzienie arcybiskupa Mieczysława Ledóchowskiego), likwidacja zgromadzeń zakonnych; skutek: umocnienie katolicyzmu
Obrona polskości- „najdłuższa wojna nowoczesnej Europy”
Walka z germanizacją szkolnictwa - strajk dzieci we Wrześni- 1901 ( protest przeciwko germanizacji szkolnictwa i nauki religii w języku niemieckim - * strajki szkolne w Wielkopolsce i na Pomorzu- 1906 r. - tajne nauczenie języka polskiego,
Walka z „kulturkampfem” - działanie towarzystw śpiewaczych ( Harmonia) i gimnastycznych ( Sokół) - działalność bibliotek i muzeów- Kórnik, Rogalin, - * budzenie świadomości narodowej na Mazurach i Pomorzu: Wojciech Korfanty, Krzysztof Mrongowiusz, Józef Lompa, Michał Kajka, Wojciech Kętrzyński, Gustaw Gizewiusz
Obrona polskiej ziemi- rozwój gospodarczy - wsparcie polskich właścicieli ziemskich- banki spółdzielcze i spółki ( udzielanie kredytów) - idea pracy organicznej- Bazar ( Tytus Działyński, Hipolit Cegielski, Karol Marcinkowski), nowoczesne rolnictwo- Dezydery Chłapowski, - sprawa Michała Drzymały- mieszkał w wozie cyrkowym, gdyż nie otrzymał pozwolenia na budowę

---