ANTYBIOTYKI
AMINOGLIKOZYD
OWE
ANTYBIOTYKI
AMINOGLIKOZYD
OWE
antybiotyki bakteriobójcze
Mechanizm działania polega na hamowaniu
syntezy białek bakteryjnych(nieodwracalne
wiązanie z podjednostką 30s rybosomu
bakteryjnego, co powoduje powstawanie”
fałszywych”białek o niewłaściwej sekwencji
aminokwasowej) oraz na uszkadzaniu
struktury i funkcji błony cytoplazmatycznej
węższy zakres działania niż a. beta-
laktamowe
złe wchłanianie z p.pokarm
wydalane przez nerki w postaci
niezmienionej
wykazują oporność krzyżową
AKTYWNOŚĆ P/BAKTERYJNA
(GŁ.PAŁECZKI JELITOWE
I INNE PAŁECZKI G-,NIEKTÓRE G+)
Enterobacteriaceae(Escherichia
coli,Klebsiella spp.,Enterobacter spp.,
Proteus spp.)
Pseudomonas aeruginosa , Neisseria
spp., Haemophilus spp
Mucobacterium
tuberculosis(streptomycyna,
kanamycyna)
Gronkowce(Staphylococcus aureus)
Brak wpływu na beztlenowce
WSKAZANIA
zakażenia szpitalne,
Posocznice
zakażenia przez wrażliwe szczepy
Pseudomonas aeruginosa,
zakażenia towarzyszące oparzeniom.
ZASADY STOSOWANIA
wchłaniają się dobrze po podaniu i.m, osiągając
max.stęż. po 2-3h,dobrze przenikają do jam ciała i
krążenia płodowego,słabo do płynu m-r
coraz częściej stos.się raz na dobę, wykorzystując
efekt poantybiotykowy(PAE), polegający na
długotrwałym zahamow.wzrostu bakterii po
krótkotrwałej ekspozycji na działanie
chemioterapeutyku.
farmakokinetykę opisuje model
trójkompartmentowy.
I-dystrybucja z krwi do tkanek, II-filtracja w
nerkach, III-faza-wolna-wydalanie z
kompartymentu tkankowego, w tym miąższu
nerkowego
AMINOGLIKOZYDY
I gen-STREPTOMYCYNA,
KANAMYCYNA, NEOMYCYNA
IIgen-GENTAMICYNA,
TOBRAMYCYNA, AMIKACYNA,
NETILMICYNA, SISOMICYNA,
ISEPAMICYNA
DZIAŁANIA NIEPOŻADANE
Nefrotoksyczne , ototoksyczne, skórne
odczyny alergiczne, hipertermia, bóle
stawowe, rzadko leukopenia,
granulocytopenia, hamują
przewodnictwo nerw-mięśniowe,
P.o(neomycyna, kanamycyna)biegunki,
nudności, zespół złego wchłaniania
PRZECIWWSKAZANIA
Nadwrażliwość,
ostra niewydolność nerek i wątroby,
upośledzenie słuchu,
ciąża,
po->zapalenie, niedrożność
jelit, zespół złego wchłaniania.
INTERAKCJE
kojarzone z a. beta-laktamowymi(synergizm
polega na tym, że a.beta-laktamowe,uszkadzając
ścianę kom.bak.,ułatwiają wniknięcie
aminoglikozydów )(P.aeruginosa-z
karbenicylinami, cefalosporynami IIIG, S.
aureus-z penicylinami izoksazolinowymi
nie należy łączyć z lekami
tox.nanerki(cyklosporyna,takrolimus,
antyb.polipeptydowe,preparaty wapnia)i i
słuch(pętlowe leki
moczopędnenp.furosemid,wankomycyna,karbopl
atyna, kapreomycyna)
potęgują dział.leków blok.płytkę nerw-mięśniową
i leków p/zakrzepowych
MAKROLIDY
grupa
antybiotyków
o działaniu
bakteriostatycznym. Nazwa pochodzi od
słów makro (duży) i oligo (lakton),
ponieważ czasteczki tych antybiotyków
mają 12-16 atomowy rdzeń laktonowy.
MECHANIZM DZIAŁANIA
Działanie makrolidów związane jest z
wiązaniem się z podjednostką 50S
rybosomu bakterii, powodującym
przedwczesne zakończenie syntezy
białek bakteryjnych (zahamowanie
translokacji peptydylotransferazy).
MAKROLIDY
14at 15at 16at
Erytromycyna Josamycyna
Oleandomycyna
Spiramycyna
Roksytromycyna
Kitazamycyna
Klarytromycyna
Dirytromycyna
Davercin (cykliczny węglan
11.12-erytromycyny)
Ketolidy:
Trolitromycyna
Azytromycyna
(azalid)
ZAKRES DZIAŁANIA
Spektrum przeciwbakteryjne obejmuje: bakterie
G+(paciorkowce,gronkowce,pneumokoki,
laseczki beztlenowe np.Streptococcus
pneumoniae, S.pyogenes,
S.viridans,Corynebacterium diphteriae, Listeria
monocytogenes, Actinomyces,Clostridium) , a
ponadto zachowuje aktywność wobec
Chlamydia, Toxoplasma gondii, Campylobacter,
Bordetella pertussis,Mycoplasma pneumoniae
niskuteczne wobec pałeczek
jelitowychEnterobacteriaceae (wyjątkiem jest
aktywność azytromycyny wobec Shigella) i
Pseudomonas aeruginosa
INTERAKCJE
Hamują metabolizm wielu leków w wątrobie w
wyniku wpływu na cyt.P-
450(wyj.azitromycyna,rokitamycyna,ditromycyna,
spiromycyna)
Np.l.p/histaminowe nowej gen tj.astemizol,
terfenadtna->arytmia
komorowa(torsada),nasileniu może ulec również
działanie:pochodnych ergotaminy,
karbamazepiny>ataksja i wymioty, cyklosporyny,
metyloksantyny(teofilina.drgawki), doustnych
leków p/zakrzepowych(warfaryna>krwawienie).
Zwiększa się stęż.we krwi:dizopiramidu,
bromokryptyny, digoksyny
ERYTROMYCYNA
zasada wrażliwa na kwas solny,podawana w postaci
tabl.lub caps.rozp.się w dwunastnicy. Estry
erytromycyny:siarczan laurylowy
propionianu=estolan,,glukoheptonian,etylobursztyni
an,cykliczny węglan->bardziej oporne na
HCl,większe stęż.we krwi po podaniu p.o
przenika łatwo do tkanek,duże stęż.w
tk.płucnej,płynie opłucnowym i
otrzewnowym,gromadzi się w wątrobie,wydala z
żółcią
ham.aktywność cytP-450 w wątrobie
p.o (laurosulfonian),i.v(laktobionian,glukoheptonian)
T1/2=1-1,5h
Wskazania:zapalenie płuc(Mycoplasma
pneumoniae,Chlamydia trachomatis,
S.pneumoniae),zakażenia górnych dróg
oddechowych(też paciorkowcowez
gr.A),Corynebacterium
diphteriae,chlamydioza dróg rodnych
kobiet,
Dz.niepożądane
ze strony przewodu pokarmowego
hepatotoksyczność
NOWSZE MAKROLIDY
słabiej na G+, a silniej na
H.influenzae,Chlamydia spp.,działają
dłużej, lepsza dostępność biolog. po
podaniu p.o, wiele z nich nie hamuje
cytP450
AZITROMYCYNA
ROKSYTROMYCYNA
KLARITROMYCYNA
LINKOZAMIDY
ham.biosyntezę białek bakteryjnych,
wiążąc się z podjednostką 50s
rybosomów
Zakres działania:G+,bakterie
beztlenowe,pierwotniaki(Plasmodium),
Mucoplasma spp., Chlamydia spp.
Dobrze wchłaniają się z pp, szeroka
dystrybucja, przenikaja do
kompartymentu komórkowego, kości i
stawów, eliminowane przez wątrobę.
KLINDAMYCYNA
S.aureus,S.pyogenes,S.pneumoniae,S.fragilis,bak.be
ztlenowe(Peptostreptococcus spp., Fusobacterium
spp., Bacteroides spp.),
mikroorganizmy(Chlamydia,Toxoplasma
gondii,Plasmodium falciparum, P.vivax)
oporność krzyżowa z linkomycyną
osłabia działanie aminoglikozydów na pałeczki
jelitowe,synergizm z ceftazidimem wobec bak.beztl.
niemal całkowicie wchłania się z pp., T1/2=3h,jako
palmitynian (pro-lek)hydrolizowany do postaci
aktywnej , pozajelitowo(ester fosforowy), łatwo
przenika do płynów ustrojowych i tkanek(kości ,
stawów), w 90% wiąże się z białkami, ok10%
wydalana z moczem, większość metabolizowana w
wątrobie, wydalana z żółcią i kałem
Wskazania:G+,bak.beztlenowe, zapalenie
otrzewnej i ropień w jamie brzusznej lub
miednicy, nie stos.się w zakażeniach oun
bo słabo przenika.
Dz.niepożadane:biegunka, rzekomo
błoniaste zapalenie jelita grubego,
skórne reakcje alergiczne, rumień
wielopostaciowy(Zespół Stevensa-
Johnsona), trombocytopenia,
granulocytopenia, reakcje anafilaktyczne
ham.przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe
i potęguje dział.leków o działaniu kuraro
podobnym
p.o, pozajelitowo
LINKOMYCYNA
Zakres działania jw.słabsze działanie,
obecnie niestosowana, aktywna wobec
bakterii beztlenowych zwłaszcza
paciorkowców i pałeczek G-, łatwo
wchłania się z pp, p.o, i.m, i.v. ,
dział.niepożąd. jw.
DZIĘKUJE ZA UWAGĘ!