Agresja, przemoc i

zachowania przestępcze

wśród młodzieży

Agresja

• Obejmuje szereg zachowań

negatywnych tj. przemoc fizyczna,
agresja werbalna, czy praktyki
odtrącenia przez grupę.

• Dzieli się na agresję

instrumentalną – mającą na celu
uzyskanie konkretnej korzyści oraz
agresję wrogą – mającą na celu
uczynienie komuś krzywdy bez
konkretnego powodu.

Agresja a dorastanie

W tym okresie agresja fizyczna jest
spotykana częściej, ze względu na:
• zwiększenie siły fizycznej i użyciem różnego

rodzaju broni,

• tendencja do agresji zbiorowej,
• brak oporu przed wyładowaniem gniewu i

innych emocji na osobie nauczyciela, czy
rodzica (konflikty na linii dorosły –
nastolatek),

• konflikt między płciami.

Czynniki wywołujące agresję

• Środowisko: ubóstwo i przemoc w

telewizji (jak wykazały badania te
czynniki mają największy wpływ na
rozwój młodego człowieka)

• Uczenie się agresji.
• Wiara w skuteczność agresji.

Prześladowanie

„Uczeń jest prześladowany lub

gnębiony,

gdy regularnie i przez dłuższy czas
narażony jest na nieprzyjemne

działania

ze strony innego ucznia lub grupy
rówieśników”
Dan Olweus

Przemoc

Jest to wywieranie wpływu na proces
myślowy, zachowanie lub stan fizyczny
danej osoby pomimo braku

przyzwolenia

tej osoby na taki wpływ.
Wyróżnia się tu dwa zjawiska:
przemoc fizyczną,
przemoc psychiczną.

Przemoc w szkole

• Formy,
• czynniki,
• skutki.

Masakra w Columbine High School

Jedno z największych masowych zabójstw
na terenie placówek oświatowych w
historii Stanów Zjednoczonych, którego
sprawcami byli dwaj 18-letni chłopcy.

Programy telewizyjne dotyczące

tematu

• „Okrutni ludzie – Charles Manson”,
• „Dziewczyny w świcie gangów”,
• „Moja zła siostra”,
• „Kobiety które niosły śmierć”,
• „Edmund Kemper”,
• „Killer kids”.

Film/książka odnośnie

tematu

• „Musimy porozmawiać o Kevinie”

(książka i film)

• „Odmienne stany moralności” (film)

Bibliografia

• Binczycka-Anholcer M. (2003). Przemoc i agresja jako zjawiska

społeczne [w:] M. Binczycka-Anholcer (red.) Przemoc i agresja
jako zjawiska społeczne. Warszawa: Wyd. Polskie Towarzystwo
Higieny Psychicznej.

• Browne E., Hollin C., Palmer E. (2004). Przestępczość wśród

młodzieży: rozpoznanie zjawiska, diagnozowanie i profilaktyka.
Gdańsk: Wyd. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

• Majchrzyk Z. (2001). Nieletni, młodociani i dorośli sprawcy

zabójstw: analiza procesów motywacyjnych i dyspozycji
osobowościowych. Warszawa: Wyd. Instytut Psychiatrii i
Neurologii.

• Guerin S., Henness E. (2008). Przemoc i prześladowanie w

szkole: skuteczne przeciwdziałanie agresji wśród młodzieży.
Gdańsk: Wyd. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.