Prawo cywilne . Czynność

prawna. Treść. Forma.

Zdarzenie prawne polegające na złożeniu
oświadczenia woli ze skutkiem prawnym
Rodzaje czynności prawnych:



Jednostronne i dwustronne



Jednostronnie zobowiązujące i dwustronnie
zobowiązujące



Konsensualne i realne



Zobowiązujące i rozporządzające



Odpłatne i nieodpłatne

Czynność prawna



Swoboda formy czynności prawnych jako zasada



Rodzaje form czynności prawnych



Skutki niezachowania wymaganej formy
czynności prawnej



Ad solemnitatem



Ad probationem



Ad eventum

(W projekcie zmian w k.c. zasady dotyczące formy
pisemnej odnosza się też do formy
dokumentowej, art. 73, 76, 77 §2 k.c.)

Forma czynności prawnych

Art. 77 ind .2 Dokumentem jest nośnik
informacji umożliwiający jej odtworzenie
Art.77 ind.3 Do zachowania formy
dokumentowej czynności prawnej wystarcza
złożenie oświadczenia woli w postaci
dokumentu, w sposób umożliwiający
ustalenie osoby składającej oświadczenie

Forma dokumentowa. Projekt
zmian w k.c.

Art. 78 ind. 1
§1.
Do zachowania formy elektronicznej czynności prawnej
wystacza złożenie oświadczenia woli w postaci
elektronicznej, opatrzonej podpisem elektonicznym
umożliwiajacym identyfikacje osoby składajacej
oświadczenie oraz wykrycie każdej poźniejszej zmiany
treści takiego oświadczenia
§ 2
Oświadczenie woli w postaci elektonicznej jest
równowazne z oswiadczeniem woli złozonym w fomie
pisemnej, chyba że ustawa lub czynność prawna
zastrzega inaczej.

Forma elektroniczna . Projekt
zmian w k.c



Art. 81§ 2. pkt 2 … w razie znakowania
czasem dokumentu w postaci elektronicznej
– od daty znakowania czasem

Forma pisma z data pewną.
Projekt zmian w k.c.

To instytucje wskazujące w jakich okolicznościach niektóre
stany psychiki lub wiedzy człowieka towarzyszące
składaniu oświadczeń woli mają wpływ na ważność
czynności prawnej (dotyczą sfery aktu woli a nie jej
przejawu).
Zgodnie z k.c. należą do nich:



stan wyłączający świadome albo swobodne powzięcie
decyzji bądź wyrażenie woli- art. 82 k.c. – bezwzględna
nieważność



Pozorność art. 83 k.c.- bezwzględna nieważność



Błąd art. 84 k.c. względna nieważność



Podstęp art. 86 k.c. względna nieważność



Groźba art. 87 k.c. względna nieważność

Wady oświadczeń woli.

Zgodnie z art. 56 k.c. czynność prawna
wywołuje skutki nie tylko w niej wyrażone,
lecz również te, które wynikają z ustawy , z
zasad współżycia społecznego i z ustalonych
zwyczajów.

Treść stosunku
cywilnoprawnego

W zakresie określonym przepisami prawa, tj.
w sferze regulacji przepisów dyspozytywnych,
podmioty mają swobodę decydowania o
treści czynności prawnych.
art. 353

(ind

1) k.c. strony zawierające umowę

mogą ułożyć stosunek prawny według swego
uznania, byleby jego treść lub cel nie
sprzeciwiały się właściwości\ naturze\
stosunku, ustawie ani zasadom współżycia
społecznego.

Swoboda kształtowania treści
czynności prawnej



Składniki istotne przedmiotowo i
podmiotowo



Składniki nieistotne



Warunek (art. 89-94 k.c.) i termin ( art.110-
116 k.c.)



Wyłączenie warunku: ustawowe (np. art.
157 § 1 k.c.), wynikające z charakteru
czynności prawnej ( zawarcie małżeństwa)

Składniki czynności
prawnej



Przedstawicielstwo: działanie w cudzym
imieniu i na cudzy rachunek



Przedstawiciel musi działać na podstawie
umocowania - art. 95§2 k.c. Umocowanie
może wynikać:



z ustawy - jest to przedstawicielstwo
ustawowe



z jednostronnego oświadczenia woli
reprezentowanego - jest to
pełnomocnictwo.

Przedstawicielstwo ( art. 95-108
k.c.)



rodzice są przedstawicielami ustawowymi
dzieci ( art. 98 k.r.o)



opiekun jest przedstawicielem ustawowym
osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie
(art.13§2 k.c.)



kurator jest przedstawicielem ustawowym
osoby ubezwłasnowolnionej częściowo
(art.16§2 k.c.)

Przedstawicielstwo
ustawowe



Kryterium podziału stanowi treść pełnomocnictwa.



Pełnomocnictwo ogólne: umocowanie do czynności
zwykłego zarządu(art.98 zd.1 k.c.)



Pełnomocnictwo rodzajowe: umocowanie do dokonywania
określonej kategorii czynności prawnych ( art. 98 k.c. zd.
drugie)



Pełnomocnictwo szczególne- umocowanie do indywidualnie
oznaczonej czynności( art. 98 zd. drugie in fine k.c.)



Umocowanie może w zasadzie dotyczyć każdej czynności
prawnej, chyba że ma ona ściśle osobisty charakter ( wynikać
to może z właściwości czynności prawnej lub z ustawy - np.
944§2 k.c.- sporządzenie lub odwołanie testamentu)

Rodzaje pełnomocnictwa

Pełnomocnikiem może być

osoba fizyczna, mająca co najmniej
ograniczoną zdolność do czynności
prawnych- art. 100k.c.

osoba prawna

ułomna osoba prawna

Udzielenie pełnomocnictwa

1. Działając w charakterze pełnomocnika pełnomocnik musi
oświadczyć, że działa w imieniu mocodawcy, osoba
reprezentowana także powinna zostać wskazana

2.Pełnomocnik może ustanowić dla mocodawcy innych
pełnomocników tylko wtedy, gdy umocowanie takie wynika z:



treści pełnomocnictwa



z ustawy



ze stosunku prawnego będącego podstawa
pełnomocnictwa( art. 106 k.c.)

3.Pełnomocnik co do zasady nie może być drugą stroną
czynności prawnej

Zasady działania
pełnomocnika

Osoba, która dokonuje czynności prawnej w cudzym imieniu bez
umocowania, albo z przekroczeniem zakresu umocowania:

Skutki
umowa - będzie ważna , gdy zostanie potwierdzona przez mocodawcę
( art. 103 §1k.c.)

czynność jednostronna



będzie nieważna, bądź



będzie ważna po potwierdzeniu przez mocodawcę jeżeli ten komu
zostało złożone oświadczenie woli w cudzym imieniu wiedział, że dana
osoba nie ma stosownego umocowania i mimo to zgodził się na jej
działanie ( art. 104 k.c.)



Działanie po wygasnięciu umocowania art. 105 k.c.

Falsus procurator



okoliczności wskazane w treści pełnomocnictwa( np. upływ
czasu, dokonanie czynności)



utrata przez pełnomocnika zdolności do czynności prawnych



śmierć pełnomocnika lub mocodawcy, chyba że w
pełnomocnictwie inaczej zastrzeżono z przyczyn
uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego
podstawą pełnomocnictwa ( art101 §2 k.c.)



odwołanie pełnomocnictwa; mocodawca może odwołać
pełnomocnictwo w każdym czasie i bez szczególnego
uzasadnienia, chyba że się tego zrzeknie z przyczyn
uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego
podstawą pełnomocnictwa.

Wygaśnięcie umocowania.



Art. 109(1) – 109 (9)



Rodzaj pełnomocnictwa udzielanego przez
przedsiębiorcę podlegającego wpisowi do
rejestru przedsiębiorców, obejmującego
umocowanie do wszelkich czynności
sadowych i pozasądowych, jakie są
związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Prokura