background image

Program Hodowli 

Odmian 

Mieszańcowych

mgr Chrystian Chomontowski

background image

Zjawisko Heterozji

Heterozja jest to bujność, plenność, wybujałość 

lub wigor mieszańców pokolenia F1

Przejawia się szybszym tempem wzrostu, 

większym plonem i żywotnością, dotyczy 
głównie cech ilościowych

W następnych pokoleniach, efekt heterozji 

znacznie maleje lub zanika

background image

Zjawisko Heterozji

Nasilenie efektu zależy od odpowiedniego 

dobrania komponentów rodzicielskich (wartość 
kombinacyjna linii) oraz od stopnia 
heterozygotyczności pokolenia F1

Utrwalenie efektu heterozji możliwe jest 

jedynie u roślin rozmnażanych wegetatywnie

Współczynnik wsobności F – miara stopnia 

homozygotyczności

F = 0,5 (1 + F’) gdzie F’ stanowi wsobność 

poprzedniego pokolenia

background image

Schemat Hodowli Mieszańców

background image

Etapy Hodowli 
Mieszańców

Wytworzenie licznych homozygotycznych linii 

wsobnych z populacji wyjściowych

Ocena wartości kombinacyjnej linii (zdolność 

dawania potomstwa)

Badanie wartości próbnych mieszańców

Utrzymanie i rozmnażanie linii wsobnych

Otrzymywanie mieszańców handlowych

background image

Etapy Hodowli 
Mieszańców

W jaki sposób otrzymać komplementarne 

homozygoty u roślin obcopylnych?

Chów wsobny - kontrolowane samozapylenie 

lub kojarzenie siostrzane

Depresja wsobna, minimum wsobne

Podwojenie haploidów – androgeneza in vitro 

za pomocą kolhicyny

Ostra selekcja pod względem ogólnej wartości 

kombinacyjnej (test topcross) lub swoistej 
wartości kombinacyjnej (test diallelcross)

background image

Testy diallelcross i topcross

background image

Otrzymywanie Mieszańców 
Handlowych

Mieszańce handlowe pokolenia F1 mogą być:

Pojedyncze (dwuliniowe) – krzyżowanie dwóch 

linii wsobnych, największy efekt heterozji lecz 
najmniejsza liczba nasion (linia A bardzo 
osłabiona przez chów wsobny)

Podwójne (czteroliniowe) – obydwa 

komponenty rodzicielskie są mieszańcami 
pojedyńczymi

Potrójne – krzyżowanie dwóch linii wsobnych a 

następnie przekrzyżowanie mieszańca F1 z 
linią trzecią, znacznie więcej nasion lecz 
słabszy efekt heterozji

background image

Otrzymywanie Mieszańców 
Handlowych

background image

Otrzymywanie Mieszańców 
Handlowych

background image

Otrzymywanie Mieszańców 
Handlowych

background image

Zjawisko Męskiej 
Niepłodności

background image

Wykorzystanie Męskiej Niepłodności 
w Hodowli

background image

Odmiany Mieszańcowe (HYB) i 
Syntetyczne (SYN)

Odmiana mieszańcowa jest to mieszaniec 

pokolenia F1, populacja homogeniczna, 
wysoce heterozygotyczna, uzyskana po ocenie 
ogólnej wartości kombinacyjnej i swoistej 
wartości kombinacyjnej oraz kontroli 
przepylenia

Odmiana syntetyczna jest to populacja 

powstała w wyniku swobodnego 
przekrzyżowania linii wsobnych lub klonów 
ocenianych według ogólnej wartości 
kombinacyjnej

background image

Test Polycross

background image

Hodowla Odmian Syntetycznych

Ustalenie składu linii wsobnych lub klonów i 

udziału każdego komponentu rodzicielskiego 
odmiany SYN (5-10 linii)

Doświadczenia porównawcze

Swobodne przepylenie wybranych 

komponentów rodzicielskich

background image

Dziękuję za uwagę

chrystian_chomontowski@sggw.pl


Document Outline