background image

Zasady postępowania w SORD z 

dzieckiem po zatruciu

Oddział Kliniczny Medycyny Ratunkowej USK Nr 4 UM w Łodzi

Kierownik: prof. dr hab. n. med. Grażyna Skotnicka-Klonowicz

background image

Zatrucia

, urazy i wypadki 

stanowią główną przyczynę 
zachorowalności i śmiertelności 

    

u

 

dzieci > 1 roku życia

background image

Każde ostre zatrucie

,

 

nawet jeśli 

w czasie oceny wstępnej zatruty 
pacjent nie wydaje się być ciężko 
chory, powinno być traktowane jak 

potencjalny stan zagrożenia 
życia.

background image

Ogólne zasady leczenia ostrych zatruć

Zatrucie

 – to proces chorobowy z klinicznymi 

objawami podmiotowymi i przedmiotowymi, 
wywołany przez substancje chemiczną 
pochodzenia endo- lub egzogennego

Ostre zatrucie 

– to proces chorobowy wywołany 

przez truciznę wchłoniętą do organizmu w 
dawce jednorazowej, charakteryzujący się na 
ogół dużą dynamiką objawów klinicznych

background image

Rodzaje zatruć

   - przypadkowe
   - zamierzone (próby samobójcze, próby    

demonstracyjne, uzależnienia)

background image

Substancje wywołujące  zatrucia  

dzieci

 - 

Leki

 - Preparaty chemiczne

 przechowywane w domu

 - Alkohole
 - Gazy
 - Narkotyki
 - Rośliny
 

background image

Preparaty chemiczne 

przechowywane w domu

• Pestycedy

• Rozpuszczalniki organiczne

• Domowe środki czystości (detergenty, płyny 

do mycia naczyń, prania, wybielacze, środki 

odkażające, środki do udrażniania instalacji 

sanitarnych)

• Inne (kosmetyki, kleje, baterie, odkamieniacze, 

preparaty owadobójcze, trutki na szczury, rtęć 

z termometru, środki higroskopijne

background image
background image

Epidemiologia ostrych zatruć

• Zatrucia przypadkowe u dzieci – poważny 

problem medyczny, którego znaczenie 

nie maleje

• W większości opracowań opisywana jest 

tendencja wzrostowa ilości zatruć u 

dzieci

• Dwa okresy, w których zatrucia są 

szczególnie częste – 

wczesne dzieciństwo 

i okres dojrzewania

background image

Epidemiologia ostrych zatruć

• Brak specjalistycznych oddziałów leczenia 

zatruć u dzieci

• Większość dzieci ulegających zatruciom 

trafia do szpitala w stanie dobrym lub 
średnio-ciężkim

• W naszym SORD od początku 2011r zgłosiło 

się 300 pacjentów po spożyciu trującej 
substancji

background image

Czynniki wywołujące zatrucia

• Wzrost zatruć środkami chemicznymi 

stosowanymi w gospodarstwie domowym

• Tlenek węgla głównie w miesiącach jesienno-

zimowych

• Grzyby w okresie letnio-jesiennym

• Upojenie alkoholowe

• Dopalacze

background image

Drogi wnikania trucizny do ustroju

 - wchłanianie przez przewód pokarmowy
 - podanie substancji w injekcjach
 - wchłanianie przez drogi oddechowe
 - wchłanianie przez skórę, błony śluzowe 

(jamy ustnej, odbytu)

 - spojówki oczu 

background image

Sama droga  wniknięcia substancji 
nie decyduje wyłącznie o szybkości 
działania. Niektóre substancje 
muszą ulec metabolizmowi aby 
rozpocząć działanie.

background image

 Trucizny połknięte wchłaniają się 

w jelicie 

cienkim

 

Wchłonięcie czynnika toksycznego utrudniają

:

 - zalegający w żołądku pokarm
 - upośledzona perystaltyka (leki, mocznica, 

niedrożność porażenna).

 

Wchłonięcie trucizny przyspieszają

:

 - duża ilość płynów w żołądku
 - stan po resekcji żołądka
 - leki (metoclopramid, erytromycyna, inhibitory 

cholinesterazy)

   

background image

Ogólne zasady leczenia ostrych 

zatruć

• Przerwanie narażenia
• Doraźne zabiegi ratownicze – ocena 

stanu chorego i zabezpieczenie 
podstawowych funkcji życiowych

• Wywiad i wstępna diagnostyka
• Usuniecie niezresorbowanej trucizny 

miejsc wchłaniania – dekontaminacja

• Zastosowanie odtrutek 

background image

Zwykle brak objawów specyficznych

Objawy niespecyficzne
 Nudności, wymioty, bole brzucha, biegunka
 Bóle głowy, zaburzenia świadomości
 Zaburzenia oddechowe, 
 Zaburzenia akcji serca
 Zaburzenia psychiczne

Wywiad, obserwacja najbliższego otoczenia
Szczegółowe  oględziny pacjenta

Potwierdzenie zatrucia i identyfikacja trucizny (analiza 

chemiczna krwi i wydalin – moczu poszkodowanego)

Rozpoznanie

background image

Identyfikacja zagrożeń podczas oceny wstępnej

• Utrata przytomności i potencjalne ryzyko 

zachłyśnięcia i uduszenia

• Zaburzenia oddechowe – bezdech – zatrzymanie 

krążenia

• Zaburzenia akcji serca – zatrzymanie krążenia
• Wstrząs

• Późne uszkodzenia narządowe – wątroba, nerki, 

mózg

Rozpoznanie

background image

Uniemożliwienie dalszego działania trucizny 

usunięcie przyczyny

 Wyniesienie poszkodowanego z zaczadzonego 

pomieszczenia

 Przewietrzenie pomieszczenia
 Wyłączenie silnika
 Oznakowanie miejsca wypadku
 Ostrzeżenie o zagrożeniu zatruciem osób z otoczenia

             (samemu nie narażać się na niebezpieczeństwo!)

OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA Z 

ZATRUTYMI 

background image

ZABEZPIECZENIE MATERIAŁU

Każdy materiał, który może służyć do rozpoznania 

trucizny

 Opakowanie po lekach, 
 Pojemniki po płynach, 
 Resztki jedzenia, 
 Wymiociny, 
 Mocz, 
 Kał

W przypadku próby samobójczej – czuwanie nad 

delikwentem

Ogólne zasady postępowania z 

zatrutymi dziećmi

background image

NATYCHMIASTOWE DZIAŁANIA RATUJĄCE 

ŻYCIE

Postępowanie ABCD

1. Ofiary nieprzytomne z zachowanym oddechem  

ułożenie w pozycji bocznej bezpiecznej 

2

Ofiary nieprzytomne z bezdechem – sztuczna 

wentylacja 

Ogólne zasady postępowania z 

zatrutymi dziećmi

background image

NATYCHMIASTOWE DZIAŁANIA RATUJĄCE ŻYCIE

Postępowanie ABCD

3. Ofiary nieprzytomne, bez tętna i własnego 

oddechu – natychmiastowa resuscytacja

4. Zagrożonych wystąpieniem wstrząsu  - pozycja 

przeciwwstrząsowa  

ułożenie na wznak z 

uniesionymi kończynami dolnymi na 30-40 cm 
powyżej głowy

5. Zatruci z dusznością  - pozycja półsiedząca

Ogólne zasady postępowania z 

zatrutymi

background image

WYDALANIE TRUCIZNY

Wprowadzenie trucizny przez skórę 

Zdjęcie odzieży
Spłukanie zimną wodą

Wstępne czynności odkażające – w osobnym 
wydzielonym pomieszczeniu / dekontaminacja/ 
lub w specjalnie wyznaczonym obszarze wolnym 
od trucizny

Ogólne zasady postępowania z 

zatrutymi

background image

WYDALANIE TRUCIZNY – postępowanie przedszpitalne

Wprowadzenie trucizny przez przewód pokarmowy

1. U dzieci

 

wymiotów nie indukować  

ze względu na 

niebezpieczeństwo zachłyśnięcia się

2. U dzieci podejrzanych o zatrucie substancją żrącą – nie 

podawać nic doustnie, nie indukować wymiotów

3. Zabezpieczenie pacjenta ( wkłucie, monitoring)
4. Szybki transport do szpitala

Nie podawać płynów ani mleka – przyspiesza 

wchłanianie trucizny!!!

Ogólne zasady postępowania z 

zatrutymi dziećmi

background image

• Obowiązuje zasada pierwszeństwa oceny  

stanu chorego przed rozpoznaniem 
choroby i jej przyczyn.

• Po zabezpieczeniu podstawowych funkcji 

życiowych, nie szybkość, ale celowość 
działania powinna być wytyczną pomocy w 
ostrych zatruciach.

Podstawowe zasady postępowania 

w ostrych zatruciach w SORD

background image

Rozpoznanie zatrucia 

1. Wywiad

2.  Symptomatologia kliniczna

3.  Analiza laboratoryjna – głównie toksykologiczna, ale    

również biochemiczna i hematologiczna

4.  Badaniach dodatkowych – np. RTG, USG, EKG, EEG

background image

Zbieranie wywiadu w przypadku 

zatrucia u dzieci

• Co dziecko spożyło w jakiej ilości i kiedy to było?
• Ile  czasu upłynęło po spożyciu lub ekspozycji na 

szkodliwą substancję?

• Czy rodzice posiadają opakowanie po substancji 

toksycznej, którą dziecko spożyło?

• Czy dziecko wymiotowało , jeżeli tak to jaką 

treścią?

• Czy dziecko jest senne, apatyczne, ma zawroty 

głowy, drgawki ?

• Jaki jest kontakt z dzieckiem?

background image

 

•Monitorowanie podstawowych czynności 
życiowych:

-HR

-noninvasive blood pressure (NIBP)

-Częstotliwość oddechu

-Powrót włośniczkowy

-Ciepłota ciała

•Stan świadomości chorego – GCS lub 
AVPU

Badanie przedmiotowe dziecka 

po zatruciu

background image

Badanie przedmiotowe dziecka po zatruciu

• Szerokość źrenic
• Zagrożenie wystąpieniem napadu 

drgawkowego – następstwo działania 
trucizny

• Wygląd skóry
• Zapach wydychanego powietrza

background image

Charakterystyczne objawy w 

przypadku zatrucia

Objawy

Bradykardia

Tachykardia

Nadciśnienie Hipotonia

Substancje 

toksyczne

Propofol

(leki β- 

adrenolityczne)

Alkohole

Digoksyna

opiaty

klonidyna

Kokaina

Leki 

antycholinergicz

ne

Amfetamina

Teofilina

Kokaina

Teofilina

Kofeina

nikotyna

Klonidyna

Leki 

przeciwdepresyjne

Leki uspokajające 

nasenne

background image

Charakterystyczne objawy w 

przypadku zatrucia

Objawy

Wąskie źrenice

Szerokie źrenice

Drgawki

Czerwona skóra 
lub spocona

Substancje 
toksyczne

Leki cholinergiczne
Klonidyna
Opiaty
Związki 
fosforoorganiczne
Laki uspokajające 
nasenne

Leki 
przeciwhistaminowe
Przeciwdepresyjne
Atropina
Kokaina, 
amfetamina

Związki 
fosforoorganiczne
Trójcykliczne
Insulina
Kokaina, 
amfetamina

CO
ASA
Sympatomimetyki
Związki 
fosforoorganiczne

background image

Identyfikacja substancji toksycznej

 poznać składniki spożytej substancji oraz 

jej ilość w przeliczeniu na masę ciała

 W przypadku podejrzenia zatrucia, 

którego nie można potwierdzić danymi z 
wywiadu, szczegółowe badanie fizykalne 
obejmujące pełną ocenę neurologiczną 
jest elementem niezbędnym do ustalenia 
przyczyny zatrucia.

background image

Zabezpieczenie podstawowych 

czynności życiowych

1. Ocena wydolności oddechowej

niewydolność pozapłucna (oun, porażenie 

mięśni)

niewydolność typu płucnego(obrzęk płuc, 

obturacja)

-

zaburzenia wymiany gazowej (zablokownaie 

hemoglobiny)

2. Ocena  układu krążenia

tachykardia, bradykardia, zaburzenia rytmu

hipotonia, hipertonia

background image

Zabezpieczenie podstawowych 

czynności życiowych

3. Ocena i wyrównanie zaburzeń 

gospodarki wodno-elektrolitowej, 

równowagi kwasowo-zasadowej, 

glikemii

4. Ocena stanu neurologicznego 

/opanowanie drgawek i stanu 

pobudzenia/

background image

Dekontaminacja

Niezależnie od rodzaju zatrucia 
podstawową czynnością w 
postępowaniu terapeutycznym jest 
usunięcie trucizny jeszcze nie 
wchłoniętej, określane mianem 

dekontaminacji

background image

Dekontaminacja

 

Skóra

Zdjęcie odzieży, mycie skóry ciepłą wodą. Jeśli 
trucizna jest gorzej rozpuszczalna w wodzie, 
trzeba użyć mydła lub łagodnego detergentu.

 

Oczy

Płukanie strumieniem ciepłej wody przez kilka 
do 15 minut lub 1 litr na oko. 

    Koniecznym jest usuniecie szkieł 

kontaktowych przed rozpoczęciem 
dekontaminacji

background image

Dekontaminacja przewodu 

pokarmowego

 Dekontaminację przewodu pokarmowego 

poddano ostatnio bardzo krytycznej ocenie

 Działania porządkujące w tym zakresie są we 

współpracy stowarzyszeń międzynarodowych 
EAPCCT (Europejskie Stowarzyszenie 
Ośrodków Toksykologicznych i Toksykologów 
Klinicznych) i AACT (Amerykańska Akademia 
Toksykologii Klinicznej).

background image

Dekontaminacja przewodu 

pokarmowego

• Prowokowanie wymiotów
• Opróżnianie lub płukanie żołądka
• Podawania aktywowanego węgla
• Pobudzenie perystaltyki jelitowej 

poprzez podanie środków 

przeczyszczających

• Płukanie jelit

background image

Dekontaminacja przewodu 

pokarmowego

Ocenia się, że opróżnianie żołądka 
pozwala na usunięcie nie więcej niż 
40% substancji toksycznej jeżeli 
zostanie wykonane w ciągi 1-2 
godz od spożycia substancji 
toksycznej

background image

Prowokowanie wymiotów

 

Wskazania:

-

 

możliwość wykonania w miejscu zatrucia

- brak zgody lub współpracy przy zabiegu 

płukania żołądka

- zatrucie dużymi, źle rozpuszczającymi 

się tabletkami

background image

Przeciwwskazania do 

prowokowania wymiotów:

- długi czas od zatrucia i mała, niezagrażająca  

życiu ilość przyjętej trucizny

- upośledzenie świadomości, drgawki

- zatrucie środkami  żrącymi, detergentami, 

pochodnymi ropy naftowej

- możliwość krwawienia z przewodu pokarmowego   

     

background image

Technika prowokowania 

wymiotów:

 

0,9% NaCl lub przegotowana woda w dawce 

po 5ml /kg mc.

 Starsze dzieci 200-300ml

 

 

Nie podawać wody z solą!!!

background image

Różnice w reakcji na środki 

toksyczne u dzieci i dorosłych

• Bardziej wrażliwe na metoclopramid i 

chloramfenikol

• Większa tolerancja na digoksynę i 

paracetamol
(wynika to z różnic w metabolizmie leków)

• Cięższy przebieg zatruć grzybami (względnie 

większa powierzchnia wchłaniania, szybsze 

procesy metaboliczne, większa podatność 

narządów na działanie toksyn)

background image

Różnice w reakcji na środki 

toksyczne u dzieci i dorosłych

• Noworodki i niemowlęta do 6 mc-a życia 

bardziej podatne na wchłanianie przezskórne 

związków toksycznych

• Większa wrażliwość na substancje toksyczne 

wchłaniane wziewnie – obecność 

hemoglobiny płodowej u małych 

    dzieci uwrażliwia je na zatrucie tlenkiem 

węgla

background image

Przeciwwskazania do płukania 

żołądka

Bezwzględne 

- Spożycie substancji żrących
- Choroby przełyku i żołądka zagrażające 

krwawieniem

background image

Przeciwwskazania do płukania 

żołądka

Względne 

- Chory zamroczony, w stanie śpiączki lub 

z drgawkami

- Zatrucie pochodnymi węglowodorów 

/benzyna, nafta/, detergentami

- Zaburzenia rytmu serca
- Brak zgody rodziców na zabieg

background image

Technika wykonywania płukania 

żołądka

 - u osób przytomnych zabieg wykonujemy w 

pozycji siedzącej lub na lewym boku

 - u nieprzytomnych w pozycji leżącej na 

plecach po uprzednim zaintubowaniu z 

mankietem uszczelniającym

    
    Przy zatruciu grzybami 

zabezpieczamy  popłuczyny do 

badania mykologicznego

background image

Technika wykonywania płukania 

żołądka

Do płukania stosuje się 
 U dzieci małych 0,9% Na Cl lub 0,45% NaCl 
 U dzieci starszych ciepła woda
 

Niemowlęta                             50 – 100 ml/porcja
Dzieci w wieku 2 -5 lat          100 - 150ml/porcja
Dzieci w wieku 5 -10 lat        150 – 200 ml/porcja
>10 roku życia                       do 250 ml/porcja

Całkowita objętość płynu do płukania 50 ml/kg mc

background image

        

Powikłania płukania żołądka

  

- 

zachłyśnięcie

  - mechaniczne uszkodzenie przewodu   

pokarmowego

  - odruchowe zatrzymanie czynności 

serca

  - 

zaburzenia wodno - elektrolitowe

background image
background image

Węgiel aktywowany

• Właściwości detoksykacyjne węgla 

aktywowanego znane są od 1830 r

• Francuski farmaceutaTovery dokonał 

brawurowego eksperymentu zażywając 

śmiertelną dawkę strychniny oraz 

węgiel aktywowany – 

I PRZEŻYŁ

background image

Węgiel aktywowany

• Ogromna powierzchnia chłonna 50 g 

leku – powierzchnia chłonna – 50 000 

m2

• Pochłania większość związków 

chemicznych

• Charakterystyczny smak i barwa mogą 

utrudniać podaż u najmłodszych 

pacjentów

background image

Węgiel aktywowany

Podawanie węgla aktywowanego nie jest 

zabiegiem stosowanym rutynowo

Zaleca się podawanie:

   -  do 60 min od połknięcia trucizny
   -  dawka spożytej trucizny jest  niebezpieczna dla 

życia

   -  trucizna jest adsorbowana na węglu 

aktywowanym

   -  pacjent ma zachowane odruchy gardłowe  lub 

jest zaintubowany

background image

Dawkowanie węgla 

aktywowanego

   

Dzieci małe        1 g/kg m.c

    Dzieci starsze  25-100 g na dawkę

   

Powikłania stosowania 

węgla

:

    - 

zwiększone ryzyko wymiotów

     - możliwość zachłyśnięcia
     - zaparcia , niedrożność

background image

Całkowite płukanie jelit

   - Podawanie przez sondę do żołądka 

zrównoważonego osmotycznie elektrolitowego 

roztworu glikolu polietylenowego w ilości 

30ml/kg/godz.

   - Stosuje się w zatruciach solami żelaza, lekami 

o   powolnym uwalnianiu, po spożyciu  torebek 

narkotyków

Powikłania:

   - Kurcze jelit , wzdęcia, nudności

background image

Materiał do badań 

toksykologicznych

• Mocz

 – zazwyczaj wyższe stężenie trucizn niż we 

krwi – pobieramy w ilości 20-50 ml do zwykłych 

pojemników bez środków konserwujących

• Krew (surowica lub osocze) 

– do oznaczenia 

parametrów ilościowych 10 ml do probówek 

heparynizowanych

- substancje wiążące się z erytrocytami jak tlenek 

węgla, cyjanki, ołów należy oznaczać w pełnej krwi

- przy pobieraniu krwi używamy środków 

odkażających nie zawierających alkoholu

background image

Analityka toksykologiczna

Badania jakościowe moczu

1. Szybkość
2. Łatwość pobrania materiału

background image

Analityka toksykologiczna

• Krew
      

Badania ilościowe

W przypadku niektórych zatruć np. alkoholem i 

tlenkiem węgla, są również podstawowymi 

badaniami potwierdzającymi rodzaj zatrucia

Wykonywane w drugim etapie:

1. Odniesienie stężenia trucizny do stanu chorego
2. Pogłębienie wniosków rokowniczych i 

terapeutycznych – konieczność zastosowania 

odtrutek lub eliminacji pozaustrojowej trucizny

background image

Analiza biochemiczna

• Glukoza
• Elektrolity
• RKZ
• Badania hematologiczne
• Ocena funkcji wątroby
• Ocena funkcji nerek

background image

Odtrutki

• Substancje terapeutyczne używane 

do przeciwdziałania toksycznemu 
działaniu określonej substancji 
toksycznej

background image

Podstawowe odtrutki

 

Paracetamol

Dawka toksyczna 140mg/kg (7g)    
 

Odtrutka ACC – podanie do 10 - 15godzin od spożycia 

leku. 

 Doustnie - 140mg/kg m.c.potem co 4 godziny 70mg/kg 

m.c przez 68 godz (17 dawek)

 Dożylnie - 150mg/kg m.c w 50ml 5% gkukozy -15min
                     50 mg/kg m.c w 250ml 5% glukozy - 4godz
                    100mg/kg m.c w 500ml 5% glukozy - 16godz

background image

Związki fluoru

 

(

wiązanie jonów 

wapnia, tężyczka)

Odtrutka 

Związki wapnia

- płukanie żołądka wykonać wodą z 

dodatkiem soli wapnia

- dożylne podanie 10% CaCl 0,2-0,3ml/kg 

m.c

   nawet jeśli nie występują objawy 

hipokalcemii

background image

   

Związki fosforoorganiczne, 

karbaminiany

 

(blokowanie acetylocholinesterazy)

 

Odtrutka    Atropina – znosi 

objawy 

muskarynowe

  Dawka - 0,02-0,05 mg/kg m.c podawana 

metodą 

  frakcjonowaną co 15min dożylnie do 

uzyskania cech

  atropinizacji (szerokie źrenice, sucha skóra, 

HR - ok. 120/min)

 

background image

Alkohol metylowy, glikol 

etylowy

(

toksyczne metabolity)

 Odtrutka  

Etanol 

(blokada 

przemiany metabolicznej)  5-10% 
etanol 

    w 5% glukozie –1ml/kg/godz

background image

 

Opiaty i opioidy 

 

(

Zaburzenia oddychania)

  Odtrutka   

Nalokson (

blokowanie 

receptorów)

  

0,01-0,03mg/kg m.c.dożylnie

background image

 

Benzodwuazepiny

 

Odtrutka  Anexate (flumazenil)

 

(blokowanie receptorów)

  0,01-0,03mg/kg

  

background image

 

Zatrucie tlenkiem węgla, 

gazami    duszącymi, 
drażniącymi

 

TLENOTERAPIA

background image

Zatrucie blokerami kanałów 

wapniowych

 

Odtrutka   Sole wapnia

 

Zatrucie beta-blokerami

 

Odtrutka   Glukagon

background image

Środki żrące

 -  nie podawać nic doustnie
 -  nie prowokować wymiotów
 -  nie płukać żołądka
 -  nawadnianie parenteralne
 -  leki przeciwbólowe
 -  gastroskopia w ciągu 24 godzin
                     

background image

Tlenek węgla CO

 bezwonnym
 bezbarwnym
bez smaku 
wybuchowym 
Powstaje przy niepełnym spalaniu 

węgla ( gaz ziemny ,koks ,węgiel, 
drewno, związki organiczne) w 
warunkach niedostatecznego 
dopływu tlenu. 

background image

Tlenek węgla CO

• Wrota zatrucia-drogi oddechowe

• 250 x większe niż tlen

 powinowactwo do 

hemoglobiny

• Przesunięcie 

w lewo

 krzywej dysocjacji 

oksyhemoglobiny( gorsza zdolność przenoszenia 
tlenu i jego wykorzystania przez tkanki)

• Powyżej 

50 % COHb-

 wiąże się z oksydazą 

cytochromową-

hamuje oddychanie 

wewnątrzkomórkowe

background image

Tlenek węgla -zatrucia

Śmiertelność ogólna 

1,8%

 

ale ciężkie często opóźnione 

powikłania neuropsychiatryczne

10-4 3%

 zatrutych CO

background image

Tlenek węgla- zatrucia

Przypadkowe

 Wadliwe palniki w piecykach gazowych

 Wdychanie gazów spalinowych (w przemyśle, 

gazowniach )

 Niesprawne przewody kominowe

 Pożar w pomieszczeniu zamkniętym

                          

 

Samobójcze

    Wdychanie spalin samochodowych

 (często równocześnie ze spożyciem alkoholu 

lub leków nasennych )

background image

Tlenek węgla-  zatrucia

Na stopień zatrucia wpływają:

 czas ekspozycji na tlenek węgla 

 stężenie tlenku węgla we 

wdychanym powietrzu

wiek

masa ciała

wentylacja minutowa

background image

Tlenek węgla-objawy zatrucia

W zależności od % CO-Hb(stężenie karboksyhemoglobiny)•

 przy niskim stężeniu (CO-Hb 10-20%): 

przymglenie świadomości, niepamięć wsteczna, zaburzenia 
wzrokowe, zawroty głowy, bóle głowy, uczucie odurzenia, 
nudności, jasnoczerwone zabarwienie skóry 

  

przy średnim stężeniu (CO-Hb 30-50%): 

przymglenie świadomości aż do utraty przytomności, wzmożenie 
odruchów ze ścięgien, wymioty, hiperwentylacja, nadciśnienie 

  

przy wysokim stężeniu (CO-Hb > 50%): 

utrata przytomności, napady drgawek toniczno-klonicznych, 
kurcze prostowników, hipowentylacja, sinica, wstrząs z 
tachykardią i spadkiem ciśnienia tętniczego

background image

Rozpoznanie zatrucia CO

• Wywiad -ekspozycja
• Stężenie karboksyhemoglobiny we krwi
( % całkowitej hemoglobiny) powyżej 5 – 10 

Prawidłowe wartości pulsoksymetrii 
nie wykluczają zatrucia bo 

hemoglobina i 

karboksyhemoglobiana mają 

podobne właściwości optyczne!!!

background image

Rozpoznanie zatrucia CO

• Glukoza
• Mocznik
• Kreatynina
• EKG i ew. markery uszkodzenia 

m. sercowego

• Ocena stanu neurologicznego

background image

Postępowanie

  wyniesienie osoby ratowanej z 

pomieszczenia

 Zabezpieczenie i podtrzymywanie 

podstawowych czynności życiowych

  tlen

background image

Zatrucie CO- tlenoterapia

Czas leczenia tlenem zależy od:

• ciężkości zatrucia

• Stężenia stosowanego tlenu

• Stosowania lub nie terapii hiperbarycznej

  Leczenie 100% tlenem pod normalnym ciśnieniem u 

chorego z poziomem COHb wyższym niż 20 %

    powinno trwać min. 6 h ,aż do ustąpienia objawów 

klinicznych zatrucia i spadku COHb w surowicy niższego 
niż 5%.

 Leczenie 30 % tlenem kontynuuje się przez następne 24 h

background image

Hiperbaria tlenowa HBO

↑eliminacja CO
↑tlenu rozpuszczonego w surowicy
Przesunięcie →krzywej dysocjacji 

oksyhemoglobiny

Czas leczenia -90 minut, 100% tlen 

pod ciśnieniem 2,5-3 atm.

,,Złota godzina „ dla HBO przy 

zatruciu CO-6 godzin

background image

Hiperbaria tlenowa HBO

wskazania

 Stężenie COHb powyżej 

25%

 Utrata przytomności w wywiadzie oraz 

patologiczne objawy neurologiczne

 Niedokrwienie mięśnia sercowego i zaburzenia 

rytmu serca

 Brak klinicznego efektu tlenoterapii pod 

normalnym ciśnieniem

 Zatrucie ciężarnych , gdy COHb wyższe niż 

10 %

 

lub gdy badanie płodu ujawnia stan jego 
zagrożenia

background image

Postępowanie- leczenie objawowe

• Zapobieganie /leczenie obrzęku płuc
• Zapobieganie /leczenie obrzęku 

mózgu

• Postępowanie przeciwdrgawkowe
• Leczenie zaburzeń rytmu serca
• Zapobieganie ostrej niewydolności 

nerek w następstwie rabdomiolizy

background image

Dopalacze  to  substancje  psychoaktywne,  które  mogą  działać 
podobnie  do  narkotyków,  można  je  legalnie  kupić  w  Polsce, 
gdyż  w  większości  nie  znajdują  się  na  liście  substancji 
kontrolowanych  przepisami  ustawy  o  przeciwdziałaniu 
narkomani. 

Są sprzedawane m.in. jako przedmioty kolekcjonerskie lub 
nawozy/odżywki do roślin. 

Czym są  „dopalacze”

background image

Czy dopalacze są legalne na polskim 

rynku ?

 

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r., o 

przeciwdziałaniu narkomanii   - brak wpisu o 
umieszczeniu dopalaczy na listę środków 
odurzających lub psychotropowych 
(psychoaktywnych).

background image

Czym są 
dopalacze?

Do dopalaczy zalicza się substancje psychoaktywne:

    -  pochodzenia  naturalnego,  np.  zioła,  mieszanki  ziół 

stosowane od wieków w obrzędach religijnych 

 - substancje pochodzenia syntetycznego, np.: party pills. 

Ostatnie  badania  przeprowadzone  min  w  Austrii, 
Niemczech    wykazały,  że  w  składzie  niektórych 
mieszanek  ziołowych    określanych  jako  dopalacze 
znajdują  się  agoniści  receptorów  kanabinoidowych, 
takich, jak JWH-018; czy CP-47, 487. 

background image

Dystrybucja dopalaczy

• Sklepy z dopalaczami 

(smart shopy, head shopy, fun shopy, coffee shopy, etc).

• Internet
• Indywidualni dostawcy

• Według 

badań 

EMCDDA 

(Europejskie 

Centrum 

Monitorowania  Narkotyków  i  Narkomanii,  styczeń  2008 
r.)  aż 

52%  sklepów

    zajmujących  się  dystrybucją 

dopalaczy  ma  siedzibę  w 

Wielkiej  Brytanii

37%  w 

Holandii

,  6%  w  Niemczech,  4%  w  Austrii,  1%  w  innych 

krajach UE, między innymi w Polsce.  

• Zdaniem  dystrybutorów  dopalacze  są  bezpieczną   

alternatywą dla substancji nielegalnych. 

background image

Rodzaje dopalaczy

• Rożne postacie : susz do palenia 

pigułki

• Zawierają substancje syntetyczne 

BZP (1-benzylopiperazyna, TFMPP 
(m-trifluorometylofenylopiperazyna

  lub naturalne mieszanki ziołowe na 

bazie powoju hawajskiego lub szałwi 
wieszczej

background image

Objawy kliniczne

• oczopląs, bóle zawroty głowy, 

drgawki, rozszerzenie źrenic, 
tachykardia, wzrost ciśnienia 
tętniczego, problemy z oddychaniem

• zaburzenia pamięci krótkotrwałej,  

gonitwa myśli, bezsenność, niepokój 
mogący przejść w stany 
paranoidalne, dysforia, omamy, 
stany depresyjne.

background image

Document Outline