MIĘDZYNARODOWE  STANDARDY 

RACHUNKOWOŚCI

MSR 20 

DOTACJE RZĄDOWE ORAZ 

UJAWNIANIE INFORMACJI NA TEMAT 

POMOCY RZĄDOWEJ.

CEL

Porównanie Międzynarodowego Standardu 
Rachunkowości MSR 20 z polską Ustawą o 
Rachunkowości.

HIPOTEZA

Istnieje różnica między 
Międzynarodowym Standardem 
Rachunkowości, a polską Ustawą o 
Rachunkowości.

STRUKTURA REFERATU

1) Temat
2) Cel i hipoteza badawcza
3) Cel standardu
4) Wyjaśnienie nowych pojęć
5) Wycena:
• Metoda kapitałowa i przychodowa
• amortyzacja
6)  Prezentacja informacji w sprawozdaniach finansowych
7) Tabele porównawcze
8) Wnioski
9) Słowniczek

CEL STANDARDU

• Porównanie dwóch metod ujęcia dotacji 

rządowych w sprawozdaniach finansowych 
metody kapitałowej i przychodowej

• Omówienie zasad ujmowania dotacji 

rządowych określonych w MSR oraz 
ustawie o rachunkowości

• Dostarczenie pomocy jednostce 

gospodarczej lub szeregowi jednostek 
spełniających kryteria opisane w MSR 20

NOWE POJĘCIA

• Rząd
• Dotacje rządowe
• Pomoc rządowa 
• Pożyczki umarzalne

  Dotacje rządowe 

– 

są pomocą 

rządową, która przybiera formę 
przekazania jednostce gospodarczej 
środków, wzamian za spełnienie przez nią, 
w przeszłości lub w przyszłości, pewnych 
warunków związanych z jej działalnością 
operacyjną.

Rząd 

- pojęcie to odnosi się do rządu, 

instytucji rządowych, agencji 
rządowych oraz innych podobnych 
organów lokalnych, krajowych lub 
międzynarodowych.

Pomoc rządowa 

- jest działalnością 

podjętą przez rząd, która ma na celu 
dostarczenie określonej pomocy 
jednostce gospodarczej lub szeregowi 
jednostek spełniających pewne kryteria. 

  Pożyczki umarzalne 

- 

są 

pożyczkami, których spłaty 
pożyczkodawca decyduje się zrzec 
pod pewnymi określonymi warunkami.

Standard ten stosuje się przy 
księgowaniu oraz ujmowaniu 
informacji na temat dotacji 
rządowych a także w związku z 
informowaniem o innych formach 
pomocy rządowej. 

Dotacje rządowe

Dotacji rządowych, łącznie z 
niepieniężnymi dotacjami 
wykonywanymi w wartości godziwej, 
nie ujmuje się, dopóki nie istnieje 
wystarczająca pewność, iż:

a) Jednostka gospodarcza spełni 

warunki związane z dotacjami

b) Dotacje będą otrzymane

Istnieją dwie metody 
podejścia księgowego do 
ujęcia dotacji rządowych: 

• Metoda kapitałowa zwana również 

dotacją do aktywów.

• Metoda przychodowa  zwana dotacją 

do przychodu.

Dotacje do aktywów

Są dotacjami rządowymi, których 
udzieleniu towarzyszy warunek 
mówiący o tym, że jednostka 
kwalifikuje się do ich otrzymania 
powina zakupić, wytworzyć lub w inny 
sposób pozyskać aktywa 
długoterminowe (czyli środki trwałe).
Polega na odnoszeniu dotacji wprost 
na kapitał własny.

Dotacji do aktywów

Dotacje rządowe do aktywów łącznie z niepieniężnymi 
dotacjami wykazywanymi w wartości godziwej 
prezentuje się w bilansie jako przychody przyszłych 
okresów lub odejmuje kwotę dotacji w celu uzyskania 
wartości bilansowej składnika aktywów.
Dotacje do aktywów podlegające amortyzacji są 
ujmowane jako przychody na przestrzeni okresów, 
proporcjonalnie do opdisów amortyzacyjnych 
dokonywanych do tych aktywów. Dotacjom nie 
podlegającym amortyzacji może towarzyszyć 
wymaganie spełnienia obowiazków (zobowiazań) takie 
dotacje zostałyby ujęte jako przychód okresów, na 
przestrzeni których ponoszone są koszty spełnienia 
tychże obowiązków.

Metodę kapitałową (inaczej dotacje do 
aktywów) ujmowania środków 
pieniężnych w ramach funduszy mogą 
stosować m.in. wyższe uczelnie, 
samodzielne publiczne zakłady opieki 
zdrowotnej, spółdzielnie mieszkaniowe.

Przykład

Jednostka nabyła środek trwały, którego zakup 
był sfinansowany częściowo dotacją przyznaną 
ze środków funduszy strukturalnych. Wartość 
początkowa równa cenie nabycia wyniosła        
  50 000 zł, roczna stawka amortyzacyjna 20 
proc. Przy takim założeniu kwota amortyzacji 
miesięcznej wynosi (50 000 x 20 proc./12) = 
833,33 zł. Kwota dotacji, która wpłynęła na 
rachunek bankowy jednostki wyniosła 20 000 
zł. Udział dotacji w sfinansowaniu zakupu 
stanowi (20 000/50 000 x 100) = 40 proc. 

Dotacje do przychodu 

– są 

dotacjami rządowymi innymi niż 
dotacje do aktywów.

Dotacje rządowe odnoszące 
się do przychodów MSR 20 
dopuszcza dwa rozwiązania:

• Pierwsza polega na wykazaniu dotacji 

w pozycji „pozostałe przychody 
operacyjne”

• Druga na pomniejszeniu przychodów 

z tytułu dotacji o związane z nimi 
koszty.

W metodzie przychodów zastosowanej do 
dotacji rządowych rzeczą najistotniejszą 
jest ujmowanie ich na przestrzeni okresów 
w sposób racjonalny i systematyczny, aby 
zapewnić współmierność z odnośnymi 
kosztami. Ujmowanie dotacji rządowych 
jako przychodu w momencie ich 
otrzymania nie jest zgodne z założeniami 
metody memoriału. Mogłaby być uznana 
jako przychód tylko w sytuacji gdyby nie 
istniały podstawy do przepisania dotacji 
do okresów innych niż ten, w którym 
dotacja została otrzymana.

METODA

KAPITAŁOWA

PRZYCHODOW

A

Istota metody

Dotacja rządowa jest 

odnoszona bezpośrednio 

na kapitał własny

Dotacja rządowa stanowi 

przychód ( w jednym lub 

kilku okresach 

sprawozdawczych)

Argumenty za 

przyjęciem metody

Dotacje rządowe są 

żródłem finansowania i w 

związku z tym należy je 

ujmować w bilansie, a 

nie w rachunku zysków i 

strat. Ponieważ nie 

wymagaja spłaty należy 

je odnosić na kapitał 

własny.

Dotacje nie są 

przychodami 

osiągniętymi przez 

przedsiębiorstwo, lecz 

stanowią rodzaj 

udzielanej przez rząd 

zachęty finansowej, z 

którą nie są związane 

żadne koszty.

Dotacje rządowe nie są 

przekazywane przez 

właścicieli i dlatego nie 

należy ich odnosić 

bezpośrednio na kapitał 

własny

Dotacje nigdy nie są tak 

naprawde „bezpłatne”. 

Podmiot uzyskujący 

dotacje musi spełnić 

wiele warunków z 

którymi wiąża się 

określone koszty.

Ponieważ w rchunku 

zysku i strat jest 

ujmowany podatek 

dochodowy i inne podatki 

płacone na rzecz 

państwa, podobnie 

powinny być traktowane  

dotacje,stanowiąc pewną 

formę polityki fiskalnej.

Zasady ujęcia dotacji rządowych 
w sprawozdaniach finansowych 
określonych w MSR 20

Spłata dotacji rządowej ujmowana jest 
w sprawozdaniu finansowym jako:

• Koszt – w przypadku dotacji odnoszących się 

do przychodów rozlicza się w pierwszej 
kolejności z niezamortyzowanymi 
rozliczeniami międzyokresowymi powstałymi 
w związku z dotacją.

• Zwiększenia wartości bilansowej składnika 

aktywów lub zmniejszenia salda przychodu 
przyszłych okresów o kwotę podlegającą 
spłacie.
Dotacje rządowe podlegające spłatom 
księguje się jako uaktualnienie wartości 
szacunkowych.

W sprawozdaniu 
finansowym ujawnia się 
następujące informacje:

• Zasady (politykę) rachunkowości 

zastosowane do dotacji rządowych, 
łącznie z podaniem metod prezentacji 
przyjętych w sprawozdaniu finansowym.

• Rodzaj oraz zasięg dotacji rządowych 

ujętych w sprawozdaniu finansowym.

• Niespełniane warunki oraz inne 

zdarzenia warunkowe związane z ujętą 
w sprawozdaniu pomocą rządową.

Porównanie MSR 20 i UoR

Przykła 
Czy powinniśmy opodatkować 
otrzymana dotację?

W kwietniu otrzymaliśmy fundusz prewencyjny z PZU (30.000 zł) 
już po zakupie środka trwałego, który był amortyzowany przez 
okres 3 miesięcy. Wykorzystaliśmy ten fundusz na budowę środka 
trwałego o wartości 25.000 zł. Natomiast za 5.000 zł zakupiliśmy 
sprzęt przeciwpożarowy. Czy należy opodatkować dotację? Czy 
amortyzacja będzie kosztem podatkowym?

 

Wolne od podatku są dotacje, subwencje, dopłaty i inne 
nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako 
zwrot wydatków związanych z otrzymaniem, zakupem albo 
wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub 
wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się 
odpisów amortyzacyjnych.
Zatem otrzymana dotacja z funduszu prewencyjnego PZU nie 
podlega zaliczeniu do przychodów do opodatkowania, jeżeli 
zostanie przeznaczona na zakup lub budowę środka trwałego. W 
każdym innym wypadku podlega opodatkowaniu. 

Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych 
sfinansowanych z funduszu prewencyjnego nie 
podlegają zaliczeniu w ciężar kosztów 
podatkowych. Natomiast w ciężar kosztów 
można zaliczysz wydatki na rzeczy nie 
stanowiące środków trwałych.
W zadanym pytaniu pojawia się pewien 
problem: jeżeli starałeś się o dotacje ze 
wspomnianego funduszu, to odpisy 
amortyzacyjne dokonane przez pierwsze 3 
miesiące nie powinny zaliczać w ciężar kosztów 
podatkowych. Natomiast jeżeli były zaliczone - 
to powinnno się dokonać stosownych korekt. 

Wnioski

Istnieją różnice pomiędzy 
Międzynarodowymi Standardami 
Rachunkowości, a założeniami 
ujętymi w polskiej Ustawie o 
Rachunkowości.

Słowniczek pojęć:

 Rząd – government
Dotacja – subvention
 Pomoc rządowa – aid government
 Dotacja rządowa – grant 

government