OBLICZANIE OBJĘTOŚCI ROBÓT 

ZIEMNYCH

Obliczanie  objętości  robót  ziemnych 

wykonuje  się  bądź  na  podstawie 
danych  z    bezpośrednich  pomiarów 
terenowych bądź pozyskanych z mapy.  
        W  jednym  i  drugim  przypadku 
obliczenia  prowadzone  są  na  bazie 
współrzędnych prostokątnych punktów 
określających 

rzeźbę 

terenu 

oraz 

projekt zakresu planowanych robót.  

Określając  objętość  robót  ziemnych 

na  mapie  sytuacyjno-wysokościowej 
należy  wkreślić  na  nią  sieć  kwadratów 
lub trójkątów o oczkach dostosowanych 
do 

rzeźby 

terenu. 

Dostosowując 

wielkość  oczek  sieci  do  rzeźby  należy 
dążyć  do  sytuacji,  w  której  w  ramach 
każdego oczka nie występowała zmiana 
gęstości  warstwic  (zmiana  nachylenia 
terenu). 

Następnie 

dla 

każdego 

wierzchołka  oczka  określa  się  na 
podstawie  warstwic  jego  wysokość 
terenową,  a  na  podstawie  projektu 
wysokość  dna  wykopu  w  tym  miejscu. 
Całkowitą  wielkość  wykopu  oblicza  się 
jako  sumę  objętości  graniastosłupów 
zbudowanych  na  bazie  oczek  siatki  i 
wysokości 

ich 

krawędzi 

bocznych 

(głębokości  wykopów  lub  wysokości 
nasypów).  

Roboty  ziemne  możemy  podzielić 

ogólnie  na  powierzchniowe  i  liniowe. 
Roboty powierzchniowe (np. wykopy pod 
budynki)  posiadają na ogół dno               
      w  poziomie.  Wówczas  wszystkie 
narożniki  siatki  mają  tę  samą  wysokość 
podstawy    h

dna

.  Wyznaczywszy  z  mapy 

wysokości 

powierzchni 

gruntu 

w 

poszczególnych węzłach siatki jako h

terenu

 

,  wysokość  dowolnej  i-tej  krawędzi 
graniastosłupa obliczymy z zależności:
                                                                   
               (1)
Przy 

tych 

danych 

objętość 

graniastosłupa 

na 

podstawie 

o 

n 

wierzchołkach 

wyznacza 

się 

z 

przybliżonego wzoru

                                                                   
                (2)

gdzie n – liczba wierzchołków w podstawie

Wzór ten dla całkowitej objętości bryły 
zbudowanej 

na 

m 

jednakowych 

oczkach  siatki  można  uogólnić  do 
postaci (4):

Zakładając podział terenu siecią 
trójkątów, zgodnie  
z rysunkiem  otrzymamy:                       
                    (3)

            W  pracach  architektonicznych 
najczęściej 

występuje 

zadanie 

wyrównania    powierzchni  terenu  do 
płaszczyzny  (poziomej  bądź  nachylonej). 
W  takim  przypadku  dąży  się  do  takiego 
przemieszczenia mas ziemnych aby suma 
wykopów  była równa sumie nasypów. W 
celu  rozwiązanie  tego  zadania  przyjmuje 
się  dowolną  wysokość  dla  dna  wykopu 
(niższą od najniższej wysokości terenu) i 
zgodnie  ze  wzorem  (4)  oblicza  się 
objętość mas ziemnych wykopu.
            Zakładając,  że  górna  powierzchnia 
bryły 

(terenu) 

ma 

być 

poziomą, 

wyznaczona objętość mas ziemnych musi 
być  równa  objętości  równoległościanu  o 
wysokości h

0