WSTRZĄS

Paweł Winiecki
Ratownictwo medyczne gr I

Definicja

Wstrząs to stan bezpośredniego zagrożenia 
życia, który charakteryzuje się uogólnionym 
zmniejszeniem przepływu obwodowego krwi 
powodując niedotlenienie tkanek (hipoksję). 
Najczęściej towarzyszy mu obniżenie 
ciśnienia tętniczego, które w początkowej 
fazie może być prawidłowe.

Podział wstrząsów

Wstrząsy dzielimy na:



Wstrząs hipowolemiczny (bezwzględny)



WSTRZĄS KRWOTOCZNY



Zmniejszenie objętości osocza



Wstrząs hipowolemiczny (względny)



WSTRZĄS DYSTRYBUCYJNY



Kardiogenny



Obstrukcyjny

Wstrząs hipowolemiczny - 

bezwzględny

Krwotoczny spowodowany jest przez utratę pełnej 
krwi (krwawienie lub krwotok wewnętrzny lub 
zewnętrzny)

Zmniejszenie objętości osocza spowodowane 
jest:

a)

Utratą osocza do zmiażdżonych tkanek lub utraty z 
powierzchni skóry przy oparzeniu

b)

Zmniejszeniem objętości płynu pozakomórkowego - 
stany odwodnienia lub utrata wody lub elektrolitów

c)

Ucieczka płynów do „trzeciej przestrzeni” –światło jelit, 
jamy surowicze

d)

Zwiększona przepuszczalność ściany naczyniowej we 
wstrząsie anafilaktycznym i septycznym

Wstrząs hipowolemiczny - 
bezwzględny

Wstrząs dystrybucyjny spowodowany jest 
zwiększeniem pojemności łożyska naczyniowego.

Ma on miejsce w:



Wstrząsie septycznym



Wstrząsie anafilaktycznym



Wstrząsie neurogennym 

np. uszkodzenia rdzenia kręgowego



Wstrząsie uwarunkowanym hormonalnie 

np. w ostrej niewydolności nadnerczy
(poza rozszerzeniem naczyń mogą być inne 
mechanizmy)

Wstrząs kardiogenny

Spowodowany jest zaburzeniami 
czynności serca (np. ostra 
niewydolność serca) i zmianami w 
obrębie dużych naczyń, powodując 
zmniejszenie pojemności 
minutowej serca.

Wstrząs obstrukcyjny

Spowodowany jest utrudnieniami w 
przepływie krwi. Ma on miejsce np. 
w odmie prężnej, w zatorach 
płucnych, guzach i tamponadzie 
serca

Wstrząs objawy

Objawy hiperfuzji narządów:

1.

Skóra – blada, chłodna z potem, opóźnienie 
nawrotu włośniczkowego

2.

Mięśnie -  osłabione

3.

Przewód pokarmowy – nudności, wymioty, 
osłabienie lub zanik perystaltyki, wzdęcie

4.

OUN – lęk, niepokój, splątanie, pobudzenie 
psychoruchowe, senność  stupor  śpiączka

5.

Nerki – skąpomocz lub bezmocz

6.

Układ oddechowy – początkowo szybki i 
przyspieszony, później zwolniony lub 
bezdech



Wstrząs kardiogenny dodatkowo może 
charakteryzować się spłyceniem oddechu, 
acetonowym zapachem z ust, bełkotliwą 
mową, bólem w klatce piersiowej, 
zataczaniem się.



Wstrząs anafilaktyczny - dodatkowo 
miejscowe obrzęki, często w okolicach 
twarzy oraz trudności z oddychaniem z 
powodu opuchlizny gardła.