TECHNOLOGIA CHEMICZNA
– SUROWCE I PROCESY PRZEMYSŁU ORGANICZNEGO
„POLIMERY WINYLOWE, POLIDIENY, POLIOLEFINY - POLIETYLEN, POLIPROPYLEN”
TECHNOLOGIA CHEMICZNA
– SUROWCE I PROCESY PRZEMYSŁU ORGANICZNEGO
„POLIMERY WINYLOWE, POLIDIENY, POLIOLEFINY - POLIETYLEN, POLIPROPYLEN”
ETYLEN
Bezbarwny gaz o słodkawym
zapachu
Substancja łatwopalna
Bardzo dobrze rozpuszcza się
w rozpuszczalnikach
niepolarnych, np. arenach i
alkanach
Ze względu na nienasycony
charakter typowymi
przemianami dla etylenu w
syntezie organicznej są reakcje
polimeryzacji i addycji
POZYSKIWANIE ETYLENU
W stanie naturalnym występuje w niewielkich
(zmiennych) ilościach w gazie ziemnym
Podczas termicznego rozkładu węglowodorów
gazowych i ciekłych (piroliza etenowo-
propenowa)
Z gazowych produktów procesów
rafinacji ropy naftowej (kraking termiczny i
katalityczny, hydrokraking, reforming)
Odwodnienie alkoholu etylowego
C
2
H
5
OH → C
2
H
4
↑ + H
2
O
ZASTOSOWANIE ETYLENU
Czysty etylen wykorzystuje się do syntezy
organicznej, np. do wytwarzania polietylenów
(LDPE i HDPE), chlorku winylu, tlenku
etylenu, etylobenzenu, aldehydu octowego,
alkoholu etylowego, octanu winylu
Etylen w mieszaninie z propylenem i
butenami wykorzystuje się do produkcji
wysokiej jakości paliw silnikowych
POLIETYLEN
Polietylen małej
gęstości LDPE (low
density PE)
Budowa makrocząsteczki
– liniowa z licznymi
rozgałęzieniami
Gęstość 0,915-0,925
g/cm
3
Temperatura topnienia
100-120ºC
Wytrzymałość na
rozerwanie 90-140
kG/cm
2
Polietylen dużej
gęstości HDPE (high
density PE)
Budowa makrocząsteczki
– liniowa bez sieciowania
i rozgałęzień
Gęstość 0,945-0,965
g/cm
3
Temperatura topnienia
120-130ºC
Wytrzymałość na
rozerwanie 210-230
kG/cm
2
ZASTOSOWANIE
POLIETYLENU
LDPE
Ze względu na swoją
nieszkodliwość
fizjologiczną
stosowany do
produkcji folii i
opakowań ( w tym
artykułów
spożywczych)
HDPE
Ze względu na swoją
wytrzymałość
mechaniczną
stosowany jest do
produkcji wyrobów
technicznych (rury,
uszczelki)
PROPYLEN
Węglowodór
nienasycony
Bezbarwny gaz o
słabym słodkawym
zapachu
Cięższy od powietrza
Gaz palny
POZYSKIWANIE PROPYLENU
Poprzez pirolizę olefinową. Propylen
wydzielany jest z mieszaniny gazów
popirolitycznych metodą destylacji
Propylen można pozyskać również z krakingu
katalitycznego wyższych węglowodorów,
gdzie wydziela się on jako produkt uboczny
ZASTOSOWANIE
PROPYLENU
Stosowany do produkcji polipropylenu
Kumenu (a z niego: acetonu i fenolu w
metodzie kumenowej)
Propanolu
Akrylonitrylu
Epichlorohydryny
Do produkcji wysokooktanowych paliw
silnikowych
POLIPROPYLEN
Termoplastyczne tworzywo o barwie
białożółtej
Gęstość 0,9 g/cm
3
Odporny na działanie chemikaliów z
wyjątkeim silnych utleniaczy
Posiada przestrzennie uporządkowaną
budowę
Tworzywo o dużej wytrzymałości
mechanicznej 350 kG/cm
2
ZASTOSOWANIE
POLIPROPYLENU
Do produkcji
Włókien technicznych i odzieżowych
Części aparatów narażonych na korozję
Wykładzin
Butelek
Folii
Opakowań i naczyń odpornych na sterylizację
w temperaturze 100ºC
Polietylen ICI
Polietylen ATO
Typ reaktora
Autoklaw
Rurowy
Objętość reaktora [m
3
]
0,25
1,35
Ciśnienie w reaktorze
[MPa]
140
245
Temperatura reakcji
[°C]
180-280
ok. 310
Inicjator
Nadtlenki organiczne
tlen
Maksymalna zdolność
produkcyjna [t/dobę]
130
330
Maksymalna zdolność
produkcyjna [t/rok]
43 000
110 000
BIBLIOGRAFIA:
E. Grzywa, J. Molenda "Technologia
podstawowych syntez organicznych"
tom 2, Wyd. Naukowo-Techniczne , Warszawa
2008
R. Bogoczek, E. Kociołek-Balawejder
"Technologia chemiczna organiczna
- surowce i półprodukty", Wydawnictwo
Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław
1992
Oficjalna strona internetowa PKN Orlen :
http://www.orlen.pl/PL/DlaBiznesu/ProduktyPet
rochemiczne/Petrochemikalia/Strony/default.as
px
http://ippc.mos.gov.pl/preview/custom/BAT-prz
emysl_polimerow.pdf