07.10.2013 r

Ustrój samorządu terytorialnego

egzamin pisemny,jednokrotnego wyboru test, po 1 pyt z każdej wykładowej godziny,

podstawą do egzaminu jest wykład.

Literatura:

-Bogdan Dolnicki „samorząd terytorialny” 2012 rok

-Hubert Izdebski „Samorząd terytorialny podstawy ustroju i działalności”

-Ewa Nowacka „samorząd terytorialny jako forma decentralizacji administracji publicznej”

konsultacje: pon. 8.45-9.30, 13-14.15 s.3020

Ogólna charakterystyka.wprowadzenie

Pojecie samorządu.

→ Przynależność do samorządu powstaje z mocy prawa.

Dwa rodzaje samorządu: terytorialny i specjalne (zawodowe, gospodarcze-niektóre)

Istnienie samorządu wiąże się z zasadą demokratyzmu, z. pomocniczości(subsydiarności),

z. decentralizacji.

Historia samorządu terytorialnego

→ Początki obecnego samorządu 1990 r. - tworzony od podstaw.

→ istnial samorząd w dwudziestoleciu międzywojennym.(nawiązanie)

→ 1990 – ustawa o samorządzie terytorialnym,

na początku nie był rozbudowany, funkcjonował na szczeblu gminy.

→ W roku 98r rozbudowano samorząd: nowe województwa, utworzono powiaty.

98r → ustawa o samorządzie powaitowym i samorządzie województwa(weszły w życie rok później)

→ nowelizacja ustawy o gminie w 99r

→ nawiązano do rozwiązań międzywojennych powiatem i województwem.

Źródła prawa ustroju samorządu terytorialnego

Regulują go wszystkie znane systemowi prawa źródła. Wszystkie akty mogą odnosić się do tej tematyki.

1.Konstytucja → rozdział 7 przede wszystkim, też przepisy rozdziału 1, samorządność jako zasada ustrojowa,

2.Ratyfikowane umowy międzynarodowe → mało jest umów, które są źródłem tego prawa, głównie umowa: Europejska Karta Samorządu Lokalnego(opracowana w kręgu Rady Europy, 1985r, ratyfikowana przez Polskę w latach 90,) zawiera podstawowe prawa, które powinny być gwarantowane w państwach członkowskich:

1. wymagane by zasada samorządności miała umocowanie ustawowe, a najlepiej w konstytucji,

2. wymaga by zakres działalnia samorządu terytorialnego odpowiadał zasadzie pomocniczości,

3. gwarantowane samodzielność w ustalaniu wewnętrznych struktur,

4. ograniczenie nadzoru tylko do kryterium legalności, powinien być sprawowany zgodnie z zasadą proporcjonalności,

5. każda jednostka samorządu terytorialnego powinna mieć własne i wystarczające zasoby finansowe, powinny dysponować nimi w sposób swobodny,

6. prawo do zrzeszania się w płaszczyźnie krajowej i miedzynarodowej,

7. samorząd ma prawo do prawnej sądowej ochrony, szczególnie w kontekście samodzielności.

Rada Europy zajęła się również samorządem regionalnym → Europejska Karta Samorządu Regionalnego 97r – nie jest to umowa międzynarodowa, jest to zbiór zaleceń, rekomendacje, wskazywane jako pewnien wzór. Tzw. prawo miękkie.

3.Prawo unijne

w niewielkim stopniu jest źródłem prawa samorządowego,

oddziałuje na rozwój regionalny,

4.Ustawy

kluczowe źródło,zarówno ustorjowe(ustawy o samorządach,kodeks wyborczy z 2011, ustawa o referendum lokalnym 2000r) jak i materialnoprawne, ustawy dot. finansów samorządowych z 2009,

dochodach jednostek samorządu terytorialnego z 2007r,

5.Rozporządzenia

do ustaw ustrojowych i materianych

6.Akty prawa miejscowego

kluczowe znaczenie maja statuty jednostek samorządu terytorialnego,

7.Akty wewnętrznie obowiązujące

np. regulamin organizacyjny urzędu gminy

domniemanie właściwości samorządu terytorialnego → domniemanie na rzecz gminy

Zadania: własne i zlecone.

Każda jednostka samorządu terytorialnego ma dwa rodzaje władz: wspólnota samorządowa-mieszkańców przez referendum konsultacje wybory, i organy samorządu terytorialnego: wykonawcze istanowiące.

Konstytucja wymaga co najmniej 2 szczeble samorządu.

Samodzielność przejawia się w sferze organizacyjnej, bo ma swoje własne odrębne struktury, niezalezne, niepodporządkowane innym podmiotom w państwie, w ramach których może swobodnie ksztaltować wewnętrzny ustrój.

Swoboda prywatnoprawna samodzielny w sferze cywilnej w obrocie majątkowym, ma osobowość prawną, ma swoje mienie, może być podmiotem.

Samodzielnośc finansowa własne środki swobodnie niemi dysponuje, własne dochody.

Samodzielnośc w sferze zadań, ma zadania własne i w tym zakresie ma wyłaczność na własną odpowiedzialność.

Samodzielnośc w regulacjach nadzoru, do kyterium legalności.

Prawo do ochorny sądowej,

samodzielnośc zrzeszania się