Zaginione księgi Starego Testamentu

Biblia nieraz wspomina tytuły ksiąg, których nie znajdujemy dzisiaj ani wśród ksiąg kanonicznych, ani wśród apokryfów. Najwyraźniej księgi te zaginęły... Co powinniśmy z tym zrobić? Czy gdyby któraś z tych ksiąg się odnalazła, czy powinna znaleźć się wśród pism biblijnych? Czy póki co powinniśmy jakoś uhonorować te księgi w spisie treści? Skąd możemy wiedzieć, czy nie były to księgi natchnione przez Boga?

Lista ksiąg zaginionych

Nie istnieje jednoznaczna lista zaginionych ksiąg, o których wspomina Stary Testament. Wiele tytułów powtarza się w nieco zmienionych formach - tak, że nieraz niemożliwe jest sprecyzowanie, które tytuły sobie odpowiadają. Ponadto wspomnianych jest wiele pism trudnych do klasyfikacji - jak na przykład korespondencja królewska. Warto jednak przytoczyć choć część nazw, z którymi można się spotkać czytając księgi Starego Testamentu. Przytoczone poniżej tytuły odpowiadają zapisowi w przekładzie Biblii Tysiąclecia i celowo nie zostały w żaden sposób zmodyfikowane w celu dopasowania jednych ksiąg do drugich.

• Dzieje Chozjasza^[1]

• Dzieje Gada "Widzącego"^[2]

• Dzieje Jehu^[3]

• Dzieje Królów Izraela^[4]

• Dzieje Natana Proroka^[5]

• Dzieje Proroka Szemajasza^[6]

• Dzieje Samuela "Widzącego"^[7]

• Dzieje "Widzącego" Iddo^[8]

• Komentarz do Księgi Królów^[9]

• Kronika^[10]

• Kronika Proroka Natana^[11]

• Kroniki Króla Dawida^[12]

• Księga Dziejów Salomona^[13]

• Księga Kronik^[14]

• Księga Kronik Królów Izraela^[15]

• Księga Kronik Królów Judy^[16]

• Księga Kronik Medów i Persów^[17]

• Księga Królów Izraela^[18]

• Księga Królów Izraelskich i Judzkich^[19]

• Księga Królów Judzkich i Izraelskich^[20]

• Księga Pamiątkowa Kronik^[21]

• Księga Sprawiedliwego^[22]

• Księga Wojen Pana^[23]

• Księga Wspomnień^[24]

• Opowiadanie Proroka Iddo^[25]

• Proroctwo Achiasza z Szilo^[26]

• Widzenie "Widzącego" Jeddo^[27]

Jak traktować zaginione księgi?

Czy te księgi powinniśmy obdarzyć (zaocznie) pewnym szczególnym szacunkiem - tak, jak księgi należące do kanonu Biblii? Koniecznie trzeba zaznaczyć, że żadna z wymienionych ksiąg nie jest wspominana w formie powoływania się na jej autorytet. Wspomniane tytuły pojawiają się jedynie jako informacja, gdzie można szukać pewnych szczegółów historycznych. Znajdujemy tam stwierdzenia w następującym stylu: Pozostałe zaś czyny Jozafata, od pierwszych do ostatnich, zapisane są w dziejach Jehu, syna Chananiego, i włączone do Księgi Królów Izraela.^[28]
Księga Królów Izraela była najwyraźniej księgą historyczną. Czy miała też charakter religijny? Tego tak naprawdę nie wiemy. W starożytności religia była nierozerwalnie związana z polityką i historią, więc powyższe pytanie może warto zadać inaczej. Czy księga ta była natchniona przez Boga? Czy była zapisana przez Bożego proroka? Nie mamy żadnych podstaw, żeby odpowiedzieć twierdząco na to pytanie. Sam fakt istnienia danej księgi nie czyni z niej pisma wyrażającego Boże Słowo.

Czy możemy mieć jednak pewność, że wspomniane księgi nie były natchnione? Pozwolę sobie przytoczyć trzy teksty biblijne. Panie, słowo twoje trwa na wieki, Niewzruszone jak niebiosa.^[29]
Trawa usycha, kwiat więdnie, ale słowo Boga naszego trwa na wieki.^[30] Ale Słowo Pana trwa na wieki. A jest to Słowo, które wam zostało zwiastowane.^[31] Bóg powoływał proroków, którym dawał Swoje Słowo, a następnie czuwał, żeby zostało poprawnie zapisane. Z pewnością nie robił tego po to, żeby taka księga wkrótce zaginęła... Wobec zapewnień, że Słowo Boga trwa na wieki - nie powinniśmy mieć żadnych wątpliwości, jak traktować księgi, które zaginęły.

Ku zadumie

Zaginięcie jakiejś księgi nie jest niczym szczególnym. Pamiętajmy, że w czasach starotestamentalnych techniczne możliwości przechowywania pisma były bardzo słabe. Materiały, na jakich pisano szybko niszczyły się i wymagały ustawicznego kopiowania - aby treść została zachowana.

To nie zniknięcie wielu ksiąg powinno nas dziwić. To raczej zachowanie ksiąg biblijnych do naszych czasów należy uznać za fenomen. Wiele starożytnych dokumentów zachowało się jedynie fragmentarycznie, ale księgi biblijne z historycznego, czy archeologicznego punktu widzenia są doskonale zachowane i udokumentowane. Najwyraźniej Bóg musiał czuwać, żeby tak się stało.

Jako rozwinięcie tematu ksiąg, których nie znajdziemy w Biblii, chciałbym zaproponować artykuł: Mniej znane apokryfy nawiązujące do Starego Testamentu.

Przypisy

• 2 Krn 33,19 w: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w Przekładzie Języków Oryginalnych (Biblia Tysiąclecia), Wydawnictwo Pallottinum, Poznań-Warszawa 1990

• 1 Krn 29,29 w: tamże

• 2 Krn 20,34 w: tamże

• 2 Krn 33,18 w: tamże

• 1 Krl 29,29 w: tamże

• 2 Krn 12,15 w: tamże

• 1 Krn 29,29 w: tamże

• 2 Krn 12,15 w: tamże

• 2 Krn 24,27 w: tamże

• Ne 12,23 w: tamże

• 2 Krn 9,29 w: tamże

• 1 Krn 27,24 w: tamże

• 1 Krl 11,41 w: tamże

• Est 2,23 w: tamże

• 1 Krl 15,30; 16,5.14.20.27; 22,39; 2 Krl 1,18; 10,34; 13,8.12; 14,15.28; 15,11.15.21.26.31 w: tamże

• 1 Krl 14,29; 15,7.23; 22,46; 2 Krl 8,23; 12,20; 14,18; 15,6.36; 16,19; 20,20; 21,17.25; 23,28; 24,5 w: tamże

• Est 10,2 w: tamże

• 1 Krl 14,19; 2 Krn 20,34 w: tamże

• 1 Krn 9,1; 2 Krn 32,32; 35,27 w: tamże

• 2 Krn 16,11 w: tamże

• Est 6,1 w: tamże

• Joz 10,13; 2 Sm 1,18 w: tamże

• Lb 21,14 w: tamże

• Ml 3,16 w: tamże

• 2 Krn 13,22 w: tamże

• 2 Krn 9,29 w: tamże

• 2 Krn 9,29 w: tamże

• 2 Krn 20,34 w: tamże

• Ps 119,89 w: tamże

• Iz 40,8 w: tamże

• 1 P 1,25 w: tamże

Źródło http://www.biblijny.net/artykuly/zaginione-ksiegi-starego-testamentu.html