background image

Bilans płatniczy Polski po 

1989:

Wraz z końcem komunizmu w naszym 
kraju pojawił się prawdziwy bilans 
płatniczy, uwolniona od biurokratycznych 
kajdanek i karierowiczów gospodarka 
zaczęła powoli żyć własnym życiem.

    Pojawiły się demokratyczne instrumenty 

i coraz bardziej wykształceni i praktyczni 
ludzie na odpowiednich stanowiskach.

background image

Tadeusz Mazowiecki

background image

Leszek Balcerowicz

background image

Hanna Gronkiewicz-Waltz

background image

Bilans płatniczy Polski po 

1989r.

• W naszym kraju bardzo mocno zaczął 

rozwijać się handel międzynarodowy, 
otworzyliśmy się na zachodni kapitał, 
ludzie byli spragnieni zachodniego 
trybu życia.

• Ta dziedzina w znaczącym stopniu 

wpłynęła na nasz bilans płatniczy

background image

Skumulowany wzrost eksportu w 

kolejnych czteroleciach 1990-2005:

background image

Zadłużenia

• Nasz bilans po rządach Gomułki, Gierka, 

Jaruzelskiego i im podobnych jest 
uzależniony od zaciągniętych przez 
wyżej wymienionych panów zobowiązań.

• Jeśli spojrzymy na rok 1989 mamy dług 

zagraniczny wielkości 42,3 mld dolarów z 
czego 40,8 to zadłużenie w walutach 
państw zachodu, a 1,5 to zadłużenie w 
walutach państw socjalistycznych.

background image

Saldo rachunku obrotów 

bieżących

• saldo wymiany towarów i usług z 

zagranicą, nazywane bilansem handlowym 
= (wartość eksportu towarów i usług) 
minus (wartość importu towarów i usług),

• saldo dochodów
• saldo transferów bieżących = prywatne i 

oficjalne transfery do kraju minus 
prywatne i oficjalne transfery z kraju

• inne niesklasyfikowane obroty bieżące

background image

Saldo rachunku obrotów bieżących 

(w % PKB):

background image

Kształtowanie się bilansu 

płatniczego Polski po 1989:

Wzrost eksportu datuje się od 1993 roku i w 1995 

r. osiągnął wartość 23 mld dolarów.

W okresie od 1989 do 1995 r. import wzrastał 

znacznie szybciej, osiągając wartość 29 mld 

dolarów. Stało się tak wskutek narastającej 

dysproporcji pomiędzy wartością towarów 

pochodzenia zagranicznego nabywanych przez 

Polaków w porównaniu do wartości towarów 

polskich eksportowanych na rynki świata, Polska 

miała deficyt handlowy na rachunku bieżącym 

sięgający w 1996 r. 10 mld dolarów. W tym 

okresie import wzrósł o 26%, podczas gdy eksport 

zaledwie o 8%. 

background image

Kształtowanie się bilansu 

płatniczego Polski po 1989 c.d.:

W latach 90. sytuacja ekonomiczna kraju ulega 

znacznej poprawie. W okresie od 1991 do 1994 r. 

następuje redukcja długu, a także renegocjacja 

umów z rządem i wierzycielami.
Redukcja długu spowodowała zmniejszenie 

zadłużenia zagranicznego Polski niemal o połowę. 

Jednym ze skutków ubocznych tego zabiegu był 

dalszy wzrost deficytu na rachunku bieżącym 

Polski w połowie lat 90., spowodowany nie tylko 

deficytem w rozliczeniach obrotów towarów i 

usług, ale także tym, że Polska rozpoczęła spłatę 

odsetek od długu zagranicznego. 

background image

Bilans płatniczy po 1989 

roku:

 W roku 2004 na rachunku bieżącym odnotowano:

 Deficyt towarowy w wysokości 20,8 mld złotych,

 Deficyt na saldzie dochodów-41,5 mld złotych,

 Nadwyżkę na saldzie transferów w wysokości 20,3 mld złotych;

 Deficyt na rachunku obrotów bieżących w wysokości 38,6 mld 

złotych (wysokie wpływy z tytułu transferów środków unijnych). 

 Saldo rachunku kapitałowego było dodatnie i wynosiło 3,6 mld 

złotych.

 Rachunek finansowy obrazował dodatnie saldo inwestycji 

bezpośrednich(42,8 mld złotych) i inwestycji portfelowych (35,2 

mld złotych), a ujemne saldo pozostałych inwestycji (odpływ netto 

kapitału o wartości 46,7 mld PLN) .

background image

Analiza zmian importu i eksportu w 

Polsce:

 Według danych GUS w roku 2006 eksport wzrósł o 

23,1%, osiągając poziom niemal 88 mld EUR.

  Równocześnie odnotowano relatywnie wysokie 

tempo wzrostu importu (wzrost o 24,2%), którego 

wartość sięgnęła ponad 100 mld EUR.

 W wyniku aktywizacji importowej deficyt obrotów 

towarowych powiększył się z –9,7 mld EUR w 

2005 r. do –12,9 mld EUR w roku 2006.

 O wyprzedzającym tempie wzrostu importu w 

stosunku do eksportu zadecydował w znacznej 

mierze wzrost cen importowanych surowców 

energetycznych, w tym ropy i gazu. 

background image

Obroty handlu zagranicznego w 

latach 2000-2006

background image

Bilans płatniczy Polski po 2009 

roku:

 Dla dwunastu miesięcy (tj. od września 2009 r. do 

sierpnia 2010 r.) ujemne saldo rachunku 

bieżącego wyniosło 8.767 mln EUR

W ujęciu płynnego roku ujemne saldo rachunku 

bieżącego poprawiło się o 1.185 mln EUR.

 Skumulowany eksport towarów w ostatnich 

dwunastu miesiącach wyniósł 115.537 mln EUR, a 

import 119.242 mln EUR. W porównaniu do 

poprzedniego okresu (sierpień 2008 – lipiec 2009) 

eksport zwiększył się o 12.126 mln EUR, tj. o 

11,7%, a import towarów zwiększył się o 7.246 

mln EUR, tj. o 6,5%.

background image

Bilans płatniczy Polski po 2009 

roku:

Dodatnie saldo transferów z Unią 

Europejską:

Saldo transferów z Unią Europejską było 

dodatnie i w sierpniu 2010 r. wyniosło 144 

mln EUR. Napływ środków z Unii 

Europejskiej, w ujęciu bilansu płatniczego, 

wyniósł: w transferach bieżących 288 mln 

EUR, a w transferach kapitałowych 91 mln 

EUR. W tym samym czasie Polska wpłaciła 

235 mln EUR do budżetu Unii Europejskiej 

z tytułu składek i opłat członkowskich.

background image

Bilans płatniczy Polski po 2009 

roku:

 Wzrost inwestycji nierezydentów w Polsce (saldo 

zagranicznych inwestycji w Polsce było dodatnie i wyniosło 

1.932 mln EUR, o wysokości tego salda zadecydował przede 

wszystkim napływ netto kapitału z tytułu inwestycji 

portfelowych oraz odpływ kapitału z tytułu pozostałych 

inwestycji)

 Spadek inwestycji polskich podmiotów za granicą (w 

polskich inwestycjach za granicą zanotowano spadek 

aktywów o 461 mln EUR, rezydenci zmniejszyli swoje 

aktywa w kategorii inwestycje bezpośrednie o 328 mln 

EUR,pozostałe inwestycje o 91 mln EUR oraz inwestycje 

portfelowe o 42 mln EUR)

 Oficjalne aktywa rezerwowe (transakcje własne NBP 

oraz transakcje zrealizowane na rzecz klientów NBP 

spowodowały wzrost wartości aktywów rezerwowych o 424 

mln EUR. Różnice kursowe oraz zmiany z wyceny 

spowodowały dalszy ich wzrost o 1.573 mln EUR.

background image

Zadłużenie zagraniczne Polski w 

podziale na sektory w mln Euro:

background image

Marek Belka

background image

Jacek Rostowski


Document Outline