background image

Znaczenie ryb i bezkręgowców 
morskich jako źródło witamin. 

Ochrona Środowiska 
Rok II IIº
Proekologiczne Systemy Produkcji Żywności

background image

Surowe mięso i wątroba oraz 

oleje z całych ryb, wątrób i 

wnętrzności są, w 

porównaniu z innymi 

surowcami żywnościowymi, 

bardzo bogatym źródłem 

witamin.

background image

Na ogół w surowym mięsie ryb i 

skorupiaków jest więcej witamin niż w  
wołowinie, mleku i jajach. 

Ryby tłuste, a w szczególności oleje z ryb, 

są bogate w witaminy A i D, a mięso i narządy 
wewnętrzne ryb chudych oraz mięso 
skorupiaków zawierają dużo witamin z grupy 
B. 

Dzięki temu produkty rybne, przygotowane 

do spożycia w łagodnych warunkach są 
bardzo cennymi składnikami pokarmowymi.

background image

Witaminy A, D i E zawarte w rybach 
zapobiegają tworzeniu się wolnych 
rodników, które to naukowcy wiążą z 
powstawaniem komórek 
nowotworowych. 

Dieta bogata w ryby dostarcza 
odpowiednich dawek wapnia, fosforu i 
witaminy D - niezbędnych do 
budowania mocnych i zdrowych kości.

background image

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach

Różne części ciała ryby mają niejednakową 
zdolność gromadzenia witaminy A, zmienną 
w cyklu rocznym. Największe ilości witaminy 
są w wątrobach ryb, od kilkuset do 
kilkudziesięciu tysięcy j.m.w 1 g. Udział 
witaminy w oleju z wątroby zwiększa się z 
wieki ryb i zwiększa ze wzrostem oleju w 
wątrobie. 
Mięsnie są zazwyczaj co najmniej o rząd 
wielkości uboższe w witaminę A niż wątroba.

background image

Tabela 1. Witamina A w wątrobie i 
mięśniach ryb.

Gatunek

Udział oleju w 
wątrobie %

Zawartość witaminy A

W oleju z 
wątroby 1000 
j.m./g

W mięśniach 
j.m./g

Plamiak

40-85

0,2-0,3

50

Rdzawiec

4-42

0,5-130

81-100

Makrela kolias

3-32

1,4-420

61-80

Sardynka

6-8

30-65

300

Śledź pacyficzny

3-5

30-60

61-80

Tuńczyk

4-6

25-100

81-100

Włócznik

8-35

24-100

1600

Halibut

8-30

5-250

400

Koleń

40-60

1-7

700-1000

Żarłacz błękitny

10-60

0,1-43

0-20

[Higashi H.:Vitamins in fish-with special refernce o edible parts. In: Fish  as foofd. Vol.1.Chap.13 New York, 

Academic Press 1962.]

background image

Występowanie witamin D w surowcach 
rybnych jest podobne jak witamin A- 
najbogatszy jest olej z wątrób. 
W 100g mięsa tłustych ryb takich jak 
sardynki i tuńczyk jest od kilkuset do 
kilku tysięcy j.m.witaminy D. 

background image

Gatunek

Udział oleju w 

wątrobie %

Zawartość 

witaminy D w 

oleju z wątroby 

j.m./g

Dorsz atlantycki

20-70

20-300

Plamiak

40-85

50-75

Makrela

5-20

750-600

Germon

7-20

25000-250000

Włócznik

8-35

2000-2500

Haliubut

8-30

550-20000

[Higashi H.:Vitamins in fish-with special refernce o edible parts. In: Fish  as foofd. Vol.1.Chap.13 New York, 

Academic Press 1962.]

Tabela 2. Witamina D w wątrobie i 
mięśniach ryb.

background image

Wnioski

Największa zawartość witaminy A w oleju z 
wątroby występuje u makreli(1,4-420 
j.m./g) oraz włócznika (20-400 j.m./g).

Najniższą zawartością charakteryzuje się 
olej z wątroby u plamiaka (0,2-0,3 j.m./g). 

Biorąc pod uwagę zawartość witaminy A w 
mięśniach najwyższą zawartością 
charakteryzuje się koleń (700-1000 j.m./g), 
najniższą odnotowano u żarłacza 
błękitnego (0-20 j.m./g)

background image

Wnioski

Najwyższą zawartość witaminy D w 
oleju z wątroby odnotowano u 
germona (25000-250000 j.m./g).

Najniższą zawartością 
charakteryzuje się plamiak (50-75 
j.m./g)

background image

Literatura

Sikorski Z.E.: Ryby i bezkręgowce morskie. 
Pozyskiwanie, właściwości i przewarzanie. 
Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 
2004.

Higashi H.:Vitamins in fish-with special 
refernce o edible parts. In: Fish  as foofd. 
Vol.1.Chap.13 New York, Academic Press 1962

www.sklep.puregreen.pl

www.blog.dafi.pl

www.terfood.com


Document Outline