PIEŃ MÓZGU (T. 38.)

1. leży poniżej międzymózgowia

2. śródmózgowie + most + rdzeń przedłużony (←tylna część pnia mózgu, jednolita funkcjonalnie)+ wzgórze + podwzgórze

3. zawiera jądra nerwów czaszkowych związanych ze zmysłami, których narządy mieszczą się w głowie

• n V – dotyk, ból i ciepło na twarzy

• n VII, IX, X – smak

• n VIII – słuch i równowaga

• + n IX i X – kontrola natlenowania i ciśnienia krwi w aorcie

4. kieruje czynnościami „wykonywanymi w głowie” (żucie, mimika, mruganie, blednięcie, rumienienie, łzawienie, ślinienie...)

5. reguluje czynności serca, naczyń tułowia, układu oddechowego i górnych 2/3 przewodu pokarmowego

Najważniejsze funkcje pnia mózgu;

• reguluje napięcie mięśniowe

• sen, czuwanie

• oddychanie, krążenie

Śródmózgowie

• we wzgórkach czworaczych mieszczą się ośrodki, które odbierają bodźce słuchowe i wzrokowe (odbiór niezależny od kory mózgu)

• neurony wzgórków czworaczych odbierają bodźce, aby nakierować oczy i uszy na ich źródło (korekta równowagi, przygotowanie do nagłej reakcji

• znajdują się tu jądra szwu i jądra miejsca sinawego (czyli UKŁAD SIATKOWATY) – kontrola snu, czuwania i uwagi, regulacja odczuwania bólu i innych bodźców

  • układ siatkowaty współpracuje z podwzgórzem i układem limbicznym

• tu ośrodki kontrolujące napięcie mięśni karku , tułowia, kończyn (postawa ciała), regulacja wytwarzania ciepła przez mięśnie- np. podczas dygotania z zimna

• ośrodki zawiadujące ruchami klatki piersiowej, nagłośni, języka, warg podczas mówienia

• przebiegają tu drogi komunikacji z mózgiem

Most

• z przodu rdzenia przedłużonego

• nakrywka mostu

  a) jądra nerwów czaszkowych-

  b) 4 jądra przedsionkowe- utrzymanie równowagi

  c) ciało czworoboczne- dot. Układu słuchowego

  d) twór siatkowaty mostu- reguluje procesy czuwania

  e) jądra szwu- regulacja snu

• podstawa mostu- różne włókna nerwowe

Rdzeń przedłużony

• najbardziej tylna część mózgowia

• między mostem a rdzeniem kręgowym

• na brzusznej powierzchni rdzenia -piramidy stanowiące skupienia włókien dróg korowo- rdzeniowych

• oliwki z jądrami oliwkowymi dolnymi- służą do korygowania czynności ruchowych (wraz z móżdżkiem)

• na powierzchni grzbietowej- jądro smukłe i jądro klinowate- ośrodki czucia dotyku i czucia głębokiego

• znajdują się tu jądra 4 nerwów czaszkowych;

  • językowo-gardłowego -IX

  • błędnego- X

  • dodatkowego- XI

  • podjęzykowego- XII

(Wzgórze i podwzgórze to tematy 42. i 43.)

Pień mózgu;

• aferenty ogólne (czucie ogólne ze skóry)

• aferenty specjalne (zmysły specjalne- wzrok, słuch, smak)

• afarenty autonomiczne

• eferenty biachiomeryczne (mięśnie twarzy, nagłośni)

• eferenty miomeryczne (np mięśnie karku)

• eferenty autonomiczne

• jądra tworu siatkowatego pnia mózgu

• piramidy

• wstęga przyśrodkowa

• wstęga boczna (droga słuchowa)

• nerw trójdzielny- zbiera aferenty czucia epikrytycznego