GOSPODARKA PRZESTRZENNA
Pytania egzaminacyjne 2007-2008

1. Jak rozumiesz cel planowania przestrzennego?

CELEM PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO jest kompleksowe kształtowanie zagospodarowania przestrzennego kraju, regionu, miast i wsi, w sposób zapewniający warunki do poprawy jakości życia społeczeństwa, zachowania równowagi przyrody, ochrony dóbr kultury, zwiększenia efektywności procesów gospodarczych i podnoszenia zdolności obronnej państwa.

Lub: rozwiązywanie konfliktów przestrzennych w dziedzinie korzystania z walorów środowiska, użytkowania ziemi, lokalizacji konkurencyjnych obiektów, rozwoju konkurencyjnych funkcji; kształtowanie lepszego niż aktualnie środowiska życia, którego jakość będzie gwarancją zdrowego, cywilizowanego życia
2. Jak można rozumieć pojęcie planowania:

Planowanie, jako element zarządzania polega na decydowaniu o podjęciu działań zorientowanych na wywołanie zjawisk, które nie zaistniałyby samoistnie.
3. Czy pojęcie polityka przestrzenna, może być rozumiane jako:

Wykorzystanie planów zagospodarowania terenu

4. Uwarunkowania przestrzenne i ekologiczne rozwoju to:

Demograficzne: liczba ludności, gęstość zaludnienia, zróżnicowanie ludności według płci i wieku

Ekonomiczne: poziom i dynamika wzrostu dochodów nabywców, popyt potencjalny i efektywny...

Transportowe: poziom i dynamika rozwoju transportu publicznego

środowisko: jakość gleb, klimat, stosunki wodne, ukształtowanie terenu, jakość środowiska

Bariery ekologiczne: potrzeba ochrony przyrody i środowiska

bariery infrastrukturalne: brak sieci dróg, niedogodność komunikacyjna
5. Czynniki ograniczonej przewidywalności w gospodarce przestrzennej.

6. Jakie zasady i kierunki określają politykę ładu zintegrowanego?

7. Którą z wymieniowych teorii lokalizacyjnych sformułował Alfred Weber?

Teoria lokalizacji przemysłu.

8. Na czym polega pojęcie potencjału w gospodarce przestrzennej ?

9. W jaki sposób kapitał wpływa na nierównomierny rozwój regionów?

   
   
   

10. Jak wyjaśnić tzw. korzyści skali w gospodarce oraz powiązania tego procesu z rozmieszczeniem produkcji?

    
    11. Od czego zależą koszty transportu w przestrzennych układach produkcyjnych?

    
    12. Zakreśl główne założenia, na których oparł swoją teorię stref rolniczych J.H. Thünen.

    
    13. Co oznacza pojęcie izodapan

    izodapan – linie jednakowych całkowitych kosztów transportu na jednostkę produkcji
    14. Jakie założenia są podstawą teorii lokalizacji przemysłu.

    Oddziaływanie klasycznych czynników lokalizacji jest niwelowanie przez postęp techniczny, postęp technologiczny (zmniejszenie zużycia materiałowego, zastosowanie materiałów lekkich, miniaturyzacja), zamiany środków transportu (kontenery, palety, nowe rodzaje opakowań), zmiany ilościowo – jakościowo – strukturalne na lokalnych rynkach pracy

    Weber uważa za nabardziej korzystne miejsce lokalizacji takie, które jest punktem minimalnych kosztów transportu (odchylenia lokalizacji mogą powodować niskie koszty pracy, obecność dostawców, kooperatorów, zaplecze naukowo-techniczne, baza kształcenia specjalistycznego – rzw. Korzyści aglomeracji)

15. Jakie korzyści uzyskuje użytkownik miasta dzięki wyborowi konkretnego miejsca?

16. Od jakich czynników zależy ranga ośrodka centralnego w ujęciu teorii ośrodków centralnych?

17. Związek między tzw. funkcją społecznego dobrobytu a procesami migracyjnymi polega na:


18. Przestrzeń ma charakter dobra rzadkiego w gospodarce przestrzennej bowiem:

dobro rzadkie - przestrzeń jest przecież miejscem integracji działań ekonomicznych, społecznych i środowiskowych, co zgodnie z wieloma definicjami stanowi podstawowe filary równoważenia rozwoju.

Przestrzeń jest dobrem ekonomicznym, jest dobrem ograniczonym. Ograniczoność przestrzeni wynika z pewnych jej cech: h skończoność (podaż powierzchni ziemi jest stała) h zróżnicowanie (niektóre fragmenty ziemi są dla człowieka niedostępne h wypełnienie (są miejsca gdzie jest straszne wypełnienie elementami) Przestrzeń jako dobrem ekonomicznym jest dobrem rzadkim.


19. Na metodę sporządzania studiów zagospodarowania przestrzennego wpływają:

20. Na jakich zagadnieniach zwykle koncentruje się problematyka studiów uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego?

21. Głównymi tendencjami w polityce zagospodarowania przestrzennego krajów Unii Europejskiej są?


22. W systemach społeczno-gospodarczych wyróżniamy kilka podsystemów. Jakie?

23. Wymień typy przestrzeni wyróżniane jako przedmiot zagospodarowania przestrzennego?

24. Przestrzeń geograficzna może być rozumiana jako:

Przestrzeń geograficzną charakteryzuje określone położenie geograficzne i pewne cechy fizyczne (wzniesienie nad poziom morza, rzeźba terenu, rozcięcie powierzchni itp.) oraz przyrodnicze (klimat, gleby, flora i fauna, nasłonecznienie, warunki hydrologiczne).
25. Jak można rozumie pojęcie przestrzeni ekonomicznej?

- jest odzwierciedleniem procesów społeczno – gospodarczych w przestrzeni

- ma ona charakter rzeczywisty i może przybierać różne formy np. punktowe (zakłady przemysłowe), liniowe (transport), powiechchniowe (np. uprawy rolne). Przestrzeń ekonomiczna jest częścią przestrzeni geograficznej, na której człowiek żyje i prowadzi stale (ekumena), okresowo(subekumena) swą działalność produkcyjną, usługową, konsumpcyjną i spółeczną. W obrębie przestrzeni ekonomicznej rozmieszczone są wszelkie osiedla ludzkie oraz wszelka działalność produkcyjna i nieprodukcyjna człowieka.
26. Konkurencyjność miast i regionów możemy rozumieć jako:


27. Rozwiń pojęcie zrównoważonego rozwoju.

Zrównoważony rozwój (inaczej ekorozwój) – doktryna ekonomii politycznej, zakładająca jakość życia na poziomie na jaki pozwala obecny rozwój cywilizacyjny w przeciwieństwie do "żelaznej reguły ekonomii" Malthusa. Istotny i często pomijany przekaz zawiera początek słynnego zdania z raportu WCED z 1987 r. – "Nasza Wspólna Przyszłość" (Our Common Future, tzw. Raport Brundtland – od nazwiska przewodniczącej komisji, Gro Harlem Brundtland): "Na obecnym poziomie cywilizacyjnym możliwy jest rozwój zrównoważony, to jest taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie."


28. Wymień negatywne zjawiska występujące w środowisku miejskim


29. Jakie są warunki poprawy charakterystyki ekologicznej miasta?


30. Wymień negatywne zjawiska występujące w gospodarce miejskiej


31. Która z definicji planowania przestrzennego jest prawidłowa?


2. Czy pojęcie polityka przestrzenna, może być rozumiane jako:


3. Jakie formy planowania składają się na system planowania?

4. W jakie sformułowania można rozwinąć definicję planowania przestrzennego?

5. Co oznacza pojęcie - planowanie użytkowania terenu (land use planning)?

Zagospodarowanie(land use planning) to termin używany do oddziału polityki publicznej, która obejmuje różne dyscypliny, które zmierzają do celu i regulowania użytkowania gruntów w sposób skuteczny i etyczny sposób.

6. Jakie działania regulujące składają się na politykę rozwoju?


7. Pojęcie ładu przestrzennego może być rozumiane jako:

- Ład przestrzenny jest podstawową zasadą GP zapisaną w Ustawie o planowaniu i zagospod. Przestrzennym

- Ład oznacza uporządkowanie określonych elementów

- ład ma charakter dynamiczny, może się zmieniać i zmienia się zarówno w kierunku jego dopełnienia, poprawy czy przywracania, jak i kierunku nieładu, nieporządku bądź chaosu.

- Ład przestrzenny jest tym stanem uporządkowania obiektów materialnych w przestrzeni (na konkretnym obszarze), który poddaje się działaniu ludzkiemu i który jest wynikiem tych działań.

- Ład przestrzenny jest porządkiem przestrzennym, który uwzględnia i odwzorowuje prawidłowości działania społeczeństwa, gospodarki i funkcjonowania przyrody

- Ład przestrzenny jest porządkiem, który bada się i ocenia z punktu widzenia właściwości struktury, która ten porządek tworzy oraz jej funkcjonalności czy funkcjonowania.


8.Kryteria kształtowania ładu przestrzennego to:

9. Które z wymienionych problemów przestrzennych próbowano uporządkować za pomocą teorii lokalizacyjnych?

40. Z jakiego zjawiska fizycznego skorzystano, by wprowadzić pojęcie potencjału do analizy przestrzennej

41. Które z typów produkcji nie wykazują (lub nie wykazywały) uzależnienia lokalizacyjnego od warunków naturalnych:


42. Tzw. korzyści skali w gospodarce oraz powiązania tego procesu z rozmieszczeniem produkcji polegają na:


43. Tzw. korzyści aglomeracji w gospodarce polegają na:


44. Zakreśl główne założenia, na których oparł swoją teorię stref rolniczych J. H. Thünen.


45. Jakie założenia są podstawą teorii lokalizacji przemysłu.

46. Kto sformułował koncepcję lokalizacji przedsiębiorstwa przemysłowego?

47. Które z wymienionych należą do głównych założeń teorii ośrodków centralnych?

48. Teoretyczny schemat rozmieszczenia w przestrzeni sieci ośrodków centralnych ma kształt:

49. Jak uzyskuje się promienisty system stref nasilonej i rozgęszczonej

produkcji w ujęciu teorii lokalizacji A. Löscha ?


50. Pojęcie tzw. funkcji społecznego dobrobytu oznacza:


51. Instrumentami racjonalnego użytkowania przestrzeni w rozumieniu polityki przestrzennej są:


52. Które z wymienionych zagadnień rozwija się w studiach uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego ?

53. Głównymi elementami dokumentów końcowych w Studiach uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego, są ?

54. Co oznacza pojęcie tzw. publicznego charakteru przestrzeni w rozumieniu gospodarki przestrzennej?

55. Jakie są podstawowe założenia polityki przestrzennej:


56. Wymień typy przestrzeni wyróżniane jako przedmiot zagospodarowania przestrzennego?

57. Co oznacza przejście od konkurencji zasobami do konkurencji miast i regionów?

58. Przestrzeń geograficzna może być rozumiana jako:

59. W rozumieniu gospodarki przestrzennej, przestrzeń społeczna to:


60. Wg tzw. tez Guineta dotyczących procesów innowacji, innowacja:


1. Jakie formy planowania składają się na system planowania?


2. Jakie są podstawowe funkcje planu zagospodarowania przestrzennego?


3. Co oznacza pojęcie - planowanie fizyczne?


4. Jakie są strategiczne cele gospodarowania przestrzenią (wybierz właściwe)?


5. Na czym polega teoria lokalizacyjna sformułowana przez Alfreda Löscha?


6. Wpływ rynku pracy (elementów rynku pracy) na przestrzenne zróżnicowanie atrakcyjności obszarów, regionów i miast polega na:


7. Koszty transportu, korzyści skali i aglomeracji oddziałują współzależnie na przestrzenne rozmieszczenie działalności gospodarczej. Zależności te polegają na:


8. Strefy rolnicze wokół miasta różnią się intensywnością użytkowania

10. Najintensywniej użytkowane są strefy (teoria Thunena)?

    
    9. Jakie założenia są podstawą teorii lokalizacji przemysłu.

    
    70. Czy tzw. korzyści skali i korzyści aglomeracji wywołują niepożądane skutki gospodarcze

    
    71. Poza radą gminy w strukturze podstawowych jednostek terytorialnych gminy wyróżniamy:

    
    72. Od jakich czynników zależy ranga ośrodka centralnego w ujęciu teorii ośrodków centralnych?

73. W jaki sposób pojęcie tzw. funkcji społecznego dobrobytu znajduje zastosowanie w gospodarce przestrzennej?


74. Przestrzeń ma charakter dobra rzadkiego w gospodarce przestrzennej bowiem:


75. Głównymi elementami dokumentów końcowych w Studiach uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego, są ?


76. W jakim celu wykonywane są studia uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego?


77. Przyjmuje się, że w krajach Unii Europejskiej jest kilka poziomów władz publicznych (tzw. NUTS). Ile?


78. Konkurencyjność miast i regionów możemy rozumieć jako:


79.Przestrzeń charakteryzująca się zmiennością warunków przyrodniczych to przestrzeń...


80. Jak rozumiesz cel planowania przestrzennego?


81. Przed współczesnym planowaniem zagospodarowania przestrzennego są stawiane liczne wymagania. Jakie m. in.:


82. Co oznacza pojęcie - planowanie zintegrowane?


83. Podstawowy układ odniesienia planowania przestrzennego to:


84.Kryteria kształtowania ładu przestrzennego to:


5. Które z wymienionych problemów przestrzennych próbowano uporządkować za pomocą teorii lokalizacyjnych?


6. Zakreśl czynniki uwzględniane w tradycyjnym, teoretycznym ujęciu produkcji.


7. Tzw. korzyści skali w gospodarce oraz powiązania tego procesu z rozmieszczeniem produkcji polegają na:


8. Które z wymienionych zjawisk wywołują niepożądane skutki z punktu widzenia procesów lokalizacyjnych?


9. Czynnikami (w teorii lokalizacji przemysłu A. Webera) wpływającymi na odchylenie lokalizacji


przedsiębiorstw od punktu minimalnych kosztów transportu są:


90. Jakie przyczyny skłaniają użytkowników do lokalizacji działalności gospodarczej w miastach?


91. Od jakich czynników zależy ranga ośrodka centralnego w ujęciu teorii ośrodków centralnych?
92. Różnice pomiędzy teorią gospodarki przestrzennej a teorią lokalizacji przemysłu polegają na:


93. Pojęcie tzw. funkcji społecznego dobrobytu oznacza:


94. Jakie są instrumenty racjonalnego użytkowania przestrzeni w rozumieniu polityki przestrzennej?


95. W jakim celu wykonywane są studia uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego?


96. Co oznacza pojęcie tzw. publicznego charakteru przestrzeni w rozumieniu gospodarki przestrzennej?


97. Wskaż charakterystyczne funkcje miasta


98 Wskaż czynniki kształtujące wartość przestrzeni geograficznej


99 Jakie są główne założenia modelu interakcyjnego systemu przyroda-człowiek
100 Jakie są główne założenia interakcyjnego modelu sfer życia człowieka


101 Na czym polega istota terytorialnego systemu społecznego


2 Wskaż zadania własne gminy


3 Jakie funkcje pełni miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy


4 Wskaż podstawowe cele gospodarki przestrzennej (sformułowane przez A. Faludiego)


5 Jaka jest liczba poziomów celów w hierarchicznym systemie celów gospodarki przestrzennej


6 Jakie są założenia unitarnego interesu publicznego


7 Jakie są charakterystyczne cechy przestrzennego ładu rzeczywistego (realnego)


8 Wskaż charakterystyczne cechy ekorozwoju (rozwoju zrównoważonego)


9 Jaką funkcję pełni studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego


110 Wskaż podstawowe zasady planowania przestrzennego


111 Na czym polega zasada samodzielności planistycznej gminy


112 Wskaż główne założenia teorii lokalizacji zakładu produkcyjnego ( wg. teorii A.Webera)

113 Wskaż główne założenia teorii lokalizacji produkcji rolnej (stref rolniczych) J.H. Thunena

114 Wskaż główne założenia teorii biegunów wzrostu


115 Wskaż główne bariery procesów dyfuzyjnych przestrzeni