Odmiana
rzeczownika przez
przypadki
Kinga Cymerman III TEa
Odmiana
rzeczownika przez
przypadki
Kinga Cymerman III TEa
W języku niemieckim występują
tylko cztery przypadki:
•mianownik (der Nominativ),
•dopełniacz (der Genitiv),
•celownik (der Dativ),
•biernik (der Akkusativ).
Odmianie
ulega
przeważnie
tylko
rodzajnik, zaś sam rzeczownik pozostaje
bez zmian.
rodzaj męski rodzaj żeński rodzaj nijaki liczba mnoga
Nominativ
kto? co?
wer? was?
der
die
das
die
Genitiv
kogo? czego?
wessen?
des + s
der
des + s
der
Dativ
komu?
czemu?
wem?
dem
der
dem
den +
n
Akkusativ
kogo? co?
wen?was?
den
die
das
die
Na to, w jakim przypadku jest
rzeczownik wpływ ma znajdujący
się przed nim czasownik lub
przyimek. W dużej części po
czasownikach niemieckich będzie
taki sam przypadek, jak po
czasownikach polskich. Ale nie
zawsze, istnieje sporo wyjątków.
Mianownik (der Nominativ)
Odpowiada na pytanie wer? was? czyli kto?
co?. Ważne jest, aby zapamiętać, że po
czasownikach sein (być) i werden (zostać)
zawsze występuje mianownik.
Sie ist
ein Mädchen
.
Ona jest dziewczynką.
Hier liegt
der Kuli
.
Tu leży długopis.
Das ist
ein Haus
.
To jest dom.
Vor dem Haus steht
die
Frau
.
Przed domem stoi
kobieta.
Biernik (der Akkusativ)
Odpowiada na pytanie was? wen? (kogo?
co?). Biernik jest bardzo podobny do
mianownika, a zmianie ulega tylko rodzajnik w
rodzaju męskim, który zmienia się
z der na den. Rodzajniki rodzaju nijakiego i
żeńskiego pozostają bez zmian.
rodzaj męski rodzaj żeński rodzaj nijaki liczba mnoga
Nominativ
kto? co?
wer? was?
der
die
das
die
Akkusativ
kogo? co?
wen?was?
den
die
das
die
Biernika w języku niemieckim używamy
najczęściej po tych samych czasownikach, co w
języku polskim, np:
język niemiecki
język polski
sehen
widzieć
fragen
pytać
lieben
kochać
suchen
szukać
haben
mieć
Ich sehe
einen
Mann.
Widzę (kogo?) mężczyznę.
Sie hat
keine
Tasche.
Ona nie ma
(czego?) torebki.
Die Mutter fragt
das
Kind.
Matka pyta
(kogo?) dziecko.
Wir brauchen
keine
Eier.
Nie potrzebujemy
(czego?) jajek.
Kinder lieben
den
Weihnachtsmann.
Dzieci kochają
(kogo) Świętego Mikołaja.
Celownik (Dativ)
Odpowiada na pytanie wem? (komu?
czemu?).
W celowniku zmieniają się rodzajniki
wszystkich rodzajów. Rodzajniki rodzaju
męskiego i nijakiego zmieniają się z
der i das na dem. Rodzajniki rodzaju żeńskiego
zmieniają się z die na der. Cała liczba mnoga
zmienia się z die na den a rzeczownik
otrzymuje końcówkę -n.
rodzaj męski
rodzaj żeński
rodzaj nijaki
liczba mnoga
Nominativ
der
die
das
die
Dativ
komu?czemu?
wem?
dem
der
dem
den + n
język niemiecki
język polski
gehören
należeć
helfen
pomagać
gefallen
podobać się
schenken
podarować
sprechen
mówić
geben
dawać
dürfen
mieć pozwolenie
lesen
czytać
Celownik występuje m.in. po takich czasownikach jak:
Das Mädchen gefällt
einem
Jungen
.
Dziewczyna podoba się
(komu?) chłopakowi.
Peter antwortet
dem Vater
.
Peter odpowiada (komu?) ojcu.
Die Tochter hilft
der
Mutter
.
Córka pomaga (komu?) matce.
Frau Müller dankt
der
Sekträterin
.
Pani Müller dziękuje
(komu?) sekretarce.
Die Gäste geben
dem
Kind
Geschenke.
Goście dają
(komu?) dziecku prezenty.
Ich zeige
den Touristen
die
Stadt.
Pokazuję
(komu?) turystom miasto.
Die Hefte gehören
den
Kindern
.
Zeszyty należą do (kogo?) dzieci.
Dokąd
?
Gdzie
?
celowni
k
celowni
k
spoczyn
ek
spoczyn
ek
biernik
biernik
ruch
ruch
zastosowanie przypadków z
przyimkami
bis
durch
entlang
fur
gegen
ohne
um
ab
aus
auβer
bei
mit
nach
seit
von
zu
an
auf
hinter
in
neben
unter
uner
vor
z biernikiem
z celownikiem
z biernikiem
i celownikiem
biernik
ciągle
jest w
ruchu
celowni
k
nigdzie
się nie
rusza
Książka leży na stole. Książka
leży auf dem Tisch.
Pytamy: “gdzie?” (czasownik “leży”
sugeruje spoczynek) –
wybieramy Dativ
On kładzie książkę na stół. On kładzie
książkę auf den Tisch.
Pytamy: “dokąd?” (czasownik “kładzie”
sugeruje ruch) –
wybieramy Akkusativ