Jan Galster – książka o Integracji na egzamin

Źródła Prawa UE

Acquis communautaire (ACRIS) – najszersze pojęcie, najbardziej pojemne, jakie możemy odnieść do wszystkich źródeł prawa (obowiązującego i nieobowiązującego, zwyczaje, obyczaje, orzecznictwo trybunałów międzynarodowych i sądów krajowych, itp.) - zespół źródeł, z których wypływają normy prawne w UE

---------------------------

podstawowe segmenty ACRIS:

• moc sprawcza, treść związana:

  • prawo pierwotne

  • prawo pochodne (stanowione w ramach UE, przez instytucje i organy)

• wiążące i niewiążące

  • wiążące - akty

  • niewiążące - soft-work (miękkie prawo) – zalecenia, opinie, wewnętrzny regulamin, ogólni,zarządzenie wewnętrzne (instytucjonalne)

• źródła prawa ze względu na filar, do którego należą

  • I - dyrektywy, decyzje

  • II -

  • III – rozporządzenia narodowe

• z uwagi na podmioty wydające

  • wewnątrz unijne (ponad krajowe) – były stanowione w byłym pierwszym filarze,przez instytucje unijne

  • międzypaństwowe, międzyrządowe – powstają na wskutek umowy międzynarodowej
    
    
    

  • dwustronne – ugoda

  • wielostronne – traktaty

  • jednostronne – decyzja, pewien organ UE wydaje akt prawny bezpośrednio do jakiegoś kraju

--------------------------------

• Prawo pierwotne – o charakterze,randze ustrojowej, buduje ustruj UE

  • traktaty

    • założycielskie – stworzyły, ukonstytuowały, akty elekcyjne, założycielskie, (rzymskie, paryski + traktat z Mastrich)

    • modyfikujące/reformujące (z lizbony, nicei, + o fuzji i połączeniu niektórych organów)

    • akcesyjne – dotyczące rozszerzenia UE, wprowadzają też zmiany w zakresie swobód gospodarczych nowych państw

  • zasady (ogólne zasady prawa UE)

    • dotyczące państwa demokratycznego (zasada poszanowania prawa, zasada nie działania prawa wstecz, zasada niewinności oskarżonego jeśli nie udowodniono winy, pierwszeństwo prawa bardziej szczegółowego)

    • dotyczące praw jednostek (Karta Praw Podstawowych)

• Prawo stanowione w ramach codziennego funkcjonowania UE (bieżąco tworzone przez organy i instytucje)

  • pochodne (wtórne) – tworzone w ramach danego reżimu, przez organy UE, 288TFUE (traktat o funkcjonowaniu UE)
    zawiera spis aktów prawa pochodnego:

    • rozporządzenie

    • dyrektywa

    • zalecenie

    • decyzja

    • opinia

    nie ustawione hierarchiczne. Ważniejsze ze względu na szczegółowość i nowość)

  • 
    
    

Unifikacja – (rozporządzenia) doprowadzenie do tego, że w każdym państwie członkowskim jest takie samo pewne prawo, o takich samym brzmieniu (wchodzi jak walec na siłę)

Harmonizacja – (dyrektywy) uwzględnianie zdania państw członkowskich co do formy (wiąże co do skutku ale nie wiąże co do sposobu), uwzględniają warunki państw członkowskich (np. „drogi mają być przejezdne” - w Polsce budowa autostrad, w Niemczech postawienie odpowiednich znaków usprawniających ruch) – droga/czas osiągnięcia do celu może być różna, ale skutek, finisz ma być ten sam

Harmonizacja wyczerpująca – zbliżona do unifikacji, gdyż określa sposób osiągnięcia celu

nakreśla się nie tylko cel ale też sposób

• klauzura dostępu (dany towar ma być dopuszczony do każdego rynku),

• klauzura zakazująca (zakazane są wszelkie czynności utrudniający ten efekt)

Harmonizacja opcjonalna – dyrektywy są wydawane z możliwością nie stosowania (na własną odpowiedzialność)

Harmonizacja minimalna – określenie pewnego minimum, który musi osiągnąć każdy towar, usługa, itd. ale z drugiej strony państwa mogły podnosić standardy w kręgu swojego państwa,ale:

Zasada wzajemnego uznawania – jeśli dany towar jest uznawany za dobrze wyprodukowany, za właściwy, za dopuszczony do obrotu, to automatycznie inne państwa członkowskie też muszą uznawać (np. prawko)

(Casis de Dijon z 1978r. (wino) - Trybunał Europejski uznał, że wino zwożone z Francji do Niemiec, nie musi być dodatkowo testowane i obciążane dodatkowymi opłatami)

zagrożenie: równanie do najniższego standardu – zaniżanie poziomu

nowe podejście do harmonizacji – pewne wspólne standardy w pewnej dziedzinie, gdzie wprowadzone jest bezwzględne minimum, którego nie można przekroczyć (zdrowia i bezpieczeństwa publicznego). Dopóki minimalizowanie standardów nie zagraża zdrowiu czy bezpieczeństwu publicznemu, to uznawać towary innego państwa należy. Jeśli minimum jest przekraczane w sferze bezpieczeństwa i zdrowia publicznego – to drugie państwo ma prawo nie uznać takich uprawnień.

Różnice między dyrektywą a rozporządzeniem:

	Cel	Adresaci	Sprecyzowanie do konkretnego przypadku	Stosowanie	Precyzja uregulowań
Rozporządzenie	Ujednolicenie	Państwa i obywatele	Charakter abstrakcyjny (odnoszą się do nieskończonej liczby przypadków)	Bezpośrednio (rozporządzenie obowiązuje od razu w każdymkraju członkowskim)
Dyrektywa	Harmonizacja prawa	Państwa (ale wskutek orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości adresatami zaczynają byćrównież obywatele)	Char. Abstrakcyjny -//-	Implementacja (stosowanie dwustopniowe: 1. UE wydaje dyrektywę 2. Sejm Polski wydaje ustawę nt. dyrektywy //żeby w PL dyrektywa UE zaczęła obowiązywać, w PL musi powstać akt wprowadzający//