WYKŁAD III

08.11.2008 R.

ZASADA DYSPOZYCYJNOŚCI ( zwana też zasadą rozporządzalności przedmiotem)

1. skoro wniesienie skargi jest uprawnieniem skarżącego to jego prawem jest także możliwość cofnięcia skargi (art. 60 Ppsa);

2. co do zasady - cofnięcie skargi wiąże są;

3. wyjątki od zasady; jeżeli cofnięcie zmierza do obejścia prawa lub spowodowałoby utrzymanie w mocy aktu lub czynności dotkniętych wadą nieważności - są wówczas uzna cofnięcie skargi za niedopuszczalne;

PODMIOTY POSTĘPOWANIA SĄDOWOADMINISTRACYJNEGO

Kategorie podmiotów postępowania sądowoadministracyjnego:

1. sąd administracyjny;

2. strony postępowania; (po stronie skarżącej)

3. uczestnicy postępowania (podmioty fakultatywne);

4. prokurator i RPO jako podmioty na prawach strony;

SĄD ADMINISTRACYJNY

1. musi by c właściwy w sprawie sądowoadministracyjnej - w przypadku stwierdzenia swojej niewłaściwości - przekaże sprawę właściwemu sądowi administracyjnemu w formie postanowienia (art. 59 Ppsa) na które służy zażalenie (art. 194. par.1 pkt.1)

2. co do zasady - orzeka w składzie trzech sędziów (skład zawodowy)

wyjątek - skład jednoosobowy (na posiedzeniu niejawnym, prowadzenie postępowania mediacyjnego);

3. Ppsa reguluje problem wyłączenia sędziego :

1. z mocy samej ustawy (art.18) oraz

2. na podstawie postanowienia sądu administracyjnego (art. 19-23);

STRONY POSTĘPOWANIA SĄDOWOADMINISTRACYJNEGO

1. ustawa wyróżnia dwie strony postępowania administracyjnego:

• skarżący (podmiot, który wniósł skargę)

• organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi;

2. ze stronami wiąże się problem zdolności sądowej, procesowej i postulacyjnej;

ZDOLNOŚĆ SĄDOWA

1. to zdolność do występowania przed sądem jako strona postępowania;

2. zdolność sądową posiadają:

• osoby fizyczne;

• osoby prawne;

• państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej;

• inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli przepisy prawa przyznają im zdolność administracyjnoprawną;

• organizacje społeczne, także w zakresie ich statutowej działalności w sprawach innych osób;

ZDOLNOŚĆ PROCESOWA

1. to zdolność do czynności w postępowaniu w sprawach sądowoadministracyjnych;

2. zdolność procesową posiadają:

• osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych;

• osoby prawne;

• jednostki organizacyjne posiadające zdolność sądową w postępowaniu sądowoadministracyjnym;

OGRANICZENIA I BRAK ZDOLNOŚCI PROCESOWEJ

1. osoba fizyczna ograniczona w zdolności do czynności prawnych ma zdolność procesową w sprawach wynikających z czynności prawnych, które może dokonywać samodzielnie (art. 20 par. 2Ppsa);

2. osoba fizyczna niemająca zdolności procesowej może podejmować czynności tylko przez swojego przedstawiciela ustawowego;

ZDOLNOŚĆ POSTULACYJNA

1. to zdolność do samodzielnego działania w postępowaniu, tj. osobistego, a nie przez pełnomocnika procesowego, podejmowanie czynności procesowych;

2. brak tej zdolności może wynikać z przyczyn faktycznych (ułomność fizyczna osoby, nieznajomość języka urzędowego) lub prawnych (obowiązek ustanowienia pełnomocnika, np. przymus adwokacko-radcowski w zakresie sporządzenia skargi kasacyjnej - art. 175 Ppsa)

PEŁNOMOCNICTWO W POSTĘPOWANIU SĄDOWOADMINISTRACYJNYM

Krąg osób, które mogą występować w charakterze pełnomocników:

1. adwokat lub radca prawny;

2. inny skarżący lub uczestnik postępowania;

3. osoby najbliższe dla strony, czyli rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępni strony raz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia;

4. inne osoby, przewidziane w przepisach szczególnych (np. doradca podatkowy, rzecznik patentowy, pracownik osoby prawnej lub przedsiębiorcy, w tym nieposiadającego osobowości prawnej, pracownik państwowej lub samorządowej jednostki organizacyjnej)

RODZAJE PEŁNOMOCNICTW

1. ogólne - do prowadzenia spraw przed sądami administracyjnymi;

2. szczególne - do prowadzenia poszczególnych spraw do niektórych tylko czynności w postępowaniu;

Pełnomocnictwo ogólne i szczególne obejmuje z mocy prawa umocowanie do:

1. wszystkich łączących się ze sprawą czynności (także skargi o wznowienie postępowania);

2. udzielenia substytucji na zasadach określonych w odrębnych przepisach;

3. cofnięcia skargi w całości lub części, chyba, że czynności te wyłączono w pełnomocnictwie;

4. odbioru kosztów postępowania.

WYGAŚNIĘCIE PEŁNOMOCNICTWA

1. z mocy ustawy: na skutek śmierci strony lub utraty przez nią zdolności sądowej (pełnomocnik działa do zawieszenia postępowania), śmierci pełnomocnika bądź utraty przez niego zdolności procesowej albo zdolności bycia pełnomocnikiem;

2. z woli stron: na skutek wypowiedzenia (art. 42 Ppsa), tak przez mocodawcę jak i pełnomocnika (obowiązek działania przez dwa tygodnie, chyba, że nastąpi wyraźne zwolnienie) bądź z woli (zgodnej) obu stron;

3. ze względu na cofnięcie prawa pomocy (art. 249 Ppsa).

UCZESTNICY POSTĘPOWANIA SĄDOWOADMINISTRAYCJNEGO

Wyróżnić można dwie grupy uczestników postępowania sądowoadministracyjnego:

1. uczestnicy na prawach strony (art. 33 par.1 Ppsa) - uzyskują taki status z mocy prawa z chwilą wszczęcia postępowania;

2. pozostali uczestnicy postępowania (art. 33 par. 2 Ppsa) - mogą uzyskać taki status po zgłoszeniu wniosku, jeżeli zostaną dopuszczeni przez sąd na mocy postanowienia; na akt odmowny służy zażalenie

Uczestnicy na prawach strony

To osoby, które:

1. brały udział w postępowaniu administracyjnym;

2. nie wniosły skargi do sądu;

3. wynik postępowania sądowoadministracyjnego dotyczy ich interesu prawnego; czyli np. jedna ze stron postępowania administracyjnego o spornych interesach, która nie wniosła skargi ze względu na korzystną treść decyzji administracyjnej;

POZOSTALI UCZESTNICY POSTĘPOWANIA

1. osoby, które nie brały udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy ich interesu prawnego;

2. organizacje społeczne, działające w sprawach innych osób, jeżeli sprawa dotyczy ich statutowej działalności;

POZYCJA PROKURATORA I RPO

1. podmioty te mogą wziąć udział w każdym toczącym się postępowaniu, czyli przystąpić do już toczącego się postępowania;

2. mają prawo do wniesienia skargi, skargi kasacyjnej, zażalenia oraz skargi o wznowienie postępowania;

3. przesłanką skorzystania z uprawnień jest wymóg ochrony praworządności (prokurator) lub praw człowieka i obywatela (RPO);

4. po skorzystaniu z uprawnienia uzyskują status podmiotu na prawach strony

4

---