Idylla „lascivia”, pastorale, fete champetre, fete galante - okoliczności narodzin tych gatunków obrazowych, ich podobieństwa i różnice

• Idylla -  tak naprawdę to gatunek literacki nazywany inaczej Sielanką. Utwór poetycki, przedstawiający w sposób wyidealizowany uroki życia wiejskiego wysuwnego z piosenek pasterzy. Sielanka ma najczęściej kształt lirycznego monologu, poprzedzonego lub przeplecionego opisem bądź dialogiem. Podsumowując - to pastoralne jest.

• Lascivia - znaczy swawola

• Przedstawia huczne, sprzeczne z normami obyczajowymi zabawy związane z luksurią

• Są to przedstawienia zwykle obsceniczne, pornograficzne. Pokazują intymne części ciała lub stosunek seksualny. Genitalia są szczegółowo przedstawione

• Lascivia wywodzi się ze sztuki starożytnej - freski z Pompei i Herkulanum są „żywym” tego przykładem. Pokazują zwykle sceny z burdeli, orgii, legionistów z wyolbrzymionymi członkami.

• Różnica między Grecją a Rzymem - w tej pierwszej częste przedstawienia homoseksualne, Rzym był raczej hetero ;-)

• Swój renesans lascivia przeżywa od końca średniowiecza. Takie przestawienia tworzyli m. In. Leonardo da Vinci (pornoli, penisy na kurzych nóżkach - dziełka jego uczniów) czy Rafael, dalej Gulio Romano, a nawet Goya.

• Pastorale - pierwotnie utwór muzyczny o charakterze sielankowym lub o tematyce wiejskiej.

• W sztukach plastycznych to przedstawienie o takim samym charakterze, skupiające się na sielskim życiu pasterzy i pasterek, zwykle skoncentrowanym na flirtach, igraszkach miłosnych

• Jerozolima wyzwolona Tassa, 1570-75

• Orlando Furioso Ariosta, 1516

• Od siebie mogę dodać, że to takie ówczesne telenowele brazylijskie - naiwne, pokręcone, zbyt emocjonalne

• Atrybuty pastorale: strój pasterski, kij, dzbanek, kozy (mogą też ze soba kopulować). Teoretycznie określonego rodzaju pejzaż, ale są odstępstwa (Poussin - pejzaż heroiczny)

• 1608 - pierwsze pastoralne emblematy

• Et In arkadia ego - możliwe odniesienie do śmierci, do wędrówki duszy lub tego, iż ten ktoś żył w Arkadii [I W Arkadii Ja Żyłem]

• Fete champetre - z fr. święto wiejskie

• geneza niderlandzka (zabawa na wolnym powietrzu), przefiltrowanie na grunt francuski

• Przedstawienia wiejskiego festynu, typ rodzajowo-pejzażowy

• Często wśród bawiących się jest para mieszczan, która przygląda się zabawie lub spaceruje.

• Poł. XVI-poł. XVII w miało negatywną wymowę, później się to zmienia

• Ewolucja tego tematu doprowadza do powstania toposu ogrodu miłosnego -przedstawieniem związanym z postacią syna marnotrawnego, często jako alegoria zmysłów - pary flirtujące na tle wyimaginowanej bujnej natury

• Fete galante - wywodzi się z Pastorale i fete champetre

• Fête galante to zjawisko charakterystyczne dla malarstwa francuskiego pierwszej połowy XVIII wieku.

• Rozwija się dwutorowo - arystokracja, mieszczaństwo

• Kobieta staje się tematem

• Terminem tym określano kompozycje, w których eleganckie towarzystwo bawi się i konwersuje, muzykuje i tańczy w czarownych ogrodach, parkach i zagajnikach. To wyobrażenie świata wyimaginowanego, upragnionego niczym marzenie senne, na poły  teatralnego, na poły dworskiego.

• Nie chodzi o realne odbicie natury, ale o jej poetyckie ukazanie. Oddanie nastroju czasów regencji.

• Pokazanie niezwykłego wdzięku postaci

• Comedia del arte (arlekiny)

• Fete galante upada w czasach rewolucji francuskiej, kiedy upada sama arystokracja

• Watteau, Fragonard, Jean Pierre Norblin