Polityka
społeczna Unii
Europejskiej
Magda Plichta
Polityka
społeczna Unii
Europejskiej
Magda Plichta
Cele polityki społecznej
UE
•
Polityka społeczna UE - wspólna działalność instytucji
rządowych i organizacji pozarządowych mająca na celu
wyrównywanie różnic socjalnych między obywatelami
poszczególnych państw członkowskich Unii Europejskiej
•
Ma na celu wyrównywanie i polepszanie warunków życia i
pracy obywateli Unii Europejskiej
•
Grupy docelowe polityki społecznej: osoby niepełnosprawne,
kobiety, ludzie starzy, młodzież, ludzie chorzy, ludzie ubodzy
•
Cel nadrzędny – DOBRO JEDNOSTKI
Główne obszary
działalności
•
sprawy pracownicze: bezpieczeństwo i ochrona pracy, higiena pracy,
swoboda przepływu pracowników i zabezpieczenie społeczne,
zatrudnienie - walka z bezrobociem, tworzenie nowych miejsc pracy, promowanie
zatrudnienia
•
polityka równości i zwalczania dyskryminacji
•
przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu – zwiększenie udziału w zatrudnieniu
oraz dostępu do usług, pomoc dla niepełnosprawnych, emigrantów, młodzieży, grup
na drodze patologii życiowej i mobilizacja odpowiednich instytucji w tym zakresie
•
aktywizacja społeczeństwa
•
tworzenie społeczeństwa informacyjnego
•
konsolidacja i rozszerzanie odpowiednich przepisów prawnych
•
zachęcanie do reformy systemów zabezpieczenia społecznego
Zasady promowane w
ramach polityki
społecznej
•
Swoboda poruszania się i wyboru miejsca zamieszkania
•
Swoboda zatrudnienia i wynagrodzenie za pracę
•
Poprawa warunków życia i pracy
•
Ochrona socjalna
•
Swoboda zrzeszania się i negocjowania umów zbiorowych
•
Prawo do kształcenia zawodowego
•
Równe traktowanie kobiet i mężczyzn
•
Informowanie, uwzględnianie opinii pracobiorców i
współdziałanie
•
Ochrona zdrowia i bezpieczeństwo pracy
•
Ochrona dzieci i młodzieży
•
Ochrona osób starszych
•
Ochrona osób niepełnosprawnych
Modele polityki społecznej
MODEL
CECHY CHARAKTERYSTYCZNE
KRAJE
korporacyjny
(konserwatywny)
• w okresie zatrudnienia obywatele sami
ubezpieczają się, mając na względzie okres,
kiedy nie będą mogli utrzymywać się z pracy
• państwo gwarantuje wprawdzie podstawowe
bezpieczeństwo socjalne, ale szereg zadań z
tej dziedziny realizują organizacje
pozarządowe, religijne lub zrzeszenia
obywateli.
Niemcy,
Holandia,
Belgia,
Austria,
Finlandia
rezydualny
(liberalny)
• Opiera się na zasadach “państwa
minimalnego”
• samodzielne zaspokajanie potrzeb
socjalnych przez obywateli, a jednostka
powinna umieć pomóc sobie sama
Wielka
Brytania
rudymentarny
(elementarny)
• Państwo zabezpiecza tylko podstawową
ochronę socjalną swoim obywatelom.
• Świadczenia socjalne zróżnicowane są w
zależności od potrzeb; ustalone jest pewne
minimum socjalne
Portugalia,
Hiszpania,
Grecja,
Irlandia
opiekuńczy
(socjalny)
• Zapewnienie przez państwo swoim
obywatelom zatrudnienia, wysokiego
poziomu usług socjalnych, działania
wyspecjalizowanych służb społecznych
Szwecja,
Dania
Główne akty prawne
•
1957 – Traktat Rzymski - zniesienie społecznych barier w swobodzie przepływu
pracowników w granicach EWG + utworzenie Europejskiego Funduszu Społecznego
•
1961 – Europejska Karta Socjalna – jest gwarancją praw oraz wolności
obywatelskich i
politycznych bez dyskryminacji ze względu na ras, kolor i płeć, religii, poglądy polityczne,
pochodzenie narodowe lub społeczne
•
1974 - Program Działa Społecznych (PDS), którego celami były: pełne i lepsze
zatrudnienie, poprawa, wyrównywanie i humanizacja warunków życia i pracy, zwiększenie
udziału partnerów społecznych w ekonomicznych i politycznych decyzjach EWG, zwiększenie
udziału pracowników w decyzjach dotyczących zatrudniających ich przedsiębiorstw
•
1986 - Jednolity Akt Europejski, 1992 - Traktat z Maastricht, 1997 – Traktat
Amsterdamski
- zmiany kompetencyjne i proceduralne Wspólnoty w zakresie polityki
społecznej
•
1992 – Zielona Księga – 65 pytań odnoszących się do dalszego rozwoju polityki społ.
•
1993 – Biała Księga - wytyczająca kierunki działań na przyszłość
•
1997 – Europejska Strategia Zatrudnienia - państwa członkowskie określając i realizując
politykę zatrudnienia zmierza będą do realizacji wspólnych celów wynikających ze Strategii
•
1998 - głoszono średniookresowy Program Działa Społecznych obejmujący lata 1998–2000
•
2000 - Europejska Agenda Społeczna
•
2000 - Strategia Lizbońska uznaje za strategiczny cel UE stworzenie do 2010 r. najbardziej
konkurencyjnej i dynamicznej, opartej na wiedzy gospodarki na świecie, zdolnej do
trwałego
wzrostu, zapewniającej coraz więcej lepszych miejsc pracy oraz większą spójność społeczną.
Podmioty realizujące
politykę społeczną UE
Główne organy wspólnotowe
Rada Europejska
Rada UE
Komisja Europejska
Parlament Europejski
Komitety doradczo-
konsultacyjne
Komitet Ekonomiczno-
Społeczny
Komitet ds. Zatrudnienia
Komitet ds. Ochrony Socjalnej
Europejski Fundusz Społeczny*
Agencje wspólnotowe
Europejskie Centrum Rozwoju
Kształcenia Zawodowego
Europejska Fundacja
Kształcenia
Europejska Fundacja na rzecz
Poprawy Warunków Pracy i
Życia
Europejskie Centrum
Monitorowania Zmian
Europejski Fundusz
Społeczny
Stworzony aby poprawić jakość i dostępność miejsc pracy i możliwości
zatrudnienia w Unii Europejskiej.
Priorytety EFS realizowane s w ramach 5 obszarów wsparcia:
1. Aktywna polityka rynku pracy
2. Przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego
3. Kształcenie ustawiczne
4. Doskonalenie kadr gospodarki (promocja potencjału adaptacyjnego)
oraz rozwój przedsiębiorczości
5. Zwiększanie dostępu i uczestnictwa kobiet na rynku pracy
Działania w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego nastawione są
przede wszystkim na:
a)
wspieranie osób
b)
wspieranie struktur i systemów
c)
zapewnienie dodatkowych środków i podwyższenie świadomości
społecznej
Zróżnicowany poziom
wsparcia z EFS
¾ budżetu EFS
¼ budżetu EFS
Realizacja polityki
społecznej w Polsce
•
Polska otrzyma w latach 2007-2013 największą alokację środków EFS spośród
wszystkich państw członkowskich (nasze PKB na mieszkańca < 75% średniej dla
UE25)
•
Całość środków Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2007 – 2013
przeznaczona na realizację Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki” (PO KL) -
celem tego programu jest wzrost poziomu zatrudnienia i spójności społecznej, służy
do zarządzania tym funduszem. Obejmuje on dziesięć priorytetów.***
•
Główne obszary wsparcia: zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna,
ułatwienia w dostosowywaniu się pracowników i przedsiębiorstw do zmian
zachodzących w gospodarce, zagadnienia związane z rozwojem zasobów ludzkich na
terenach wiejskich, budową sprawnej i skutecznej administracji publicznej wszystkich
szczebli oraz promocją zdrowia.
•
http://www.youtube.com/watch?v=ilr1OGT8DsI
•
http://www.youtube.com/watch?v=bnhyAWzV0jo&feature=related
•