Jak pomóc rzucić 

palenie

Aneta Góralska

Izabella Bronowska

Pięć papierosów contra trzydzieści, czyli opis uzależnienia…

Charakterystyka uzależnienia to z punktu 
widzenia lekarza czy psychologa proces 
diagnozowania nałogu.
Badanie prowadzące do postawienia 
diagnozy, z zatem badanie diagnostyczne 
ma na celu 

„opis, rozpoznanie a czasem również 
ustalenie mechanizmu, dynamiki oraz 
genezy danego jednostkowego zjawiska”.

  

Z punktu widzenia praktycznego badanie 
diagnostyczne czy prościej 
charakterystyka uzależnienia konkretnej 
osoby palącej tytoń ma tylko wówczas 
sens, gdy służy racjonalnemu i 
skutecznemu działaniu praktycznemu.

Czy papierosy pozwalają rozładować 
stres?

Sam fakt, iż ludzie w to wierzą, jest dla 
nich wystarczającą motywacją, by palić. 
Dla niektórych z nich jest to tylko 
przyzwyczajenie.

 

Przerażające  informacje o liczbie zgonów czy 
poziomie zachorowalności na choroby 
odtytoniowe z silnym negatywnym 
ładunkiem emocjonalnym aktywizują 
najczęściej mechanizmy obronne i nie 
prowadzą do rzucenia palenia. 

Klasyczne już eksperymenty, w których 
dowiedziono, że silne lękorodne komunikaty 
są mniej skuteczne w przypadku 
zaprzestania palenia niż komunikaty 
utrzymane w spokojniejszym tonie.
Dzięki takim informacjom łatwiej bowiem 
wzbudzić nieadekwatny do sytuacji strach, 
niż wywołać pożądane zachowanie.

 

Informowanie o szkodliwości palenia ma sens, 
ale tylko wówczas, gdy:



Osoba paląca tytoń nie podjęła jeszcze 
ostatecznej decyzji o rzuceniu palenia, oznacza 
to, że nie jest jeszcze do końca przekonana, czy 
rzeczywiście chce rzucić palenie.



Informacja ta nie powinna zawierać 
drastycznych danych wzbudzających lęk, 
powoduje to bowiem efekt odwrotny od 
oczekiwanego, tzn. kontynuowanie palenia 
tytoniu.

-  Nie powinna składać się z komunikatów 

okrężnych, które poprzez fakt pomijania istoty 
poruszanego zagadnienia nakłaniają pośrednio 
do palenia tytoniu. 

 

Chory palacz:

Pojęcia „grupa ryzyka” czy „grupa 
podwyższonego ryzyka” dotyczą osób, 
które ze względu na określone cechy 
biologiczne (np. otyłość, podwyższony 
poziom ciśnienia tętniczego czy 
podwyższony poziom cholesterolu), 
status społeczno-ekonomiczny czy cechy 
środowiska naturalnego są w większym 
stopniu narażone na pewne choroby niż 
reszta populacji.

Według W. Zatońskiego i K. Przewoźniaka przykładem takich chorób są:



nowotwory, np. nowotwory złośliwe płuca, jamy 
ustnej, krtani, przełyku, pęcherza moczowego i nerki 
oraz nowotwory złośliwe trzustki;



Nienowotworowe schorzenia układu oddechowego, 
np.: przewlekły nieżyt oskrzeli, rozedma płuc, ostra 
niewydolność oddechowa, gruźlica i zapalenie płuc;



Choroby układu naczyniowego, np.: zawał serca, 
zespół płucno-sercowy, tętniak aorty, schorzenia 
degeneracyjne mięśnia sercowego, niedokrwienna 
choroba serca, schorzenia mózgowe oraz schorzenia 
obwodowego układu naczyniowego;

-   Inne efekty chorobowe, np.: choroba wrzodowa 

żołądka i dwunastnicy, choroba Crohna, osteoporoza 
u kobiet oraz umieralność noworodków kobiet 
palących podczas ciąży.

 

 

 

A oto sposoby rzucenia palenia:

1.Stopniowe rzucanie palenia:

-wykluczanie „łatwych” papierosów. 
- wyznaczenie okresów bez papierosa.
-zmiana marki wypalanych papierosów.
-ograniczenie miejsc, w których palenie 

jest dozwolone.

-w dniu przed rzuceniem palenia (jak 

największa wypalona ilość papierosów, 
aż do momentu gdy przestaną 
smakować).

 

Rzucanie palenia z dnia na dzień:

W metodzie tej ważne jest, aby dobrze 
wykorzystać okres przed wyznaczoną 
datą rzucenia palenia. Sposobem 
obrzydzenia sobie palenia jest w tym 
przypadku gromadzenie w specjalnie 
przygotowanym pojemniku popiołu i 
niedopałków z wypalanych papierosów. 
Niesamowite jest, jak w krótkim czasie 
można zgromadzić dużą ilość popiołu i 
jak intensywny zapach mu towarzyszy.

 

W przypadku rzucania palenia od razu 
ważne jest, by stale uświadamiać sobie 
przyczyny swojej decyzji.
Zwykle w okresie dwóch tygodni w 
czasie, których wypalana jest liczba 
wypalanych papierosów, odczuwane są 
pierwsze korzyści:

-lepsza kondycja fizyczna, miły smak w 

ustach po przebudzeniu, czyste 
powietrze w mieszkaniu, 
nieporównywalnie mniejsze wydatki na 
papierosy, pierwsze pochwały ze strony 
bliskich osób i współpracowników.
Niestety utrzymywanie palenia do kilku 
papierosów dziennie jest bardzo trudne.

 

Metoda rzucania palenia z dnia na dzień 
również posiada wadę- nagłe 
odstawienie nikotyny może wywołać 
takie objawy jak objawy głodu 
nikotynowego, jakie nie pojawiają się w 
przypadku stopniowego rzucania palenia.

Zastosowanie leków odwykowych 
nazywane jest terapią zastępczą, w 
dalszym ciągu bowiem nikotyna lub 
podobnie, podczas gdy osoba paląca 
rezygnuje z palenia papierosów.

 

Wielu palaczom decydującym się na 
zastosowanie leków odwykowych wydaje się, 
że w ten sposób można rozwiązać wszystkie 
problemy z rzuceniem palenia. Niestety nie. 
Środki farmakologiczne zmniejszają wprawdzie 
głód nikotynowy, nie redukują go jednak 
całkowicie. Leki odwykowe nie dostarczają 
także sposobów radzenia sobie ze stresem, 
wagą, nie relaksują, nie dają przyjemności, 
wreszcie nie zastępują papierosa w rękach. 
Stąd często palacze są rozczarowani efektami 
ich działania i powracają do palenia.

Należy pamiętać, że stosowanie leków 
odwykowych zawsze musi być przeprowadzone 
konsultacjami z lekarzem.