background image

Krajobraz pojezierzy 

jest pagórkowaty

Który rysunek przedstawia pagórek?

background image

Kontrola opanowania 
materiału

 

Uczeń na ocenę  

Dopuszczającą 

(2)

Wskaż na pamie i podaj nazwy krain  

geograficznych  nalezacych do pasa pobrzezy.

Wyjaśnij rolę  roślin wydmowych w 

utrzymaniu piasku;

Omów zasady zachowania podczas kąpieli w 

morzu  i opisz bezpieczne miejsca  do kąpieli.

Dostateczną 
(3)

Opisz  wygląd  wybrzeza klifowego  i niskiego;

Wymień rośliny charakterystyczne dla wydm

Dobrą (4)

•Wyjaśnij dlaczego wybrzeże klifowe się cofa.

Bardzo dobrą 
(5)

Omów jak powstaja mierzeje i  jeziora 

przybrzezne;

Wyjasnij jak powstały  Żuławy Wiślane;

Uzasadnij konieczność  przestrzegania zakazu 

chodzenia  po wydmach  i niszczenia 

roślinności.

background image

Odczytajcie  nazwy krain 

leżących w paśmie pojezierzy 

Polski.

background image
background image

Pas Pojezierzy zajmuje całą północną 
część Polski, z wyjątkiem 

Nizin Nadmorskich

 (zobacz mapę). 

Podzielony został na 3 duże krainy 
geograficzne:

Pojezierze Pomorskie, 

Pojezierze Mazurskie, 

Pojezierze Wielkopolskie.

Według definicji pojezierze to obszar 
o dużym nagromadzeni

jezior

.

background image

Zad 1 str 44

background image

Instrukcja do pracy z mapą

Korzystamy jedynie z map tematycznych

znajdujących się w Atlasach;

Przejrzyj mapy w atlasie i zastanów się z których 
map będziesz mógł odczytać zadane informacje.

Przy odczytywaniu informacji posłuż się legendą 
mapy;

Zlokalizuj informacje odczytane z map 
tematycznych na mapie ogólnogeograficznej Polski.

Podczas pracy nie korzystaj z podręcznika, 
wszystkie informacje staraj się odczytać z mapy.

Praca w grupach /2-
osobowe/

background image

 

zadania dla osoby 1                      zadania dla osoby 2

                      
1.Odczytaj z mapy nazwy pojezierza i 

określ , w której części Polski leżą;

2.Przeanalizuj układ poziomic i 

ułożenie kolorów i odpowiedz, jakie 

formy powierzchni  wystepują na 

pojezierzach;

3.Wymień rzeki i jeziora wystepuąace 

na danym pojezierzu;

4.Sprawdx na mapie  krajobrazowej , 

jakie są bogactwa naturalne 

pojezierzy : lasy , surowce mineralne i 

inne.

6.Sprawdź na mapie krajobrazowej , 

czy na pojezierzach jest dużo pól 

uprawnych  i jakie rośliny są 

najczęściej uprawiane.

7.Wypisz surowce mineralne  

występujące na terenie danej krainy 

geograficznej;

8.Czy  obszary pojezierza są 

atrakcyjne turystycznie i dlaczego;

9.Wymień elementy przedstawione 

na mapie, na podstawie, których 

możesz stwierdzić ,że rozwija się 

turystyka

Dla każdego pojezierza

background image

Dlaczego na jednym 
obszarze jest dużo jezior, 
a na innym nie ma ich 
wcale?

background image

Jeziora mogą powstawać w różny 
sposób .

Jeziora, które tak licznie występują 
w Pasie Pojezierzy, są pozostałością po 

zlodowaceniach

, jakie

miały miejsce na ziemiach polskich 
wiele tysięcy lat temu (ostatnie 
zakończyło się około 10 tys. lat temu).

Jeziora na pojezierzach
 utworzyły lodowce

background image

Lodowiec pozostawił po 
sobie rozmaite formy 

pionowego ukształtowani
a terenu

.
Były wśród nich także 
różnorodone 
zagłębienia, które 
zostały wypełnione wodą 
z topniejących lodów, 
płynących rzek i opadów 
atmosferycznych. 

LODOWIEC

background image

Przykładem takich zagłębień mogą być 
rynny polodowcowe, czyli wąskie, 
głębokie wyżłobienia terenu 
wytworzone przez wody płynące pod 
lodowcem. 

RYNNY POLODOWCOWE

background image

Jezioro Gopło 

JEZIORA RYNNOWE

background image

Jezioro Nidzkie

background image

Jezioro Raduńskie.

background image

POJEZIERZE 

POMORSKIE

background image

POJEZIERZE 
POMORSKIE 
znajduje się 
w północno-
zachodniej 

 części Polski,

na południe od 
pasa 

Nizin Nadmorski
ch

.

background image

Powierzchnia Pojezierza Pomorskiego jest dosyć 
znacznie pofałdowana – 

wysokości względne

 

często osiągają kilkadziesiąt metrów, 

Jaki jest krajobraz Pojezierza Pomorskiego? 

10-50 m

background image

Najwyższym punktem jest wierzchołek 
Wieżycy o 

wysokości bezwzględnej

 

……….

background image

Pomiędzy wzniesieniami leżą liczne 

jeziora –

największe z nich to: 

Jeziorak (34,6 km

2

), 

Drawsko (19,6 km

2

), 

Wielimie (18,7 km

2

), 

Wdzydze (15,0 km

2

),

Lubie (14,7 km

2

).

background image

We wschodniej części Pojezierza 

wyraźnie 

zaznacza się głębokie i szerokie 

obniżenie 

doliny Wisły.

background image

Pokrycie terenu zdominowane jest 
przez 

lasy

, głównie iglaste. 

Największe kompleksy leśne tworzą :

Pokrycie terenu

Bory Tucholskie,
Puszcza Drawska, 
Puszcza 
Koszalińska,
 Puszcza Słupska.

background image

Pojezierze Pomorskie zalicza się do najsłabiej
zaludnionych regionów w kraju. Zwarte
obszary leśne nie sprzyjają rozwojowi
osadnictwa, w związku z czym niewiele jest tu
dużych 

miast

 – 2 największe, leżące w głębi

pojezierza to: 

zaludnienie

Szczecinek (39 tys. mieszkańców) 
Chojnice (39 tys. mieszk.).

background image

POJEZIERZE 

MAZURSKIE 

background image

POJEZIERZE MAZURSKIE leży 
w północno-wschodniej części kraju. 

background image

Liczy nieco mniej jezior niż Pojezierze
Pomorskie, ale za to mają one znacznie
większe powierzchnie. 

Znajdują się tu 2 największe jeziora 

Polski: 

Śniardwy (113,8 
km

2

 Mamry (104,4 
km

2

).

background image

Powierzchnia
Pojezierza
Mazurskiego także
została znacznie
Pofałdowana
w wyniku
zlodowaceń.
Najwyższym
punktem jest tu
Dylewska Góra
o wysokości 

……………..

Jaki jest krajobraz Pojezierza 
Mazurskiego? 

background image

W pokryciu terenu całego regionu 
występuje równowaga pomiędzy 
terenami rolniczymi 
a 

leśnymi

, przy 

czym lasy przeważają na południu.

background image

Sieć osadnicza jest 
znacznie gęściejsza niż na 
Pojezierzu Pomorskim. Co 
prawda
na Pojezierzu Mazurskim 
także nie ma zbyt wielu 
dużych 

miast

, ale jest za 

to sporo mniejszych 
ośrodków, które z racji 
walorów turystycznych 
okolicznych 

jezior

, znane 

są w całej Polsce. 

Są to:

Augustów (30 tys. 
mieszkańców), 
Giżycko (30 tys. 
mieszk.), Mrągowo 
(22 tys. mieszk.), 
Ruciane-Nida (5 
tys. mieszk.), 
Mikołajki (4 tys. 
mieszk.) 

background image

Głównym miastem regionu jest 

………….. (170 tys. mieszkańców)

a inne ważniejsze ośrodki to 

S……….(68 tys. mieszk.) 

 E…….. (55 tys. mieszk.).

background image

Mazury słyną w Polsce (i nie tylko) 
z doskonałych warunków do czynnego 
i biernego wypoczynku nad wodą. 

Kraina turystów

background image

Nieskażona działalnością przemysłową 
przyroda (jeziora, lasy, powietrze)

Kraina turystów

background image

dobrze rozwinięta infrastruktura 
(liczne hotele, pensjonaty, kempingi, 
wypożyczalnie sprzętu wodnego, 
obiekty gastronomiczne) przyciągają 
w sezonie letnim nad jeziora tysiące 
turystów.

background image

POJEZIERZE 

WIELKOPOLSKIE 

Opisz jego położenie geograficzne

background image

Leży pomiędzy środkowymi odcinkami 

rzek

:

Odry 

 Wisły.

POJEZIERZE 
WIELKOPOLSKIE 

background image

Ukształtowanie powierzchni jest tu 
słabo urozmaicone – dominują 
krajobrazy równinne, płaskie. 

Praktycznie jedyne większe 
pofałdowanie terenu to dolina Warty, 
która przecina pojezierze na dwie 
części.

background image

Występuje tu zdecydowanie mniej jezior niż 
na Pojezierzu Pomorskim czy Mazurskim. 

Jaki jest krajobraz Pojezierza Wielkopolskiego? 

Największe i najbardziej 
znane jest:

 Jezioro Gopło (21,8 km

2

), 

będące typowym 
przykładem jeziora 
rynnowego. 

Tego samego pochodzenia 
jest Jezioro Powidzkie 
(11,7 km

2

). 

Inne większe jeziora to: 
Sławskie (8,3 km

2

), 

Zbąszyńskie
(7,4 km

2

Niesłysz (5,0 km

2

)

background image

W pokryciu terenu Wielkopolski 
zdecydowanie przeważają użytki rolne. 
Jest to region od lat słynący z dobrze 
rozwiniętego 

rolnictwa

.

background image

Lasy – głównie iglaste – skupione są 
w zachodniej części pojezierza. 

background image

Tam też rozwinęła się typowa dla 
pojezierzy turystyka. Wraz z sąsiednim 
Pojezierzem Lubuskim (które zalicza 
się do najbardziej zalesionych 
obszarów w Polsce) tereny te są 
bardzo chętnie odwiedzane przez 
turystów. Szczególnym powodzeniem 
cieszą się takie miejscowości jak 

Łagów, 

Sława, 

Boszkowo.

Turystyka

background image

Głównym miastem regionu jest 

P……….. (570 tys. mieszkańców) – 
wielki ośrodek przemysłowo-usługowy, 
centrum targowe, węzeł 
komunikacyjny.

 

Miasta 

background image

Ponadto wymienić trzeba jeszcze 

K……. (82 tys. mieszk.), 

I………… (77 tys. mieszk.) 

 G……..  (70 tys. mieszk.).
Natomiast największe miasto Ziemi 
Lubuskiej to Zielona Góra (115 tys. 
mieszk.).

background image

W rejonie Konina od kilkudziesięciu lat 
metodą odkrywkową wydobywa się 
węgiel brunatny. Skutkiem tego są 
znaczne zmiany w krajobrazie tamtych 
okolic.

background image

Na Pojezierzu Pomorskim znajduje się 
wiele terenów wojskowych, m. in. 
poligonów, na których odbywają się 
ćwiczenia armii NATO (np. poligon 
drawski).

Czy wiesz, że?

background image

W Gierłożu koło Kętrzyna na Pojezierzu 
Mazurskim znajduje się tzw. "Wilczy 
Szaniec", czyli dawna kwatera Hitlera. 
Jest to system bunkrów i umocnień,
który co roku zwiedzają tysiące 
turystów.

background image

Natomiast w Wenecji, również koło 
Żnina, znajduje się Muzeum Kolejki 
Wąskotorowej.

background image

Rybołówstwo

Bogactwa naturalne- zajęcia 
ludności

background image

Przemysł drzewny

background image

Zadanie  2-4 str 44-45


Document Outline